به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، روز گذشته بــــود که بعد از گذشــــت نزدیک به سه ماه از ســـــال 99 بالاخــره دانشجویان اجازه پیدا کردند بهصورت حضوری به دانشگاههایشان بروند و براساس اعلام ستاد ملی مقابله با کرونا برگزاری کلاسها نیز از حالت آنلاین خارج شده و حالا دانشگاهها اختیار دارند تا بتوانند کلاسهای دروس نظری را هم بهصورت حضوری برگزار کنند؛ مساله مهمی که در عمل آنطور که باید ازسوی مسئولان دانشگاهی با اقبال روبهرو نشد و براساس اعلام دانشگاهها اکثر آنها همچنان شیوه غیرحضوری را به حضور دانشجویان ترجیح میدهند. بهعبارت دیگر بهنظر میرسد دانشگاهها تمایل دارند به هرنحوی شده این ترم را بهصورت برخط تمام کنند تا شاید ترم آینده، کرونا دست از سر کلاسهای درس و خوابگاه بردارد و دانشجویان و بالطبع اساتید با خیال راحت بتوانند در فضای آکادمیک کشور به فعالیت بپردازند. نکته جالب اینجاست که برخی از دانشگاهها نهتنها حاضر نیستند بهخاطر شدت دوباره بیماری کرونا، کلاسهایشان را در همین مدتزمان باقیمانده بهصورت حضوری برگزار کنند، بلکه عزمشان برای برگزاری آنلاین امتحانات نیز جزم است و قصد ندارند تحت هیچ شرایطی همانند گذشته میزبان دانشجویانشان باشند.
با اینحال راه برای دانشجویان تحصیلات تکمیلی بهویژه آن دسته از دانشجویانی که این ترم، ترم آخرشان بهشمار میرود و باید از پایاننامه و رسالهشان دفاع کنند یا واحدهای باقیماندهشان را بگذرانند، هموارتر شده و حالا بهراحتی میتوانند به دانشگاه محل تحصیل خود بروند. از سوی دیگر بسیاری از دانشگاهها امکان استفاده از خوابگاههایشان را برای دانشجویان تحصیلات تکمیلی در چارچوب ضوابط خاص فراهم کردهاند. در این میان البته هستند دانشگاههایی که بهصورت کامل به حالت عادی برگشتهاند و علاوهبر بازگشایی خوابگاهها، امتحاناتشان را نیز بهصورت حضوری برگزار میکنند، بهطوریکه شاید بتوان گفت میخواهند دانشجویان را برای ترم آتی تحصیلی و حضور فیزیکیشان سر کلاسهای دروس نظری آماده کنند.
هفته گذشته در گزارشی با عنوان «پایان مبهم ترم دانشگاههای دولتی» به چگونگی برگزاری امتحانات در 13 دانشگاه بزرگ کشور پرداختیم و بهرغم اینکه در آن زمان وضعیت امتحانات در برخی دانشگاهها همچنان مشخص نشده بود، اما از همان زمان تاکنون اکثر معاونان آموزشی دانشگاهها از احتمال برگزاری امتحانات بهصورت غیرحضوری صحبت میکردند و امروز نیز که نزدیک به دو هفته به شروع امتحانات باقی مانده، اکثر دانشگاهها بار دیگر بر آن تاکید کردهاند.
تداوم کلاسهای غیرحضوری دانشگاه خواجهنصیر
دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی یکی از دانشگاههایی است که بهرغم بازگشایی دانشگاهها اما تصمیمی برای تغییر روند برگزاری کلاسهایش ندارد و دانشجویان باید کلاسهای نظری را بهصورت غیرحضوری به اتمام برسانند. آنطور که مدیر روابطعمومی این دانشگاه به «فرهیختگان» گفته است، الزامی برای حضور دانشجویان در دانشکدهها وجود ندارد، با اینحال دانشجویان تحصیلات تکمیلی برای انجام کارهایی که نیاز به آزمایشگاه داشته یا برای ارتباط با اساتید میتوانند به دانشگاه مراجعه کنند.
