به گزارش «فرهیختگان»، صاحبان میلیونها رایی که پیش از انتخابات، به صندوقها ریخته شده و چند دهمیلیون نفری که فردا به صورت حضوری رای میدهند، در یک چیز مشترکند؛ آنها به دلایل گوناگون نگران فردای انتخابات (سوم نوامبر) و رخدادهای پس از آن هستند. برای نخستینبار در بیش از یکقرن اخیر است که برای مردم آمریکا، به اندازه نتایج انتخابات، رخدادهای پس از آن حائزاهمیت است. همه میدانند قرار است چه اتفاقی بیفتد؛ همه میدانند اما امیدوارند آن اتفاق ناخوشایند نیفتد. این امیدها را گروههای افراطی سلاح به دست در دو طرف کارزار انتخاباتی از پیش بر باد دادهاند. نتایج انتخابات روز سهشنبه، تا چند روز پس از پایان انتخابات نهایی نمیشود. این وضعیت باعث شده واشنگتنپست از بروز نشانههای نگرانکننده در مورد بروز خشونت بعد از انتخابات ازجمله افزایش فروش اسلحه و مهمات و تحرک بیشازاندازه گروههای افراطی در شبکههای آنلاین با هدف برگزاری جنگ داخلی سخن بگوید. انتخابات ریاستجمهوری 2020 آمریکا، چیزی شبیه نخستین انتخابات در یک کشور رهایییافته از دیکتاتوری شده است. در یک طرف این کارزار، دونالد ترامپ، رئیسجمهوری قرار گرفته که نهتنها هواداران متعصب و افراطیاش که خودش نیز در صورت شکست در انتخابات حاضر به پذیرفتن نتایج نیست و از هر ابزار قانونی و غیرقانونی برای پیروزی بهره میجوید. در سوی دیگر، جو بایدن قرار دارد. او شاید در صورت شکست بتواند نتایج انتخابات را بپذیرد، اما بعید است چپهای افراطی طرفدار حزب دموکرات، به این سادگی با او همراهی کنند. این وضعیت برآیند تمام بررسیهایی است که تحلیلگران آمریکایی آن را پیشبینی کردند. البته آنها بیشتر از همه نگران درگیریهای سنگین داخلی یا بهعبارتی جنگ شهروندی در آمریکا پس از شکست دونالد ترامپ هستند. اکنون و یک روز مانده به انتخابات ریاستجمهوری آمریکا، مهمتر از نتیجه انتخابات، آشوبهای پس از آن هستند. در این گزارش به بررسی پنج وضعیت در نتیجه انتخابات آمریکا که دامنهای از اعتراض تا آشوب و جنگ خیابانی را در برمیگیرد، میپردازیم.
1 پیروزی بایدن با اختلاف زیاد
اگر نظرسنجیها را مبنای تحلیل قرار دهیم، جو بایدن با وجود رشد ترامپ در نظرسنجیها، همچنان میتواند به پیروزی نزدیکتر باشد. تازهترین نظرسنجی سیانان، نشان میدهد جو بایدن نامزد دموکراتها در روندی یکنواخت همچنان از دونالد ترامپ رئیسجمهوری آمریکا در چند ایالت کلیدی جلو است. نتایج این نظرسنجی تلفنی که توسط شرکت اساساراس و در بازه زمانی 30-23 اکتبر (9-2 آبان) با جامعه نمونه بیش از هزار نفر در هر یک از این ایالتها انجام شده است، روز شنبه منتشر شد. این نظرسنجی از رایدهندگان احتمالی در ایالتهای محل نبرد در آمریکا پیشتازی بایدن را با اختلاف زیاد در ایالت میشیگان نشان میدهد و در این ایالت، ۵۳درصد رایدهندگان احتمالی از بایدن و ۴۱درصد از ترامپ حمایت میکنند. در ویسکانسین، نتایج در راستای نظرسنجیهای عمومی انجامشده در چند وقت اخیر است. ۵۲درصد از رایدهندگان از بایدن و ۴۴ درصد از ترامپ حمایت میکنند. در آریزونا، بایدن با اختلاف ۵۰ به ۴۶ از ترامپ جلوتر است که در راستای نتایج بهدست آمده در نظرسنجیهای چند وقت گذشته است اما نتایج با حاشیه خطای 1/4 درصد است. در کارولینای شمالی بایدن با کسب ۵۱درصد آرا به نسبت ترامپ با ۴۵ درصد آرا جلوتر است. ترامپ در سال ۲۰۱۶ میلادی در همه این چهار ایالت کلیدی پیروز شده بود و نتایج هریک از این ایالتها میتواند نقش مهمی در تعیین برنده انتخابات روز سهشنبه داشته باشد. ترامپ و بایدن در هفته گذشته از این ایالتهای غرب میانه دیدار کردند.
