زهرا طیبی، خبرنگار گروه نقد روز: ساعت سه به وقت بیروت، دبیرکل حزبالله لبنان در شرایطی پشت تریبون رفت که به گفته خبرنگار بیبیسی فارسی نگاه دنیا به سخنرانی و اظهاراتی که قرار بود مطرح کند، بود. سید مقاومت اما در سخنرانی خود اظهاراتی مطرح کرد که علاوه بر اینکه شرایط را برای صهیونیستها در روزهای آینده پیچیدهتر کرد، آمریکا را نیز در شرایطی قرار داد که به اعمال فشار بیشتر به صهیونیستها برای پذیرش آتشبس بپردازد.
هراس ادامهدار صهیونیستها از حزبالله
نگاه دنیا به سخنرانی سیدحسن نصرالله، دبیرکل حزبالله لبنان بود؛ این تاکید خبرنگار بیبیسی فارسی در واکنش به سخنرانی سیدحسن نصرالله امری بود که در سخنرانی و رفتار مقامات صهیونیستی دیده میشد. اعلام خبر سخنرانی حزبالله در شرایطی که صهیونیستها در حال انجام عملیات زمینی هستند، این هراس را در میان صهیونیستها و آمریکاییها تقویت کرد که احتمالا نصرالله اظهارات صریحی درباره نوع ورود حزبالله به این درگیری خواهد داشت. این سخنرانی آنقدر برای صهیونیستها حیاتی بود که هرگونه تصمیمگیری درباره جنگ در غزه را به اتمام سخنرانی دبیرکل حزبالله موکول کردند. یک روز پیش از سخنرانی سیدحسن نصرالله، جان کربی، سخنگوی شورای امنیت کاخسفید گفت: «منتظر حرف نصرالله خواهیم بود و پیام ما به او و هر طرف دیگر این است که نباید درگیری را گسترش دهند.» روز جمعه که قرار بود سیدحسن نصرالله سخنرانی داشته باشد، آنتونی بلینکن، وزیرخارجه آمریکا برای سومینبار از آغاز عملیات طوفان الاقصی وارد سرزمینهای اشغالی شد. دبیرکل حزبالله لبنان اما برمبنای آنچه انتظار میرفت، صحبت نکرد. سیدحسن نصرالله در این سخنرانی علاوهبر اینکه نقدهای جدی به مواضع خنثای کشورهای اسلامی وارد کرد، گفت: «ملت فلسطین در گذشته نیز میگفتند ارتش و کمک نظامی کشورهای عربی را نمیخواهیم، اما آیا شما آنقدر قدرت ندارید که گذرگاه رفح را حداقل برای مجروحان باز کنید؟» اما موضعی هوشمندانه درباره اعلام رسمی جنگ علیه صهیونیستها گرفت و علاوه بر اینکه تاکید کرد باید برای همه احتمالات آماده باشیم، گفت: «ما از روز اول وارد جنگ شدهایم، ضربههای بسیار سختی هم به دشمن وارد کردهایم که البته به این نقطه یعنی درگیریهای مرزی اکتفا نخواهیم کرد.» با این حال سیدحسن نصرالله، موضع شفافی درباره استراتژی و تصمیم حزبالله نسبت به ورود به درگیری با صهیونیستها نگرفت. این امر منجر به افزایش هراس و سردرگمی صهیونیستها و آمریکاییها شد. سیدحسن نصرالله تصمیم قطعی حزبالله را لو نداد، اما نسبت به درگیریها در شمال غزه نیز با بیان اظهاراتی واکنش نشان داد. این اظهارات منجر به این شد که واکنشها و تحلیلهای مختلفی نسبت به سخنرانی سیدحسن نصرالله، در میان کارشناسان و مقامات کشورهای غربی مطرح شود.
بیعقلی نتانیاهو!
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیمصهیونیستی بعد از صحبتهای سیدحسن نصرالله، تلاش کرد حزبالله را تهدید کند و گفت: «به دشمن خود در شمال میگوییم در مورد ما اشتباه نکنید. هر اشتباهی برای شما گران تمام میشود.» اظهارنظر و تهدیدی که البته با واکنش رسانههای صهیونیستی همراه شد و این اظهارنظر را ناشی از حماقت سیاسی نتانیاهو دانستند. کاخسفید نیز بعد از سخنرانی دبیرکل حزبالله، اینطور واکنش نشان داد: «حزبالله لبنان نباید در پی بهرهبرداری از درگیریهای کنونی میان ارتش اسرائیل و حماس باشد. ایالاتمتحده نمیخواهد شاهد گسترش درگیری در لبنان باشد.» نگاهی به این اظهارات این گزاره را تقویت میکرد که آمریکاییها و صهیونیستها از سخنان سیدحسن نصرالله دچار سردرگمی شدهاند و نتوانستند تاکتیک حزبالله درباره جنگ غزه را درک کنند. بر همین اساس نیز یکی از مقامات کاخسفید، در موضعی برخلاف آنچه روز گذشته درباره سخنرانی نصرالله گرفته بود، گفت: «من معتقدم سخنرانی دبیرکل حزبالله، اساسا همان چیزی بود که انتظارش را داشتیم. ما بر این باور نیستیم که این سخنان دال بر گشوده شدن جبهه شمالی علیه اسرائیل یا هر چیز دیگری از این قبیل باشد.»