به گفته او، دانشجویانی که پیشتر در طرح غربالگری شرکت کردهاند و استاد راهنمایشان نیز اجازه حضور آنها در دانشگاه را دادهاند ، میتوانند برای انجام کارهایشان به دانشگاه مراجعه کنند. همچنین امتحانات این دانشگاه نیز طبق اعلام قبلی بهصورت غیرحضوری برگزار میشود و براساس تقویم آموزشی، قرار است امتحانات از هفتم تیرماه شروع و تا 23 همان ادامه داشته باشد؛ با اینحال تاکید مسئولان این دانشگاه بر ارزشیابی اساتید است که باید تا 30 خرداد انجام دهند و طبق اطلاعیه دانشگاه دانشکدهها باید بهگونهای برنامهریزی کنند تا نهایتا تا 22 تیرماه و پیش از پایان امتحانات، نمرات مربوط به ارزشیابیها در سامانه دانشگاه به ثبت برسد.
همچنین در بخشی از اطلاعیه این دانشگاه آمده است: «در شرایط جاری و یکیدو ماه آینده و باتوجه به پروتکلهای بهداشتی، امکان سرویسدهی به دانشجویان کارشناسی در دانشگاه وجود ندارد و حداکثر به حدود یکچهارم دانشجویان کارشناسیارشد غیربومی میتوان خدمات خوابگاهی ارائه کرد.»
کلاسهای حضوری تنها برای دانشجویان دکتری تربیتمدرس
دانشگاه تربیتمدرس نیز برای دروس نظری همچنان شیوه غیرحضوری را دنبال خواهد کرد و تنها قرار است کلاسهای عملی خود را بهصورت حضوری و فشرده و در بازه زمانی حداکثر سههفتهای برگزار کند و بر همین اساس این کلاسها از روز گذشته آغاز شده و تا پنجم تیرماه ادامه خواهد داشت و نکته قابلتوجه اینجاست که تنها دانشجویان دکتری میتوانند در این کلاسها حضور پیدا کنند.
این دانشگاه امکان استفاده از خوابگاه را برای دانشجویانی که باید در کلاسهای عملی شرکت کنند، فراهم کرده است، اما طبق اطلاعیه این دانشگاه «دانشجویان پس از اتمام دوره برگزاری کلاسهای عملی تا تاریخ پنجم تیرماه لازم است بلافاصله خوابگاه را تخلیه کرده و به شهر محل سکونت خود بازگردند. همچنین دانشجویانی که به دلایل پزشکی، مخاطرات ناشی از ابتلا یا احتمال آلودگی به ویروس و سایر دلایل موجه، امکان حضور در کلاسهای عملی را ندارند، میتوانند حداکثر تا پایان خرداد ۱۳۹۹ نسبتبه ثبت درخواست حذف دروس عملی نیمسال جاری پس از تایید استاد درس، گروه آموزشی و معاون آموزشی دانشکده اقدام کنند.»
همچنین مسئولان این دانشگاه در نظر دارند بعد از پایان کلاسهای عملی برای دانشجویان دکتری، اقدام به برگزاری کلاسها در مقطع کارشناسیارشد کنند.
امتحانات برخط؛ اولویت اصلی شهید بهشتیها
دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی نیز طبق اعلام مسئولان این دانشگاه باید بهصورت غیرحضوری در امتحانات شرکت کنند؛ با اینحال اگر همه دانشجویان یک کلاس خواهان برگزاری امتحانات بهصورت حضوری باشند؛ با تایید استاد درس و موافقت شورای واحد، امکان چنین کاری با رعایت پروتکلهای بهداشتی فراهم خواهد شد و دانشگاه منعی از این بابت نخواهد داشت. از سوی دیگر، باتوجه به اینکه دانشگاهها در هفته شانزدهم بازگشایی شده، عملا کلاسهای نظری این دانشگاه تا پایان ترم بهصورت برخط دایر میشود.
دانشجویان غیرایرانی این دانشگاه هم باید همانند دانشجویان ایرانی در امتحانات شرکت کنند و امتحانات نیز بهصورت شفاهی یا کتبی خواهد بود و براساس اعلام دانشگاه، اساتید میتوانند از سامانه آموزشی غیرحضوری برخط و سامانه درسافزار استفاده کنند.
