ندا اظهری، روزنامهنگار: مراکز رشد و پارکهای علموفناوری جزء مراکزی هستند که با جذب تیمهای استارتاپی و خلاق، زمینه رشد و توسعه آنها را فراهم کرده و شرایط را برای دانشبنیانشدن و رسیدن آنها به مراحل عملیاتی هموار میکنند و با اعطای تسهیلات به تیمها و شرکتها، از آنها حمایت میکنند. بسیاری از این تیمها و شرکتها تولیدکنندگان محصولاتی هستند که درصورتیکه از تولید آنها حمایت شود، میتوانند به رونق تولید داخل و کسب سهم قابلتوجهی از بازار کمک کنند. یکی از این مراکز رشد، پارک علموفناوری گلستان است. مهدی عمرانی، مدیر مرکز رشد گلستان در گفتوگو با «فرهیختگان» میگوید: «در نمایشگاه اینوتکس امسال با 9 شرکت عضو پارک علموفناوری استان گلستان حضور پیدا کردیم که در حوزههای مختلف نرمافزار، آموزش مجازی، آموزشهای پرستاری آنلاین، گردشگری، پلتفرمهای تبدیل رمزارزها و خدمات دامپزشکی آنلاین و صنایع هوشمند فعالیت میکنند. برخی از این شرکتها دانشبنیان و برخی دیگر شرکتهای استارتاپی هستند اما بیشتر آنها در قالب شرکتهای استارتاپی تعریف میشوند.» به گفته او، از حدود 35 شرکت دانشبنیان استان گلستان، حدود 25 شرکت عضو این پارک علموفناوری هستند و درمجموع، کل شرکتهای مستقر در پارک و شرکتهای مرکز رشد در کل استان حدود 140 شرکت فناور را تشکیل میدهند که عضو این پارک بوده و مشغول فعالیت هستند.
اپلیکیشن «دایه»
یکی از تیمهایی که در جمع شرکتهای پارک علموفناوری گلستان در این نمایشگاه حضور دارد، اپلیکیشن «دایهپلاس» است. مائده سعیدیفر، از اعضای تیم استارتاپی دایهپلاس است و در گفتوگو با «فرهیختگان» میگوید: «نرمافزار «دایه» در بستر سایت عمل میکند و مشاورههای آنلاین را بیشتر به خانمها از دوره بلوغ، پیش از ازدواج، دوران بارداری، پس از بارداری تا دوران یائسگی ارائه میدهد. این مشاورهها همچنین خدماترسانی به آقایان و کودکان را نیز شامل میشود. درحالحاضر، افرادی که این تیم استارتاپی را راهاندازی کردهاند، چهار خانم ماما هستند که با مدارک مختلف در زمینههای مختلف ازقبیل اختلالات جنسی، زایمان فیزیولوژیک، یوگا و ورزشهای بارداری در این مشاورهها فعالیت میکنند. در کنار این 4 نفر که همگی اهل گرگان هستند، 7 مامای دیگر هم از مشهد، تهران، اصفهان، گرگان و شیراز در کنار آنها به خدمترسانی میپردازند. در این تیم استارتاپی، علاوهبر ماماها، متخصص تغذیه و روانشناس بالینی هم حضور دارند. خدمات مشاورهای آنلاین در نرمافزار «دایه» تنها شامل خانمها نمیشود و همانطورکه پیشتر گفتیم، آقایان و کودکان را هم دربرمیگیرد. درمورد آقایان مشاورههای تغذیهای و خدمات آمادگی برای پدر شدن هم به آنها داده میشود که هم مباحث روانشناسی و هم تغذیهای و نیز اختلالات جنسی را شامل میشود. در خدمات کودکان، از دوران نوزادی، مشاوره نوزادی به خانواده از زمان تولد نوزاد از طریق مامای بیبی داده میشود. نوزادان واکسن دارند و ممکن است خانوادهها دوره واکسن را فراموش کنند. مامای بیبی، روزهای تزریق واکسن را به مادر و خانواده یادآوری میکند. علاوهبر آن، تغذیه نوزاد هم جزء مواردی است که در این مشاورهها ارائه شده و برنامه غذایی در اختیار آنها قرار میگیرد و از زمان تولد تا 6سالگی برای کودکان مشاوره میدهند. این مشاورهها هم در قالب مشاوره بالینی ارائه میشوند. این اپلیکیشن در قالب وبسایت و صفحه اینستاگرامی به ارائه خدمات میپردازد.» سعیدیفر در ادامه میگوید: «کاربران با ورود به سایت میتوانند خدمات آنلاین، مشاوره آنلاین و مامای موردنظر را انتخاب کرده و بعد از وارد کردن نام خود، زمان مشاوره 15 یا 30 دقیقهای و روز مشاوره را انتخاب کنند. این مشاوره آنلاین بهصورت 24ساعته فعال است اما در بازههای زمانی 3ساعته به ارائه خدمت میپردازد. شماره کاربر برای متخصصان پیامک شده و تماس تلفنی و تماس تصویری از طرف ماماها انجام شده و حتی برخی تمایل بیشتری به برقراری ملاقات حضوری دارند. حدود یک سال و نیم از عمر اپلیکیشن «دایه» میگذرد. آنها در ابتدا بهدنبال راهاندازی یک کلینیک با خدمات کامل مامایی شامل سونوگرافی و آزمایش بودند اما ابتدا بستر سایت را برای خود تعریف کردند تا بتوانند مشاورههای آنلاین خود را راه بیندازند. درواقع، آنها بهدنبال حرفهای مرتبط با رشته تحصیلی خود بودند که هم جدید باشد و هم بتوانند دانش خود را در قالب خدمات مامایی و مشاوره آنلاین ارائه دهند. حالا چند ماهی از راهاندازی سایت میگذرد و آگاهی لازم به وجود آمده است.» به گفته سعیدیفر، استقبال از نرمافزار «دایه» با توجه به پیگیریهایی که از سوی ماماها انجام میشود، بسیار خوب بوده است، بهویژه در دوران بارداری بهدلیل حساسیت موضوع، خانمهای باردار به مشاوره نیاز زیادی دارند تا در هر ساعتی از شبانهروز بتوانند از مشاورههای تلفنی استفاده کنند.