ما نمیدانیم چه در سر نصرالله میگذرد
«ما نمیدانیم چه در سر نصرالله میگذرد» این جملهای است که یوسی امروسی، یکی از مقامات سابق شاباک، در تحلیل سخنرانی سیدحسن نصرالله ارائه میدهد و میگوید: «من نمیدانم چه در سر نصرالله میگذرد و فکر نمیکنم کارشناسی وجود داشته باشد که بتواند به شما بگوید وی چه اهدافی را مدنظر دارد، اما معتقدم نهادهای امنیتی و نظامی باید با دقت به سخنان نصرالله گوش دهند. آن را خوب تجزیه و تحلیل کرده و با جدیت با این مواضع برخورد کنند.» باراک راوید، خبرنگار اسرائیلی نیز اینطور به صحبتهای سیدحسن نصرالله واکنش نشان داد و نوشت: «این سطح و شدت حملات فرامرزی حزبالله از زمان جنگ لبنان در سال 2006 دیده نشده است.» در این میان آنچه از صحبتهای سیدحسن نصرالله مورد توجه رسانههای صهیونیستی قرار گرفته، حائز توجه است. شبکه 11 اسرائیل نیز به چند نکته درباره اظهارات سیدحسن نصرالله اشاره کرد و گفت: «این احتمال که کارزار کنونی در جنوب لبنان به یک جنگ همهجانبه کشیده شود، واقعی است و بستگی به تحولات غزه و رفتار اسرائیل در قبال لبنان دارد. سیدحسن نصرالله در مورد حمله پیشگیرانه لبنان به اسرائیل هشدار میدهد که احمقانهترین اقدام در تاریخ آن خواهد بود و همچنین به آمریکاییها هشدار میدهد و میگوید که حزبالله برای کشتیهای آنها در دریای مدیترانه تدارک دیده است: اگر میخواهید از جنگ منطقهای جلوگیری کنید، جنگ غزه را متوقف کنید.» در سمت دیگر ماجرا اما سخنگوی رسانههای خارجی نخستوزیر رژیمصهیونیستی تلاش کرد تا به تمسخر اظهارات سیدحسن نصرالله بپردازد. امری که منجر به واکنش تحلیلگر امور نظامی صهیونیستها منجر شد و در این رابطه گفت: «غیرقابل باور است که پس از 7 اکتبر، دولت و برخی تحلیلگران، نصرالله را پس از سخنرانی تحقیر کنند... تنها چیزی که کم داریم این است که بگویند نصرالله ضعیف است.» اظهارات برخی تحلیلگران و رسانههای صهیونیستی این گزاره را تقویت میکند که آنها به خوبی پیام صحبتهای دبیرکل حزبالله را درک کردند و در قبال اظهاراتی که تلاش میکنند تا صحبتهای سیدحسن نصرالله را سادهسازی کنند، واکنش منفی نشان میدهند و آن را دور از هوشمندی و دستکم گرفتن حزبالله میدانند. با این حال تحلیلگران و رسانههای صهیونیستی نیز نسبت به تصمیم اصلی حزبالله در جنگ با غزه دچار سردرگمی و ابهام هستند و همچنان دو ابهام را در این رابطه مطرح میکنند که یا حزبالله درگیری همهجانبهای علیه صهیونیستها آغاز و شدت حملات در شمال غزه افزایش پیدا خواهد کرد یا حزبالله تلاش میکند تا از کشیده شدن درگیری به لبنان جلوگیری کند و صرفا تهدیداتی را متوجه صهیونیستها بکند. با این حال آنچه بیش از همه مورد توجه قرار دارد این است که سیدحسن نصرالله با سخنرانی روز جمعه هراس و سردرگمی صهیونیستها و آمریکا را نسبت به استراتژی حزبالله در درگیریها افزایش داده و بهطور قطع اعلام نکرده است که نقشآفرینی در جنگ غزه به چه نحوی خواهد بود و سیدحسن نصرالله تنها به گفتن این جمله «کل احتمالات مفتوحه» اکتفا کرد. در سمت دیگر ماجرا نیز فشارها علیه آمریکا در حال افزایش است. به نظر میرسد ایالات متحده مایل باشد تا آتشبس موقتی در درگیریها اتفاق بیفتد؛ امری که کریس مورفی سناتور آمریکایی در بیانیه خود به آن اشاره کرد و نوشت: «زمان آن فرارسیده است که دوستان اسرائیلی بدانند که رویکرد کنونی سطح غیرقابل قبولی از آسیب غیرنظامی را ایجاد میکند و به نظر نمیرسد، به هدف پایان دادن به تهدید دست یابند. من از اسرائیل میخواهم که فورا در رویکرد خود تجدیدنظر کند.» به نظر میرسد فشاری که اکنون به دلیل حمایت از نتانیاهو متوجه دولت بایدن است او را به سمتی سوق داده که مایل است برای کاهش فشارهای داخلی، رژیمصهیونیستی را به پذیرش آتشبسموقتی سوق دهد. امری که به گفته پایگاه خبری آکسیوس، بلینکن خطاب به مقامهای اسرائیلی گفته بود: «ما نمیخواهیم جلوی شما را بگیریم اما به ما کمک کنید تا به شما کمک کنیم تا زمان بیشتری در اختیار داشته باشید.» براین اساس میتوان این گزاره را مطرح کرد که احتمالا شرایط صهیونیستها بعد از سخنرانی سیدحسن نصرالله پیچیدهتر خواهد شد.
