به گزارش «فرهیختگان»، گزارش روز پنجشنبه روزنامه تایمز انگلیس شوک بزرگی به ورزش دنیا بود و باعث شد نگرانی زیادی در میان ورزشکاران و به‌خصوص کسانی که موفق به کسب سهمیه المپیک شدند، به وجود بیاید. بنا به ادعای این روزنامه و براساس صحبت‌های یکی از مسئولان برگزاری المپیک توکیو که خواست نامش فاش نشود، مقامات ژاپنی مشغول بررسی احتمال لغو کامل این مسابقات هستند و به نظر می‌رسد تصمیم نهایی در این زمینه گرفته شده است. اگر‌چه ژاپنی‌ها خیلی زود چنین تصمیمی را تکذیب کردند اما به فاصله کمتر از 6 ماه تا آغاز این تورنمنت مهم ورزشی همچنان سرنوشت رقابت‌ها در پرده ابهام قرار دارد و مشخص نیست آیا سرانجام این مسابقات که به دلیل شیوع کرونا دچار وقفه‌ای یک‌ساله شد در زمان مقرر در سال 2021 برگزار خواهد شد یا برای تماشای مسابقات المپیک باید تا سال 2024 و رقابت‌های پاریس منتظر ماند. اتفاقی که می‌تواند برای ورزشکارانی که به سختی موفق به کسب سهمیه این مسابقات شدند و البته آنهایی که شانس زیادی برای خود در کسب مدال المپیک قائل بودند بسیار سخت باشد و حاصل زحمات آنها را برباد دهد.
وضعیت اورژانسی در توکیو
براساس گزارشی که این روزنامه انگلیسی منتشر کرد، مقامات ژاپنی پس از جلسات متعدد و بررسی شرایط اپیدمی کرونا در ماه‌های اخیر و همچنین پیش‌بینی‌هایی که از وضعیت شیوع این ویروس در ماه‌های آتی وجود دارد به این نتیجه رسیدند که بهتر است از خیر برگزاری این رقابت‌ها گذشته و آن را رسما لغو کنند. حتی این کشور تصمیم دارد دوباره برای میزبانی این تورنمنت در نخستین فرصت ممکن که سال 2032 خواهد بود اعلام نامزدی کند. یکی از مقامات دولتی ژاپن که نامش فاش نشده به تایمز گفته است: «هیچ‌کس دوست ندارد نخستین فردی باشد که این خبر را رسما اعلام می‌کند چراکه کار بسیار دشواری است اما احتمالا به‌زودی مجبور به لغو این مسابقات خواهیم بود.»
البته ژاپنی‌ها خیلی زود این اخبار را تکذیب کردند و گفتند طبق برنامه‌ریزی برای برگزاری مسابقات مصمم هستند اما با توجه به اینکه همه‌گیری این بیماری در توکیو نسبتا بالا بوده و هنوز دولت این کشور نتوانسته به‌خوبی کرونا را مهار کند به نظر می‌رسد برگزاری این مسابقات در چند ماه آینده می‌تواند خطرات زیادی برای ورزشکاران و کاروان ورزشی کشورهای مختلف به دنبال داشته باشد.
سال گذشته نیز مقامات برگزارکننده این مسابقات و همچنین کمیته بین‌المللی المپیک اصرار داشتند خبری از تعویق مسابقات نخواهد بود و همه چیز طبق برنامه انجام می‌شود اما به تدریج مشخص شد این بیماری جدی‌تر از آن چیزی است که در ابتدا تصور می‌شد و به همین دلیل مقرر شد تا این مسابقات برخلاف روال همیشگی در ال فرد از 23 جولای تا 8 آگوست سال 2021 برگزار شود. موج جدید شیوع این بیماری در ژاپن باعث شده دولت این کشور مرزهای خود را روی مسافران خارجی ببندد و قوانین سختگیرانه‌ای را برای کنترل بیماری وضع کند. وضعیت در توکیو و چند شهر دیگر اورژانسی است و به همین دلیل صحبت‌هایی مبنی‌بر احتمال لغو المپیک مطرح شده است.
