سیدحمید مهدیون، مدیر کل فرهنگی و اجتماعی دانشگاه آزاد در گفتوگو با «فرهیختگان» درباره کانونهای فعال فرهنگی و دانشجویی دانشگاه آزاد گفت: «تعداد کانونهای ثبتشده در سامانه بافر 2 هزار 297 کانون است که از این تعداد 203 کانون بهصورت فعال در سامانه و 2092 کانون به حال تعلیق درآمدهاند. درواقع میتوان گفت که بیش از 2 هزار کانون در حال فعالیتند اما شرط گذاشتیم که کانونها باید دارای انتخابات باشند. هر دوره از انتخابات نیز یک سال اعتبار دارد و حتما باید دارای شورای مرکزی و 15 عضو باشند و در غیر این صورت ممکن است کانون تا برگزاری انتخابات به حالت تعلیق درآید.» او با تاکید بر اهمیت ثبت رویدادهای فرهنگی دانشگاه در سامانه بافر توضیح داد: «سامانه بافر، سامانه ثبت اطلاعات فرهنگی است. این سامانه به جهت اینکه آمار دقیق نهادهای دانشجویی را داشته باشیم و هم درخواست نهادهای دانشجویی را پیگیری کرده و مطلع باشیم که مدت زمان درخواست برگزاری یک برنامه تا زمان تصویب و اجرای آن چقدر است، تشکیل و تمام این اطلاعات در آن تجمیع شده است. اطلاعات کانونها نیز مانند بقیه نهادها باید در این سامانه ثبت شود و قابل مشاهده، عینیت و راستیآزمایی باشد. بعضی از کانونها تمام اطلاعات خود را ثبت نکرده بودند. هشدار دادیم که اگر این اطلاعات بهصورت کامل ثبت نشود، مجبور به تعلیق کردن فعالیت کانونها هستیم.»
به گفته او در سامانه بافر باید تمام اطلاعات کانون نظیر داشتن انتخابات، شورای مرکزی و تعداد حداقل 15 عضو مشخص و ثبت شده باشد. مهدیون افزود: «کانونها میتوانند در زمینههای مختلفی همچون دینی و مذهبی، انقلاب اسلامی، فرهنگ و تمدن، اجتماعی، رسانه و فضای مجازی و ادبیات و هنر فعالیت داشته باشند. کانونها در یک واحد دانشگاهی در حال فعالیتند اما اگر به شکل یک شبکه تبدیل شوند، در سطح کشوری فعالیت خواهند کرد.» او با بیان این که در حال حاضر دارای 4 شبکه سراسری کانونهای شعر و ادب، ایثار و شهادت، فضای مجازی و زیست عفیفانه هستیم، اظهار کرد: «این شبکهها توانستهاند از تجمیع بیش 100 کانون تشکیل شوند و در سطح ملی برنامههایی را پیشنهاد دهند. برنامههای پیشنهادشده در شورای فرهنگی سازمان مرکزی دانشگاه بررسی و مصوب میشود و در سطح ملی اجرا میشود.»
فعالیت 30 هزار دانشجو در کانونهای فرهنگی
مدیرکل فرهنگی و اجتماعی دانشگاه آزاد در ادامه با اشاره به حضور حداقل 30 هزار دانشجو در کانونها توضیح داد: «با توجه به وجود شورای مرکزی و حداقل 15 عضو در هر کانون تعداد دانشجویان به بیش از 30 هزار دانشجو میرسد. مطابق دستورالعمل ایجاد کانون هر کانون منوط به داشتن حداقل یک استاد مشاور تخصصی است. برای مثال در کانونهای شعر و ادب یکی از اساتید ادبیات به عنوان استاد مشاور مشغول است یا در کانونهای فضای مجازی استادی با تخصص فضای مجازی بهعنوان استاد مشاور انتخاب میشود.»
مهدیون درباره برنامههای اجرایی کانونها تشریح کرد: «در سال تحصیلی 1403-1402 بیش از 27 هزار برنامه فرهنگی، توسط نهادهای دانشجویی در واحدهای دانشگاه آزاد برگزار شده که از این تعداد13 هزار برنامه توسط کانونهای فرهنگی دانشجویی انجام شده است. باتوجه به سایتهای معاون فرهنگی و دانشجویی برای عدم تصدیگری در امور فرهنگی در سالهای آتی تعداد برنامههای که توسط نهادهای دانشجویی صورت میپذیرد افزایش خواهد یافت.»
