به گزارش «فرهیختگان»، «سعید خطیب زاده» سخنگوی وزارت امو خارجه جمهوری اسلامی ایران امروز (دوشنبه) در نشست هفتگی با خبرنگاران که به صورت ویدئو کنفرانس برگزار شد، ضمن تشریح آخرین تحولات در حوزه سیاست خارجی به سؤالات مطرح شده پاسخ داد.
*سفر روز چهارشنبه معاون نخست‌وزیر جمهوری آذربایجان به تهران
خطیب زاده در ابتدای این نشست گفت که معاون نخست‌وزیر جمهوری آذربایجان چهارشنبه به تهران سفر می‌کند.
*نشست غیررسمی وزرای خارجه ایران و ۱+۴ ساعت ۱۱:۳۰ امروز دوشنبه
سخنگوی دستگاه دیپلماسی افزود: نشست غیررسمی وزرای خارجه ایران و ۱+۴ ساعت ۱۱:۳۰ امروز دوشنبه به وقت تهران به صورت ویدئو کنفرانس برگزار می‌شود و به موضوعات خاص ویژه برجامی به صورت خاص تمرکز نخواهد داشت و بیشتر مجموعه تحولاتی است که طی چند ماه گذشته اتفاق افتاده است. در نشست هفته قبل کارشناسی تصمیم گرفته شد این نشست غیررسمی امروز برگزار شود.
خطیب زاده به افتتاح دومین نقطه مرزی بین ایران و پاکستان در هفته گذشته اشاره کرد و آن را یکی از تحولات عمده بعد از راه آهن خواف - هرات برشمرد که نشانگر اولویت همسایگان برای ایران است.
*برجام مذاکره مجدد نخواهد شد
این دیپلمات ارشد ایرانی درباره اظهارات «سرگئی لاوروف» وزیر خارجه روسیه درباره اینکه غرب درباره مباحث فرابرجامی از جمله بحث موشکی با ایران خواستار گفتوگو با ایران است و ایران هم آماده بررسی این موضوع است، گفت: حواشی مختلفی درباره اظهاراتی که برخی مقامات می‌گویند همواره وجود داشته است. آن چه وزارت خارجه به صورت تداوم دار و بدون گسست پیامی همواره اعلام کرده این است که برجام موضوعی است که روند خودش را داشته و مذاکره، امضا، جمع بندی و نهایی شده و چیزی که به این مرحله رسیده نه ما و نه کسی دیگری نمی‌تواند فکر کند که می‌شود آن را باز کرد.
خطیب زاده با بیان اینکه پیام ما روشن است و قطعنامه ۲۲۳۱ هم روشن است، تصریح کرد: برجام موضوعی نیست که کسی بتواند آن را مذاکره کند یا بندی از آن را باز یا چیزی به آن اضافه کند.
وی خاطرنشان کرد: اینکه برخی علاقه‌مند به برخی تغییرات هستند را گفته‌اند و می‌گویند و ما هم بارها گفته‌ایم که ما نظرمان قطعی، یقینی و روشن است که برجام مذاکره مجدد نخواهد شد و طرف‌های برجامی و اروپایی بهتر است به انجام تعهداتشان برگردند و درباره موضوعات فرعی دیگر که بعضا شنیده می‌شود. جمهوری اسلامی ایران در مقاومت حداکثری به دنیا یک پیام واحد را نشان داد که درباره امنیت ملی و مصالح عالی خود با کسی مذاکره نمی‌کند و خودش تصمیم می‌گیرد و اینها گمانه زنی‌هایی که خیلی منطبق با واقعیات نیست.
سخنگوی وزارت خارجه بیان کرد: جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک کشور مقتدر در منطقه همواره اولویت‌های دفاعی خود را دارد و بر همان اساس نیز عمل خواهد کرد.
* سفر زنگنه به مسکو
وی درباره سفر بیژن زنگنه وزیر نفت به روسیه و صادرات چهار و نیم میلیون بشکه نفت به روسیه نیز گفت: این مطلب را نشنیده‌ایم. حجم صادرات ایران در پیک آن مشخص است. البته رفت و آمدهای این چنینی مرسوم است و وزارت نفت جزییات این سفر را اعلام خواهد کرد. در راستای همکاری‌های نفتی بین ایران و روسیه است.
خطیب زاده خاطرنشان کرد: سهم ایران از بازار نفت مشخص است و ایران این سهم را در تلاش است تضمین کند و آنهایی که از دست رفته پس بگیرد و همه تلاش‌ها را وزارت نفت انجام می‌دهد.
