به گزارش «فرهیختگان»، بحثی که به فراخور گاه و بی‌گاه در فضای رسانه‌ای ایران مطرح می‌شود آن است که «علت وضع تاسف بار اقتصادی موجود تحریم‌هاست یا سوءمدیریت؟». گروهی مساله را غالبا به سوءمدیریت حواله می‌دهند و گروهی دیگری آن را یکسره ناشی از برآمدن ترامپ می‌دانند.

راقم این سطور البته تصور نمی‌کند اساسا چنین تفکیکی قابل انجام باشد؛ چرا که بسیاری از اشتباهات مدیریتی ناشی از فشار تحریم است و نیز بسیاری از تحریم‌ها اساسا به‌خاطر اشتباهات مدیریتی قابل اعمال می‌شوند.چه بسا واکنش خطا به یک تحریم باعث تقویت آن و برآمدن موج بعدی تحریم‌ها شود و چه بسا تحریمی اساسا راه اصلاح یک اشتباه مدیریتی را ببندد.

با این وجود به نظرم رسید تنظیم فهرستی از اشتباهات مدیریتی موثر در وضع موجود که اتخاذ آن چندان زیر فشار تحریم نبوده یا تحریم راه انتخاب‌های جایگزین آن را نبسته بوده چندان بی راه نیست.

اعتراف می‌کنم این فهرست به مراتب پرشمار تر از چیزی بود که ابتدا تصور می‌کردم و باید تاکید کنم بخش مهمی از اشتباهات اقتصادی موثر در وضع موجود اساسا قبل از برآمدن ترامپ رخ داده است. این فهرست تنظیمی کمابیش بر اساس تاریخ مرتب شده است را ببینید:

مشروح گزارش را «اینجا» بخوانید.