به گزارش «فرهیختگان»، سرویسهای نظامی، اطلاعاتی و امنیتی آمریکا در بالاترین سطح آمادهباش برای برگزاری مراسم تحلیف جو بایدن چهلوششمین رئیسجمهور آمریکا قرار گرفتهاند. قرار است مراسم تحلیف روز چهارشنبه به وقت محلی در واشنگتن برگزار شود اما نگرانیها از اقدامات افراطگرایانی که پس از دیدن نتایج حمله به پایتخت ایالاتمتحده، اکنون احتمالا جسارت بیشتری برای انجام حملات در مراسم تحلیف 20 ژانویه پیدا کردهاند، همچنان به قوت خود باقی است. ریشه این بحران کنونی دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکاست که درحال تجربه آخرین ساعتهای حضورش در کاخ سفید است. او از ماهها پیش از برگزاری انتخابات، شکستش را بهمعنای تقلب در انتخابات دانسته بود و پس از اعلام نتایج نیز بهصورت جدی بر نظر خود پافشاری کرد تا اینکه در چهارشنبه 6 ژانویه، هوادارانش را تهییج کرد تا به کنگره آمریکا حمله کنند. او اگرچه پس از این حمله و بالاگرفتن اعتراضها، تلویحا راهش را از عاملان حمله به کنگره جدا کرد اما با این حال در توئیتی که هشتم ژانویه زد و اعلام کرد در مراسم تحلیف جانشین خود شرکت نخواهد کرد، سوخت مضاعفی بر آتش هواداران افراطیاش ریخت. در آمریکا، رئیسجمهور برکنارشده بهطور سنتی در مراسم تحلیف شرکت میکند تا نماد انتقال مسالمتآمیز قدرت باشد اما ترامپ هیچگاه حاضر به واگذاری مسالمتآمیز قدرت نبوده و بر همین اساس میخواهد سنت دیرینه آمریکا را بشکند و نخستین رئیسجمهوری باشد که از دهه 1860 به بعد در مراسم تحلیف جانشین خود شرکت نمیکند. ترامپ علاوهبر اینکه قصد ندارد در مراسم تحلیف شرکت کند، حتی حاضر به تحویل کیف هستهای به بایدن نشده است. یکی از مهمترین بخشها در زمان انتقال قدرت از یک رئیسجمهور به رئیسجمهور دیگر در آمریکا انتقال فرماندهی و کنترل اختیارات زرادخانه هستهای آمریکاست اما به نظر میرسد ترامپ، رئیسجمهور کنونی آمریکا از آنجا که حاضر به شرکت در مراسم تحلیف بایدن، رئیسجمهور منتخب نیست این روند را دشوار کرده است. آنطور که روزنامه ایندیپندنت نوشته ترامپ کیف هستهای را در روز آخر تصدیاش بهعنوان رئیسجمهور آمریکا با خود از واشنگتندیسی خارج میکند. اما کدهای آن رأس ظهر همان روز غیرفعال خواهند شد و مقامات نظامی آمریکا کیف دیگری را برای جو بایدن آماده کردهاند. ترامپ همچنین براساس این گزارش هنوز تصمیم نگرفته به سنت همیشگی نوشتن نامه برای جانشینش و گذاشتن آن برای او در دفتر بیضی کاخ سفید در میز ریاستجمهوری عمل کند.
چه کسانی میآیند و چه کسانی نمیآیند؟
دونالد ترامپ که پیشتر به صراحت عنوان کرده بود در مراسم تحلیف حاضر نخواهد شد، بزرگترین غایب این مراسم است. او چهارمین رئیسجمهور در تاریخ آمریکاست که حاضر به شرکت در مراسم تحلیف جانشینش نشده است. اما او تنها رئیسجمهور سابق نخواهد بود که در تحلیف حضور ندارد. جیمی کارتر و همسرش روزالین کارتر اوایل سال اعلام کردند که دیگر سفری را انجام نمیدهند. این اولینباری است که این زوج 96 و 93ساله از زمان سوگند کارتر بهعنوان سیونهمین رئیسجمهور در سال 1977 مراسم تحلیف را از دست میدهند. آنها که به دلیل همهگیری کرونا بیشتر اوقاتشان را در منزلشان در جورجیا میگذرانند، بهترین آرزوها را برای بایدن کردهاند. طبق سنت، روسایجمهور سابق باراک اوباما، جورج دبلیو بوش و بیل کلینتون با همراهی میشل اوباما، لورا بوش و هیلاری کلینتون بانوان اول سابق در این مراسم حضور خواهند داشت. مایک پنس، معاون رئیسجمهور آمریکا نیز متعهد شده است برخلاف ترامپ، در این مراسم شرکت کند.
