نگاه تلویزیون نیازمند تغییر است

 به گزارش «فرهیختگان»، متن مصاحبه امیر پروین‌حسینی، تهیه‌کننده سریال‌های «ساخت ایران» و «دارا و ندار» با «فرهیختگان» شرح ذیل است:

شما هم در شبکه تلویزیون کار کرده‌اید و هم در شبکه نمایش خانگی. به نظر شما فضای متفاوت حاکم بر تلویزیون و شبکه نمایش خانگی باعث خروجی متفاوت در ساخت و جذب بیننده این دو رسانه شده است؟

حتما این دو رسانه با هم فرق دارند. در هرجای جهان برای ساخت هر سریال و فیلم باید مجوز‌هایی تهیه کنید و در ایران هم باید برای تولید اثر نمایشی اعم از سریال و فیلم اجازه بگیرید، چه از تلویزیون بخواهید مجوز بگیرید، چه از وزارت ارشاد بخواهید مجوز بگیرید، شما نیاز دارید طبق قوانین و مقررات کشور و محدودیت‌‌های آن رسانه مجوز دریافت کنید و طبیعتا فضا‌های این دو با هم متفاوت است. حاصل این امر همین ماجرای تفاوت خروجی‌‌ها با هم می‌شود.

تلویزیون همه آثار را از فیلتر خود می‌گذراند و کار‌ها یک مدل و شبیه هم می‌شود و وزارت ارشاد بازتر و هنری‌تر نگاه می‌کند و تنها مراقب است مخالف سیاست‌‌های کلی کشور نباشد و به جایی لطمه وارد نشود. در آن‌ بخش دست بازتر است و می‌توانید خلاقیت بیشتری را با عوامل حرفه‌ای به خرج دهید که این کار را انجام می‌دهند. قاعدتا اشتباهاتی نیز وجود دارد ولی نتایج خوبی برخی مواقع گرفته شده است.

هم تلویزیون سریال‌‌های جذابی داشته و هم در شبکه نمایش خانگی سریال‌‌های جذابی ساخته شده است. هم در تلویزیون سریال‌‌هایی داشتیم که مردم دوست نداشتند و هم در شبکه نمایش خانگی سریال‌‌هایی داشتیم که مردم دوست نداشتند. این ویژگی کار هنری است.

برخی بحث مالی را مطرح می‌کنند و می‌گویند شبکه نمایش خانگی اگر می‌تواند کار باکیفیت بسازد به‌خاطر این است که از لحاظ بودجه دست بازتری دارد و می‌تواند کارگردان‌ها و سلبریتی‌‌ها را بیاورد و لوکیشن‌‌های متنوع دارد و هزینه‌‌های بیشتری می‌کند. با این نظر موافق هستید؟

خیر، بحث بودجه ثانویه است. کار‌های خیلی پرهزینه چه در تلویزیون و چه در شبکه نمایش خانگی و چه در سینما ساخته شده است و می‌شود که مخاطب پیدا نمی‌کنند. نمی‌توانیم بگوییم که مخاطب با بودجه نسبت مستقیم دارد. براساس آمار و ارقام نمی‌توانم این را بیان کنم. سریال‌‌های پرهزینه‌ای هستند که کسی نگاه نمی‌کند. فیلم‌‌های پرهزینه‌ای در سینما داریم که کسی نگاه نمی‌کند. اما نمونه‌‌هایی را شاهد بودیم که فیلم کم‌هزینه‏ای مخاطب زیادی پیدا می‌کند.

من فیلم «خجالت نکش» را مثال می‌زنم. این فیلم وقتی ساخته شد کم‌هزینه بود ولی به نظر من مردم این کار را دوست داشتند. فیلم‌‌هایی هم ساخته شد که همان سال 10 برابر آن هزینه کردند ولی یک‌دهم آن مخاطب نداشتند. خیلی موافق با این حرف نیستم، البته هزینه و بودجه‌ای برای تولید کار نیاز است ولی این تفاوت نیست که بگوییم در تلویزیون هزینه‌‌ها پایین است. تلویزیون سریالی می‌سازد که هر سال دارد و بودجه آن ده‌‌ها برابر بودجه سریال‌‌های شبکه نمایش خانگی است.

