به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، درپی شیوع ویروس کرونا و تعطیلی ناگهانی دانشگاه‌ها و ادامه مسیر آموزشی آن به‌صورت مجازی پیامدها و سختی‌هایی را در به‌همراه داشت. ‏به گفته اساتید دانشگاهی آموزش مجازی نمی‌تواند جایگزین آموزش حضوری باشند؛ تنها می‌تواند مکمل آن باشد. اما دانشگاه‌ها با وجود شرایط پیش آمده و نداشتن امکانات لازم راهی جز ادامه مسیر آموزشی خود به صورت مجازی نداشتند.

اکنون امتحانات میان‌ترم و پایانی دانشگاه‌ها تبدیل به یکی از دغدغه‌های دانشجویان و اساتید شده است. نبود زیرساخت‌های لازم برای برگزاری امتحانات مجازی و ضعف اینترنت، برگزاری امتحانات دانشگاهی به صورت مجازی به‌دور از ذهن می‌رسد.

از طرفی افزایش روزافزون تعداد مبتلایان به ویروس کرونا در کشور برگزاری امتحانات به صورت حضوری را با نگرانی‌هایی همراه کرده است‌؛ هر امتحان به صورت میانگین بیش از یک ساعت زمان لازم دارم؛ چگونه دانشجویان در محیط‌های مسقف در جلسه‌های امتحان خود حاضر شوند.

در همین راستا، وزارت علوم تحقیقات و فناوری بخشنامه برنامه ریزی و برگزاری امتحانات پایان نیمسال دوم ۱۳۹۹-۱۳۹۸ را به دانشگاه ها ابلاغ کرد. بر اساس این بخش‌نامه ممکن است دانشگاه برگزاری آزمون به روش حضوری را امکان‌پذیر تشخیص دهد.

در بخشی از این بخش‌نامه آمده است: «دانشگاه‌هایی که تمایل دارند تا امتحانات همه یا برخی از دروس به صورت حضوری برگزار شود به این نکته توجه داشته باشند که برگزاری آزمون حضوری بر اساس تقویم نیمسال جاری، بهترین وضعیت متصور است، زیرا تعویق بازه امتحانات تبعاتی را در پی دارد که باید به دقت بررسی و در نظر گرفته شود.

به ویژه برای دانشجویانی که در نیمسال پایانی تحصیل خود قرار دارند، تعویق زمان امتحانات پایان نیمسال و یا تعدادی از دروس، به جز اینکه از نظر قانونی می‌تواند ثبت نام آنها در صورت قبولی در مقطع بالاتر را با مشکلات اجرایی روبه رو کند، موجب افزایش استرس و کاهش کارآمدی آنها در امتحانات پایانی نیمسال جاری می‌شود.

در صورت تشخیص الزام برگزاری جلسات آزمون پایانی به روش حضوری، دانشگاه‌های محل زندگی دانشجو، همکاری لازم را با دانشگاه محل تحصیل دانشجو در اجرای آزمون و ارسال برگه امتحانی یا نمره کسب شده به دانشگاه مبدا داشته باشند. روشن است که تشخیص استفاده از این امکان برعهده دانشگاه مبدا یا محل تحصیل دانشجو، پس از هماهنگی با دانشگاه محل زندگی او است.

دانشگاه‌هایی که برگزاری آزمون حضوری را به دلایل منطقی نپذیرفته اند لازم است با پیروی از برنامه معینی، بخشی یا تمام ارزشیابی آموخته‌های دانشجویان را به شیوه مستمر، در طول نیمسال و با بهره گیری حداکثری از امکانات فضای مجازی برگزار کنند. این ارزشیابی که از تنوع بالایی برخوردار است می‌تواند یک یا چندین نمونه مؤثر از میان موارد زیر را در بر بگیرد، اجرای آزمون کوتاه در هر جلسه آموزش الکترونیکی اغلب سامانه‌ها مانند Moodle و Adobe connect امکان اجرای آزمون را دارند. در سایر سامانه‌ها نیز این امکان وجود دارد یا قابل ایجاد است».