تحلیف با زور اسلحه
همهچیز به شکل آشفتهای برای جو بایدن تدارک دیده شده است. جدا از ویروس کرونا که بر بخشی از مراسم سایه افکنده است، نگرانیهای امنیتی همه چیز را دستخوش تغییر کرده است. حتی تمرین مراسم تحلیف بایدن که برای روز یکشنبه پیشبینی شده بود، هم به تعویق افتاده و قرار است اگر نگرانهای امنیتی پابرجا نباشد، امروز (دوشنبه) این تمرین انجام شود. به نوشته «رویترز»، تیم بایدن به دلایل وضعیت امنیتی حاد، سفر روز دوشنبه او از ولمینگتون به واشنگتن با استفاده از قطار را به تعویق انداخته است. مجموع این شرایط به تنهایی وضعیت حاکم بر آمریکا برای برگزاری مراسم تحلیف را نشان میدهد. نگرانیهای امنیتی در آمریکا با نزدیکشدن به روز چهارشنبه افزایش قابلتوجهی پیدا کرده است. با وجود اینکه پایتخت آمریکا تبدیل به یک پادگان نظامی شده است اما هر لحظه امکان دارد یک اتفاق نامشخص همهچیز را به هم بریزد. از ابتدای هفته جاری، مرکز شهر واشنگتن دیسی به یک اردوگاه مسلح تبدیل شده است. بنای یادبود واشنگتن تعطیل شده و 21 هزار نیروی گارد ملی، درکنار پلیس و چندین سازمان اجرای قانون فدرال، در واشنگتن وظیفه تامین امنیت مراسم تحلیف را برعهده دارند. این تعداد نیروی نظامی تقریبا نزدیک به سهبرابر تعداد نظامیانی است که برای مراسم تحلیف دونالد ترامپ به واشنگتن آمده بودند. در سال 2016، حدود هشتهزار نظامی آمریکایی در تامین امنیت مراسم تحلیف مشارکت داشتند اما امسال به دلیل خطر اقدامات مسلحانه هواداران ترامپ، این تعداد رشد تصاعدی داشته است. با این حال افبیآی میگوید تهدیدات قابلتوجهی را در واشنگتن، پایتخت ایالاتمتحده در آستانه برگزاری مراسم ادای سوگند جو بایدن شناسایی کرده است. کریستوفر ورای، رئیسپلیس فدرال آمریکا موسوم به «افبیآی» پنجشنبه اعلام کرد که این سازمان مشغول ردیابی پیامهای آنلاین نگرانکنندهای است که در میان آنها حتی اعتراض مسلحانه همزمان با مراسم ادای سوگند جو بایدن در هفته آینده نیز دیده میشود. کریستوفر ورای افزود که افبیآی تاکنون میزان قابلتوجهی از اطلاعات درباره تهدیدات امنیتی احتمالی را دریافت و آنها را به دیگر مراکزِ مرتبط با مراسم ادای سوگند رئیسجمهور جدید منتقل کرده است تا مانع غافلگیری نهادها و مراکز امنیتی و نظامی مانند آنچه در ششم ژانویه روی داد، شود. گفته میشود هزاران نفر از افراطگرایان مسلح طرفدار ترامپ درحال برنامهریزی برای محاصره پایتخت آمریکا پیش از آغاز مراسم تحلیف بایدن هستند. همین مساله باعث شده تا واشنگتن پایتخت آمریکا حالت نظامی به خود بگیرد و همچون برخی کشورهای ناامن در خاورمیانه، در هر خیابان گیتهای بازرسی دایر شود. پلیس اعلام کرده در بازرسىها، خودرو و رانندهاى را توقیف کرده که مقادیر زیادى آمونیوم و یک اسلحه حمل مىکرده و کارت جعلى براى حضور در مراسم تحلیف رئیسجمهور داشته است. آنها همچنین مردی را دستگیر کردهاند که از ایالت ویرجینیا با 500 فشنگ و مهمات و کارت ورودی جعلی تلاش داشته خودش را به محوطه مراسم برگزاری سوگند، در نزدیکی کنگره آمریکا برساند. بهدنبال محاصره پایتخت و متعاقب آن تهدیدهای خشونتآمیز توسط گروهها و افراد برای ایجاد اخلال یا حمله به مراسم تحلیف بایدن، سرویس مخفی با هدف جلوگیری از تکرار حادثه کنگره، عملیات امنیتی گستردهای را آغاز کرده که فراتر از تاریخ معاصر ایالاتمتحده است. آنها برای جلوگیری از ایجاد اختلال در هنگام مراسم و ساختارشکنی، هفت مانع کنترل جمعیت در اطراف پایتخت نصب کردهاند. از 14 ژانویه یعنی6 روز زودتر از زمان برنامهریزی شده، سرویس مخفی یک مرکز فرماندهی مشترک با آژانسهای دیگر را برای هماهنگی امنیت تحلیف، با عوامل و نمایندگان 50 تا 60 نهاد، ازجمله سازمانهای دولتی (مانند (FBI ایجاد کرده است.