اگر جدا از نظرسنجیها، سایر مولفهها در انتخابات یعنی وضع اقتصادی مردم در سه ماه منتهی به انتخابات و اقتدار آمریکا در صحنه بینالملل را به این نظرسنجیها ضمیمه کنیم، روی کاغذ، بایدن همچنان پیروز انتخابات است. با تکیه بر نظرسنجیها، گفته شده 291 الکترال قطعی به دست خواهد آورد و با ترامپ بر سر 122 الکترال دیگر به رقابت خواهد پرداخت. اگر این تحلیلها در واقعیت نیز تحقق پیدا کند، جو بایدن میتواند یک پیروزی قاطع را به نفع خود رقم بزند. هرچه فاصله بین الکترالهای بایدن و ترامپ بیشتر شود، از سیل طرفداران نژادپرست ترامپ در کف خیابانها و خشونت به مقدار زیادی کاسته خواهد شد و ترامپ هم بیشتر آماده پذیرش شکست در انتخابات و ترک کاخ سفید خواهد شد. این جمعبندی «پروژه یکپارچگی انتقال (گذار)» (TIP)ش Transition Integrity Project است که میگوید در انتخابات پیشرو احتمالا در هر سناریویی به غیر از پیروزی چشمگیر و قابلملاحظه بایدن، امکان وقوع خشونتهای خیابانی و بحران سیاسی وجود خواهد داشت.
2 پیروزی بایدن با اختلاف ناچیز
بایدن برای پیروزی نیاز به 270 الکترال دارد. نظرسنجیها میگویند او احتمالا تا همینجا 291 الکترال را کسب کرده اما امکان هر تغییر دیگری تا روز رایگیری وجود دارد. براساس نظرسنجی ABC و واشنگتنپست، در فلوریدا، یکی از ایالتهای مهم ترامپ با 50 درصد به 48 درصد از بایدن پیش است. نسبت به آخرین نظرسنجی این موسسه، بایدن اختلاف را دو درصد کمتر کرده است و درعینحال، اولین نظرسنجی معتبری است که در این هفته، ترامپ را (در حاشیه خطا) یک قدم جلوتر نشان میدهد. در پنسیلوانیا، بایدن 51 به 44 درصد جلو است اما نسبت به چندی پیش و آخرین نظرسنجی، آرای ترامپ رشد داشته است. اگر جو بایدن با اختلاف ناچیز پیروز انتخابات شود، دو جنگ را در پیش خواهد داشت؛ یکی جنگ خیابانی طرفداران ترامپ که به طور حتم مدعی هستند در انتخابات با شیوه پستی تقلب شده و یکی هم جنگ حقوقی در دیوان عالی آمریکا. طرفداران تندرو و نژادپرست ترامپ میگویند اگر دو طرف نتوانند درباره نتیجه انتخابات به توافق برسند، آن وقت است که درگیری خواهیم داشت. به طور حتم دونالد ترامپ که در سال 2016 نیز حاضر به پذیرش شکست نبوده، شکست در انتخابات 2020 را نخواهد پذیرفت. او از مدتها پیش تاخیر در اعلام نتیجه و همچنین رایگیری پستی را منجر به تقلب در انتخابات دانسته بود و به هوادارانش گفته بود تنها در صورت تقلب است که در انتخابات شکست میخورد. شکست در انتخابات با توجه به حجم غیرقابلتصور رای پستی، لشکر شبهنظامیان ترامپ را راهی خیابانهای سراسر آمریکا خواهد کرد. در چنین شرایطی ترامپ حاضر به کنارهگیری از قدرت نخواهد شد و مساله بیش از پیش بحرانی میشود. او در یک سوی میدان یک جنگ شهروندی تمامعیار به راه خواهد انداخت و در سوی دیگر نیز پا در دیوان عالی آمریکا خواهد گذاشت. او تلاش خواهد کرد از نهادهای ملی که باید بیطرف و فصلالخطاب باشند، به نفع خود بهره ببرد. او در پنسیلوانیا گفته است: «اگر سهشنبه پیروز شدیم یا کمی بعد از آن، با تشکر از دادگاه عالی پیروز شدیم» این عبارت ترامپ، نگرانیها درباره فرسایش شدید حیثیتی نهادهای ملی که ضامن