به گزارش «فرهیختگان»، ابوالفضل ظهره‌وند، سفیر اسبق کشورمان در ایتالیا و کارشناس مسائل بین‌الملل در گفت‌وگو با «فرهیختگان» به بررسی مختصات قدرت برتر جمهوری اسلامی و موازنه قدرت درمقابل ایالات‌متحده آمریکا پرداخت که در ادامه آمده است.
باتوجه به اینکه دولت ترامپ آخرین روزهای کاری خود را طی می‌کند، ولی در عین‌حال درحال ارزیابی ایران است و ازسوی دیگر بایدن و تیم او نیز مشغول ارزیابی ایران هستند. درحال حاضر چه مجموعه اقداماتی می‌تواند دست ایران را در این زمان پر کند و جایگاه جمهوری اسلامی را ارتقا بدهد؟
جمهوری اسلامی محور مقاومت در منطقه است و درمقابل هرنوع اقدام و کنش تجاوزگرانه‌ای باید واکنش مناسب داشته باشیم، ولی موردی که از همه مهم‌تر بوده و دست ما را پر می‌کند این است که تکلیف خود را با خود و با آینده کشور و نقش بین‌المللی و منطقه‌ای خود مشخص و یکسره کنیم، چراکه اکنون دچار دوگانگی هستیم.
موضع دموکرات‌های داخلی در استقبال از بایدن موضع ایران را پایین می‌آورد
در بخشی از حاکمیت شاهد هستیم که موضع دموکرات‌های داخلی استقبال از بایدن است، درحالی‌که بایدن و ترامپ یکی هستند و شاید شیوه‌های برخورد آنها متفاوت باشد، ولی در هر صورت دشمن هستند، از این‌رو قطعا آنها خواهان ایران مستقل و آباد و آزاد و دارای نفوذ در منطقه نیستند و صریحا نفوذ ما را در منطقه انکار می‌کنند.
بایدن شروطی می‌گذارد که برای آمدن به میز مذاکره باید برجام جدیدی را داشته باشیم، اگر قرار باشد مساله آب‌سنگین را به‌عنوان یک کارت برای مذاکره آینده ببینیم، کار درستی نیست، چراکه آنها به‌حدی وقیح هستند و اهداف خطرناکی علیه ما دارند که داشتن یا نداشتن آب سنگین تاثیری ندارد و می‌خواهند ایران را در آن چارچوبی که می‌خواهند تعریف کنند، بنابراین ما باید تکلیف خود را با خودمان روشن کنیم و ببینیم آیا قبول داریم که باید اتحادیه‌ای از کشورهای همسو با خود را شکل دهیم؟ آیا نفوذ را به‌عنوان ظرفیت حیاتی و مثبت می‌بینیم یا خیر؟ وزیر خارجه کابینه آینده بایدن صریحا می‌گوید نقش رهبری جهان را باید برای آمریکا حفظ کنیم و مانع از این شویم قدرت ازسمت غرب به شرق برود، اگرچه کار سخت و دشواری است.
ایران باید نقش پیشران داشتن برای جهان اسلام را برای خود حیاتی بداند
این امر یعنی حفظ رهبری جهانی آمریکا برای آینده و امنیت آمریکایی‌ها حیاتی است، بنابراین آیا مساله استقلال و آزادی و پرچمداری گفتمان چندجانبه‌گرایی و نقش پیشران داشتن برای جهان اسلام و مستضعفان را برای خود حیاتی می‌دانیم یا خیر؟
عده‌ای معتقد هستند در پس خاکستر فشار حداکثری دولت ترامپ باید منتظر خیزش ایران جدید باشیم، ولیکن تصمیمات دقیقه‌نودی ترامپ نشان می‌دهد در حوزه امنیت ملی به‌دنبال آخرین ضربه‌ها به ایران است. به‌صورت مصداقی بیان کنید در حوزه‌های مختلف باید چه اقداماتی انجام دهیم؟
ما باید تکلیف خود را با تحریم‌ها روشن کنیم و بدانیم آیا تحریم برای ما فرصت است یا تهدید؟ اگر واقعا تحریم برای ما تهدید است، قطعا آمدن بایدن برای ما بهتر است و مذاکره می‌کنیم و واردات راه می‌افتد، دلار پایین می‌آید، نفت می‌فروشیم و به همان سیاستی که در گذشته داشتیم، برمی‌گردیم. اما اگر درباره ایران انقلابی و پرچمدار انقلاب اسلامی بحث می‌کنیم و می‌خواهیم قدرت منطقه‌ای و جهانی شویم، دیگر بحث تحریم مطرح نیست. تحریم برای ما فرصت است و باید سیاست‌های داخلی خود را درقبال آینده ایران بازنگری و اقتصاد را بازتعریف کنیم.
دموکرات‌ها خطرناک‌تر از ترامپ هستند
متاسفانه سیاست‌های غلط فعلی مردم را محتاج نان و آب کرده است و کسی که محتاج نان و آب می‌شود، نمی‌تواند بحث از رهبری جهان کند، لذا ما از آرمان‌های انقلاب زاویه گرفته‌ایم و آنها نیز دقیقا ما را به مرگ می‌گیرند که به تب راضی شویم؛ یعنی بازگشت به مذاکره و رفتن به بازی کری و دموکرات‌ها درحالی‌که باید بدانیم دموکرات‌ها خطرناک‌تر از ترامپ هستند.
