به گزارش «فرهیختگان»، لیسبون جمعه‌شب عجیبی را تجربه کرد. از همان ابتدا هواداران بارسا امید زیادی به موفقیت تیم‌شان برابر آماده‌ترین بایرن‌مونیخ سال‌های اخیر نداشتند اما تصور نمی‌کردند نتیجه بازی به این شکل تحقیرآمیز رقم بخورد.

 پرده اول

شروع بازی یک‌چهارم نهایی لیگ قهرمانان یادآور یکی از عجیب‌ترین دیدارهای تاریخ جام جهانی بود. شکست 7 بر یک برزیل برابر آلمان نیز با همین حال و هوا آغاز شد. توماس مولر، جروم بواتنگ و مانوئیل نویر سه بازیکنی هستند که تجربه حضور در آن دیدار را داشتند و اتفاقا همانند آن بازی این مولر بود که گل نخست را زد. فلیک، سرمربی کنونی بایرن نیز در آن زمان کمک‌مربی ژرمن‌ها بود. دفاع آشفته بارسا و مردان مهارنشدنی هانسی فلیک نتیجه‌ای دور از انتظار را در نیمه نخست رقم زد: 4 بر یک. نیمه دوم هم با همین نتیجه همراه بود تا بارسا سنگین‌ترین شکست تاریخ خود در لیگ قهرمانان را تجربه کند. اکثر هواداران بارسا چنین باخت مفتضحانه‌ای را در عمر خود ندیده بودند؛ چراکه آخرین‌بار در سال 1946 بود که این تیم در یک مسابقه (برابر سویا) 8 گل خورده بود. بین دو نیمه تصویری از رختکن بارسا از شبکه‌های تلویزیونی پخش شد که مسی را در حالتی ناراحت و ناامید درحالی‌که به گوشه‌ای خیره شده نشان می‌داد. او در همان لحظات به خوبی می‌دانست که تیمش توانایی جبران شکست نیمه نخست را ندارد و شاید به واکنش احتمالی‌اش پس از مسابقه فکر می‌کرد؛ حتی احتمال جدایی از این تیم در پایان فصل.

 پرده دوم

بایرن‌مونیخ با این برد لرزه به تن رقبایش انداخته و آنها به‌خوبی می‌دانند که شاید به‌زودی سرنوشت بارسا در انتظار آنها هم باشد. برای مونیخی‌ها فصل دو داستان کاملا متفاوت داشت. بخشی تا پیش از سوم نوامبر و بخشی دیگر پس از این تاریخ. باواریایی‌ها فصل را با نیکو کواچ آغاز کردند اما به‌تدریج فهمیدند این مربی کروات در دومین فصل حضورش در این باشگاه قادر نیست به اهداف تعیین‌شده برسد. نتایج ضعیف او درنهایت مدیران باشگاه را به فکر یافتن جانشینی برای او انداخت. شکست 5 بر یک برابر آینتراخت فرانکفورت پایان کار کواچ بود و او اخراج شد. حالا چالش مهم پیدا کردن مربی جدید بود. هانسی فلیک که از ابتدای این فصل دستیار کواچ شده بود موقتا هدایت مونیخی‌ها را برعهده گرفت تا مربی جدید انتخاب شود. این مربی 55 ساله که 8 سال دستیار یواخیم لوو در تیم ملی آلمان بود خیلی زودتر از آنچه تصور می‌شد تیم را متحول کرد. یک ماه و نیم بعد بایرن‌مونیخ اعلام کرد که او تا پایان فصل هدایت تیم را برعهده خواهد داشت و در ماه آوریل امسال نیز قراردادی سه‌ساله با او بست. انتخاب او بهترین تصمیم مدیران باشگاه در سال‌های اخیر بود. عملکرد فوق‌العاده او تا امروز شامل 31 برد در 34 مسابقه بوده که طی آن تیمش 112 گل زده و تنها 26 گل خورده است.

