اولین روز از اجلاس دوروزه روسای دانشگاهها، موسسات آموزش عالی، پژوهشگاهها و پژوهشکدههای وابسته به وزارت علوم روز گذشته در سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران برگزار شد. در این اجلاس علی شمسیپور سخنگوی وزارت علوم، پیمان صالحی، معاون پژوهشی وزیر، علی خطیبی معاون اداری و مالی وزیر، قاسم عموعابدینی معاون آموزشی، هاشم داداشپور رئیس سازمان امور دانشجویان، مسعود گنجی رئیس صندوق رفاه دانشجویان و... حضور داشتند.
تخصیص ۵۰۰ سهمیه امریه سربازی به محققان پسادکتری
پیمان صالحی در این مراسم با تاکید بر موضوع اخلاق در پژوهش گفت: «در این حوزه وضعیت خوبی داریم اما باید روسای دانشگاهها متناسب با نیازهای روز آگاهی پیدا کنند.» وی به اهمیت نمایه شدن مجلات علمی در پایگاههای نمایهسازی بینالمللی اشاره کرد و افزود: «در بین مجلات ایرانی که ۱۴۹۰ عنوان است بیشترین مجلات در حوزه علوم انسانی با ۸۲۷ عنوان میباشد، اما این نشریات در حوزههای بینالمللی کمتر منعکس شدهاند.» صالحی تصریح کرد: «امروز نشریات علمی ما در پایگاه اسکوپوس رتبه ۱۵ جهانی را دارند. همچنین رتبه تولید علم در جمهوری اسلامی ایران ظرف ۲۵ سال از رتبه ۵۸ به ۱۵ رسیده و از این جهت مهم است که حفظ رشد شتاب علمی یکی از تاکیدات مقاممعظمرهبری در برنامه هفتم توسعه در حوزه علم و فناوری است. از طریق نمایهسازی مجلات در سطح بینالمللی، باید علاوهبر تمرکز روی مجلات علوم انسانی روی گسترش زبان فارسی برای تحقق مرجعیت علمی تمرکز کنیم.» وی اضافه کرد: «نمایهسازی یکی از اولویتهای ماست و بین ۱۰۰ تا ۳۰۰ میلیون تومان از مجلاتی که نمایههای بینالمللی دریافت کردهاند، حمایت کردهایم اما برخی از دانشگاهها هنوز این مبلغ را هزینه نکردهاند. همچنین در سال جاری مجلات فارسی که نمایه بینالمللی شوند ۵۰۰ میلیون تومان و مجلات خارجی ۳۰۰ میلیون تومان حمایت میشوند.»
وی با تاکید بر اینکه برای پایاننامهها و رسالههای دکتری نیازمحور که از سامانه نان برگرفته شده باشند پژوهانه تعلق میگیرد، گفت: «پس از یک سال پیگیریهای وزارت علوم اخیرا مقاممعظمرهبری تصویب کردند تا سهمیه ۵۰۰ امریه سربازی در دوره پستاک اجرا شود و این موضوع برای اولین بار در کشور اجرا شده است.» وی افزود: «در کشوری که تعداد دانشجویان ارشد و دکتری زیاد است باید آییننامه اجرایی قانون پیشگیری و مقابله با تقلب اجرا شود.» همچنین صالحی به بحث استفاده از هوش مصنوعی و کاربردهای مختلف آن پرداخت و گفت: «ورود هوش مصنوعی به حوزههای علمی در جهان باعث توسعه مقالات علمی شده است. اکنون برخی ناشران از نویسندگان مقالات میپرسند آیا از هوش مصنوعی در نوشتن مقاله استفاده کردهاند یا خیر. بنابراین مسائل مختلفی وجود دارد. ما در حال رصد این موضوع برای کار کردن به شیوه اخلاق حرفهای از طریق استفاده از کاربردهای هوش مصنوعی هستیم و این موضوع باید در کمیته اخلاق وزارت علوم بررسی شود.»