* آژانس خود را از مباحث و فشارهای سیاسی و برخی حرکت‌های طرف سوم دور نگهدارد
سخنگوی وزارت خارجه در خصوص اظهارات اخیر رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی عنوان کرد: روابط ایران و آژانس یک رابطه کاملا فنی است و توصیه کردیم که در این چارچوب فنی روابط باید حفظ شود.
وی بیان کرد: هر وقت آژانس نگاه فنی به مسائل داشته روابط ما مشخص، روشن و عمل گرایانه بوده است. اظهاراتی گفته شد و از آقای گروسی سؤال شد و بعد هم ایشان گفتند که منظورشان آن چیزی نبوده که برداشت شده است. ما گفتیم برجام نه مذاکره می‌شود و نه سندی به برجام اضافه می‌شود. ایشان هم تفسیر جدیدی بر حرف‌های خود گذاشت و گفت که منظورم در خصوص مسائل فنی بین ایران و آژانس بود که ما تفسیر خودشان از صحبت‌های خودشان را می‌پذیریم و می‌گوییم در این چارچوب می‌شنویم.
این دیپلمات ارشد ایرانی بیان کرد: توصیه ما به آژانس همواره این بوده که همواره خودشان را از مباحث و فشارهای سیاسی و برخی حرکت‌های طرف‌های سوم دور نگهدارد تا هم شأن و وزن و اعتبار آژانس حفظ شود و رابطه‌ای که مبتنی بر همکاری‌های فنی است بتواند در مسیر خودش ادامه یابد.
* شریک غم خانواده‌های داغدار هستیم
خطیب زاده در پاسخ به سؤال خبرنگار فارس درباره اظهارات وزیر خارجه کانادا که گفته باور نمی‌کنیم خطای انسانی باعث سقوط هواپیمای اوکراینی شده و اگر از روند تحقیقات و مجازات عاملان سقوط این هواپیما راضی نباشیم به دیوان بین‌المللی دادگستری شکایت می‌کنیم، گفت: درباره واقعه ناگوار و تراژدی که رخ داد نهادهای کشور از جمله وزارت خارجه و همه اشخاص و شخصیت‌های ایران و از بالاترین مقامات ارشد نظام تا کسانی که امور را عادی پیگیری می‌کنند داغدار این اتفاق هستند و ما داغدار فرزندان ملت هستیم و شب و روزی نیست که از غم و اندوه این ماجرا ناراحت نباشیم. ما شریک این غم خانواده‌های داغدار هستیم، بسیاری از آنهایی که جان خود را از دست دادند همه فرزندان رشید این ملت بودند.
وی افزود: وزارت امور خارجه در بالاترین سطح خود از لحظات اول به دنبال روشن شدن ابعاد ماجرا بوده و البته می‌دانید ابعاد فنی آن به سازمان هواپیمایی برمی‌گردد. سازمان قضایی نیروهای مسلح باید درباره متهمان نظر دهد و نیروهای مسلح درباره این خطای انسانی توضیح دادند و تمامی مراحل بررسی، ارزیابی و گزارش در خصوص این سانحه توسط آنها در جریان است و اگر بپرسید با جزییات توضیح خواهند داد.
*گزارش فنی درباره سقوط هواپیمای اوکراینی آماده شده
سخنگوی وزارت خارجه با بیان اینکه گزارش فنی آماده شده است، خاطرنشان کرد: به رغم غم بزرگی که بر دل‌های ماست، نهادهای جمهوری اسلامی با دستورات موکد این قضیه را پیگیری کردند و تقریبا هیچ تاریخی درباره بررسی پرونده عقب نیفتاده است و تمامی تلاش خود را براساس قوانین خودمان و معاهدات بین‌المللی که عضو آن هستیم انجام دادیم. امروز و فردا گزارش فنی قبل از یک ساله شدن این فاجعه منتشر و به صورت بر خط برای طرف‌های اوکراینی و آنهایی که باید در خصوص این گزارش بدانند، ارسال خواهد شد. تمام تلاش خود را می‌کنیم که کار با نهایت شفافیت پیش برود.
به گزارش فارس، خطیب زاده بیان کرد: موضوع ساده‌ای نیست و پیچیده است و دستگاه‌های مختلفی کار را پیگیری می‌کنند.
* سنگ اندازی و مداخلات بیجای مقامات کانادایی/ هشدار به وزیر خارجه کانادا
این دیپلمات ارشد کشورمان در خصوص اظهارات مداخله جویانه مقامات کانادایی نیز گفت: اظهارات مداخله جویانه و غیرقابل قبول از روز اول توسط مقامات کانادایی عنوان شده و مقامات کانادایی تا امروز بیشترین سنگ اندازی و مداخلات بیجا و تلاش خود را انجام داده‌اند که این مسیر طبیعی روشن شدن فنی ماجرا اتفاق نیفتد.