 پرده سوم

بایرن‌مونیخ از ابتدای فصل با مشکلات زیادی در خط دفاع روبه‌رو بود. دروازه آنها به راحتی باز می‌شد و در خط حمله نیز زهر لازم را نداشتند. فلیک با تغییراتی که در تیم ایجاد کرد خیلی زود این مشکلات را حل کرد و توانست از تیمی که حتی به قهرمانی در بوندس‌لیگا نیز امید زیادی نداشت یک مدعی فتح لیگ قهرمانان بسازد. استفاده مناسب از ستاره‌هایش ازجمله توماس مولری که پس از مدت‌ها در این تیم احیا شد، سبب شد تا تیم در بهترین فرم خود قرار گیرد و حالا به تنها تیمی تبدیل شده که توانسته در یک‌چهارم نهایی لیگ قهرمانان 8 گل به حریفش آن هم بارسلونا بزند. شاید اگر مسابقات طبق فرمت سال‌های اخیر و به صورت رفت و برگشت انجام می‌شد، نتیجه‌ای غیرقابل تصور درمجموع دو مسابقه رقم می‌خورد. بایرن اگرچه در سمت دشوار جدول قرار گرفته اما حریفان را یکی پس از دیگری از پیش رو برمی‌دارد و بعید است در چنین شرایطی نتوانند قهرمان اروپا شوند مگر اینکه منچسترسیتی که شب گذشته به مصاف لیون رفت بتواند سد راه آنها شود.

 پرده چهارم

بارسلونا هم به امید اینکه بتواند فصلی متفاوت را رقم بزند در میانه‌های فصل دست به تغییر سرمربی زد. آنها حدود دو ماه دیرتر از بایرن به این نتیجه رسیدند که بهتر است با ارنستو والورده قطع همکاری کنند و روز 13 ژانویه آنها قرارداد 2.5 ساله با کیکه ستین بستند و سکان هدایت تیم را به این مربی 61 ساله سپردند. او علاوه‌بر مربیگری در فوتبال به شطرنج نیز علاقه دارد و در رده‌بندی فیده رتبه 2055 را دارد و حتی سابقه رویارویی با گری کاسپاروف و آناتولی کارپوف را نیز داشته است. ستین پیش از بارسا در هیچ تیم بزرگی مربیگری نکرده بود و از همان هفته‌های نخست مشخص شد انتخاب درستی برای این سمت نیست. شکست برابر رئال‌مادرید و کنار رفتن از جام حذفی به دست بیلبائو هواداران آبی و اناری‌ها را برای ادامه فصل نگران کرده بود. به همان میزان که فلیک در بایرن تاثیرگذاری خود را نشان داد، ستین در بارسا ثابت کرد که اشتباها به نوکمپ آمده و بهتر است به دنبال حضور در تیم‌های متوسط باشد.

 پرده پنجم

برای ریشه‌یابی ناکامی بارسا باید به 6 سال قبل برگردیم. جوسپ ماریا بارتومئو در 23 ژانویه 2014 در انتخابات ریاست باشگاه پیروز شد و جای ساندرو راسل را گرفت. جدایی نیمار از جمع کاتالان‌ها اصلی‌ترین چالش دوران مدیریت او بود که هیچ‌گاه نتوانست جای خالی این ستاره برزیلی را پر کند. او تلاش کرد با پولی که از فروش نیمار به دست آورده فقدان او را جبران کند اما با وجود هزینه‌های زیاد برای خرید نفراتی چون کوتینیو، عثمان دمبله و آنتون گریزمان، بارسا نتوانست جانشین مناسبی برای این برزیلی تکنیکی پیدا کند. بارتومئو در طول این 6 سال با سه مربی مختلف کار کرده که موفق‌ترین آنها لوئیس انریکه بود که توانست در طول سه‌سال حضورش 9 جام برای این تیم کسب کند. والورده نیز در 2.5 سالی که در نوکمپ بود 4 قهرمانی برای این تیم به دست آورد و البته ستین در نیم‌فصلی که در این باشگاه بوده دست خالی مانده است و از تمامی رقابت‌ها حذف شده است.

