به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، نوشتن از ازدواج، سن ازدواج، انواع ازدواج، ازدواج سفید و ازدواج ساندویچی اینها کار سهلی است اما نه حالا که وقتی هرکدام از این کلیدواژهها را سرچ میکنیم، انبوهی از اظهارات و آمار و اطلاعات روبهروی شما ظاهر میشوند. با این همه و با تمام سختی موجود، این موضوع آنقدر مهم و حیاتی است که این انبوه اطلاعات موجود هم کارساز نیست و باید همچنان گفت و نوشت و شنید.
روز گذشته مقام معظم رهبری در دیدار با ذاکران اهلبیت(ع) و در خلال سخنانی به موضوع خانواده و سبک زندگی اشاره کردند و گفتند: «نظام خانواده، سنت الهی است اما دشمنان بشریت که همان جریان سرمایهداری بینالمللی و صهیونیستی هستند تصمیم به نابودی بنیان خانواده در جهان گرفتهاند، بنابراین باید برای حفظ و تقویت ارکان نظام خانواده در جامعه، همت گماشته شود. ازدواجهای دیرهنگام و سخت، فرزندآوری کم و ترویج پدیدههای زشتی همچون ازدواجهای سفید که سیاهترین ازدواج است، به همراه تلاش برای از بین بردن حیا و عفت از موارد و زمینههای در خطر قرار گرفتن نظام خانواده است. ایجاد زمینه برای طهارت و پاکیزگی جوان، موثرترین راهکار برای مقابله با توطئهها و حفظ انقلاب و نظام جمهوری اسلامی است.»
همین اظهارات در کنار موضوع همیشه داغ و بهروز ازدواج الزام نگارش این خطوط را توجیه میکند.
افزایش میانگین سن ازدواج در کشور
همین حالا هم که در نزدیکان و دوست و آشنا به تناوب و تصادفی از افرادی که در سن ازدواج قرار دارند یا از سن ازدواجشان به قولی گذشته است، سوال کنید که چرا تا بهحال ازدواج نکردهاند یا حتی برنامهای برای ازدواج ندارند، پاسخهای متفاوتی میشنوید. مسائل اقتصادی و وضع نامناسب معیشت شاید اصلیترین علتی باشد که از سوی آنها بیان میشود اما سوای این علت مشهود علل بسیار دیگری هم وجود دارد که میتواند بهعنوان سنگی جلوی پای جوانان مانع ازدواج آنها باشد. عدمقبول تعهد و گسستگی نسبت به قید و بندها و عدممسئولیتپذیری، تغییرات فرهنگی و تاثیرپذیری از تبلیغات، تنهاییگزینی و گسست از اجتماع، ترس از قبول مسئولیت و ناتوانیهای دیگر همه میتوانند بخشی از هزاران علتی باشد که مانع ازدواج میشوند اما اینها همه نیست و نمیتواند باشد و حتما علل بسیار دیگری هم وجود دارد که از قلم نگارنده جا افتادهاند.
طبق اطلاعات موجود در جداول ۱، ۲ و۳، میانگین سن در اولین ازدواج زنان از 18.4سال در 45 به 23 سال در سال 95 رسیده است. برای مردان هم این شاخص از 25 سال در سال 45 به میانگین سن 27.4 در سال 95 رسیده است و نشاندهنده روندی صعودی است. در تفکیک میانگین سن در اولین ازدواج به تفکیک استانها هم این الگوها جریان دارد به استثنای استان سیستان و بلوچستان که تقریبا میانگین سن بدون تغییر بوده است. مضاف بر این در میان استانها ایلام با میانگین 8.29 سال بین مردان و 26.1 سال بین زنان بالاترین رتبه را دارد و سیستان و بلوچستان بین مردان با 25 سال و خراسان رضوی با 21.1 سال بین زنان کمترین میانگین سن در اولین ازدواج را بین استانها دارا هستند.
میانگین سن ازدواج در سایر کشورها
نوشتن درباره سن ازدواج در سایر کشورها کار آسانی نیست و تنها مرجع هم رجوع به سایتهای اینترنتی و آماری است که در این صفحههای اینترنتی وجود دارد. بر مبنای همین آمارها که توسط سایت «بیزینس اینسایدر» منتشر شده، اعداد جدول 4 حاصل شده است.
