به گزارش «فرهیختگان»، دکتر حسن روحانی روز سه شنبه در بیستمین اجلاس سران کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای که به صورت مجازی و با میزبانی "ولادیمیر پوتین" رئیس جمهور روسیه برگزار شد، گفت: بازگشت به قانون‌مداری، مقررات و تعهدات شناخته شده بین المللی، احترام به حقوق ملت‌ها و جبران خسارت وارده از الزامات ترمیم اعتبار جهانی آمریکاست.
رئیس جمهور در این نشست همچنین با بیان اینکه ایران همواره بر سیاست اصولی خود در تقویت حسن همجواری، ایجاد اعتماد و گفتگو با همسایگان در حوزه‌هایی چون اورآسیا، خلیج‌فارس، جنوب و غرب آسیا تاکید دارد، اظهارداشت: ما به همکاری با شرکای خود و سازمان همکاری شانگهای جهت مقابله موثر با تروریسم، افراط‌گرایی و قاچاق مواد مخدر ادامه خواهیم داد.
دکتر روحانی در ادامه گفت که جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از مهمترین مجاری انتقال انرژی و یکی از شاهراه‌های مواصلاتی در منطقه با برخورداری از منابع غنی انرژی، دسترسی به دو دریای مهم و موقعیت سوق‌الجیشی بی‌نظیر، قادر به تامین نیازهای زیربنایی بسیاری از کشورهای منطقه و اعضای سازمان شانگهای می‌باشد.
متن کامل سخنان رئیس جمهور به این شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله والصلوه علی رسول‌الله و آله و صحبه
جناب آقای رئیس،
رؤسای محترم جمهور،
نخست وزیران محترم؛
خانم‌ها و آقایان،
در ابتدا مایلم مراتب تشکر و قدردانی خود را از آقای ولادیمیر پوتین، رئیس محترم فدراسیون روسیه به خاطر ساماندهی این اجلاس اعلام نمایم. همچنین خوشحالم که بار دیگر فرصت یافتم تا در این جمع هر چند بصورت ویدئو کنفرانسی حضور داشته باشم.
امروز جهان در وضعیت خطیری قرار گرفته است. از یک سو، همه گیری ویروس کرونا علاوه بر تهدید جدی جان انسان‌ها، تأثیرات عمیق و مخربی بر اقتصاد کشورها و به ویژه معیشت مردم گذاشته است و از سوی دیگر، تعقیب سیاست یکجانبه گرایانه و نادیده گرفتن احترام به حقوق و نهادهای بین‌المللی از سوی آمریکا، تلاش مضاعف کشورهای هم‌اندیش در سطح جهان برای تقویت همکاری و تشکیل جبهه‌ای واحد برای فائق آمدن بر هر دو چالش را بیش از پیش ضروری ساخته است.
برای مقابله با چالش مشترک همه‌گیری کووید-19، نیاز به اتخاذ یک رویکرد واحد و منسجم از سوی کشورهای سازمان همکاری شانگهای، در هماهنگی با سازمان ملل متحد و سازمان بهداشت جهانی برای اطمینان از دسترسی کامل، آزادانه و منصفانه مردم منطقه و جهان به خدمات بهداشتی و تجهیزات پزشکی با هدف مقابله بهتر با این بیماری وجود دارد. در همین جهت جمهوری اسلامی ایران کمک‌های انسان‌دوستانه را برای بهبود شرایط در برخی از کشورهای منطقه ارائه کرده است. همچنین این آمادگی را داریم تا در مسیر مبارزه با کووید- 19 با کشورهای عضو سازمان، تجربیات خود را به اشتراک بگذاریم.
عالیجنابان،
جمهوری اسلامی ایران همواره بر سیاست اصولی خود در تقویت حسن همجواری، ایجاد اعتماد و گفتگو با همسایگان در حوزه‌هایی چون اورآسیا، خلیج‌فارس، جنوب و غرب آسیا تاکید داشته؛ و حصول امنیت پایدار را، جز از طریق همکاری، مشارکت و صلح میسر نمی‌داند. ارائه ابتکار صلح هرمز (HOPE)؛ مشارکت در روند صلح آستانه، حمایت از صلح و ثبات در افغانستان و تأکید بر لزوم افزایش همکاری‌های چند جانبه بین کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای، نمونه‌هایی از توجه جمهوری اسلامی ایران به مشارکت و همکاری برای حصول به امنیت پایدار در منطقه و جهان می‌باشد.