در توکیو برای نهمین روز پیاپی آمار ابتلای روزانه بیش از هزار نفر به ثبت رسید که برای این شهر بسیار نگران‌کننده است و حتی در ماه جاری میلادی رکورد 2400 مورد جدید ابتلا به این بیماری در این شهر ثبت شد. در این میان حتی نظرسنجی‌ها نیز از مخالفت با برگزاری این مسابقات خبر می‌دهند و به نظر می‌رسد انجام این بازی‌ها موافقان زیادی ندارد. در تازه‌ترین نظرسنجی صورت‌گرفته در ژاپن، بیش از 80 درصد مردم این کشور با انجام این تورنمنت در تاریخ تعیین شده مخالف هستند و ترجیح می‌دهند این رقابت‌ها لغو شود. آنها به‌خوبی می‌دانند در‌صورتی‌که این شرایط ادامه داشته باشد، انجام المپیک در توکیو حتی ممکن است به بروز یک فاجعه بیولوژیکی منجر شود و روند گسترش این بیماری به نحوی باشد که مهار آن را بسیار دشوار کند. به همین دلیل ترجیح می‌دهند قید درآمدزایی و همچنین هزینه‌هایی که برای آماده‌سازی این کشور در راه برگزاری المپیک انجام شده را بزنند و این مسابقات تعطیل شود. حتی برخی نمایندگان مجلس این کشور نیز روز پنجشنبه خواستار لغو یا تعویق دوباره این مسابقات شدند تا خطری مردم ژاپن و همچنین ورزشکاران را تهدید نکند.
شاید بدون تماشاگر
روز جمعه اتحادیه پزشکان توکیو پیشنهاد برگزاری این مسابقات پشت درهای بسته و بدون حضور تماشاگران را مطرح کرد. هارو اوزاکی، رئیس این اتحادیه به روزنامه «آساهی شیمبون» می‌گوید: «به نظر ما این ایده که هواداران از سراسر دنیا راهی این مسابقات شوند و برای تماشای این مسابقات به توکیو بیایند نباید مدنظر باشد. بهترین راه برای برگزاری این بازی‌ها انجام آن بدون حضور تماشاگر است تا شرایط قابل کنترل باشد. هر‌چه تعداد افراد حاضر در ورزشگاه‌ها بیشتر باشد خطر گسترش بیماری بالاتر می‌رود و به همین دلیل حضور افراد روی سکوها اصلا منطقی نیست.»
ژاپنی‌ها به سرعت نسبت به گزارش روزنامه تایمز واکنش نشان دادند و سخنگوی دولت این کشور هرگونه بحث بر سر لغو مسابقات را تکذیب کرد و این ادعا را نادرست خواند. فرماندار توکیو نیز گفت هیچ صحبتی درباره لغو یا تعویق دوباره این مسابقات مطرح نشده و المپیک طبق تاریخی که از پیش اعلام شده در زمان مقرر خود انجام خواهد شد. حتی چند روز پیش یوشیهیده سوگا، نخست‌وزیر ژاپن در این رابطه گفته بود: «ما برنامه‌های خوبی برای مهار کرونا در پیش داریم و در راه آماده‌سازی برای برگزاری المپیک نیز در مسیر از پیش تعیین شده قرار داریم و تغییری در این باره متصور نیستیم.»
کمیته برگزاری بازی‌ها نیز به سرعت بیانیه‌ای صادر کرد و این گزارش را تکذیب کرد. آنها اعلام کردند کمیته بین‌المللی المپیک و همچنین دولت ژاپن با تمرکز بالایی برنامه‌ها را پیش می‌برند و هیچ تغییری در زمان یا شکل برگزاری بازی‌ها رخ نداده است. یکی از منابع نزدیک به این کمیته به رویترز گفت: «بسیار ناامید‌کننده است که روزنامه تایمز براساس گفته‌های یک منبع نامشخص و نامعتبر چنین گزارش نادرستی را منتشر کرده است. ما با دقت به دنبال برنامه‌ریزی مناسب برای این مسابقات هستیم تا با کمترین خطر و در امنیت کامل آن را برگزار کنیم. قرار نیست تغییری در برنامه‌ها ایجاد شود و بازی‌ها همان‌گونه که از قبل مشخص شده بود، آغاز می‌شود.»
لغو این بازی‌ها از جنبه اقتصادی لطمه زیادی به ژاپن خواهد زد و شاید این یکی از مهم‌ترین دلایلی باشد که سران این کشور ترجیح می‌دهند به هر صورت ممکن این بازی‌ها را برگزار کنند. طبق گزارش‌های منتشر‌شده، ژاپن تاکنون 25 میلیارد دلار در راه آماده‌سازی خود برای میزبانی المپیک هزینه کرده است و به راحتی نمی‌توان برای لغو مسابقات و از دست دادن چنین سرمایه هنگفتی تصمیم‌گیری کرد. المپیک نوین که از سال 1896 پایه‌گذاری شد به صورت منظم هر چهار سال یکبار برگزار می‌شود. تاکنون تنها سه دوره آن در سال‌های 1916، 1940 و 1944 به دلیل جنگ‌های جهانی اول و دوم برگزار نشده است. ژاپنی‌ها که سال گذشته هم مخالف تعویق بازی‌ها بودند حالا در دوراهی لغو یا برگزاری بازی‌ها بدون حضور تماشاگر و با تدابیر شدید امنیتی و بهداشتی قرار دارند. همچنین با توجه به اینکه میزبان دو دوره بعدی این مسابقات در سال‌های 2024(پاریس) و 2028(لس‌آنجلس) مشخص شده است، این نظریه نیز مطرح شده که توکیو در‌صورت لغو مسابقات برای کسب میزبانی المپیک 2032 که در سال 2025 میزبان نهایی آن انتخاب می‌شود، کاندیدا خواهد شد.
