کتاب‌ها و فیلم‌هایی که به موضوع شهدا پرداخت هنرمندانه داشتند

عاطفه جعفری؛ خبرنگار گروه فرهنگ:رهبر معظم انقلاب اسلامی روز گذشته در دیدار صدها نفر از پدران،‌ مادران، همسران و فرزندان شهدا، شهیدان را قهرمانان برتر تاریخ کشور خواندند و با تبیین جایگاه عالی خانواده شهدا از زاویه‌های مختلف «قرآنی»، «جهادی»، «انسانی» و «اجتماعی»، اهالی هنر و رسانه را به تلاش هرچه بیشتر در زنده‌ نگه‌داشتن هنرمندانه یاد شهدا و الگوسازی برای نسل جوان فراخواندند.
ایشان، پدران، مادران و همسران شهدا را گنجیه بی‌نظیر یاد و خاطرات شهیدان قهرمان «دفاع مقدس، امنیت، دفاع از حرم و عتبات و مقابله با حوادثی نظیر حوادث سال گذشته» خواندند و افزودند: «رفتار این قهرمانان، برجستگی‌های اخلاقی، سبک زندگی و تحولات زندگی آنان برای جامعه به‌خصوص نوجوانان و جوانان الگوساز است که انتشار خاطرات خانواده‌های شهدا در این الگوسازی نقش مهمی خواهد داشت.»
به این بهانه به سراغ ثبت خاطرات شهدا در حوزه کتاب و فیلم رفتیم. البته گفتن از تمام کتاب هایی که به زندگی شهدا پرداخته است با توجه به حجم زیاد این حوزه امکان‌پذیر نبود، برای همین از کتاب‌ها و فیلم‌هایی گفتیم که پرداخت هنری در روایت تمام و کمال بوده است و این مدل پرداخت باعث شده تا مخاطب از آن استقبال کند و چهره یک قهرمان را برای نسل جدید بسازد.

  اولین‌های دفاع مقدس

کتاب‌های خاطرات شهدا بسیارند، کتاب‌هایی که در این سال‌ها منتشر شده‌اند و تعدادشان بسیار است. اما شاید همه این کتاب‌ها، نتوانسته باشد اصل موضوع را با زبانی جذاب و به قول معروف زبان هنر بیان کند. در این گزارش به کتاب‌هایی پرداختیم که با موضوع خاطرات شهدا نگاشته شده‌اند و توانسته‌اند با مدل روایت هنرمندانه این کتاب‌ها را ماندگار و خاطرات شهدا را ثبت کنند. کتاب اولین‌های دفاع مقدس نوشته محمد خامه‌یار است که هر آنچه مربوط به اولین‌ها در مورد جنگ بوده است را جمع کرده است. بخشی از این کتاب اشاره دارد به اینکه کدام مرکز اولین بار ثبت خاطرات شهدا را شروع کرد؛ طبق گفته این کتاب مرکز ثبت خاطرات سپاه، اولین مرکزی است که برای جمع‌آوری و تدوین خاطرات و ارزش‌های خلق‌شده در جنگ تحمیلی متولد شد. اولین اقدام در این زمینه چاپ دفترچه خاطراتی بود که روی آن با خط قرمز نوشته شده بود «یا ثارالله». این دفترچه در سال 1359 با تیتراژ قابل‌توجهی چاپ شد و از طریق شبکه تبلیغاتی قرارگاه‌ها در خطوط مقدم و مراکز تجمع نیرو پخش گردید.
انگیزه اصلی آغاز این فعالیت، الهام گرفتن از حماسه عاشورای حسینی و آثار حیات‌بخش نقل ابعاد مختلف قیام سالار شهیدان بود. تاکیدات حضرت امام خمینی(ره) و مسئولان کشوری و لشکری مشوق این امر بود. حضرت امام خمینی(ره) در همان زمان جنگ می‌گویند که جبهه‌های جنگ ما دانشگاه هستند و طبیعی بود که درس‌های این دانشگاه و پرورش‌یافتگان آن می‌بایست در تاریخ جاودانه شوند تا الهام‌بخش نسل‌های آینده باشند. مقام‌معظم‌رهبری در آن زمان تاکید مکرری در این زمینه داشتند و فرمودند:
«ثبت لحظات درد و داغ و شادی و پیروزی و ثبت تجاوز دشمن و مقاومت مردم است که به آیندگان امکان خواهد داد تا ابعادی از این سرگذشت را بشناسند و با گوشه‌هایی از مظلومیت ملت ما و سبعیت دشمنان ما آشنا شوند.»

برای خواندن متن کامل گزارش اینجا را بخوانید