جناب صدرالمتالهین واقعا یک هنر اعجاب‌انگیزی را با عنوان اسفار اربعه ایجاد کرد و سفر من خلق الی الحق بالحق و سفر من الحق الی الحق بالحق و سفر من الحق الی الخلق بالحق و سفر من الخلق الی الخلق بالحق تا ابد رفت.

عرفان را از دو منظر مورد بحث و بررسی قرار می‌دهند و باید کاملا روشن شود که آیا مراد از عرفان، عرفان نظری است یا عرفان عملی. انصافا دو دانشی است که هم موضوعا می‌تواند متفاوت تلقی شود و هم از نظر روش و منهج معرفتی باید دوگانه دیده شود و هم به لحاظ عناصر و مولفه‌هایی که در هرکدام از آنها وجود دارد، متفاوت هستند و اختلاف دارند، اگرچه مخالف نیستند.

یکی از امتیازات علامه این بود که از باب «خویش را تاویل کن نی ذکر را» سعی می‌کردند که آن ذکر یا اندیشه‌ای که در گستره علم یا کتاب خاصی وجود داشت آنگونه‌ای که می‌فهمیدند ارائه کنند. شجاعت تاویل‌گرایی -که مخالفت با ظاهر نداشته باشد- در ایشان بیشتر بود.