بیبیسیفارسی: نصرالله همه را در برزخ نگه داشت
نکته قابل توجه دیگر در ادامه واکنشها به صحبتهای سیدحسن نصرالله، تحلیلهایی است که رسانههای فارسیزبان درباره این سخنرانی ارائه کردند. درحالیکه برخی تلاش میکردند این سخنرانی را فاقد هرنوع موضعگیری سیدحسن نصرالله درباره درگیریها در غزه بدانند اما رسانههای فارسیزبان نتوانستند نسبت به پیامی که این سخنرانی برای صهیونیستها و آمریکاییها داشت، واکنش نشان ندهند. نفیسه کوهنورد خبرنگار بیبیسی فارسی، ضمن اشاره به اینکه سیدحسن نصرالله مشخص نکرد که «این صحبتها به معنی آغاز یک جنگ تمامعیار خواهد بود یا تهدیدی از جانب حزبالله» گفت: «نصرالله آمریکا را مخاطب قرار داد و گفت این جنگی آمریکایی است و از طرف آمریکا هدایت میشود و اسرائیل تنها آن را اجرا میکند و حتی تهدید کرد که حزبالله برای ناوگانهای آمریکایی در منطقه، برنامه دارد و به این اشاره کرد که آمریکا باید در منطقه تنبیه شود و هنوز هم بحثها ادامه دارد که این یک تاکتیک از جانب آقای نصرالله است، چون حرفهای چنددقیقه آخرش را دقیقا با این جمله شروع کرد که میرسم به آنجا که همه منتظر آن هستند و جمله آخری که مطرح کرد به نوعی تهدید بود و اینکه احتمالا عملیات وسیعتری از جانب حامیان حزبالله، پیش رو خواهد بود. این فضا را به نوعی میشود، احساس کرد که نوعی ابهام وجود دارد که انتظار این را داشته باشند که این جبهه علیه اسرائیل فعالتر بشود یا خیر، بهخصوص که تهدیدها علیه آمریکا بود.» خبرنگار بیبیسی فارسی ضمن تاکید بر این نکته که سیدحسن نصرالله، عملا حزبالله را در تقابل با آمریکا قرار داده است، به این نکته نیز اشاره میکند که نمیتوان متوجه شد که اظهارات نصرالله به معنی آغاز جنگی همهجانبه علیه رژیمصهیونیستی است یا صرفا هشدار و تهدیدی متوجه صهیونیستها و آمریکاییها کرده است.
تحلیل سخنرانی سیدحسن در ایران
اظهارات و صحبتهای دبیرکل حزبالله در ایران نیز با واکنشهای زیادی همراه شد و چهرهها و سلایق متفاوت سیاسی ضمن تاکید بر این گزاره که صحبتهای سیدحسن نصرالله نشان از هوشمندی وی با در نظر گرفتن همه جوانب است، به این نکته نیز اشاره کردند که صهیونیستها را در بازی پیچیدهای قرار داد. مصطفی خوشچشم، کارشناس بینالملل در تحلیل صحبتهای دبیرکل حزبالله گفت: «جالبی حرف سیدحسن نصرالله این بود که گفت ما راهبرد را با محور مقاومت کنترل میکنیم اما برای آمریکا خط و نشان کشید.» در واقع یکی از نکات قابل توجهی که در صحبتهای دبیرکل حزبالله وجود داشت این بود که حزبالله تلاش کرد جبهه دیگری بگشاید و تهدیدات خود را متوجه آمریکا بداند. فرید مدرسی، فعال رسانهای در واکنش به اظهارات سیدحسن نصرالله نیز نوشت: «نصرالله در سخنرانی امروز، نه توپ را از دست داد و نه زمین بازی را. آنچنان سخن گفت که اسرائیل ذهن رهبر انقلابی عرب را نخوانده و از شعبده پاسکاری مشتهای بسته تهران-بیروت، بیاراده شود. رهبر حزبالله، حماس را بزرگ داشت و هیبت اسرائیل را به تمسخر گرفت. فرمانده آنان را احمق وحشی نامید؛ تحقیر و تقبیح توأمان. همچنین فرضیه اصالت فلسطینی-عربی را برابر بیهویتی- اسرائیلی عبری اثبات کرد. نصرالله کیش نگفته، مات کرد.»