رژیمصهیونیستی نه بهدلیل توانمندی در اداره جنگ بلکه بهدلیل ناتوانی در خروج آبرومندانه از آن همچنان به جنگ ادامه میدهد. صهیونیستها بدون جنگ از اختلافات سیاسی بزرگی رنج میبردند که باعث شده بود تعدادی از آنها به فکر خارج شدن از فلسطین اشغالی باشند. جنگ در غزه بدون آنکه باعث وحدت و اتمام اختلافات شود، بر دوش آنها سوار شده و ضربهای عمیقتر به صهیونیستها وارد کرد.
تلآویو امروز با مشکلاتی روبهرو است که در خواب نمیدید اما در بیداری برایش تعبیر شدند؛ تخلیه شهرکهای غلاف غزه، فرار شهرکنشینیان از شمال سرزمینهای اشغالی، پرتاب 200 پهپاد انتحاری و 50 موشک بالستیک با برد 2 هزار کیلومتر از سمت یمن، اصابت موشکهای کروز شلیک شده توسط مقاومت اسلامی عراق به بلندیهای جولان، بندر حیفا، ایلات و نواحی اطراف بحرالمیت. با این پیچیدگیها و انباشت مخاطرات، صهیونیستها نه راه پس و نه را پیش دارند. به همین دلیل غربیها در تلاشند با به کارگیری حداکثری امکانات خود، زمینه توسعه ابعاد سیاسی جنگ را فراهم آورده و صهیونیستها را از آتش نجات دهند. در این بخش به شرح طرحهای صلح پیشنهادی پرداخته شده و بررسیهایی درباره آنها صورت گرفته است.
3 طرح همزمان توسط 10 دولت
روزنامه آمریکایی نیویورکتایمز روز شنبه اعلام کرد 10 دولت شامل آمریکا، اعراب و رژیمصهیونیستی سه توافق همزمان مدنظر دارند. این سه توافق شامل:
1.توافق اول، شامل مبادله بیش از ۱۰۰ اسیر اسرائیلی در اختیار حماس و آزادی هزاران فلسطینی در زندانهای اسرائیل است.
2.توافق دوم بر تغییر شکل تشکیلات خودگردان فلسطین متمرکز است که بخشهایی از کرانه باختری تحت اشغال اسرائیل را اداره میکند. مقامات آمریکایی و عربی درحال بحث در مورد تجدیدنظر در رهبری حکومت و کنترل غزه پس از پایان جنگ با در اختیار گرفتن قدرت از اسرائیل و حماس هستند.
3.در توافق سوم، مقامات آمریکا و عربستان، اسرائیل را تحت فشار قرار میدهند تا در ازای برقراری روابط رسمی عربستان با اسرائیل، با شرایط ایجاد یک کشور فلسطین موافقت کند.
طرح 5 مادهای انگلیس
روزنامه انگلیسی فایننشال تایمز روز شنبه اعلام کرد دولت این کشور طرحی پنج مادهای برای پایان جنگ در غزه ارائه کرده است. به گزارش این روزنامه طرح مزبور توسط جیمز کامرون وزیر خارجه انگلیس به طرفهای جنگ پیشنهاد شده است. این پنج ماده به شرح ذیلند:
1. تمام گروگانهای صهیونیست آزاد شوند.
2. پس از آتشبس مذاکرات برای آتشبس دائمی آغاز شود.
3. افقی سیاسی برای تشکیل کشور فلسطینی تعیین شود.
4. کابینهای برای مدیریت کرانه باختری و غزه شکل گیرد.
5. سران حماس از غزه خارج شده و به کشور دیگری بروند.
طرح 10 مادهای اتحادیه اروپا
یورونیوز دو هفته قبل از طرح 10 مادهای اتحادیه اروپا برای آتشبس خبر داده بود که شامل موارد زیر است:
1.این روند باید به ایجاد یک کشور مستقل فلسطینی که در کنار اسرائیل زندگی میکنند منجر شود و «عادیسازی کامل» روابط بین اسرائیل و جهان عرب صورت گیرد.
2.بازیگران بینالمللی باید به دو طرف کمک کنند تا زمینه صلح فراهم شود و به ایجاد یک «جایگزین سیاسی احیا شده» بهجای حماس کمک کند.
3.بازیگران بینالمللی باید «در اولین فرصت» یک کنفرانس مقدماتی صلح برای حل و فصل جنگ جاری و بهویژه درگیری اسرائیل و فلسطین را برگزار کنند.
4.کنفرانس باید وزرای خارجه و مدیران سازمانهای بینالمللی را گرد هم آورد تا درباره روند صلح گفتوگو کنند، درحالیکه آنها «تقریبا همزمان» جلسات جداگانهای با طرفهای درگیری برگزار میکنند.
5.کنفرانس باید کارگروههایی را تشکیل دهد و «چهارچوب اولیه» طرح صلح را ظرف مدت یکسال طراحی کند.
6.این طرح باید «عملا تا حد امکان» به عناصر اصلی برای یک صلح جامع، طبق قطعنامههای قبلی سازمان ملل متحد و تلاشهای میانجیگرایانه بپردازد.
7.این طرح باید «تضمین قوی امنیتی» را برای اسرائیل و کشور آینده فلسطین «مشروط به رسمیت شناختن کامل متقابل دیپلماتیک و یکپارچهسازی اسرائیل و فلسطین در منطقه» ارائه کند.
