به گزارش «فرهیختگان»، پس از تصویب کلیات بودجه در کمیسیون تلفیق، همچنان بحث و بررسی پیرامون مشکلات لایحه بودجه 1400 و نحوه اصلاح آن وجود دارد. بودجه 1400 با اشکالات جدی روبهرو است که مورد اذعان بسیاری از کارشناسان و اعضای کمیسیون تلفیق نیز قرار گرفته است. از طرفی گمانهزنیهایی مبنیبر امکان رد لایحه اصلاح شده توسط مجلس در شورای نگهبان نیز وجود دارد. متن پیش رو، مشروح نشست اعضای انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه قم با مصطفی طاهری، عضو کمیسیون تلفیق مجلس شورای اسلامی، پیرامون اصلاحات مدنظر مجلس برای لایحه بودجه 1400 و بررسی ابعاد مختلف آن است. متن این نشست که در اختیار «فرهیختگان» قرار گرفته در ادامه از نظر میگذرد.
با توجه به محدودیت اختیار مجلس برای تغییر در لایحه بودجه، آیا لایحه اصلاحشده توسط مجلس در شورای نگهبان تایید خواهد شد؟
هدف ما این است که بهعنوان نمایندگانی که ادعا داریم اصلاح ساختار بودجه در عمل نیز شدنی است، بودجه را تا جایی که ممکن است اصلاح کنیم، فارغ از اینکه آیا صحن علنی مجلس، دولت و شورای نگهبان کشش این تغییرات را دارند یا خیر. هرچند در کمیسیون تلفیق نیز ممکن است برخی پذیرای اصلاحات گسترده نباشند، اما میخواهیم در شرایط فعلی و با همین قوانین موجود، یک نمونه خوب از بودجهنویسی برای کوتاهمدت ارائه دهیم. در وهله اول نسبت به پذیرش بودجه در صحن علنی مجلس نگرانی وجود دارد. پیشبینی ما این است که با نظر به حکم کلی مقاممعظمرهبری مبنیبر اصلاح ساختار بودجه، شورای نگهبان بودجه اصلاحشده توسط مجلس را بپذیرد. شورای نگهبان باید بین دوراهی عدمتغییر لایحه بودجه و عملیاتی شدن حکم رهبری برای اصلاح ساختار بودجه، آن را که درست میداند انتخاب کند. هرچند اجمالا صحبتی مبنیبر امکان تغییرات اساسی انجام شده است. نکته دیگر اینکه بسیاری از کارشناسان و بدنه دولت، موافق اصلاحات انجامشده توسط مجلس هستند.
به نظر میرسد در شرایط فعلی و با حذف ارز با نرخ 4200، در برخی موارد مانند نهادههای دامی با تورم شدیدی روبهرو شویم، مجلس چه برنامهای برای افزایش قیمت ناشی از حذف ارز یارانهای دارد؟ آیا استثنایی مبنیبر عدم حذف ارز 4200 تومانی برای حوزه دارو، وجود دارد؟
وقتی نهادههای دامی برای مدتی در کل انبارهای جهاد کشاورزی که در اختیار مرغداران قرار داشت، تمام شده بود، آنها نیز نهادههای دامی را با قیمت آزاد تهیه میکردند و متناسب با قیمت آزاد نیز به بازار عرضه میکردند، خب قیمت مرغ به 30هزار تومان رسید. این قیمت درحالی بود که چندان رقابتی در بازار آزاد نیز وجود نداشت. در این شرایط اگر بازار هم رقابتی شود حداکثر قیمت مرغ 32 هزار تومان خواهد بود. از طرفی درخصوص دارو نیز، کمیته جداگانهای این مساله را بررسی میکند، اما اکنون برای حذف ارز 4200 تومانی، استثنائی در حوزه دارو وجود ندارد، اما زمان اجرا و نحوه اجرا متفاوت است و باید زیرساختهای لازم در حوزه دارو فراهم شود.
بهطور کلی درخصوص حذف ارز 4200 تومانی، اگر خوب برنامهریزی شود و منابع خوب مدیریت شوند، منفعت بیشتری برای مردم خواهد داشت. به مردم تضمین میدهیم افزایش قیمتی که در چند قلم کالا رخ خواهد داد، جبران خواهد شد. اگر خوب صحبت شود و از طریق رسانهها برای مردم تبیین شود، مردم مشاهده میکنند منابعی که از این طریق آزاد شده در عین جبران افزایش قیمتها، در تولید نیز مفید بوده است و از طرفی رانت و دلالی نیز حذف
شده است.
یکی از راههای کاهش وابستگی بودجه به نفت تقویت پایههای مالیاتی است. 97درصد جابهجایی نقدینگی در کشور از طریق تراکنشهای بانکی صورت میگیرد و چون رصدی بر این تراکنشها نیست، بسیاری از پایههای مالیاتی مانند مالیات بر عایدی سرمایه قابل اجرایی شدن نیستند. چه برنامهای برای حل مشکل عدم وجود شفافیت مالی مدنظر مجلس است؟
یکی از دغدغههای جدی بنده مساله شفافیت است. جلساتی با قوه قضائیه در این باره برگزار کردهایم. قولهایی برای اجرای مواردی همچون سامانه مودیان و ماده 169 مکرر نیز داده شده است. بهطور جدی پیگیر این مساله هستیم و قانونی نیز درخصوص تجمیع سامانهها نوشته شده است. اما مساله اصلی اجرای این قانون است.
همین ماده 169 مکرر اگر اجرا میشد، امروز در بودجه حتی به یک ریال از نفت نیاز نداشتیم. نمایندگان دوره قبل نیز با نامهنگاری پیگیر اجرایی شدن این طرح بودند اما هم به دلیل ضعف مجلس و هم عدم اراده دولت، اجرایی نشده است. اگر رئیسجمهور بعدی پذیرفته باشد که بدون شفافیت و با چشم بسته نمیتواند حکمرانی کند و قوه قضائیه نیز کمک کند، این مساله عملیاتی میشود. در گفتمانسازی برای شفافیت، خوب پیشرفتهایم و اغلب افراد ضرورت و اهمیت شفاف را درک کردهاند. مشکلی از نظر قانون وجود ندارد، مساله اصلی اجرای این قانون است.