وی با بیان اینکه رفتار مقامات کانادایی کاملا سیاست زده است، اظهار داشت: رفتار آنها غیر حقوقی است و جایگاه حقوقی مشخصی ندارند ولی سعی می‌کنند با این اظهارات برای خودشان یک فضایی را درست کنند متاسفم از غم بزرگ این خانواده‌ها برخی سیاسیون سیاست زده کانادایی برای خودشان کلاه درست و در فضای سیاست داخلی خود استفاده کنند و می‌خواهند از غم تجارت کنند.
خطیب زاده افزود: به دولت و وزیر خارجه کانادا هشدار می‌دهم که در چارچوب یک دولت مشخص پاسخگوی اقدامات خودشان باشند. دولتی که تمام تلاش خود را در همراهی با رژیم فعلی کاخ سفید انجام داده که دارو به ایران نرسد و تمامی تلاش خود را کرده که با مسدود کردن مسیرهای مالی انتقال دارو و مواد اولیه به ایران همراهی کند، این دولت هیچ جایگاهی ندارد که پشت تریبونی قرار بگیرد و از حقوق بشر صحبت کند. این مسیری است که در ایران در چارچوب تعهدات مسئولانه خودش در حال پیگیری است.
وی گفت: وزیر خارجه کانادا را به ادب دیپلماتیک و شناختن حد و شأن و جایگاه خود دعوت می‌کنم و در همان چارچوب صحبت کند. غیر از آن مسیری است که پاسخ‌های متفاوتی را خواهند گرفت.
* خطابه‌های یک طرفه و نخ نمای اروپایی‌ها/ اروپایی‌ها از پشت نفاق بیرون بیایند
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سوال دیگر خبرنگار فارس درباره قطعنامه حقوق بشری پارلمان اروپا علیه ایران هم بیان کرد: صادر کردن خطابه‌های یک طرفه، تکراری و نخ نما شده نه قابل قبول است و ارزشی هم ندارد. پارلمان اروپا جا داشت که زودتر نشان می‌داد که واقعا به فکر حقوق بشر است.
خطیب زاده ادامه داد: به یاد ندارم هیچ قطعنامه‌ای را پارلمان اروپا تا به امروز تصویب کرده باشد و رژیم گستاخ و هتاک آمریکا را به خاطر نقض مبانی ابتدایی حقوق بشر و فشار اقتصادی علیه ملت ایران و جنگ اقتصادی محکوم کرده باشد. من به یاد ندارم که پارلمان اروپا هیچ قطعنامه‌ای را صادر و در آن دول اروپایی را دعوت کند که این چنین در سایه فشار آمریکا، برجام را نقض نکنند و در کنار رژیم ترامپ قرار نگیرند در انسداد مسیرهایی که می‌تواند به انتقال دارو و مواد اولیه به ایران کمک کند. به یاد ندارم وقتی بیماران پروانه‌ای و سرطانی در ایران داروهایی که ساخت کمپانی‌های بزرگ داروسازی سوئد و کشورهای دیگر بود و اینها از ارسال این داروها امتناع کردند، کسی در پارلمان اروپا در این زمینه قطعنامه‌ای صادر کرده باشد.
وی گفت: متاسفانه سابقه طرف‌های اروپایی به ویژه پارلمان اروپا بسیار تیره و تاریک است. من دعوت می‌کنم از پشت نفاق بیرون بیایند و ببینند که به کدام یک از مسئولیت‌های خود عمل کردند. قطعنامه‌های گزینشی و طرفداری از کارزار ضد اطلاعاتی بر علیه ایران و براساس آن صدور چنین قطعنامه‌هایی نه تنها قابل قبول نیست بلکه کاملا و قویا محکوم است.
* موضع روشن وزارت خارجه درباره FATF
وی درباره موافقت مقام معظم رهبری با بررسی مجدد FATF در مجمع تشخیص مصلحت و اینکه آیا وزارت خارجه با مجمع در این خصوص همکاری خواهد داشت، گفت: موضع ما درباره FATF از ابتدا روشن بوده است و وزارت خارجه و نمایندگان وزارت خارجه و معاون اقتصادی و بخش بین‌الملل ما همواره گفته‌ایم هر چه زودتر بتوانیم مشکل را حل کنیم به نفع سیستم بانکی و مالی ماست. استانداردهای شناخته شده در جهان که امروز همه عضو آن هستند و به آن پیوسته‌اند چه در حوزه پولشویی و چه در حوزه تامین مالی تروریسم موضوعاتی است که وزارت خارجه نظرات خود را از روز اول به همه نهادها و ارکان نظام از جمله مجمع تشخیص گفته و باز هم خواهیم گفت.
