به گزارش «فرهیختگان»، ابوالفضل عمویی، نماینده مردم تهران و عضو کمیسیون تدوین آیین‌نامه داخلی مجلس در گفت‌وگو با «فرهیختگان» به تشریح چرایی عدم‌موفقیت نمایندگان در کسب رای مجلس برای طرح شفافیت پرداخت که مشروح آن در ادامه از نظرتان می‌گذرد.
چرا با وجود تلاش‌های نمایندگان و اخباری که می‌گفت تعداد زیادی از آنها موافق طرح شفافیت هستند بازهم این طرح نتوانست به‌تصویب مجلس برسد؟
شفافیت اولین طرحی بود که در مجلس یازدهم اعلام وصول شد و خود رئیس مجلس هم به‌عنوان یکی از طراحان، مدافعان و از جمله امضاکنندگان این طرح بود و در روزهای اخیر هم پیگیری زیادی برای تصویب آن داشت. اخیرا و از آنجایی که این طرح یک طرح عادی بود تعدادی از نمایندگان درخواست اولویت کردند و بیشتر از 150 نفر نیز به آن رای دادند و نهایتا روز گذشته این طرح به صحن مجلس رسید. در صحن هم عمده نمایندگان که تعدادشان تنها 3 نفر با حدنصاب دوسوم مجلس فاصله داشت به این طرح رای موافق دادند و چنان‌که ترکیب را نگاه کنید می‌بینید که تعداد موافقان 2.5 برابر مخالفان بود. درواقع حدود 65 درصد مجلس به این طرح رای دادند و این خود نشان می‌دهد که اکثریت قابل توجهی از نمایندگان مدافع این طرح هستند و از این جهت رویکرد اصلی مجلس دفاع و حرکت در مسیر شفافیت است. از سوی دیگر حتی منتقدانی هم که در مخالفت با طرح صحبت کردند در سخنان خود اعلام می‌کردند که ما با مساله شفافیت موافقیم و معتقد بودند که ملاحظاتی در نحوه اعمال این شفافیت باید وجود داشته باشد.
دوشوری بودن میتوانست نگرانی برخی نمایندگان را رفع کند
این ملاحظات آیا قابل رفع نبود؟
از دیدگاه ما اگر همه ملاحظات این دوستان هم صحیح باشد با توجه به دوشوری‌بودن طرح شفافیت امکان اصلاحات جدید در فرآیند بررسی مجدد در کمیسیون آیین‌نامه میتوانست انجام گرفته و این به‌معنای شنیده‌شدن نظرات همه نمایندگان بود. به هر حال به‌علت اینکه اصلاح آیین‌نامه داخلی مجلس نیاز به دوسوم آرای نمایندگان دارد تنها با عدم‌موفقیت در کسب 3 رای این طرح به‌تصویب صحن علنی نرسید.
ملاحظات یادشده چه موضوعاتی هستند؟
مخالفان طرح شفافیت در مجلس در جلسات مختلف این استدلال را مطرح می‌کنند که این طرح ممکن است ابزاری برای فشارهای پوپولیستی به نمایندگان بشود و چنین اتفاقی ممکن است تصمیمات صحیح نمایندگان را تحت‌تاثیر قرار دهد. اما از دیدگاه ما راه‌هایی برای این موضوع و مرتفع‌کردن این دغدغه درنظر گرفته شده است و از این‌رو میتوانست این دغدغه‌ها اساسا مطرح نشود. تصور مدافعان طرح شفافیت در مجلس این است که شفافیت می‌تواند بسیاری از مشکلات کشور و مجلس را مرتفع کند. برای مثال در اولین گام می‌تواند به مبارزه با تعارض منافع که امروز از چالش‌های ماست، برخیزد. البته این به این معناست که شفافیت باید در کل ساختار حاکمیت تسری یابد و به‌جز موارد امنیتی و ملاحظات قومی تا جای ممکن توسعه پیدا کند. البته قبلا لایحه شفافیت را دولت هم به مجلس ارائه کرده است که آن هم در دستور‌کار نمایندگان است. البته توسعه شفافیت به خود دولت می‌تواند موضوع دیگری باشد که برای ما قابل توجه است.
شفافیت را با طرحی جدید دوباره به صحن می‌آوریم
با رای روز گذشته نمایندگان تکلیف طرح شفافیت و ایده شفاف‌شدن آرا و نظرات نمایندگان چه سرنوشتی خواهد داشت؟ آیا به‌طور کلی از دستور کار کنار خواهد رفت؟
نمایندگان و البته رئیس‌مجلس اعتقاد دارند که اصل شفافیت آرا می‌تواند درقالب طرح‌های دیگر مطرح و در کمیسیون آیین‌نامه داخلی مجلس بررسی شود، لذا به این شکل می‌توانیم با درنظرگرفتن طرح دیگری و با یک‌فاصله زمانی نه‌چندان طولانی مجددا آن را به صحن علنی مجلس بیاوریم. تلاش ما این است که تا آخرین لحظه که تصویب و نهایتا اجرای چنین طرحی است آن را پیگیری کنیم توضیح دادم که اصل این طرح در مجلس مورد حمایت است اکنون هم تنها در کسب ۳ رای ناموفق بودیم که امیدواریم با کار کارشناسی بیشتر بتوانیم نظر دیگر نمایندگان را نیز جلب کنیم.
سوال اینجاست که آیا نحوه مواجهه با این طرح دارای تبعات سیاسی اجتماعی نخواهد بود؟ آیا نظرات مردم درخصوص مجلسی که ادعای انقلابی بودن دارد را تغییر نخواهد داد؟
مجلس محل تضارب آرا و دیدگاه‌های مختلفی در آن است یک جریان اکثریت انقلابی در آن وجود دارد که فعالیت‌های آنها به‌صورت مشهودی قابل رویت است و جریانات دیگری هم در مجلس حضور دارند و فعالیت می‌کنند. بخشی از این جریان‌ها ملاحظاتی روی این موضوع دارند و با جزئیاتی از این طرح مشکل دارند و معتقدند باید برای اصلاح اساسی دوباره به کمیسیون برود. من فکر می‌کنم با پیگیری مجلس می‌توانیم این موضوع را نهایتا به سرانجام برسانیم و دوباره در دستور‌کار نمایندگان قرار دهیم و از این مسیر می‌توانیم نهایتا به انتظار مردم از این مجلس درمورد شفافیت پاسخ مثبت دهیم.