نمی‌توان گفت چون بودجه در حوزه شبکه نمایش خانگی وجود دارد باعث می‌شود مخاطب جذب شود، این به نظر من غلط است یا حداقل حرف درست و کاملی نیست. من بودجه را در مراحل بعدی اثرگذاری می‌بینم.

به‌عنوان یک تهیه‌کننده، فکر می‌کنید سریال‌‌هایی مانند کرگدن، آقازاده، هم‌گناه و... در تلویزیون قابلیت پخش دارند؟

به نظر من می‌تواند پخش شود. ما یک‌سری محدودیت‌‌ها برای خود ایجاد کرده‌ و با همین رویکرد جلو آمده‌ایم. هیچ‌گاه بازنگری نکردیم که شرایط تغییر کرده و 40 سال گذشته و سلیقه مخاطب عوض شده است، دسترسی مخاطب به محتوا با قدیم تفاوت دارد. باید رقابت کنیم. نگرانی‌‌های بی‌خودی داریم. در محدودیت برخی کار‌ها شاید منطقش این باشد که خوب نیست به‌صورت فراگیر آن را ببینند و مخاطبش خاص است.

در سینما نیز این تجربه را داریم که فیلمی برای مخاطب خاص ساخته می‌شود؛ مثلا خشونت در آن نشان داده می‌شود تا پیامی را منتقل کند. با توجه به اینکه تلویزیون باید محدودیت‌‌های سنی را در پخش رعایت کند؛ شاید کمی دچار اشکال می‌شود ولی اعتقاد دارم مخاطب باید انتخاب کند چه چیزی را نگاه کرده و چه چیزی را نگاه نکند.

ضمن اینکه هیچ‌یک از این سریال‌‌های ساخته‌شده بدون نقص نیست و آنقدر بد نیست. در انتها نگاه کنید سریال ایرانی است و چهار ممیزی را رد کرده است؛ بهتر از سریال‌‌هایی است که توسط دیگران برای ما ساخته می‌شود. باید مسیر را اصلاح کرد، قاعدتا اشکالاتی وجود دارد، چون کودک نوپایی است. ارشاد هم خیلی اشکالات را برطرف و نظارت را بیشتر کرده و سازندگان آثار را راهنمایی می‌کند، منتها پروژه‌‌ها دیرتر به خروجی می‌رسند. به نظر من خیلی از این آثار با اصلاحاتی قابل‌پخش در تلویزیون هستند و هیچ اتفاق خاصی رخ نمی‌دهد.

این یک‌سری از نگرانی‌هایی است که ما داریم ولی به‌‏هرحال مخاطب این سریال‌‌ها را می‌بیند. مخاطب سریال‌های شبکه نمایش خانگی از صداوسیما نمی‌تواند این سریال‌‌ها را ببیند اما همین سریال‌ها از ماهواره و اینترنت بدون پرداخت حق و حقوق پخش می‌شود. باید قدری بازنگری شود و براساس شرایط امروز تصمیمات تغییر کند. ما در تلویزیون با تصمیماتی مواجهیم که در 20 سال پیش گرفته شده است و آن زمان جواب می‌داد ولی امروز همه‌چیز متفاوت است و باید خود را تغییر دهیم و الا از رقابت رسانه‌ای جا می‌مانیم. تا حدی الان جا مانده‌ایم. حالا که شبکه نمایش خانگی جلو افتاده است تا رقابتی با محصولات کشور‌های دیگر داشته باشد، این کار اشتباهی است که بخواهیم به آن لطمه بزنیم.