خطیب زاده بیان کرد: البته فکر می‌کردیم اگر تدبیری اندیشیده می‌شد که اسم ایران به لیست سیاه برنمی‌گشت قطعا به تدبیر نزدیک‌تر بود. کار الان ساده نیست ولی وزارت امور خارجه به جهت وظایف ذاتی حاکمیتی خودش مجددا تلاش خواهد کرد اگر مصالح و تصمیم عالی نظام بر این قرار بگیرد. امیدواریم مجمع تشخیص با در نظر گرفتن منافع ملی و مصالح عالی نظام هر چه زودتر تصمیم خودشان را در چارچوبی که مقام معظم رهبری اشاره فرمودند، اتخاذ کند. این مسیر را باید طی کنیم البته مضایق و فشارهایی خواهد بود ولی اینها مسائل فنی است و اجازه دهید در جای فنی با عزیزان صحبت کنیم.
خطیب زاده اتهامات رسانه‌های ترکیه درباره ارتباط با یک گروه قاچاقچی و دستگیری یکی از سرکرده‌های گروهک‌های تروریستی نیز بیان کرد: من هیچ اطلاعی در این زمینه ندارم و از طریق رسمی نیز چیزی به ما گفته نشده است.
* هشدار به رژیم آمریکا: به دنبال آتش افروزی نباش
سخنگوی وزارت خارجه درباره اصابت چندین راکت به منطقه سبز بغداد هم گفت: اماکان دیپلماتیک ایران در عراق بارها مورد حمله واقع شده است. ما سیاست یکسانی داشتیم که حمله به اماکن دیپلماتیک و مسکونی مردود است و قابل قبول نیست. ولی نوع این حمله و زمان آن و بیانیه‌ای که وزیر خارجه آمریکا صادر کرده نشان می‌دهد زمان آن خیلی مشکوک است و انگار بیانیه‌ای را از قبل آماده کرده بودند که منتشر کنند. قویا اظهارات وزیر خارجه آمریکا را محکوم می‌کنم. وزیر خارجه‌ای که شناخته شده دروغ می‌گوید و چه در این مقام و چه در زمانی که رئیس سیا بود.
وی افزود: دولت عراق حتما با جدیت براساس وظیفه‌ای که دارد مسببان و عاملان را پیدا خواهد کرد. به رژیم آمریکا هشدار می‌دهم به دنبال آتش افروزی و متشنج کردن اوضاع در این روزها نباشد.
* ناتوانی و بی عملی اروپا
وی درباره سازوکار اینستکس که سوال خبرنگاری بود بیان کرد: طرف‌های اروپایی روزی که آمریکا از برجام خارج شد خانم موگرینی و اعضای باقیمانده در برجام چه به صورت مکتوب و چه در ملاقات‌ها و جلسات اعلام کردند تمام ابعاد رفع تحریمی برجام را تضمین می‌کنند و ایران از برجام خارج نشود. ما یک سال صبر کردیم و وقتی دیدیم طرف‌های اروپایی نمی‌توانند به تعهداتشان پایبند باشند، برای بازگرداندن توازن در برجام در چارچوب برجام برخی گام‌های کاهش تعهدات را برداشتیم.
خطیب زاده ادامه داد: یکی از مواردی که اروپا گفت می‌خواهد در چارچوب آن تعهداتش را انجام دهد، یک خودران مالی و انتقال مالی بود که اول گفتند SPV بعد به اینستکس تبدیل شد و ما گفتیم اگر می‌توانید در این چارچوب اقدامات خود را انجام دهید ما کمک می‌کنیم و استقبال کردیم. تمام کمک‌های ما در ایران برای ایجاد نهاد متناظر و ... متاسفانه به نتیجه نرسید. یکی دو تراکنش انجام شد و تحت فشار آمریکا ناتوانی و بی عملی اروپا نشان داده شد.
سخنگوی وزارت خارجه بیان کرد: این بر عهده اروپاست که نشان دهد توان حداقلی را برای کانال مالی که خودش تعبیه کرده دارد ولی متاسفانه بعد از دو سال نشان داد این توان را ندارد و این در تاریخ روابط ایران و اروپا به عنوان موضوع مهم باقی خواهد ماند.