چگونگی برگزاری امتحانات پایان ترم دانشگاه آزاد اسلامی 

از اسفند ماه سال گذشته دانشگاه آزاد اسلامی آموزش مجازی خود را آغاز کرده است و ۹۰ درصد کلاس های نظری این دانشگاه بر اساس سیستم‌هایی که در گذشته در این دانشگاه وجود داشته است پوشش داده شده است. این دانشگاه نزدیک به ۱۳۰ هزار کلاس در ساعت، به صورت تجمعی در کل کشور برگزار کرده است‌.

در همین خصوص محمدمهدی طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه ویروس کرونا، رخداد نامشخص است، اظهار کرد: مبنا بر این است که امتحانات حضوری باشد. با توجه به اینکه زیرساخت کشور آماده این حجم کلاس در فضای مجازی نبود، و با قطع و وصلی‌هایی که مواجه بودیم، برای مواردی به دانشجویان اجازه داده‌ایم سه درس اگر چنانچه در بحث آموزش مجازی وضعیت مطلوب را نداشتند، ترم دیگر و در طول سال آینده به صورت رایگان از کلاس‌های حضوری بهره‌مند شوند و این امکان را داشته باشند که حتی نمره‌اش را جایگزین کنند.

سرنوشت امتحان پایان ترم دانشگاه جامع علمی کاربردی 

دستورالعمل فعالیت آموزشی به شیوه غیرحضوری و مجازی دانشجویان این دانشگاه از سوی معاون آموزشی دانشگاه جامع علمی کاربردی ابلاغ شد. این دستورالعمل در خصوص تمدید بازه زمانی ویرایش انتخاب واحد و میهمانی دانشجویان، برگزاری دروس عمومی، مهارت‌های مشترک، دروس صرفاً نظری پایه و اصلی، به‌صورت مجازی و غیرحضوری، مبنای پرداخت حق التدریس دوره‌های مجازی و غیرحضوری، چگونگی حذف یک یا چند عنوان درسی، سنوات تحصیلی، عدم برگزاری عمومی دوره تابستان است.

بر اساس این بخش‌نامه کلاس‌های دروس عملی و کارگاهی دانشگاه جامع علمی کاربردی صرفا به‌صورت حضوری برگزار می‌شود. لذا برای برگزاری حضوری کلاس‌ها پس از عادی شدن شرایط، تمهیدات لازم از جمله رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی، استفاده از کلاس‌های بزرگ و دارای تهویه مناسب و چینش صندلی های کلاسی با فاصله از هم، دسترسی دانشجویان به امکانات بهداشتی و ملزومات ضدعفونی، همچنین ضدعفونی نمودن آزمایشگاه، کارگاه و تجهیزات مرتبط قبل و بعد از حضور دانشجو صورت پذیرد.

هم‌چنین به منظور پیشگیری از شیوع ویروس کرونا و به منظور رعایت نکات بهداشتی و فاصله اجتماعی انتظار می رود اهتمام و اقدام لازم برای مشارکت حداکثری به منظور تداوم وظایف آموزشی تا عادی شدن شرایط، بهره‌مندی از زیرساخت‌های برگزاری آموزش، نظارت دقیق بر کمّیت و کیف رعایت مقررات و ضوابط برگزاری کلاسهای مجازی و غیرحضوری و رفع اشکال، از سوی روسای واحدهای استانی، مراکز آموزشی، مدرسان و دانشجویان عزیز در حد مطلوب صورت پذیرد.

گفتنی است، پایان کلاس های نیم‌سال دوم تحصیلی ۹۹-۹۸ این دانشگاه ۱۷ مرداد ماه سال جاری و بازه زمانی امتحانات نیز از ۱۹ تا ۳۱ مردادماه سال جاری خواهد بود.