واشنگتنپست اشاره کرد که کاپیتول شبیه یک پادگان موقت است که صدها نفر از سربازان روی کف سنگ مرمر، از کولهپشتی بهعنوان بالش استفاده میکنند و اسلحه M4 نیز در دستشان است. تلاشهای قابلتوجهی برای جلوگیری از مراجعه مردم به واشنگتن دیسی در طول هفته تحلیف انجام شده است. کمیته تحلیف بایدن و کمیته مشترک کنگره در زمینه مراسم تحلیف از مردم خواست تا برای برگزاری مراسم در شهر جمع نشوند. شهردار شهر موریل بوئرز از گردشگران خواست در هفته رویداد از شهر بازدید نکنند و خواستار رد همه مجوزهای تظاهرات توسط وزارت کشور شده است. بسیاری از ایستگاههای مترو، گاراژهای پارکینگ و مسیرهای اتوبوس در اطراف کاپیتول بسته خواهد شد یا تغییر مسیر پیدا میکند. خدمات حملونقل ریلی از حومه شهر مریلند و ویرجینیا به ترتیب در روزهای منتهی به روز تحلیف به حالت تعلیق درمیآیند. علاوهبر حضور ۲1 هزار نیروی گارد ملی، خیابانهای اطراف برگزاری مراسم تحلیف نیز بسته شده و سیمهای خاردار بر بالای فنسهای کشیده شده در دور تا دور «کپیتول هیل» (کنگره)، نصب شدهاند. هزاران نیروی نظامی مسلح در خیابانهای اطراف درحال گشتزنی بوده و حصارهای فلزی که نمیتوان از آنان بالا رفت نیز در اطراف کپیتول هیل نصب شده و خیابانهای منتهی به این محل نیز در حال بسته شدن هستند.
سایر ایالتها در مرز خطر
در هفته جاری اصلیترین نقطه تمرکز سرویسهای امنیتی آمریکا به واشنگتن و مراسم تحلیف جو بایدن است اما نگرانیها تنها معطوف به این ایالت نیست. اداره تحقیقات فدرال آمریکا (افبیآی) به سازمانهای امنیتی و نیروی پلیس هشدار داده که احتمال وقوع تظاهرات مسلحانه طرفداران دونالد ترامپ بیرون ساختمانهای کنگرههای محلی تمام ایالتها تا بیستم ژانویه و مراسم تحلیف بایدن وجود دارد. مقامات بیش از ۱۲ ایالت به نیروهای گارد ملی برای کمک به برقراری امنیت ساختمانهای کنگره محلی و ایالتی فرمان آمادهباش دادهاند. ایالتهای میشیگان، ویرجینیا، ویسکانسین، پنسیلوانیا و واشنگتن -که ترامپ چندینبار ادعای وقوع تقلب انتخاباتی در آنها را تکرار کرده بود- ازجمله ایالتهایی هستند که نیروی گارد ملی برای تامین امنیت روز مراسم تحلیف، فعال کردهاند. به گزارش روزنامه کپیتالتایمز، در مدیسون مرکز ایالت ویسکانسین، همه پنجرههای ساختمان مجلس نمایندگان و نیز پنجره همه کسبوکارهای واقع در میدان کپیتالتایمز پوشانده شد. در ایالت میشیگان، فنسهای امنیتی به دور محوطه ساختمان کنگره محلی کشیده شده و نیروی نظامی از سراسر این ایالت برای تقویت امنیت ساختمان کنگره مستقر شدند. قانونگذاران این ایالت نیز به دلایل تهدیدات و نگرانیهای امنیتی، جلسات هفته پیشرو را لغو کردهاند. در شهر انسینگ این ایالت برای محافظت از ساختمان کنگره در و پنجرهها با تخته سهلا پوشانده شدهاند و دیگر موانع هم در اطراف این ساختمان قرار داده شده است. ساختمان ایالتی نیویورک با تخته سهلا پوشانده نشده اما موانع جلوی پلههای ورودی را مسدود کرده و حضور نیروهای پلیس شهر و سربازان ایالتی افزایش یافته است.