* آمریکا باید به تعهداتش در برجام برگردد
وی در پاسخ به سؤالی درباره اظهارات جیک سالیوان مبنی بر اینکه بازگشت آمریکا به برجام مشروط به این است که ایران گام‌های کاهش تعهداتی را متوقف و به عقب بازگردد، گفت: سیاست ما کاملا روشن است مهم نیست چه کسی چه اظهارنظری می‌کند. آمریکا ناقض فاحش تعهداتش ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ بوده و باید به تعهداتش در برجام برگردد و ما باید آن را ببینیم و روی کاغذ نیست. همه قدم‌هایی که برداشتیم برگشت پذیر بوده است البته ابعادی داشته است. اگر طرف مقابل به تعهداتش عمل کند ما همه مسیر را که رفتیم در مسیر برجام بوده است و مسیر کاهش تعهدات را برخواهیم گرداند.
* تمام تلاش انجام می‌شود که واکسن به دست مردم برسد
خطیب زاده در پاسخ به سوالی درباره رایزنی‌ها برای خرید واکسن کرونا گفت: وزارت خارجه در حوزه‌های این چنینی یک مسئولیت مشخص دارد که همه توان خود را به کار گیرد که دستگاه‌های مسئول بتوانند کارشان را درست انجام دهند. موضوع کرونا موضوعی است که شخص رئیس جمهور هر هفته با اولویت بالا و فرادستگاهی این را پیگیری می‌کند. موضوع واکسن از مجاری مختلف پیگیری شده است البته وزارت بهداشت باید این مسیر را توضیح دهند. ما سیستم بهداشتی قوی و شناخته شده داریم که استانداردهای خودش را دارد. مسیرهایی که وزارت بهداشت از ما خواسته و موضوعاتی که خواسته بدون وقفه همه انجام شده است و حتی برخی را ما به دوستان پیشنهاد دادیم که برخی را پاسخ داده و برخی را به مصلحت ندانسته‌اند.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی ادامه داد: در حوزه واکسن آن قسمتی که به وزارت خارجه برمی‌گردد در سفر آقای ظریف به چند کشور این موضوع با اولویت طرح شده است. مثلا در سفر به کوبا مطرح شد و در سفرهای دیگر نیز همین طور. با چین و از طریق کواکس و تمام مسیرها پیگیری می‌شود که انشاءالله واکسن به دست مردم برسد ولی پاسخگوی نهایی وزارت بهداشت است که بگوید در چه مرحله‌ای قرار دارد و کدام‌ها مورد تایید است و کدام را وارد خواهد کرد.
*تنها مسیر همکاری با ایران مسیر احترام متقابل است
این دیپلمات ارشد ایرانی در پاسخ به سوال دیگری درباره لغو نشست اقتصادی ایران و اروپا بعد از اعدام روح الله زم خاطرنشان کرد: سفرای آلمان و فرانسه به خاطر اقدامات مداخله جویانه احضار شدند و به صراحت گفتیم که اظهارات مداخله جویانه آنها را نمی‌پذیرم و نه حاضریم در آن مسیر با آنها گفت‌وگویی داشته باشیم. اظهارات دوپهلو و استاندارد دوگانه مواردی هستند که بارها به آنها تذکر داده شده است. تا موقعی این مسیر به مسیر احترام برانگیز تبدیل نشود برخی گفت‌وگوها معطل خواهند بود.
خطیب زاده بیان کرد: تنها مسیر همکاری با ایران مسیر احترام متقابل است.
* سفر ظریف به باکو قطعا انجام خواهد شد
سخنگوی وزارت خارجه درباره سفر ظریف به باکو نیز گفت: این سفر منطقه‌ای بود و قطعا انجام خواهد شد. البته مقدمات آن باید فراهم شود. اما این سفر گفت‌وگوهای ما را با دوستان در جمهوری آذربایجان و دیگر پایتخت‌ها معطل نکرده است. مراودات و رفت و آمدها هم نشان می‌دهد. امیدواریم با درک حساسیت‌ها و شرایط برخی دوستان ما مسیری که آغاز شده را تداوم دهند.
وی درباره سفر معاون نخست‌وزیر جمهوری آذربایجان گفت: ما مباحث جدی مرزی داریم و برخی از شهرهای آزاد شده تاسیسات مشترکی بین ما است. توافقاتی درباره همکاری‌های دوجانبه درباره زیرساخت‌ها و مسائل آبی و سد و انتقال و ترانزیت داشتیم که این سفر از این لحاظ حائز اهمیت است که توافقات اولیه را سر و سامان دهیم.