با جدال گسترده در برابر روایتهای دشمن مواجهیم
سپهر خلجی، رئیس شورای اطلاعرسانی دولت در این مراسم گفت:« با یک جدال گسترده در برابر روایتها و پیامهای دشمن مواجه هستیم. باید توان و قدرت پردازش تصویر و خبررسانی و اثرگذاری بر ادراک مخاطب را اصلاح کنیم.» وی به شبهه برخی منتقدان که با هدایت جریان رسانهای خارج از کشور با کلیدواژه اخراج اساتید مطرح میشود اشاره کرد و گفت: «در فضای رسانهای بر القای اخراج اساتید از مراکز علمی متمرکز شدهاند و در کنار آن تصویرسازی پیرامون مهاجرت نخبگان بهراه انداختهاند که کاملا هدفمند و با هدف ناامیدسازی جامعه است و اگر نتوانیم این مسائل را درست روایت و رفع شبهه کنیم، طبیعی است که دیگران براساس اطلاعات غلط آن را روایت خواهند کرد. به گفته مقاممعظمرهبری ما در شرایط جنگ ترکیبی قرار داریم که یکی از مهمترین شعبههای این جنگ در حوزه رسانه است.» او اظهار داشت: «به گفته مقاممعظمرهبری، موضوع شبهه بسیار مهم است، بسیاری از افراد بودند که سالها در انقلاب سوابق درخشانی داشتند اما نتوانستند در مقابل شبهه مقاومت کنند و کمرشان خم شد، لذا رفع شبهات از ذهن مخاطبان یکی از مسائل بسیار مهم و قابل توجه است.»
دانشگاهها در سال گذشته بر ۲ ابرچالش غلبه کردند
در ادامه مراسم حسن زمانیان، رئیس سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران گفت: «در سال گذشته در آموزش عالی دو ابرچالش را شاهد بودیم. نخست بازگشایی بعد از تعطیلی طولانیمدت کرونا و دومین چالش هجمه دشمن به دانشگاهها با بروز اغتشاش بود که هر دو با موفقیت به پایان رسید.» وی با ارائه گزارشی از فعالیتهای این سازمان افزود: «زمینههای راهاندازی دو پژوهشکده شیمی دارویی و پژوهشکده استحصال عناصر راهبردی فراهم شده است و بهزودی با مجوز شورای گسترش و برنامهریزی آموزش عالی فعالیت خود را به شکل رسمی آغاز میکنند که یکی از از دستاوردهای پژوهشکده شیمی دارویی برای اولین بار تولید داروی هپارین خواهد بود.»
زمانیان همچنین درمورد پیشرفت روند ساخت پارک بینالمللی علم و فناوری خاطرنشان کرد: «در قدم اول تفاهمنامهای با شهر آفتاب امضا شد تا در مجموعه پردیس شهر آفتاب متعلق به پارک بینالمللی علم و فناوری، ۲۰۰ هزار مترمکعب ساختمان پذیرای شرکتهای دانشبنیان باشد.» وی درمورد تغییرات در روند برگزاری جشنوارههای بینالمللی خوارزمی هم گفت: «میزان جوایز این جشنواره با در نظرگرفتن گرنت که به جایزه اضافه شده به یک میلیارد تومان رسیده است و در نتیجه این امر، میزان طرحهای داخل کشور دریافت شده در دبیرخانه این جشنواره ۱۰۰ درصد و طرحهای خارج از کشور ۲۰۰ درصد افزایش یافته است.»
تعداد دانشگاههای کشور در رتبهبندیهای جهانی افزایشی است
محمد حسنزاده، رئیس پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران با تاکید بر اهمیت رتبهبندی در مقایسه جهانی و ملی عملکرد دانشگاهها و کاربردهای متنوع آن در سیاستگذاری، روند حضور دانشگاهها و موسسات آموزش عالی ایران در سالهای گذشته در رتبهبندیهای جهانی را تبیین کرد. او با مقایسه روند حضور دانشگاهها با برخی کشورهای منطقه تاکید کرد: «جایگاه کشور در بیشتر رتبهبندیها صعودی است و انتظار میرود با تلاش روسای دانشگاهها این روند حفظ و بهبود پیدا کند. تاکید بر بهرهبرداری از رتبهبندیها در مسیر ارتقای کیفیت و اثر پژوهش و آموزش در جامعه، صنعت و دولت نکته دیگری بود که حسنزاده به آن اشاره کرد.»