ایالتهای کانزاس، ایندیانا، پنسیلوانیا و تگزاس پیش از اعتراضهای پیشبینی شده روز یکشنبه تا مرحله اعمال محدودیت دسترسی یا تعطیل کردن کامل پایتختهای(مرکز) خود -و در برخی موارد، تا روز چهارشنبه، که جو بایدن بهعنوان جانشین ترامپ سوگند یاد میکند- پیش رفتند. در ایالتهای اورگان و کارولینای جنوبی، قانونگذاران ایالتی برنامهها را برای برگزاری جلسه در روزهای سهشنبه و چهارشنبه لغو کردند. ایالت تگزاس نیز ساختمان کنگره محلی را در روز تحلیف، تعطیل کرده است. به نوشته رویترز، مسئولان امنیتی آمریکا بیشتر تمرکز خود را روی روز یکشنبه گذاشتهاند که قرار است جنبش ضددولتی و راستگرای افراطی «بوگالو» تظاهراتهایی را در تمام ۵۰ ایالت آمریکا برگزار کند. به نوشته رویترز، کارشناسان میگویند ایالتهای کلیدی -که نتیجه انتخابات ریاستجمهوری در آنها مورد مناقشه ترامپ بود- در معرض بیشترین خطر تظاهرات مسلحانه هستند. با این حال حتی ایالتهایی که چندان اختلافی درباره نتیجه رأیگیری آنها وجود نداشت هم اقدامات پیشگیرانه را شروع کردهاند.
با تهدیدات آینده چه باید کرد؟
برای مقامات نظامی و امنیتی آمریکا هیچ چیز به اندازه برگزاری بدون درگیری مراسم تحلیف اهمیت ندارد. در حمله ششم ژانویه به ساختمان کنگره، آمریکاییها تصویری از یک دموکراسی ضعیف و شکننده را به نمایش گذاشتند و حالا نیروهای امنیتی نمیخواهند دوهفته بعد از این رخداد، برای دومینبار چنین پیامی به سراسر دنیا مخابره شود. حتی اگر پایتخت آمریکا، با حصارهای فلزی چیزی شبیه منطقه سبز بغداد شود، به اندازه برگزاری بیدردسر مراسم تحلیف اهمیت ندارد. این روزها برای آمریکا، زمان به کندترین شکل میگذرد. آمریکا فقط میخواهد این طلسم را بشکند و برای همیشه ترامپ را فراموش کند اما به نظر نمیرسد تحلیف بایدن بتواند چنین کاری با جامعه دوپاره آمریکا بکند. این روزها به همان اندازه که نهادهای امنیتی و نظامی آمریکا نگران مراسم تحلیف هستند، مردم نیز نگران تداوم این درگیریها هستند. همین نگرانیها باعث شده تا خرید لوازم حفاظتی توسط شهروندان در آمریکا رشد قابلتوجهی پیدا کند. لسآنجلستایم گزارش کرده که چند روز مانده به ورود رئیسجمهور جدید به کاخ سفید، آمریکا با کمبود جلیقه ضدگلوله، ماسک ضدگاز و کلاه ایمنی مواجه شده است؛ چراکه برخی خردهفروشان تجهیزات محافظتی از افزایش پنجبرابری فروش تجهیزات نظامی دفاعی خبر دادهاند. همین مساله موجب خالیشدن قفسهها در این فروشگاهها شده است.
در همین راستا چندین مقام دفاعی به CNN گفتهاند که گارد ملی انتظار دارد در درگیریهای آینده از مواد منفجره مانند بمبهای لولهای و کوکتل مولوتف آینده استفاده شود. در یک بولتن اطلاعاتی مشترک دولت ایالاتمتحده آمده است که حمله 6 ژانویه که بهمنظور ایجاد اختلال در تایید پیروزی بایدن رخ داد، ممکن است راهی برای اتصال افراطگرایان دارای اختلاف ایدئولوژیک باشد. در این بولتن هشدار داده شده است که شورش «به احتمال زیاد بخشی از روند مداومی است که در آن (افراطگرایان) از تظاهرات قانونی، تجمعها و تظاهرات و سایر اجتماعات برای انجام خشونت با انگیزه ایدئولوژیک و اقدامات جنایتکارانه سوءاستفاده میکنند.»