نحو برگزاری امتحانات و ادامه رویه دانشگاه تهران

ارائه دروس نظری نیمسال جاری دانشگاه تهران به شیوه مجازی برگزار می‌شود. دروس عملی و کارگاهی پس از بازگشایی حضوری دانشگاه به صورت فشرده برگزار خواهد شد. در صورت عدم امکان اتمام این دروس تا پایان ترم جاری با تأیید استاد راهنما و گروه، وضعیت درس ناتمام اعلام شده و در نیمسال بعد بدون محاسبه در سقف واحدهای دانشجو، ارائه خواهد شد.

دانشجویانی که در نیمسال جاری کارآموزی دارند و امکان گذراندن دوره برای آنان فراهم نیست، زمان کارآموزی با هماهنگی واحد تمدید شود. ارائه دروس پروژه و سمینار دوره‌های کارشناسی و کارشناسی‌ارشد در صورت امکان به صورت مجازی بلامانع است.

برگزاری امتحانات میان ترم اختیاری است. توصیه می‌شود اعضای هیئت علمی با ارزیابی‌های مستمر آموزشی به صورت غیرحضوری و با ارائه تمرین و تکالیف درسی، پیشرفت تحصیلی دانشجویان را مورد ارزیابی قرار دهند.

دانشجویان شهریه‌پرداز در صورت حذف درس و یا نیمسال به دلیل موجه، به میزان مبلغ شهریه پرداختی بابت حذف دروس یا تمام ترم بستانکار خواهند شد.

آزمون جامع دانشجویان دکتری بعد از آغاز آموزش حضوری برگزار خواهد شد. دانشجویانی که نمره زبان را تا زمان برگزاری آزمون جامع احراز نکرده‌اند، می‌توانند در آزمون جامع بعدی که در آبان ماه برگزار می‌شود، شرکت کنند. هم‌چنین اعضای هیئت علمی که راهنمایی و مشاوره پایان‌نامه-رساله دانشجویان را بر عهده دارند تا بازگشایی حضوری به شیوه الکترونیکی دانشجویان را راهنمایی کنند.

در مدت فاصله‌گذاری اجتماعی و عدم حضور دانشجویان در دانشگاه، جلسه دفاع از پایان‌نامه-رساله با تأیید استاد راهنما و هیأت داوران و با رعایت شرایط اعلام شده به صورت مجازی (الکترونیکی) قابل برگزاری و امضا هیئت داوران به صورت الکترونیکی پذیرفته است.

همه دانشجویانی که برای دفاع از پایان نامه-رساله خود در ترم جاری برنامه‌ریزی کرده‌اند، می‌توانند تا ۳۰مهر ماه سال‌جاری دفاع کنند.

برگزاری امتحانات در ترم جاری با توجه به ادامه رویه آموزشی دانشگاه به‌صورت  و مشکلات آن، همراهمی بیشتر دانشگاه‌ها با دانشجویان را لازم دارد.

از طرفی درصورتی که دانشگاهی بنا بر برگزاری امتحانات مجازی دارد، باید ضمن آموزش به اساتید و دانشجویان در خصوص شرکت و نحوه استفاده از سامانه امتحانات خود، باید از عملکر درست سامانه خود اطمینان خاطر داشته باشد. 

هم‌چنین با توجه به وجود  ویروس کرونا در کشور، امتحانات حضوری نیز نیازمند رعایت اصول بهداشتی است که متصدیان برگزاری امتحانات دانشگاه باید به آن بیش از گذشته توجه داشته باشند؛ هم‌چنین دانشگاه‌ها باید به این موضوع توجه داشته باشند که برخی از دانشجویان ساکن  شهرستان هستند و برای امتحان حضوری باید تمهیداتی اندیشیده شود. از جمله اینکه هر دانشجو در شهرستان خود در جلسه امتحان حاضر شود.

آنچه که از آموزش مهم است و تمامی مسئولان دانشگاهی بر آن تاکید دارند، حفظ سلامتی جسمی و روانی دانشجویان است. از همین رو برای برگزاری امتحانات نیز باید مسئولان دانشگاهی بیش از هر زمان دیگر به سلامت دانشجویان توجه داشته باشند./ آنا