8.کنفرانس باید با طرفهای درگیری «در هر مرحله و در هر زمان» درحالیکه طرح صلح درحال تدوین است، مشورت کند. مهم این است که اگر هر یک از طرفین تصمیم به عقبنشینی بگیرد کار باید ادامه یابد.
9.این طرح پس از آماده شدن، باید به اسرائیلیها و فلسطینیها ارائه شود. این برعهده آنها خواهد بود که درباره متن نهایی مذاکره کنند.
10.به موازات این روند، شرکتکنندگان در کنفرانس باید برای کاهش بحران جاری انسانی، تضمین آزادی گروگانهای اسرائیلی، جلوگیری از تشدید تنش در منطقه، تقویت مشروعیت دموکراتیک تشکیلات خودگردان فلسطین و حمایت از بازسازی غزه تلاش کنند.
مشابهت طرحها
طرحهای ارائه شده برای صلح توسط گروههای فلسطینی یا به وسیله متحدان آنها مانند ایران و الجزایر، ارائه نشده است. قدرتهایی مانند چین و روسیه نیز در آن نقش نداشتهاند، بلکه بهطور کامل توسط غرب و متحدان این مجموعه تهیه شده است.
از این رو تمام طرحها بر مبنای نجات رژیم و زمینهسازی برای تضعیف بیشتر مقاومت فلسطین شکل گرفته است. مشابهت طرحهای جداگانه ارائه شده برای صلح، خاستگاه و اهداف مشترک آنها را نشان میدهد:
1.حماس باید بهطور کامل از مشارکت در اداره امور در غزه برکنار شود.
2.اداره نوار غزه به تشکیلات خودگردان سپرده شود که هماکنون اداره بخشهایی از کرانه باختری را در دست داشته و پیش از تسلط حماس بر غزه، این قسمت را نیز اداره میکرد.
3. دورنمای تشکیل کشور فلسطینی در سرزمینهای 1967 شامل دو بخش کرانه باختری و نوار غزه باید ایجاد شود.
4. تمام اسرای صهیونیست در نوار غزه که تعداد آنها به 100 نفر میرسد باید آزاد شوند اما آزادی تمام اسرای فلسطینی که تقریبا 7 هزار نفر هستند، پیشبینی نشده است.
5. اداره نوار غزه چه در امور مدنی و چه در امور نظامی توسط رژیمصهیونیستی صورت نخواهد گرفت. اداره امور امنیتی از طریق عوامل عربی و تشکیلات خودگردان انجام خواهد شد، اما از طریق همین عوامل، نفوذ امنیتی رژیم بر غزه به شکل غیرمستقیم اعمال میشود.
6. عادیسازی روابط میان رژیم و کشورهای عربی پیگیری میشود.
موانع
1.گروههای مقاومت همچنان در ماه پنجم جنگ درحال جنگیدن هستند و با کاهش حضور ارتش رژیم در شمال غزه حضور خود در این منطقه را نیز افزایش دادهاند. در طرحهای پیشنهادی مشخص نشده که چگونه و چه کسی باید حماس را از اداره غزه برکنار کند.
2.صهیونیستها صراحتا امکان تشکیل فلسطین را رد کردهاند. وضعیت داخلی صهیونیستها نیز به آنها اجازه مانور سیاسی را نمیدهد. پیش از این صهیونیستها شرایط ایجاد تشکیل کشور فلسطین را پذیرفته و سپس در اجرای آن کارشکنی کردهاند. درحالحاضر اما بهدلیل مخالفت صهیونیستهای بهشدت تندرو، تلآویو حتی امکان فریبکاری در این حوزه را ندارد.
3.طبق پیشنهادها قرار است با میانجیگری آمریکا، عربستان روابط خود با رژیم را عادیسازی کند و در برابر آن تلآویو با شرایط ایجاد یک کشور فلسطین موافقت کند. نکته مهم در این خصوص نقد بودن عادیسازی و نسیه بودن موافقت با شرایط تشکیل کشور فلسطین است. مشخص است چنین توافقی فاقد اعتبار بوده زیرا تحویل حکومت غزه به تشکیلات خودگردان خود میتواند در راستای موافقت با شرایط تشکیل کشور فلسطین تلقی شود که اقدامی فریبکارانه است. به دشواری طرفهای عربی این طرح را قبول کنند. اگر سعودیها نیز بهدلیل سیاستهای خود آن را مورد پذیرش قرار دهند، این موضوع مورد مخالفت فلسطینیها قرار میگیرد. بهطور ویژه این موضوع مورد مخالفت غزه است.
محور مقاومت بر دو پایه «پایداری ساکنان غزه» و «حملات اضلاع مقاومت در خارج از فلسطین» بنا شده است. هر گاه فشارها بر ساکنان غزه افزوده شود، اضلاع محور مقاومت فشارها بر رژیم را افزایش میدهند. بنابراین تلاش برای آتشبس با اعمال فشار علیه غزه تنها میتواند به برافروختهتر شدن آتش جنگ در منطقه دامن بزند. اینگونه صهیونیستها در مخمصه بزرگی فرو میروند. از این رو غرب فاقد ابزارهای لازم برای نیل به اهداف خود در جنگ است.