جمهوری اسلامی ایران از همکاری در قالب سازمان همکاری شانگهای برای مواجهه با چالش‌های منطقه در حوزه‌های امنیتی، سیاسی و اقتصادی استقبال می‌کند. ایران همواره امنیت حوزه پیرامونی را به مثابه امنیت خود دیده و برای حفظ صلح و ثبات منطقه کوشیده است. در این جهت ما به همکاری با شرکای خود و سازمان همکاری شانگهای جهت مقابله موثر با تروریسم، افراط‌گرایی و قاچاق مواد مخدر ادامه خواهیم داد.
خانم‌ها و آقایان،
یکی از اصول محوری همکاری‌های کشورهای منطقه و اعضای شانگهای، مبارزه با تروریسم، افراط‌گرایی و جدایی طلبی است. جلوگیری از توسعه ایدئولوژی خشونت و افراط‌گرایی و مقابله دسته جمعی با جریان‌ها و نهادهای تولید و انتشار تفکرافراطی‌گری در منطقه در کنار شناسایی کانون‌های شکل‌گیری، حامیان و منابع مالی گروه‌های تروریستی، از مهمترین رسالت‌های مشترک سازمان همکاری شانگهای در حوزه امنیت دسته جمعی است. بر همین اساس جمهوری اسلامی ایران با اتکا به سالها تجربه خود در مبارزه گسترده با گروه‌های تروریستی در سوریه و عراق، آمادگی خود را برای هرگونه اقدام و مبارزه علیه جریانات تروریستی و افراط‌گرایی اعلام می‌نماید. هرچند در ابتدای سال جاری میلادی، یکی از بزرگترین فرماندهان جمهوری اسلامی ایران در مبارزه با تروریسم، سردار شهید قاسم سلیمانی، توسط بوجود آورندگان و حامی اصلی جریانات تکفیری و تروریستی، بطور ناجوانمردانه‌ای ترور شد و به شهادت رسید، اما ما همچنان مصمم‌ایم تا سرکوب کامل گروه‌های تروریستی افراط‌گرا، و پایان دادن به اشغالگری بیگانگان، به راه خود ادامه دهیم.در همین رابطه قطعنامه پیشنهادی ایران تحت عنوان “جهان علیه خشونت و افراط‌گرایی” با رای مثبت 190 کشور در دسامبر 2013 در مجمع عمومی سازمان ملل متحد به تصویب رسید، که می‌تواند همچنان مورد توجه جدی برای اقدامات عملی، از سوی این سازمان قرار گیرد.
همکاران گرامی،
جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان همسایه دو کشور جمهوری آذربایجان و جمهوری ارمنستان و با تکیه بر اشتراکات فراوان تاریخی با مردم منطقه، از تصمیم اخیر مقامات این دو کشور با وساطت فدراسیون روسیه برای پایان دادن به درگیری‌های نظامی و شروع فرآیند حل و فصل دیپلماتیک ابراز خرسندی می‌نماید و امیدوار است که دو کشور بتوانند اختلافات خود را در فضای صلح‌آمیز و در چارچوب حقوق بین‌الملل حل و فصل نمایند. در این راستا ایران طرح صلحی به منظور برقراری آتش بس و ایجاد صلح ارائه نمود و همچنین رایزنی‌های فشرده‌ای با طرفین درگیری و سایر کشورهای ذینفع بعمل آورده و از هرگونه تلاشی جهت کاهش تنش و اختلافات و برقراری ثبات، امنیت و صلح پایدار و عادلانه در این منطقه استقبال می‌نماید.
خانم ها، آقایان،
سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران همواره مبتنی بر حسن همجواری، همزیستی مسالمت‌آمیز و توسعه روزافزون روابط اقتصادی و تجاری با همسایگان و کشورهای دوست با هدف توسعه و رشد اقتصاد منطقه استوار بوده و در این جهت ابتکاراتی را پیشنهاد و از ابتکارات کشورهای دوست نیز استقبال نموده است. ضرورت دارد در مسیر ارتقای رفاه و معیشت ساکنان منطقه، توسعه پایدار و فقر زدایی در منطقه، از فرصت همکاری‌های مشترک، بهره برداری حداکثری به عمل آید.