ازدواج سفید، ازدواج ساندویچی و...
ازدواج سفید یا همان ازدواج ثبتنشده یا همان همباشی و همزیستی دونفره بدون تعهد دائمی بودن و... و ازدواج ساندویچی یا همزیستی چندساعته و یک روزه و... واژگانی است که همه در حاشیه ازدواجهای رسمی و قانونی ایجاد شدهاند و جوامع گوناگون هرکدام به طریقی با آن دست و پنجه نرم میکنند. یکی از آسیبهای جدی که پیشروی امر ازدواج قرار دارد همین انواعی است که برای ازدواج ایجاد شده است و اصل نفس ازدواج را مخدوش کرده است. صاحبنظران و کارشناسان هرکدام به فراخور اطلاعات و آمار و پژوهشها جنبههای مختلف و گزارههای گوناگونی از این انواع ازدواجها را عنوان کردهاند.
ازدواج سفید و ساندویچی و... هرکدام خود نیز آسیبها و محدودیتهایی دارند که با تکیه بر همانها هیچگاه نمیتوان ادعا کرد امری فراگیر و به قول معروف دارای جامعه آماری و درگیر بالایی هستند. اما این نمیتواند علت غفلت از آنها باشد.
کامیل احمدی، مردمشناس و پژوهشگر با بیان اینکه همباشی بعد از انقلاب جنسی در غرب به وجود آمد و با محوریت اروپا، تقدس رابطه جنسی را بر هم زد، ادامه داد: «در سال ۲۰۱۰ نروژ، فرانسه، سوئد و اسپانیا سرآمد کشورهایی هستند که به این شیوه زندگی روی آوردند. این روش آنقدر در این کشورها رواج پیدا کرده که قوانین حقوقی مشابه با ازدواجهای رسمی برای آنها وضع شده است.»
این مردمشناس با اشاره به اینکه کشورهای همجوار ایران مثل ترکیه یکی از نمونههای بارز این شیوه زندگی هستند، گفت: «بعد از تغییرات ایجاد شده از سوی رجب طیب اردوغان و تفکیک جنسیتی ۷۵ درصد خوابگاههای این کشور، با این حال مجازاتی درباره شیوه زندگی همخانگی و ازدواج سفید وجود ندارد و شاهد آمار بالای آن بهویژه در استانبول و آنکارا هستیم.»
احمدی با اشاره به پژوهش انجامشده در مورد ازدواج سفید در ایران توضیح داد: «این پژوهش در سه کلانشهر تهران، مشهد و اصفهان با حجم نمونه ۲۱۳ زوج و به شکل میدانی انجام شده است. بیشتر افرادی که به این شیوه زندگی روی آورده بودند یا مهاجران شاغل یا دانشجویان دارای زیست دانشجویی بودند. ۴۵درصد از افرادی که در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفته بودند بین ۲۵ تا ۳۰ سال قرار داشتند. ۶۲ درصد آنها دارای تحصیلات کاردانی و کارشناسی بودند و ۲۳ درصد آنها در مقطع ارشد و دکتری تحصیل میکردند. ۵۲ درصد از آنها که بیش از ۴۰ درصد زنان بودند امید داشتند ازدواج سفید آنها در آینده به ازدواج رسمی ختم شود؛ این در حالی است که ۴۷ درصد که عمدتا مردان بودند قصد نداشتند در آینده ازدواج رسمی داشته باشند. برای ۸۸ درصد از این افراد مساله بکارت اهمیت نداشته و تنها برای ۱۱ درصد از آنها اعتقاد به این مساله وجود داشت.»
لزوم توجه به آسیبها
ایجاد تسهیلات و در اولویت قراردادن ازدواج و... اموری است که باید از سوی سیاستگذاران مورد توجه قرار گیرد تا از آسیبهایی که متوجه اصل امر ازدواج و جوانان است، جلوگیری بشود. اسامی مختلفی که از ازدواج انشقاق یافتهاند در حال حاضر موضوعات حادی نیست اما آنقدرها هم موضوعات ضعیفی نیست که پشت گوش انداخته شوند و به آنها توجهی نشود.