وقتی آدرس غلط می‌دهیم و می‌گوییم مساله مدیریت در کشور ما تحریم بوده و تحریم‌ها ما را از کار انداخته، این فاجعه است. چرا مدیریت سهم خود را در ناکارآمدی‌های موجود نمی‌پذیرد و چقدر از این امر مربوط به تحریم است؟
تحریم اتفاقا به ما کمک می‌کند که اقدامات ابتکاری و تاسیسی را شکل دهیم و کارهایی که قبلا در دستورکار ما نبوده همچون سیاست‌های پولی و مالی جدید اتخاذ می‌شد نه اینکه از 4 صفر اسکناس 3 صفر را کمرنگ کنیم و بعد بگوییم این امر تحقق پیدا کرد.
سیاست خارجی ما درقبال تحول منطقه ازجمله قره‌باغ و افغانستان چطور عمل کرده است؟ این مسائل ربطی به تحریم ندارد. استیصال ما در حوزه مدیریت داخلی این معضل را برای ما رقم زده است.
در همین زمینه رهبر انقلاب بیان کردند اگر بحث رفع تحریم‌ها محقق نشد، مسئولان به‌دنبال خنثی‌سازی تحریم باشند.
باید روی چارچوب و مدل کار کرد؛ چراکه وقتی کشوری خود را به‌عنوان فرصت پارادایمی نشان می‌دهد و گفتمان جدیدی را در نظام بین‌الملل مطرح می‌کند، چنین اتفاقاتی طبیعی است.
پس از شهادت حاج‌قاسم مهار ایران و جلوگیری از به‌کارگیری بسیاری از ظرفیت‌ها تقویت شد و اساسا اهرم‌های جدید در دستورکار آمریکا قرار گرفت.
خیر. این را قبول ندارم.
این فشار حداکثری را چطور؟
این فشار حداکثری را قبلا هم عنوان کرده بودند. چون از خود استیصال نشان می‌دهیم، فشار بیشتری درک می‌کنیم. یک جوان درمقابل فشار دشمن از خود ضعف نشان می‌دهد یا فرد ضعیف و ذلیل؟ فشار امری نسبی است. حاج‌قاسم کار خود را کرد و شهادت او به هرحال طبیعی بود. بالاخره عاقبت او را شهید می‌کردند.
امروز رهبری عنوان کردند دشمن در این سه‌سال‌ونیم سیاست‌های فشار و تحریم‌ها را افزایش داده است. ایران در بحث مصادیق ازجمله در حوزه سیاست خارجی چه اقداماتی را انجام دهد می‌تواند با دست پر در دوره جدید با آمریکا مواجهه داشته باشد؟
ایران گریزی ندارد جز اینکه اقتصاد خود را تقویت کند. برای اینکه اقتصاد آن تقویت شود، باید از ظرفیت‌های پیرامونی خود استفاده کند. ما در سوریه چه موقعیت اقتصادی داریم؟ در عراق، افغانستان، آسیای میانه، روسیه، کشورهای قفقاز و غیره هم این ظرفیت‌ها وجود دارد.
باید متناسب با رشد دفاعی، موشکی و منطقه‌ای ظرفیت اقتصادی را تقویت کنیم
بنابراین باید به‌صورت مدل خود را ببینیم و متناسب با رشد ظرفیت‌های دفاعی و تهاجمی، موشکی و منطقه‌ای بتوانیم ظرفیت اقتصادی و تکنولوژیک خود را بالا بیاوریم و مدیریت خود را ارتقا دهیم. مدیریت فشل به‌درد نمی‌خورد. یک مدیریتی می‌خواهد که ازخودگذشته، ساده‌زیست، دست‌پاک، چشم‌پاک و مومن به آرمان‌ها باشد.
اگر اینچنین باشد نباید به تحریم‌ها اعتنایی کنیم. مگر روسیه تحت‌تحریم نیست؟ هیچ‌گاه دیده‌اید روس‌ها سروصدا راه بیندازند؟ چین هم تحت‌تحریم است، اما ماهواره فرستاده تا از سطح ماه نمونه‌برداری کند و تا الان نیز موفق بوده است. اگر چین قرار باشد چشم به بیرون داشته باشد، همین نتیجه ایران امروز را خواهد داشت، لذا باید نگاه‌مان درون‌زا باشد.
بازدارندگی طرف مقابل را از مسیر فشار مایوس می‌کند
ادبیات قدرت در محیط بین‌الملل در حوزه بازدارندگی معنا پیدا می‌کند. بازدارندگی به این معنا است که به‌حدی ظرفیت‌های داخلی را ارتقا بدهیم که طرف مقابل از مسیر فشار مایوس شود و با شما سر میز مذاکره در حوزه تقسیم کیک قدرت بپردازد، نه اینکه ظرفیت‌های شما را بگیرد.
چه فرآیندی در داخل کشور مانع این امر بوده است؟
دموکرات‌های داخلی و دموکرات‌های آمریکایی با وقاحت بحث از مذاکره تحت‌عنوان مذاکرات جامع یا برجام جامع می‌کنند که این فاجعه است.
مجلس مصوبه منع مذاکره با آمریکا بگذارد
از الان باید زمینه این مساله را ببندیم و مجلس محترم باید مصوبه درباره بحث مذاکره داشته باشد و تاکید شود آمریکایی‌ها حق ندارند دوباره وارد برجام شوند و ابتدا تکلیف خود را با برجامی که سال 2015 به ما تحمیل کردند، روشن کنند. اما متاسفانه ما اینجا از آمدن کری و بایدن استقبال می‌کنیم!