* موضوعات منطقه مربوط به اروپا نیست/ اجازه نمی‌دهیم کسی با امنیت ملی و امور دفاعی ما شوخی کند
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سوال دیگری درباره اینکه اروپایی‌ها قبلا خواستار گفتوگو با ایران درباره مسائل منطقه و موضوعات موشکی شده بودند و آیا از مواضع خود عقب نشینی کرده‌اند؟ گفت: جواب ما کاملا روشن است. ما در خصوص برجام مذاکره مجدد نخواهیم داشت.
وی افزود: در خصوص موضوعاتی که مربوط به منطقه است به اروپا مرتبط نیست و با منطقه باید صحبت کنیم. مسائلی که به امنیت ملی و مصالح عالیه نظام و امور دفاعی کشور برمی‌گردد نه با کسی صحبتی داریم و نه اجازه می‌دهیم کسی با این حوزه‌ها شوخی کند. پیام ما روشن بوده و سال‌ها زبان و ادبیات و مقاومت ما این را نشان داده است. البته هر کسی مختار است نظرات خود را بگوید. بهتر از هر کسی می‌دانند که ریشه‌های ناآرامی در منطقه چیست.
خطیب زاده بیان کرد: امروز سیل صادرات اسلحه و اسلحه‌های بسیار خاص و پیشرفته توسط کشورهای اروپایی به برخی کشورهای عربی حوزه خلیج فارس صورت می‌گیرد و منطقه را به زرادخانه سلاح‌های کشنده خود تبدیل کرده‌اند.
وی گفت: در حالی که امروز مردم یمن زیر بمباران و در محاصره هستند و ۲۰ میلیون یمنی در گرسنگی بدی قرار دارند، در همین حال متجاوزان را به کشنده‌ترین سلاح‌ها تجهیز می‌کنند. این کشورها در جایگاهی نیستند که این اظهارات را بیان کنند.
این دیپلمات ارشد ایرانی تصریح کرد: منبع، ریشه و اساس ناامنی کاملا روشن است و مداخله جویی‌های آنها باید پایان یابد.
* دیپلماسی اقتصادی مکمل وظایف دستگاه‌های مسئول است
این دیپلمات ارشد ایرانی در پاسخ به سوالی درباره همکاری اقتصادی با سوریه و ضعف دیپلماسی اقتصادی بیان کرد: دیپلماسی اقتصادی مکمل وظایف دستگاه‌های مسئول است. اینگونه نیست که ما در حوزه‌های اقتصادی پروژه‌ها و همکاری‌ها را نداشته باشیم. البته محدودیت‌ها را داریم. این سوال باید به دستگاه‌های مسئول که پرونده سوریه و موضوعات اقتصادی را در حوزه‌های سرمایه‌گذاری و تجارت پیگیری می‌کنند ارجاع داده شود.
وی یادآور شد: وزارت خارجه نمی‌تواند پاسخگوی وظایف دیگر سازمان‌ها باشد. وزارت خارجه نقش مشخصی در حوزه همکاری‌های بین‌المللی و روابط تجاری دارد.
*همواره آغوش ما برای گفتوگو درباره منطقه باز بوده
خطیب زاده در پاسخ به سوالی درباره نگرانی و کارشکنی برخی کشورهای منطقه گفت: کشورهای منطقه دوست ایران هستند. ما روابط بسیار نزدیکی با کشورهای همسایه داریم و با آسیای مرکزی و قفقاز کار می‌کنیم. در حوزه خلیج فارس به غیر از عراق، سفر معاون وزیر خارجه ایران به عمان را داشتیم. سفرها با کشورهای منطقه در پیش است.
وی افزود: یکی دو کشور هستند که سعی می‌کنند به نیابت از بقیه صحبت کنند و هیچ نیابتی ندارند. ما چیزهایی که می‌شنویم را خیلی ارزش برای آن قائل نیستیم. آنچه مربوط به برجام است در توافق نوشته شده و چیزی مسکوت گذاشته نشده و مشروط به آینده نمانده که در آینده گفتوگو شود. کشورهایی که سعی کردند امنیت خود را از بیرون بخرند به ضرر امنیت منطقه و بازار اسلحه و بازار سلاح‌های کشورهای دیگر و منبع تجاوز شدند و از شاخ آفریقا تا جنوب شرق آسیا دخالت می‌کنند و سیاست‌های تهاجمی پیش گرفته‌اند و روزی که متوقف کنند و به این بلوغ برسند که در داخل منطقه باید مسائل منطقه را حل کنند و نمی‌توانند با اجاره دادن امنیت خود به کشورهایی که ناقض امنیت منطقه هستند نمی‌توانند امنیت به دست بیاورند. آن روزی است که می‌توانیم در ترتیبات امنیتی منطقه‌ای درباره منطقه با هم گفتوگو کنیم. همواره آغوش ما برای گفتوگو درباره منطقه باز بوده و اشتباهات خود را تصحیح کنند و برگردند. البته طبیعی است که همه کشورها باید به واقعیات روی زمین توجه و به اندازه شأن و جایگاه خود صحبت کنند.