باخ: سلامت افراد در اولویت است
در همین حال توماس باخ، رئیس کمیته بین‌المللی المپیک روز پنجشنبه در گفت‌وگویی اعلام کرد برنامه جایگزینی برای المپیک توکیو وجود ندارد و قرار نیست تغییری در شکل برگزاری این مسابقات صورت گیرد. او در این باره به خبرگزاری ژاپنی کیودو گفت: «درحال حاضر هیچ دلیلی وجود ندارد به این موضوع فکر کنیم که مسابقات قرار نیست روز 23 جولای افتتاح شود. ما فعلا مشغول کار روی برنامه از پیش تعیین شده هستیم و قرار است این مسابقات مطابق آنچه اعلام شده، آغاز شود.»
او در پاسخ به این سوال که با توجه به شرایط کنونی ژاپن و افزایش تعداد مبتلایان به کرونا در چندین شهر این کشور آیا ممکن است باز هم شاهد تعویق یا لغو بازی‌ها باشیم، افزود: «6 ماه بیشتر به شروع بازی‌ها باقی نمانده و ما هیچ پلن B برای آن نداریم. تمام تلاش ما این است که مسابقات را در بهترین شرایط و با بالاترین ایمنی برگزار کنیم و امیدوارم در این راه موفق باشیم. فعلا معلوم نیست شرایط حضور تماشاگران در ورزشگاه‌ها چگونه خواهد بود. ممکن است محدودیت‌هایی در این زمینه داشته باشیم تا سلامت ورزشکاران و سایر نفرات تامین شود. اولویت اصلی ما حفظ سلامت و جان افراد است و هر تصمیمی که برای آن لازم باشد را اتخاذ خواهیم کرد. فعلا زمان نسبتا زیادی باقی‌مانده و در ماه‌های آینده باید شرایط این اپیدمی را بسنجیم و درنهایت بهترین تصمیم را بگیریم.»
مسلما هم کمیته بین‌المللی المپیک و هم ژاپن به‌عنوان میزبان این مسابقات ترجیح می‌دهند بازی‌ها با حضور پرتعداد تماشاگران در ورزشگاه‌ها برگزار شود تا هیجان و کیفیت المپیک بالاتر برود اما با توجه به شیوع موج سوم این بیماری در ژاپن هنوز مشخص نیست تا چه اندازه می‌توان چنین ریسکی را انجام داد و آیا اصلا برگزاری این مسابقات کار درستی خواهد بود یا خیر.
سایر کشورها نیز به دقت شرایط ژاپن را زیرنظر دارند و حتی ممکن است در‌صورتی‌که این وضعیت در توکیو ادامه داشته باشد، المپیک را تحریم کنند. اسکات موریسون، نخست‌وزیر استرالیا در واکنش به اتفاقات اخیر درباره وضعیت برگزاری المپیک می‌گوید: «شرایط ژاپن درحال حاضر با ماه نوامبر که من از این کشور بازدید کردم کاملا متفاوت است و شیوع ویروس کرونا مشکلاتی را برای این کشور ایجاد کرده است. این اتفاقات باعث می‌شود فشار زیادی روی این کشور در راه برگزاری مسابقات وارد شود و آنها درنهایت باید بهترین و منطقی‌ترین تصمیم را بگیرند. لغو بازی‌ها می‌تواند برای مردم این کشور خبر بسیار بدی باشد اما از سوی دیگر باید سلامت افراد را در اولویت قرار داد.»
همچنین مت کارول، دبیرکل کمیته المپیک استرالیا نیز برخلاف صحبت‌های مطرح شده در گزارش تایمز معتقد است المپیک مطابق برنامه برگزار خواهد شد: «درحال حاضر هیچ خبری از تعطیلی مسابقات نیست و بازی‌ها قرار است طبق برنامه روز 23 جولای برگزار شود. تا جایی که من خبر دارم ایده لغو بازی‌ها نه در کمیته برگزاری مسابقات و نه در IOC مطرح نشده است و قرار نیست چنین اتفاقی رخ دهد. ورزشکاران ما طبق روال گذشته مشغول گذراندن تمرینات خود هستند تا در المپیک توکیو حاضر شوند.»
* نویسنده: سیامک خاجی، روزنامه‌نگار