کلاسهای حضوری تنها برای دانشجویان ترم آخر دانشگاه علومپزشکی شهیدبهشتی
دانشگاه علومپزشکی شهیدبهشتی از روز گذشته آموزش حضوری خود را شروع کرده است و آنطور که محمدمهدی صدوقی، معاون آموزشی این دانشگاه اعلام کرده، دانشگاه در هفته اول یا دوم پذیرای دانشجویان مقطع دکتری، کارشناسیارشد و کارشناسی که ترم آخر و ماقبل آخر هستند، خواهد بود و عمده دانشجویان باید همچنان بهصورت غیرحضوری در کلاسهای درس حضور پیدا کنند و قرار نیست کلاس دروس عملی دانشجویان ترم اول تا سوم نیز برگزار شود و طی دو ماه آینده درباره نحوه ارائه این دروس تصمیمگیری خواهد شد.
نکته جالب درباره این دانشگاه، وضعیت متفاوت دانشکدههای آن است؛ چراکه به گفته این مقام مسئول، باتوجه به شرایط متفاوت دانشکدهها، اختیارات لازم به روسای آنها برای تصمیمگیری مقطعی داده شده است. در این میان اما تنها دانشجویان سال آخر دانشکده دندانپزشکی از هفته دوم بازگشایی دانشگاهها امکان حضور خواهند داشت.
از سوی دیگر صدوقی از برگزاری غیرحضوری امتحانات صحبت کرده و گفته است: «باتوجه به مشکلاتی مانند قطعی اینترنت و مواردی از این دست که ممکن است در حین برگزاری آزمون برای دانشجویان اتفاق بیفتد، در شورای آموزشی دانشگاه این تصمیم گرفته شد که چنانچه برای گروه یا دانشکدهای مشکلاتی در حین برگزاری آزمون الکترونیک پیش آمد، امکان برگزاری آزمون مجدد فراهم شود. آزمون مجدد میتواند بهصورت الکترونیک یا حضوری انجام شود، زیرا ممکن است تعداد کمی دچار این مشکلات شوند.»
آنطور که معاون آموزشی این دانشگاه گفته، ترم جاری در دانشگاه علومپزشکی شهیدبهشتی پایان تیر به اتمام رسیده و براساس زمانبندی 15مردادماه نیز آخرین روز امتحانات خواهد بود؛ با اینحال متناسب با شرایط هر دانشکده، ممکن است این زمان متفاوت باشد و ترم تحصیلی در بعضی دانشکدهها مانند دندانپزشکی بیشتر طول کشیده و حتی به پایان مرداد و آخر شهریورماه برسد.
دانشگاه صنعتیشریف ترم را بهصورت غیرحضوری به پایان میرساند
داوود رشتچیان، معاون آموزشی دانشگاه صنعتی شریف نیز در گفتوگو با «فرهیختگان» با تاکید بر اینکه تمام کلاسهای نظریمان به اتمام رسیده و حتی کلاسهای جبرانی نیز بهصورت آنلاین برگزار شده است، گفت: «تصمیم دانشگاه بر برگزاری غیرحضوری امتحانات برای تمامی مقاطع تحصیلی است و حتی جلسات دفاع از پایاننامهها هم به شکل برخط برگزار میشود و عملا نیازی به حضور دانشجویان در شرایط فعلی نیست و طبیعی است که خوابگاهها نیز بازگشایی نخواهند شد.» او ادامه داد: «قبل از بازگشایی دانشگاهها، دروسی که نیاز به آزمایشگاه و کارگاه داشتند، بهصورت ترکیبی از شیوه حضوری و آنلاین دنبال میشد که تصمیم بر آن شده تا همین شیوه ادامه داشته باشد و طبیعی است که صرفا دانشجویان تحصیلات تکمیلی میتوانند از آزمایشگاهها و کارگاهها استفاده کنند.»
برگزاری غیرحضوری امتحانات علموصنعت
دانشجویان علموصنعتی نیز باید همانند بسیاری از دانشجویان دانشگاههای بزرگ کشور بهصورت غیرحضوری امتحان بدهند و این مهم شامل حال تمام دانشجویان اعماز روزانه، نوبت دوم، پردیس و مجازی میشود و نکته جالب اینجاست که تقریبا تمام کلاسهای دروس نظری این دانشگاه تمام شده است.
انتخاب شیوه آنلاین و حضوری راهکار دانشگاه خوارزمی برای اتمام ترم
دانشگاه خوارزمی هم با صدور اطلاعیهای از تداوم برگزاری کلاسها بهصورت غیرحضوری خبر داده است و حضور در دانشگاه را صرفا برای دانشجویانی که در این ترم، باید برای دفاع از پایاننامه اقدام کنند، مجاز اعلام کرده است.