وحدت ملی هستند را بالا برده است. این مساله میتواند ساختارهای آمریکا را تضعیف کرده و نهادهای بالادستی ضامن دموکراسی مانند کنگره و دستگاه قضایی را به چالش بکشد. به همین دلیل هم اواخر هفته گذشته نانسی پلوسی رئیس مجلس نمایندگان هشدار شدیدی به سه عضو تازه دیوان عالی آمریکا داد؛ دیوانی که با 9 عضو در صورت بروز اختلافات نقش و توانایی قانونی بسیاری برای تعیین و تغییر نتایج انتخابات دارد. نکته جالبتوجه در این دیوان حضور سه عضو تیم حقوقی جورج بوش رئیسجمهور اسبق آمریکا در آن است. این سه عضو حقوقی ستاد بوش در انتخابات 2000 موفق شدند با تخلفات آشکار صورتگرفته از سوی خانواده بوش، وی را به کاخ سفید برسانند. پلوسی محافظهکاران دیوان عالی را تهدید کرده و به آنان هشدار داده تا در انتخابات دخالت نکنند.
پیروزی ترامپ با فاصله زیاد
انتخابات سال 2016 نشان داد نظرسنجیها همیشه درست نمیگویند. دونالد ترامپ با همین استدلال، عقبافتادگیاش در نظرسنجیها را توجیه میکند. روی کاغذ و شاید در میدان عمل، او هم شانس پیروزی دارد. در سال 2016 تقریبا تمام پیشبینیهای مراکز معتبر حاکی از پیروزی هیلاری کلینتون با اختلاف بالا و فاصله زیاد از آرای ترامپ بود متوسط نظرسنجیهای نزدیک به انتخابات دوره پیشین نشان میداد 47.7درصد به کلینتون و 42.5درصد به ترامپ رای خواهند داد. با وجود اختلاف 5.2درصدی در نظرسنجیها نتایج انتخابات حاکی از رای 48درصدی به کلینتون و 46درصدی به ترامپ بود. بنابراین خطای نظرسنجی 3.2درصد میشد؛ مسالهای که در چنین نظرسنجیهایی خطایی بسیار بزرگ به شمار میرود. مراکز تحقیقاتی بعدها برای توجیه خطای زیاد خود برای توصیف منابع رای ترامپ از کلمه «آرای خجالتی» استفاده کردند تا بگویند برخی حامیان ترامپ بهدلیل خجالت از فرد موردنظر خود اسم او را در نظرسنجیها نبردهاند. ترامپ بدون سابقه برعهده داشتن مسئولیتهای سیاسی و درحالیکه رقیب او سیاستمدار شناختهشدهای بود و نظرسنجیها نیز حاکی از پیشتازی نامزد حزب دموکرات بود با 3میلیون رای کمتر نسبت به کلینتون رئیسجمهور آمریکا شد.
با وجود تهدید جدی آرای ترامپ در دو ایالت مهم فلوریدا و تگزاس، برخی آمارها حاکی از افزایش میزان محبوبیت ترامپ در پایگاههای رای او در سال 2016 بهخصوص در فلوریداست. بهعنوان نمونه محبوبیت او در دو منطقه ۲۶ و ۲۷ میامی که دو منطقه مهم الکترال بهحساب میآید به 5.45درصد رسیده است درحالیکه محبوبیت ترامپ 4سال پیش در این مناطق 40.8درصد بود. براساس همین آمارها و شواهد است که برخی میگویند درصورتی که نقشه آرای انتخابات 2020 همانند دوره پیشین باشد ترامپ بار دیگر رئیسجمهور شده و حتی میتواند آرای الکترال بیشتری را به دست آورد. ترامپ با توجه به نقشه انتخاباتی 2016 موفق شد علیرغم عقب بودن 2درصدیاش در آرای عمومی نسبت به کلینتون 10درصد آرای الکترال بیشتری به دست آورد. او از 538رای الکترال موجود 304رای را کسب کرد و کلینتون تنها به 227رای رسید. به گفته برخی کارشناسان، احتمال تکرار نقشه انتخاباتی دوره پیشین وجود دارد و در این صورت ترامپ با کسب آرای الکترال بیشتری نسبت به سال 2016 مجوز تمدید ریاستجمهوریاش را دریافت خواهد کرد.
