رئیس دانشگاه آزاد واحد دهاقان در گفت‌وگو با «فرهیختگان» ابعاد مختلف فعالیت‌های پژوهشی حوزه زمین‌شناسی در استان اصفهان را تشریح کرد
سیدحسن حجازی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان در گفت‌وگو با «فرهیختگان» با اشاره به امضای تفاهم‌نامه سه‌جانبه همکاری‌های علمی تحقیقاتی و فنی دانشگاه آزاد اصفهان و سازمان زمین‌شناسی و سازمان صنعت، معدن و تجارت استان اصفهان اظهار کرد: «از سال 93 ارتباط خیلی خوبی میان دانشگاه آزاد اصفهان و سازمان زمین‌شناسی برقرار بود. برخی پروژه‌های این حوزه را در گروه زمین‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان به‌همراه بعضی از اساتید انجام داده و این کار کردن همچنان ادامه دارد. امسال نیز در هفته دولت به‌خاطر اینکه بتوان این روابط را گسترده‌تر و ارتباط دانشگاه را با سازمان زمین‌شناسی و سازمان صنعت، معدن و تجارت بیشتر کنیم، در نشستی با مسئولان این سازمان پیشنهاداتی مطرح شد.»
عضو هیات‌علمی گروه زمین‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان با بیان اینکه در پروژه فرونشست زمین، دانشگاه آزاد اسلامی استان اصفهان همکاری کرد، بیان کرد: «فرونشست از مخاطرات طبیعی است که در اصفهان خیلی اتفاق می‌افتد، به‌صورتی‌که به‌جرات می‌توان گفت استان اصفهان یکی از سه استان اول در بحث فرونشست در کشور است. فرونشست زلزله خاموش است که به‌علت ازدیاد برداشت آب‌های زیرزمینی که مهم‌ترین عامل فرونشست‌هاست، به‌وجود می‌آید که درباره آن این دانشگاه همکاری زیادی داشت.»
جزئیات همکاری پژوهشی دانشگاه آزاد با سازمان زمین‌شناسی و سازمان صنعت، معدن و تجارت
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان بیان کرد: «آب‌های آهکی در استان اصفهان، اکتشافات مواد معدنی در استان اصفهان و بحث زمین گردشگری در استان اصفهان از موضوعاتی است که دانشگاه آزاد استان با سازمان زمین‌شناسی و سازمان صنعت، معدن و تجارت می‌تواند وارد کار شود که درقالب یک تفاهم‌نامه به‌صورت کلی نوشته و به‌صورت سه‌جانبه امضا شده است. این تفاهم‌نامه به مرحله عقد قرارداد خواهد رسید تا دانشگاه آزاد بتواند همان‌طور که از سال 93 تاکنون پرقدرت بود، همچنان در کنار سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور بیشتر و پرقدرتمندتر قرار بگیرد.»
عضو هیات‌علمی گروه زمین‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان افزود: «یکی از اهداف دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان برای قوی‌تر کردن ارتباط خود با سازمان زمین‌شناسی همین بوده است که درقالب همین تفاهم‌نامه بتوان به سازمان زمین‌شناسی در انجام کارها کمک کرد، چراکه اطلاعات خوبی در این حوزه‌ها از استان اصفهان داریم.»
وی درخصوص ظرفیت‌های زمین‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی استان اصفهان گفت: «یک گروه زمین‌شناسی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان خوراسگان قرار دارد که از سال ۱۳۶۹ این گروه آموزشی زمین‌شناسی توسط مرحوم دکتر محمدعلی جعفریان پایه‌گذاری شده است، ایشان از اساتید دانشگاه اصفهان بودند و این گروه را پایه‌گذاری کرده‌اند که الحمدلله این گروه زمین‌شناسی در دانشگاه آزاد اصفهان بسیار خوش درخشیده است به این مفهوم که اعتبار آن اعتبار ملی است هم دانشجویان و هم فارغ‌التحصیلانی که در آن وجود داشت و هم کارها و پروژه‌هایی که به‌صورت برون‌دانشگاهی انجام داده شد به حول قوه الهی این گروه از اعتبار خوبی در کشور برخوردار است.»
حجازی در تشریح وضعیت فعلی استقبال از رشته‌های حوزه زمین‌شناسی اظهار کرد: «در گذشته در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد هم دانشجوی زیادی وجود داشت، اما این سال‌ها، علوم پایه مهجور مانده است. همان‌طور که می‌دانید داوطلبان کمتر به رشته‌های ریاضی، فیزیک، شیمی و زمین‌شناسی علاقه‌مندی نشان می‌دهند. البته این کمتر شدن دانشجو، باعث شده تا اعضای هیات‌علمی و اساتید بیشتر به اجرای پروژه‌های پژوهشی بپردازند و بتوانیم علم را به عمل تبدیل کنیم. گروه زمین‌شناسی دانشگاه خوراسگان یک گروه قوی است و درحال حاضر هم یک دانشیار و پنج استادیار دارد.»