 پرده ششم

بارتومئو میلیون‌ها یورو برای خرید ستاره‌های جدید خرج کرد اما هرکدام به علتی نتوانستند در تیم موفق باشند. کوتینیو که در لیورپول به یک ستاره تبدیل شده بود یک فصل ناموفق را در اسپانیا گذراند و سپس قرض داده شد. دمبله هم به ندرت پیش می‌آید که آماده حضور در زمین باشد و اکثرا مصدوم است. گریزمان هم در نخستین سال حضورش اگرچه آمار گلزنی بدی نداشته اما نتوانسته در دیدارهای مهم برای بارسا تاثیرگذار باشد. نفراتی چون مالکوم هم پس از حضوری کوتاه‌مدت بدون بازده چندانی تیم را ترک کردند. اما مشکل بارسا بیش از اینکه در خط حمله باشد در فاز دفاعی است. جایی که جمعه شب به جولانگاه بایرنی‌ها بدل شده بود و آنها به راحتی در نبردهای یک در مقابل یک بارها پیکه، لنگله، سمدو و آلبا را جا گذاشتند و با استفاده از ناهماهنگی آنها 8 بار دروازه بارسا را گشودند. البته تنها مشکل تیم ضعف مدافعان نبود و بخش عمده‌ای از این شکست به استراتژی ستین برای این بازی برمی‌گردد. او اگر خط میانی تیمش را با 4 هافبک جنگنده شامل بوسکتس، سرخی روبرتو، دی‌یونگ و ویدال پر کرده بود اما عملا برنامه خاصی برای مهار حملات حریف نداشت و مدافعان این تیم از همان دقایق اولیه برابر حریف سردرگم بودند. پرس شدید بایرنی‌ها مانع بازی‌سازی ترشتگن می‌شد و این گلر آلمانی برخلاف بازی‌های قبلی تیمش بارها توپ لو داد و در ارسال پاس به همبازیانش دچار اشتباه شد. عملکرد بازیکنان بارسا به قدری بد بود که روزنامه آس به 9 بازیکن این تیم ازجمله مسی نمره صفر داد.

 پرده هفتم

کوتینیو قرار بود جای هموطنش در بارسا را پر کند اما یک سال و نیم بعد بارسا به این نتیجه رسید که گران‌ترین خرید تاریخش شکست خورده است و او نمی‌تواند عملکردی که در لیگ جزیره داشت را در لالیگا تکرار کند. آنها در ابتدای این فصل او را به بایرن‌مونیخ قرض دادند تا از شر بخشی از دستمزد بالای او خلاص شوند. کوتینیو در بایرن عملکرد نسبتا خوبی داشت و البته جمعه شب برابر کاتالان‌ها نشان داد که هنوز هم قابلیت‌های زیادی دارد. او تنها در 15دقیقه پایانی بازی در زمین حضور داشت اما در عرض 7 دقیقه 2 گل زد و یک پاس گل به لواندوفسکی داد تا نقش مهمی در این شکست تاریخی بارسا داشته باشد. با این نمایش شاید ستین یا مربی جدید تیم فرصت دیگری در اختیار او قرار دهند تا بتواند توانایی‌هایش را در بارسا نیز به اثبات برساند. مسلما در اوضاع فعلی و شرایطی که پس از بحران کرونا ایجاد شده، این باشگاه حتی با نصف 145 میلیون یورویی که کوتینیو را خریده نیز نمی‌تواند او را بفروشد.

 پرده هشتم

شکست در لیسبون بازار شایعات درباره آینده بارسا را داغ کرده است. اینترمیلان به خرید لیونل مسی امیدوارتر شده و شاید این ستاره آرژانتینی همین حالا هم درحال بررسی شرایط آینده‌اش در این باشگاه باشد. جلسه اضطراری باشگاه قرار است امروز برگزار شود و گفته می‌شود در این جلسه درخصوص آینده ستین تصمیم‌گیری خواهد شد. از سوی دیگر اوضاع در رختکن تیم اصلا مساعد نیست و بازیکنان بزرگ تیم خواستار انتخابات زودهنگام ریاست باشگاه و همچنین تغییرات در کادر فنی تیم هستند. مسی و بارتومئو مدت‌هاست روابط چندان خوبی ندارند و همین موضوع باعث شده شایعه جدایی او در ماه‌های اخیر مطرح شود. به نظر نمی‌رسد ستین با این شاهکاری که جمعه شب داشت دیگر جایی روی نیمکت تیم داشته باشد و از همان دقایق اولیه پایان بازی گمانه‌زنی درخصوص جانشین او آغاز شد. از مائوریتسیو پوچتینو و ژاوی به‌عنوان اصلی‌ترین گزینه‌های باشگاه یاد می‌شود که البته شانس ژاوی در این میان بیشتر است.

* نویسنده: سیامک خاجی، روزنامه‌نگار