آغاز سال تحصیلی، رئیس‌جمهور از لزوم حرکت دانشگاه‌ها به سمت افزایش قراردادهای ارتباط با صنعت و جامعه گفته بود؛ مسیری که به گفته شخص اول اجرایی کشور باید بتواند مشکلات بودجه‌ای مراکز آموزش عالی کشور را حل کند، اما واقعیت آن است که هنوز راه زیادی پیش روی نظام آموزش عالی کشور برای تحقق این مطالبه وجود دارد.

براساس گفته‌های معاون اداری- مالی سابق وزارت علوم تخصیص اعتبارات به دانشگاه‌ها در سال گذشته 115 درصد رشد داشته است، یعنی عملا دولت 15 درصد بیشتر از آنچه در قانون بودجه برای این بخش از کشور در نظر گرفته بود، منابع مالی اختصاص داد تا از این طریق مراکز آموزش عالی بتوانند کمبودهای مالی خود را جبران کنند. در مقابل هرچند براساس گفته‌های همین مقام مسئول اعتبارات دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی از محل درآمدهای اختصاصی با رشد 56 درصدی به نسبت سال 1401 همراه شد و از 5 هزار و 203 میلیارد تومان به 8 هزار و 120 میلیارد تومان رسید اما گزارش تفریغ 1402 نشان می‌دهد درآمدزایی بیش از 100 دانشگاهی که نامشان در این گزارش آمده؛ 7 هزار میلیارد تومان بوده است.

با این حال سهم این درآمدها از کل بودجه دانشگاه‌ها در بهترین حالت به یک‌سوم می‌رسد. تا به حال داده‌های روشنی از میزان درآمدزایی دانشگاه‌ها منتشر نشده و تنها اظهارنظر روسای دانشگاه‌ها نشان می‌داد که هر دانشگاه تا چه میزان به سمت کسب درآمد حرکت کرده، اما این بار می‌توان با تکیه بر اطلاعات منتشرشده در بند الف تبصره 9 گزارش تفریغ بودجه 1402 به اطلاعات درآمدی بخشی از دانشگاه‌ها پی برد. البته در این گزارش هم نام دانشگاه‌های مهمی مانند صنعتی شریف، شهید بهشتی و شاهد دیده نمی‌شود، اما درمجموع این موضوع را باید اتفاق درخوری در نظر گرفت. در ادامه به بررسی وضعیت درآمدی دانشگاه‌های مهم کشور براساس گزارش تفریغ بودجه پرداخته‌ایم. 

در غیاب صنعتی شریف، شهید بهشتی و شاهد، دانشگاه‌های تهران، علم و صنعت، امیرکبیر، علامه طباطبایی، تربیت‌مدرس، خوارزمی، خواجه نصیرالدین طوسی درمجموع هزار و 972 میلیارد تومان درآمد اختصاصی داشته‌اند؛ دانشگاه‌هایی که البته بنا بود بر اساس قانون بودجه سال گذشته، درمجموع دوهزار میلیارد تومان درآمد داشته باشند. 

مسئله زمانی جالب‌تر می‌شود، اگر بدانیم دو دانشگاه علم‌وصنعت و امیرکبیر- که جزء مهم‌ترین دانشگاه‌های صنعتی کشور شناخته می‌شوند نیز درمجموع 552 میلیارد تومان درآمد اختصاصی داشته‌اند که سهم دانشگاه علم‌وصنعت با 282 میلیارد تومان بیشتر بوده است. 

در این بین دانشگاهی مانند تربیت‌مدرس که ظرفیت بالایی برای ارائه خدمات تحقیقاتی و پژوهشی دارد، درمجموع 162 میلیارد تومان درآمد وصول‌شده دارد و براساس گزارش تفریغ بودجه سال گذشته که نشان می‌دهد سهم این دانشگاه از مجموع هفت دانشگاه پایتخت، 9 درصد بوده است.

متن کامل گزارش زهرا رمضانی، خبرنگار گروه دانشگاه را در روزنامه فرهیختگان بخوانید