همچنین این دانشگاه پیشتر اعلام کرده بود برگزاری امتحانات را بهصورت حضوری و غیرحضوری انجام میدهد و زمان شروع امتحانات نیز از 14 تیرماه خواهد بود و تا 25 همان ماه ادامه خواهد داشت.
ترم با تداوم کلاسهای غیرحضوری تمام میشود
یوسف شاقول، معاون آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه اصفهان با تاکید بر اینکه کلاسهای این ترم بهصورت غیرحضوری تمام خواهد شد، گفت: «درحال برنامهریزی هستیم تا بعد از امتحانات نیز کلاسهای درسهای عملی بهصورت فشرده برگزار شود و به اساتید نیز توصیه کردهایم که ارزیابیهایشان را بهصورت غیرحضوری انجام دهند و تنها در موارد ضروری برگزاری امتحانات تحت چارچوب پروتکلهای بهداشتی قابل بررسی خواهد بود.»
او با بیان اینکه امتحانات از 5 تیرماه برگزار خواهد شد، ادامه داد: «درحال حاضر کمتر از 5درصد از دانشجویان در دانشگاه حضور دارند و آنها نیز بههیچعنوان در کلاسها حضور ندارند، بلکه برای پیگیری برخی امور که دیگر امکان انجام آنها بهصورت آنلاین وجود ندارد به دانشگاه مراجعه میکنند و حتی توصیهمان نیز به دانشجویان این است که تا حد ممکن از مراجعه حضوری پرهیز کنند، اما از آنجایی که برخی در آستانه فارغالتحصیلی هستند ناچارند برای برخی امور به دانشگاه بیایند.»
شاقول تصریح کرد: «قطعا حضور دانشجویان به دانشگاه ممنوع نیست، اما قطعا برنامهریزیهایمان بهگونهای خواهد بود که حضور دانشجویان برای انجام کارهایشان، حداکثر بیشتر از 20درصد از جمعیت کل دانشجویان نشود و خوابگاه دانشگاه نیز تا امروز بازگشایی نشده است و درحال برنامهریزی هستیم تا تنها دانشجویانی که در آستانه فارغالتحصیلی بوده و نیاز به کار عملی و آزمایشگاهی دارند بهصورت محدود بازگشایی شود و آنهم به این صورت که در هر اتاق یک دانشجو امکان اسکان خواهد داشت و حضورش نیز محدود است.»
معاون آموزشی دانشگاه اصفهان اظهار داشت: «از آنجایی که ستاد ملی مقابله با کرونا، اجازه برگزاری کلاسها را داده است، از لحاظ قانونی میتوانیم از دانشجویان درخواست کنیم تا در کلاسهای عملی شرکت کنند، اما بنا داریم تا کلاسهای دروس عملی را نیز بعد از برگزاری امتحانات و بهصورت فشرده برگزار کنیم تا در مدتزمان کمتری بتوانیم این کلاسها را نیز به پایان برسانیم.»
شاقول بیان داشت: «درنظر داریم تا بخش عملی این ترم را طی دو هفته به پایان برسانیم و قطعا در زمان مقرر، بهگونهای برنامهریزی خواهیم کرد تا تراکم دانشجویان در کلاسهای عملی بسیار پایین باشد و در کنار آن بحث گندزدایی از محل آزمایشگاهها و کارگاهها را نیز بهصورت مداوم خواهیم داشت؛ با این حال باید به این مساله توجه شود که اولویتمان برای حضور دانشجویان در کلاسهای عملی نیز مربوط به دانشجویانی است که در حال فارغالتحصیلی هستند؛ بهعبارت دیگر دانشجویانی که برای فارغالتحصیلی معطل گذراندن دروس عملی این ترم هستند، در اولویت اصلی حضور در کلاسهای درس قرار دارند و اینطور نیست که این کلاسها نیز برای همه دانشجویان باشد.»