تشویق دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی برای ترغیب آنها به رشته زمین‌شناسی
این عضو هیات‌علمی دانشگاه آزاد اسلامی استان اصفهان با اشاره به لزوم برنامه‌ریزی درجهت افزایش اشتیاق دانشجویان رشته زمین‌شناسی اضافه کرد: «باید دانشجویانی که وارد این رشته می‌شوند را با بازدیدهای صحرایی مکرر تشویق کنیم، رشته زمین‌شناسی رشته‌ای است که باید وارد بیابان شد. یک‌بار پیشنهادی ارائه کردم که یک مینی‌بوس را در اختیار گروه زمین‌شناسی قرار دهند تا بتوانم کلاس‌هایم را و حتی کلاس‌های تئوری را در بیابان تشکیل دهم؛ یعنی دانشجویی که صبح به دانشگاه می‌آید، سوار این مینی‌بوس‌ها شده به بیابان برود و برگردد، تئوری را بخواند، عملی را هم ببیند و برگردد. معتقدم باید یک‌سری از این اقدامات را انجام داد دانشجویان بدانند وقتی به این رشته وارد می‌شوند مهارت کسب می‌کنند.»
وی افزود: «علم زمین‌شناسی یک علم تجربی و عملی است، اما معمولا به دلایل مختلفی که پیش می‌آید، متاسفانه بازدیدهایمان را بسیار کم می‌کنیم. آن دانشجویی که از دانشگاه فارغ‌التحصیل می‌شود، اگر خودش نخواهد، عملا نمی‌تواند خیلی کار عملی یاد بگیرد. زمانی که دانشجو بودم به همراه دوستانم هر هفته یکی‌دو روز به بیابان می‌رفتیم، به این دلیل که می‌خواستیم مطلبی یاد بگیریم می‌رفتیم بیابان و سنگ و فسیل می‌آوردیم و به استادان‌مان نشان می‌دادیم، چراکه این یک نیاز است. باید چنین موقعیتی را ایجاد کرده و بر آن تبلیغ کنیم. کسی که می‌خواهد وارد این رشته شود، بداند که می‌تواند مهارت خوبی کسب کند؛ مهارتی که کاربردی باشد. بیاییم دانشجوی کارشناسی را به‌سمتی که تخصص تهیه نقشه زمین‌شناسی در وجودش هست ببریم، به این مفهوم که با او تخصصی‌تر کار کنیم که این اقدام بسیار خوبی است.»
استفاده از توان علمی دانشجویان ارشد در پروژه‌های علمی
حجازی ادامه داد: «یکی از ایده‌ها در این پروژه‌ها این است که بتوان در پروژه‌هایی که برای سازمان زمین‌شناسی انجام می‌شود از دانشجوی کارشناسی ارشد استفاده شود، مثلا پنج دانشجو روی این پروژه متمرکز شوند، هم کرسی‌های تئوری‌شان را پاس کنند و هم برای پایان‌نامه‌شان روی این پروژه کار کنند؛ چیزی که الان در طرح پایش دانشگاه آزاد دنبال می‌کنیم. به‌دنبال این هستیم که به این صورت جذب دانشجوی رشته زمین‌شناسی کنیم.»
امکان استفاده از معادن اصفهان به‌عنوان سایت گردشگری
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان در ادامه با اشاره به فعالیت‌های علمی دانشگاه آزاد استان اصفهان در حوزه معادن گفت: «رشته معدن در دانشگاه آزاد اسلامی واحد میمه وجود دارد و اعضای هیات‌علمی این رشته نیز مشغول به فعالیت هستند. در این حوزه قصدمان بهینه کردن و بالا بردن بهره‌وری در معادن است که جزء برنامه‌هایمان بوده است. این یکی از محورهای برنامه‌ریزی بلندمدت دانشگاه آزاد است و امیدواریم بتوانیم این مساله را با سازمان صمت پیش ببریم. برخی از معادن در استان اصفهان اصلا آموزشی هستند، حتی برخی از معادن پتانسیل این را دارند که به‌عنوان سایت‌های گردشگری استفاده شوند. مثلا معدن نخلک که در انارک است می‌تواند به‌عنوان یک معدن برای گردشگری استفاده شود؛ یعنی به‌عنوان یک سایت زمین گردشگری باشد. این مسائل را جسته‌وگریخته در برنامه‌هایمان داریم.»
عضو هیات‌علمی گروه زمین‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان درخصوص کسب درآمدهای غیرشهریه‌ای از فعالیت‌های حوزه زمین‌شناسی عنوان کرد: «رشته زمین‌شناسی می‌تواند رشته پردرآمدی باشد، مشروط بر اینکه بتوان از پتانسیل به‌صورت کاربردی استفاده کرد. مثلا رشته زمین‌شناسی در صنعت نفت خیلی خوب می‌تواند ورود پیدا کند. اصلا بحث اکتشاف نفت و گاز برعهده زمین‌شناس است. در بحث اکتشافات معدنی باز رشته زمین‌شناسی حرف اول را می‌زند. هر جایی بخواهید بروید این رشته زمین‌شناسی می‌شود یک رشته مادر و اصلی. منتها مشروط بر اینکه همین ارتباطات اتفاق بیفتد؛ یعنی باید بتوانیم تعاملات‌مان را با سازمان زمین‌شناسی و سازمان صنعت، معدن و تجارت بیشتر کنیم و این پتانسیل را بالفعل کنیم. در بحث درآمدزایی هم خیلی خوب می‌تواند موثر باشد. در حال حاضر پروژه‌ها می‌شود پروژه‌های تحقیقاتی برون‌دانشگاهی، در ادامه‌اش می‌توانیم پروژه‌های مشترکی داشته باشیم که برای دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان درآمدزا باشد.»
مطالب پیشنهادی