شرکت مرجع طراحی دیجیتال «آرتسین»
شرکت استارتاپی خلاق «آرتسین» طراحی روی پارچه، سرامیک و هر چیزی را که قابل طرحزدن باشد، انجام میدهد و بهعبارتی فعالیتش تبدیل ایده به طرح است. ویژگی این طراحی، کیفیت بالای طراحیها و تیمی است که در این زمینه فعالیت میکنند. درواقع فعالیت این شرکت استارتاپی، طراحی به شیوه دیجیتال است. فرزاد حاتمی، نماینده شرکت «آرتسین» هدف از راهاندازی این شرکت را اینگونه عنوان کرد: «در بحث طراحی مشکلاتی وجود داشت که یکی از آنها، اخذ پول از مشتری، چاپخانهها و درصدهایی بود که با آنها بسته میشود. این شرکت، یک تیم طراحی تشکیل داده است که درحالحاضر، تنها خدماترسانی به گنبدکابوس استان گلستان را شامل میشود اما قرار است این خدمات گستردهتر شود و هر کسی یا شرکتی که کار طراحی پارچه را انجام میدهد، میتواند با عضویت در سایت این مجموعه، با پرداخت حق عضویت بسیار پایینی و درصد بالایی، خدماتی را دریافت کنند. درواقع، این شرکت، نقش رابط را برای فروش طرح و واسطه میان طراح و بخش فروش ایفا میکند و به این ترتیب مشکل بسیاری از طراحان هم حلوفصل میشود؛ معمولا طراحان در مرحله پول گرفتن از سفارشدهندهها و فروشنرفتن طرحها دچار مشکل هستند. بهعبارتی این فعالیت فریلنسری محسوب میشود که شرکتهای دیگر بتوانند از طریق این شرکت، طرحهای خود را به فروش برسانند. کارخانههای تولیدی جزء مراکزی هستند که این شرکت درحال تأمین طرحهای سفارشی آنهاست و شرکت «آرتسین» تیم طراحی را تشکیل میدهد. این برای اولینبار است که در ایران رخ میدهد و هیچ تیم طراحی به این شکل کار نمیکند. این شرکت یکسری طرح آماده دارد که تولیدکننده با انتخاب طرحها سفارش میدهد و زمانی هم، طرحهای شخصی و خصوصی وجود دارد و طرح موردنظر پس از انتخاب، به نام شخص ثبت میشود و دیگر به هیچ تولیدکنندهای فروخته نمیشود.»
نرمافزار «کاخ»
تیم استارتاپی نرمافزاری «کاخ» زیرنظر پارک علموفناوری گلستان فعالیت میکند. به گفته میرزاد، عضو این تیم استارتاپی، این نرمافزار، بستری را برای مدرسان و دانشآموزان فراهم میکند که مانند یک سیستم درخواست تاکسی آنلاین عمل میکند که میتوان به جای مسافر، دانشآموز و به جای راننده، مدرس را جایگزین کنیم. تمامی دروس و پایهها در هر مقطع تحصیلی در نرمافزار قرار داده شده و دانشآموز در هر پایه تحصیلی، نوع درس را انتخاب کرده و از سوال خود عکس گرفته و در نرمافزار بارگذاری میکند. نرمافزار بهدنبال مدرس میگردد و مدرس موردنظر با تأیید سوال، برای پاسخگویی انتخاب میشود. در اینجا، فضایی برای مکالمه دانشآموز و مدرس ایجاد شده و دانشآموز از قبل انتخاب میکند که سوال تصویری (در قالب عکس) یا ویدئویی باشد. سپس پاسخ توسط مدرس ارائه میشود و پس از پایان سوال و جواب و تأیید پایان جلسه، هزینه آن از حساب دانشآموز کسر میشود.