خوابگاه دانشگاه امیرکبیر برای امتحانات بسته خواهد بود
سیدمحمدحسین کریمیان، معاون آموزشی دانشگاه امیرکبیر با تاکید بر اینکه عملا کلاسهایمان تمام شده است، گفت: «به همین دلیل عملا کلاسی در دانشگاه دایر نمیشود و در اصل هیچ دانشجویی بعد از بازگشایی دانشگاهها به دانشگاه امیرکبیر بازنگشته است و از طرف دیگر خوابگاههایمان نیز تعطیل هستند و هیچ دانشجویی امکان استفاده از خوابگاه را ندارد.»
او افزود: «مساله قابل توجه این است که بههیچعنوان قصد نداریم خوابگاهها را برای امتحانات بازگشایی کنیم، البته اگر دانشجوی تحصیلات تکمیلی بخواهد طی یک یا دو ماه آینده، جلسه دفاع داشته باشد اجازه اسکان موقت آنها در خوابگاه وجود دارد و این مهم نیز بهصورت بسیار محدود خواهد بود.»
معاون آموزشی دانشگاه امیرکبیر اظهار داشت: «در اصل دانشجویان مقطع کارشناسیمان بهدلیل اینکه خوابگاه صرفا امکان اسکان دانشجویانی را دارد که بخواهند در آینده نزدیک از رساله خود دفاع کنند، دانشجویان این مقطع عملا نمیتوانند از خوابگاه استفاده کنند.»
بازگشایی خوابگاه دانشگاه صداوسیما برای دانشجویان غیربومی
حسن زارعیان، معاون آموزشی دانشگاه صداوسیما گفت: «باتوجه به ابلاغیه ستاد ملی مقابله با کرونا تصمیم بر آن شد تا امتحانات را بهصورت حضوری برگزار کنیم، اما دو تاریخ متفاوت را درنظر گرفتیم تا امتحانات دانشجویان کاردانی و کارشناسی در یک بازه زمانی و کارشناسیارشد در بازه دیگر برگزار شود.»
او با بیان اینکه خوابگاه دانشگاه هم از روز گذشته باز شده است، ادامه داد: «امتحانات مقطع کارشناسیارشد از 31 خرداد آغاز میشود و تا دو هفته ادامه دارد. البته در هفته جاری نیز که هفته شانزدهم آموزشی بهشمار میرود، کلاسهایمان را خواهیم داشت که البته همچنان بهصورت غیرحضوری دنبال میشود. با اینحال در بازه زمانی امتحانات که دانشجویان باید بهصورت اجباری در دانشگاه حضور پیدا کنند، امکان استفاده از خوابگاه را برای آنها فراهم میکنیم و بعد از آن بحث امتحانات دانشجویان کاردانی و کارشناسی را خواهیم داشت.»
معاون آموزشی دانشگاه صداوسیما تصریح کرد: «امتحانات دانشجویان کاردانی و کارشناسی نیز از هفتم تیرماه شروع میشود و تا هجدهم ادامه خواهد داشت و بعد از بازه امتحانات، در مردادماه کلاسهای دروس عملی برای دانشجویانی که این ترم، ترم آخرشان محسوب میشود یا دروسی که جزء پیشنیاز محسوب میشوند را برگزار میکنیم و درنظر داریم این کلاسها بهصورت فشرده و نهایتا تا پایان همان ماه تمام شود.»
زارعیان با بیان اینکه هرچند کلاسهایمان درحالحاضر بهصورت غیرحضوری دنبال میشود، اما حضور دانشجویان در دانشگاهها منعی نخواهد داشت، گفت: «امکان دارد دانشجویی بخواهد از امکانات دانشگاه مانند کتابخانه استفاده کند یا بهخاطر کارهای مربوط به پایاننامهاش به دانشگاه بیاید که هیچ منعی از این بابت برای آنها وجود ندارد. با اینحال چهار هفته آینده صرفا دانشجویان کارشناسیارشد میتوانند از خوابگاه استفاده کنند و بعد از آن دیگر خوابگاه از آنها گرفته و در اختیار دانشجویان کاردانی و کارشناسی گذاشته میشود.»
او خاطرنشان کرد: «بعد از تمام شدن امتحانات دانشجویان کاردانی و کارشناسی خوابگاه در اختیار دانشجویانی قرار میگیرد که در کلاسهای عملی شرکت میکنند و البته باید به این مساله تاکید کنم که حضور دانشجویان در کلاسهای عملی الزامی بوده و درصورت غیبت براساس آییننامه با آنها برخورد خواهد شد.»
* نویسنده: زهرا رمضانی، روزنامهنگار