گسترش خطوط انتقال انرژی و توسعه مسیرهای مواصلاتی در منطقه از مهمترین ساز و کارهای همکاری در منطقه محسوب می‌گردد. کشور ایران به عنوان یکی از مهمترین مجاری انتقال انرژی و یکی از شاهراه‌های مواصلاتی در منطقه با برخورداری از منابع غنی انرژی، دسترسی به دو دریای مهم و موقعیت سوق‌الجیشی بی‌نظیر، قادر به تامین نیازهای اصلی بسیاری از کشورهای منطقه و اعضای سازمان شانگهای می‌باشد.
موقعیت جغرافیایی ایران در کریدورهای مختلف و بویژه کریدور شمال – جنوب فرصت بسیار بااهمیت و پایداری برای توسعه ارتباطات فراقاره‌ای و رهایی از برخی محدودیت‌های ژئوپلیتیک برای کشورهای دوست در این سازوکار می‌باشد. خوشحالم به اطلاع برسانم که بزودی با تکمیل مسیر ریلی رشت – بندرانزلی در حاشیه دریای خزر، مسیر ریلی کریدور شمال جنوب به واقعیت پیوسته و ظرفیت عظیمی را برای حمل و نقل ترانزیتی ایجاد خواهد کرد. بعلاوه ما در تلاش هستیم ساخت مسیر ریلی رشت– آستارا را نیز در سریعترین زمان ممکن به سرانجام برسانیم و اتصال ریلی یکپارچه از خلیج‌فارس تا روسیه و شمال اروپا را فراهم آورده و یکی از نیازهای مهم بین‌المللی را تحقق بخشیم.
همچنین در چند هفته آینده، راه‌آهن خواف-هرات که از محل کمک‌های توسعه‌ای جمهوری اسلامی ایران ساخته شده است، افتتاح خواهد شد. این راه‌آهن هدیه و کمک بسیار ارزشمندی برای کمک به خروج افغانستان از بن‌بست خواهد بود. ادامه این مسیر از هرات به مزارشریف می‌تواند ضمن کمک به کشورهای آسیای مرکزی برای دسترسی سهل و کم‌هزینه به آبهای آزاد و اروپا، بازار جمهوری اسلامی ایران و خاورمیانه را نیز در دسترس آنها قراردهد.
عالیجنابان،
در سال‌های اخیر چندجانبه‌گرایی اقتصادی و سیاسی مورد تهدید جدی قرارگرفت و دولت آمریکا با قلدرمآبی تمام در صدد اعمال سیاست‌ها و قوانین داخلی خود بر نظم جهانی و کشورهای دارای استقلال سیاسی برآمد. نتایج انتخابات آمریکا نشان داد که نه تنها جهان مخالف سیاست‌های نادرست دولت کنونی ایالات متحده است، بلکه مردم آمریکا نیز از این سیاست‌ها به ستوه آمده‌اند. ملت آمریکا واکنش جهان به قلدرمآبی، قانون‌گریزی، نقض تعهدات بین‌المللی، تهدید و تحریم دیگر ملت‌ها را به خوبی شنید و تصمیم به تغییر گرفت.
یک بار دیگر تاریخ واقعیت خود را به عرصه حکمرانی و سپهر سیاسی تحمیل کرد و درس عبرت دیگری به ماجراجویان، جنگ‌طلبان، مخالفان حقوق ملت‌ها و ناقضان حقوق مسلم بین‌المللی داد. نتیجه انتخابات آمریکا نشان می‌دهد کشوری که مدام در حال استفاده از تهدید، تحریم و چماق باشد و با زبان زور با دیگر ملت‌ها سخن گوید، سیاست خارجی آن حتما راه خود را گم کرده است.
اکنون نوبت منتخبان و رهبران جدید در ایالات متحده آمریکاست که پیام ملت خود را به خوبی درک کنند و این اراده به تغییر را در سیاست خارجی خود و رابطه با دیگر کشورها و ملت ها عملی سازند. بازگشت به قانون‌مداری، مقررات و تعهدات شناخته شده بین المللی، احترام به حقوق ملت‌ها و جبران خسارت وارده از الزامات ترمیم اعتبار جهانی آمریکاست.
در خاتمه مایلم با اغتنام از فرصت یکبار دیگر از رئیس جمهور محترم فدراسیون روسیه و دیگر دست اندرکاران برگزاری این اجلاس تشکر نمایم و برای دولت و مردم روسیه آرزوی سربلندی و بهروزی نمایم.
از توجه شما متشکرم