کلاس آنلاین خصوصی در قالب این نرمافزار هم امکان برگزاری دارد که هدف بعدی ارتقای این نرمافزار است. از طریق آن دانشآموز حق انتخاب دارد تا تدریس درسی را بهصورت کامل دریافت کند. درخواست ارسال شده و مدرس پس از تأیید، مبحث را بهصورت کامل تدریس میکند و هزینه بیشتری هم از حساب دانشآموز کسر میشود. در حالت عادی، سوال بهصورت ویدئویی 5 هزارتومان و بهصورت تصویری 3 هزارتومان است. عمر این نرمافزار کمتر از یک سال و پیش از شیوع کروناست. این نرمافزار تنها از طریق گوگلپلی قابل دانلود است.
استارتاپ «زورکس» بر پایه اینترنت اشیا
تیم استارتاپی «زورکس» از دیگر تیمهای فعال در پارک علموفناوری گلستان است که در زمینه خانههای هوشمند بر پایه اینترنت اشیا فعالیت میکند. این استارتاپ سنسورهایی را شامل سنسورهای نور، دما، حرارت، کلید هوشمند و ست پیجر رستورانی تولید کرده است. به گفته سحر شجاعی از اعضای تیم «زورکس»، تمام پیجرهای رستورانی از خارج وارد و داخل ایران مونتاژ میشوند، اما این شرکت با خلاقیتی که داشته، با تهیه بوردها و سنسورها، محدودیتها را برطرف کرده و قیمتی زیر یک میلیون تومان دارد. سنسورهای تولید این شرکت در سر راه ورودی برق دستگاه نصب شده و مجهز به یک پنل کنترلکننده است که عملیات را به این سنسورها دیکته میکند. ابتدا نرمافزار «زورکس» روی گوشی نصب میشود که سناریوی نوشتهشده را در آن بارگذاری کرده و از طریق نرمافزار، خاموش و روشن کردن چراغها و دستگاهها و لوازم برقی خانه را از راه دور کنترل میکند. محدودیت زمانی و مکانی و فضا وجود ندارد. با این سنسورها، تمام لوازم خانه قابلیت هوشمندسازی پیدا میکنند و دیگر نیازی به هوشمند بودن خود دستگاهها نیست.
سامانه دامپزشکی آنلاین «وتوان»
یکی از تیمهای استارتاپی این پارک، سامانه جامع خدماتی دامپزشکی آنلاین «وتوان» است که تمام خدمات دامپزشکی لازم برای یک دامدار را ارائه میدهد. دامداران در هر منطقهای میتوانند با این نرمافزار، اولین دامپزشک حاضر در نزدیکترین محدوده را درخواست دهند که از طریق سیستم به کاربر نشان داده میشود. از سوی دیگر، دامدارانی که در روستا حضور دارند، میتوانند با استعلام دارو، داروهای موردنیاز خود را سریعتر از داروخانهها پیدا کنند. بخش دیگر نرمافزار هم با توجه به شرایط کرونایی، توانسته از طریق تماس صوتی و تصویری، مشاورههای آنلاینی را برای دامداران مهیا کند. مدیریت سیستم، مزرعه و دامها هم برای آنها تعبیه شده و هشدارهایی طراحی شده که زمانهای انگلزدایی، درمان دامها و جیره غذایی آنها را مشخص میکند. درواقع، «وتوان» یک سامانه جامع است که دامدار میتواند حملونقل، فروش دام و درمان دام را هم از این طریق انجام دهد. این نرمافزار روی گوشی نصب شده و از طریق تماس تلفنی، وبسایت و نرمافزار قابلیت برقراری ارتباط بین دامدار و دامپزشک وجود دارد. نرمافزارهای جداگانهای برای دامدار و دامپزشک وجود دارد که هرکدام باید از آنها استفاده کنند. دامپزشکان با ثبتنام در این سامانه و بعد از احراز هویت، میتوانند خدمات خود را در این سامانه ارائه دهند. دامدار هم میتواند بهطور مستقیم نرمافزار را دانلود کرده و استفاده کند. این نرمافزار رایگان بوده اما مشاورههای تصویری و صوتی مستلزم پرداخت هزینه است که بسته به تخصص دامپزشک، دقیقهای هزار تا 5 هزارتومان هزینه دارد. مشابه این نرمافزار تنها برای گرفتن ویزیت برای حیوانات کوچک مانند سگ و گربه و طوطی و پرندگان وجود داشته اما برای دامداران سنگین مانند گاو، گوسفند، اسب، شتر و... تاکنون چنین نرمافزاری وجود نداشته است؛ حتی نمونه خارجی از این نرمافزار هم وجود ندارد.