دموکراتها، آمادگی روحی شنیدن خبر پیروزی ترامپ را ندارند. اردوگاه آنها تنها در دستان جریان سنتی حزب دموکرات قرار ندارد بلکه در آن رنگینپوستان و چپگرایان قدرت بیشتری پیدا کردهاند و دهها جمهوریخواه برجسته و باسابقه بههمراه خانوادههای مشهورشان به آن پیوستهاند. اردوگاه دموکراتها درحال حاضر قصد رقابت دربرابر ترامپ و صندوقهای رای را ندارد. سخنان شنیده شده از این جبهه حاکی از عزم جدی آنان برای خلاصی از دولت ترامپ به هر شکل ممکن است. رسانههای برجسته مدافع دموکراتها مانند «آتلانتیک» با انتشار گزارشها و تحلیلهایی درباره جدیت جناحهای دموکرات برای مقابله با ترامپ بهنوعی ضمن تهدید طرف مقابل برای جمعآوری مخالفان ترامپ در اردوگاه دموکراتها شیپور جنگ را نواختهاند. آنها میگویند دموکراتها دیگر همانند انتخابات مناقشهبرانگیز و جنجالی سال 2000 کنار نکشیده و درصورت پیروزی ترامپ، خیابانها را فتح خواهند کرد. اگر ترامپ برنده انتخابات شود، اکثریت دموکراتها بهدنبال بایدن، نتایج انتخابات را خواهند پذیرفت اما چپهای افراطی به این سادگی حاضر به پذیرش ترامپ نخواهند بود. آنان به خیابانها خواهند ریخت و این حضور اعتراضی، واکنش شبهنظامیان راست افراطی طرفدار ترامپ را بهدنبال خواهد داشت. بهعبارت سادهتر، این دو گروه افراطیترین بخش هر دو حزب هستند و تقابل آنها میتواند تلفات بالایی را روی دست آمریکا بگذارد.
پیروزی ترامپ با فاصله کم
افت و خیزهای انتخابات آمریکا میتواند با تغییراتی نسبت به نقشه انتخاباتی 2016 و شرایط آن زمان، کار را بهجایی برساند که آرای هر دو نامزد در قسمت الکترالها به یکدیگر نزدیک شود. در این صورت آنچه مشخص است تشدید تلاشهای دو حزب برای رقابتهای خیابانی و حقوقی خواهد بود. شبهنظامیان طرفدار ترامپ میگویند باید آماده باشیم. آنها معتقدند «اگر ترامپ پیروز شود، سروکله چپها پیدا میشود. آنها به خیابانها خواهند آمد و آشوب بهپا خواهند کرد.» پس باید منتظر این شرایط باشیم. آنها برای هر شرایطی آمادهاند. اگر ترامپ بازنده رقابت شود، برای حمله و اگر پیروز رقابت شود، برای دفاع آمادهاند. شکافی که دونالد ترامپ در جامعه آمریکا ایجاد کرده است، بسیاری از دموکراتها را راهی خیابان خواهد کرد. آنها مدعی خواهند بود ترامپ با مهندسی انتخابات و کاستن از صندوقهای رای در بخشهایی که مردم طرفدار دموکراتها بودند، پیروز انتخابات شده است. آنها احتمالا سراغ دعواهای حقوقی نیز خواهند رفت اما حضور 6قاضی محافظهکار در دیوان عالی در برابر 3قاضی لیبرال، کار دموکراتها را سخت خواهد کرد و آنان احتمالا از دعوای حقوقی نتیجهای نخواهند گرفت تا تنها راه برای آرامکردن دموکراتها، کف خیابان و در زدوخورد با طرفداران ترامپ باشد.
* فرهیختگان :