وی افزود: مطمئنا همه کشورهای منطقه در یک فرآیند محترمانه خواهند توانست یک ترتیبات پایدار منطقه‌ای را ایجاد کنند. جای نگرانی ندارد که به ترتیبات منطقه‌ای بومی درست کنیم و آنهایی که نگرانی دارند جای نگرانی ندارد و نگرانی بیجایی داریند و هر چه زودتر به این ترتیبات منطقه‌ای بپیوندند برای خودشان و منطقه بهتر است.
* تمام اقدامات ما تحت نظر آژانس است
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سوالی درباره انتشار گزارش‌هایی مبنی بر اینکه فعالیت‌های جدیدی در سایت غنی سازی فردو انجام می‌شود، گفت: چیز جدیدی نیست و تمام اقدامات ما تحت نظر آژانس است و همه ساخت و سازها زیر نظر آژانس است و به آن اطلاع داده می‌شود.
*سفر قالیباف به روسیه و چین؟
خطیب زاده درباره اخبار منتشر شده مبنی بر سفر قالیباف به روسیه و چین هم درباره مصوبه مجلس عنوان کرد: چنین چیزی نشنیدم و چنین چیزی مرسوم نیست. رئیس مجلس در ظرفیت خود سفرهایی داشته است و من این ارتباط را نه متوجه شدم و نه شنیدم.
*ایران کانون ترانزیت منطقه
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سؤال خبرنگاری درباره راه اندازی راه آهن ترکیه به چین و ابراز نگرانیکارشناسان از وارد آمدن ضربه اقتصادی به ایران از این طریق، گفت: آن کسانی که با جغرافیا و ژئوپولتیک منطقه آشنا هستند می‌دانند که ایران همواره چهارراه رفت و آمد بوده و این چهارراه از زمانی که مسیر جاده ادویه از جنوب به شمال بوده و چه در زمان جاده ابریشم بوده است که از دوران باستان به صورت طبیعی در این فضا قرار داشته است. مزایای ایرانی به لحاظ ترانزیتی اصلا قابل احصا نیست. طبیعی است برخی کشورها تنوع سازی مسیرهای خود را داشته باشند و ما هم استقبال می‌کنیم.
وی یادآور شد: البته همواره ایران به عنوان کانون ترانزیت منطقه مطرح بوده است که راه آهن خواف - هرات نیز اخیرا افتتاح شد. نشست سه جانبه ای با هند و ازبکستان داشتیم درباره راه آهن زاهدان. پروژه‌های ترانزیتی در ایران متنوع است و جای نگرانی ندارد. البته باید تلاش کنیم که فضا و زیرساخت‌های خود را بیش از پیش آماده کنیم که این مزایای ترجیحی ایران از بین نرود.
* موظف به اجرای مصوبه مجلس هستیم/ طرف‌های اروپایی بیشتر از بقیه به این مسیرها آشنا هستند
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره ارائه ضرب الاجل از سوی ایران برای رفع تحریم‌ها در پی مصوبه اخیر مجلس و اینکه آیا ایران از دریافت غرامت در خصوص تحریم‌های آمریکا عقب نشینی کرده است؟ نیز بیان کرد: آنچه مجلس تصویب کرده در چارچوب آیین‌نامه‌های اجرایی دولت حتما باید اجرا شود و وزارت خارجه و تمامی ارکان نظام مکلف به اجرای آن هستند و این آیین نامه‌های اجرایی وقتی ابلاغ شود همه ما انجام خواهیم داد.
