حمید پورعیسی، مدرس دانشگاه در رشته حقوق جزا و جرم‌شناسی: با توجه به اینکه شیوع ویروس کرونا بر نحوه خرید شهروندان تاثیر گذاشته و موجب تمایل روزافزون عمومی به‌سمت انجام خریدهای اینترنتی شده، لذا برخی افراد سودجو و شرکت‌ها برای ارائه محصول (کالا و یا خدمات) به مصرف‌کنندگان از طریق فضای مجازی مرتکب تخلفات عدیده‌ای می‌شوند. براساس ماده (87) قانون نظام صنفی فعالیت افراد صنفی در فضای مجازی (سایبری) مستلزم دریافت پروانه کسب از اتحادیه مربوطه است و براساس تبصره (الحاقی 1392) چگونگی صدور مجوز و نحوه نظارت بر این‌گونه فعالیت‌های صنفی به موجب آیین‌نامه اجرایی این ماده است که توسط اتاق اصناف ایران با همکاری دبیرخانه هیات‌عالی نظارت و وزارتخانه‌های اطلاعات و ارتباطات و فناوری اطلاعات تهیه شده و پس از تایید هیات‌عالی نظارت به تصویب وزیر صنعت، معدن و تجارت رسیده است. همچنین در این آیین‌نامه اجرایی چگونگی صدور و تمدید پروانه کسب و نحوه نظارت بر فعالیت افراد صنفی در فضای مجازی تعیین شده است. این آیین‌نامه مربوط به فضای کسب‌وکار مجازی است و مشمول تمامی فروشگاه‌های اینترنتی که از جانب هر شخص حقیقی و یا حقوقی برای ارائه محصول (کالا و یا خدمات) به‌طور مستقیم و یا غیرمستقیم و به‌صورت کلی یا جزئی به عمده‌فروشان، خرده‌فروشان و مصرف‌کنندگان از طریق ابزارهای ارتباط از راه دور ازقبیل وب‌سایت و نرم‌افزارهای تجاری (اپلیکیشن) دایر شده باشند، خواهد شد.
در همین راستا با هدف سرعت و سهولت در انجام کار، شهروندان محترم درصورت مواجهه با چنین مواردی می‌توانند از طریق وب‌سایت اتحادیه کشوری صنف کسب‌وکارهای مجازی نسبت به ثبت شکایت خود از فروشگاه‌های اینترنتی اقدام کنند. مجازات‌های زیر درصورت ارتکاب هریک از تخلفات ذیل آن، از سوی کمیته نظارت اعمال می‌شود.
الف) اخطار کتبی:
1-عدم ارائه اطلاعات موثر در تصمیم‌گیری مصرف‌کننده جهت خرید یا قبول شرایط، 2-عدم رعایت حق انصراف مصرف‌کننده، 3- عدم استفاده از واسط بادوام جهت ذخیره اطلاعات مرتبط با معاملات، 4-تحمیل شروط غیرمنصفانه به مصرف‌کننده، 5-تبلیغ خلاف واقع، 6-عدم تحویل به‌موقع کالا یا ارائه خدمت، 7-عدم پاسخگویی به نارضایتی مصرف‌کننده (حداکثر ظرف مدت سه روز کاری)، 8-عدم درج و یا اعلام نحوه تامین کالا، 9-عدم رعایت قانون و مقررات صنفی و مصوبات کمیته نظارت.
پس از ابلاغ اخطار، دارنده پروانه کسب‌وکار مجازی موظف است ظرف مدت ده روز نسبت به اصلاح عملکرد خود اقدام کند و درصورت عدم اصلاح نسبت به تعلیق فعالیت وی اقدام می‌شود.
ب) تعلیق فعالیت و نماد:
1-عدم تامین کالا و یا ارائه خدمت، 2-نقض حفاظت از داده‌های مصرف‌کننده، 3-عرضه کالای غیرمجاز، 4-تکرار و یا تعدد تخلفات مندرج در بند (الف) بیش از 3 مورد در طول یک سال.
درخصوص شرکت‌های بازاریابی نیز پس از ابلاغ اخطار، شرکت موظف است ظرف مدت 20روز نسبت به اصلاح عملکرد اقدام کند. درغیر این‌صورت نسبت به تعلیق و تغییر رنگ نماد به زرد اقدام خواهد شد و درصورت تکرار تخلف، پروانه کسب ابطال و رنگ نماد به قرمز تغییر داده خواهد شد. همچنین چنانچه هریک از واحد‌های صنفی مذکور علاوه‌بر این موارد مرتکب تخلف تعزیراتی (گران‌فروشی، تقلب، کم‌فروشی و...) نیز شده باشند، می‌توانند شکایت خود را از طریق سازمان تعزیرات حکومتی مطرح کنند تا مورد رسیدگی قرار گیرد.
مطالب پیشنهادی