خطیب زاده ادامه داد: همه طرف‌ها باید بدانند در یک نظام مردمسالار ممکن است ما نظرات متعدد و متکثری داشته باشیم، ولی وقتی به قانون تبدیل شد و بعد آیین نامه‌های اجرایی آن ابلاغ شد در همان چارچوب اجرا می‌کنیم و در نشست کمیسیون مشترک برجام در هفته قبل گفته و اعلام شد ما موظف به اجرای آن هستیم. مجلس مستقلا تصمیم گرفته و ما هم موظف به اجرای آن هستیم.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی یادآور شد: طرف‌های اروپایی بیشتر از بقیه به این مسیرها آشنا هستند و اگر بگویند آشنا نیستند قابل پذیرش نیست. در روزهای اولیه امضای برجام کنگره آمریکا چه قوانینی را تصویب می‌کرد و دولت وقت آمریکا و اوباما می‌گفت بالاخره کنگره است. البته ما این گونه نخواهیم گفت بلکه خواهیم گفت که در چارچوب قانون اساسی براساس اصول حاکمه بر جمهوری اسلامی، هر آنچه تبدیل قانون شود موظف به اجرای آن هستیم و از جمله وزارت خارجه. اینها یک اضافه‌ای دارد و آن این است که در چارچوب منویات عالی نظام و مقام معظم رهبری انجام خواهد شد و ما در آن چارچوب مسیر گفتوگو و همکاری را در چارچوب برجام ادامه خواهیم داد.
وی افزود: خسارت‌های آمریکا به ایران در چارچوب‌های فنی خود پیگیری خواهد شد.
* در حوزه‌های پیرامونی چندین میلیارد دلار مراودات تجاری و صادرات و واردات داریم
خطیب زاده درباره افتتاح دومین گذرگاه مرزی بین ایران و پاکستان و نقش آن در توسعه اقتصادی منطقه بیان کرد: یکی از اولویت‌های ما سیاست‌های حسن همسایگی و حسن همجواری بوده است و در این چارچوب یکسری پروژه‌ها را تعریف کردیم که برخی موانع مراوداتی حل شود. در حوزه مرزهای غربی مرزهای فعال زیادی داشتیم با ترکیه و در شمال هم همینطور ولی در شرق و با پاکستان فقط یک مرز فعال داشتیم که این نقص بزرگی بود و در سفر آقای ظریف به پاکستان به عنوان اولویت بالا بین دو طرف توافق و با همکاری ارگان‌های مسئول در داخل ایران در کوتاه‌ترین زمان ممکن این عملیاتی شد و به لطف خدا افتتاح شد.
وی افزود: هم مسیر گذرگاه بین ایران و پاکستان را چند صد کیلومتر کوتاه‌تر خواهد کرد و هم اینکه در توسعه نوار مرزی دو کشور و ایجاد امنیت و صلح و ثبات در آن حوزه و مهمتر از همه توسعه بسیار کلیدی و راهبردی خواهد بود. این مسیر را در خصوص همکاری‌ها در مرزهای شرقی ادامه خواهیم داد و امیدواریم بتوانیم در چارچوب همین مسیری که طی می‌کنیم روابط تجاری منطقه‌ای را به سطح قابل قبولی برسانیم.
این دیپلمات ارشد ایرانی بیان کرد: ما الان در این حوزه‌های پیرامونی خود چندین میلیارد دلار مراودات تجاری و صادرات و واردات داریم که در چند سال قبل وجود نداشت و تنها هم به یک یا دو کشور محدود نکردیم و انشاءالله با توان و اراده در ایران و همکاری با پایتخت‌های همسایه این مسیر را ادامه خواهیم داد.
* همه ایرانی‌ها حق قانونی دارند گذرنامه و شناسنامه ایرانی داشته باشند
خطیب زاده در پاسخ به سؤالی درباره گزارش خبرگزاری فرانسه مبنی بر اینکه یک شهروند ایرانی به نام قاسم شیاسی که در ابتدای دهه ۱۹۸۰ به نیروهای فلسطینی حامی عرفات پیوسته و در ادامه محافظ یاسر عرفات شد، الان درخواست دارد که در خاک ایران بمیرد ولی گذرنامه ایرانی او منقضی شده است و آیا وزارت خارجه آماده است به این فرد کمک و از طریق مصر به ایران بازگردد؟ گفت: اینکه شما فرمودید با این جزییات من ندارم. یک اصل اساسی وجود دارد که تمامی ایرانی‌ها حق قانونی دارند برای اینکه گذرنامه و شناسنامه ایرانی داشته باشند و هیچ کس نمی‌تواند این حق را از آنها سلب کند و می‌توانند سفر داشته باشند البته باید بتوانند اثبات کنند که ایرانی هستند و مسیر کنسولی ایرانی بودن آنها مسیر شناخته شده‌ای است و اگر کسی به تارنمای وزارت خارجه مراجعه کنند می‌توانند اطلاعات لازم را دریافت کنند و ما هیچ ممنوعیتی در این حوزه نداریم./ فارس