20 درصد بودجه فرهنگی دانشگاه به کانونها رسید
این مقام مسئول بودجه اختصاصدادهشده به برنامه کانونهای فرهنگی را بیش از 25 میلیارد تومان عنوان کرد و ادامه داد: «تقریبا سال گذشته 117 میلیارد هزینه شد که 25 میلیارد آن به برنامه کانونهای فرهنگی اختصاص داده شد. این میزان حدود 20 درصد کل بودجه فرهنگی میشود.» مهدیون در خصوص برنامه حمایتی معاونت فرهنگی از کانونها عنوان کرد: «یکی از فعالیتهای دانشجویی بسیار تاثیرگذار کانونهای فرهنگی دانشجوییاند. وظیفه ما در معاونت فرهنگی و دانشجویی حمایت از کانونهای فرهنگی دانشجویی است. آنها بهواسطه داشتن گستره بسیار بالا میتوانند طیف عظیمی از دانشجویان را در بر بگیرند. در واقع دانشجویان با هر سلیقه میتوانند در کانونهای متنوعی مشغول فعالیت شوند. برای مثال ممکن است تعدادی از دانشجویان تمایل به فعالیت سیاسی داشته باشند یا برخی از دانشجویان دیگر تمایل به فعالیتهای فرهنگی و دانشجویی داشته باشند اما نخواهند در قالب تشکلها فعالیت کنند. این فضا در کانون فرهنگی دانشجویی فراهم شده است تا آنها بتوانند در حوزه مورد علاقه خود فعالیت کنند.»
او با اشاره به سیاست قطعی معاونت فرهنگی در پرهیز از تصدیگری و افزایش دامنه پوشش لایق دانشجویان ادامه داد: «یکی از سیاستهایمان افزایش تنوع کانونهای فرهنگی و دانشگاهی در واحدهای دانشگاهی است بهنحوی که هر دانشجویی با سلیقه و ذائقه خود بتواند پیشخوان فعالیتی پیدا کند. بهطور مثال این امکان وجود دارد که دانشجویان در قالب کانون شعر و ادب فعالیت کنند یا در زمینه تئاتر در کانونهای هنری به فعالیت بپردازند. کانون عفیفانه نیز برای کسی است که بخواهد در زمینه عفاف و حجاب کار کند. بعضی از افراد ممکن است به کارهای بشردوستانه علاقه داشته باشند که کانونهای هلال احمر در این زمینه فعالیت میکنند. بنابراین گستره فعالیت کانونها بسیار بالاست. در راستای حمایت جدیتر و بیشتر از فعالیت کانونها جشنواره رشد با چند هدف برگزار میشود.» مهدیون تصریح کرد: «در سند تحول و تعالی دانشگاه به مولفههای کلیدی اشاره شده که یکی آنها بحث امیدآفرینی، افزایش اعتماد به نفس، افزایش امید به آینده و افزایش نشاط است. در همین راستا قرار است تمام برنامهها به سمتی پیش رود که این موارد در آنها دیده شود. درواقع سیاست عدم تصدیگری که دنبال کرده و میگوییم نهادهای دانشجویی مجری برنامهها باشند در جهت افزایش نشاط، پویایی، اعتمادبهنفس و غرورآفرینی ملی است. این موارد بهصورت مرتب در جلساتی که با معاونت فرهنگی سراسر کشور برگزار میشود، مطرح میشود. در واقع این ریلی است که معاونت در حال حرکت روی آن است.»
او اضافه کرد: «در پنج سال گذشته حدود 80 درصد برنامهها را معاونتهای فرهنگی واحدها در دانشگاه برگزار میکردند درصورتیکه اکنون این رقم به 20 درصد رسیده است. در حال حاضر برنامههای فرهنگی توسط نهاد دانشجویی انجام میشود و عرصه برای نهادهای دانشجویی فراهم شده است. همچنین در حمایت از کانونها گفته شده که اگر معاونتهای فرهنگی مجری بیش از 20 درصد برنامهها باشد به آنها امتیاز منفی تعلق میگیرد. وظیفه معاونت فرهنگی دانشجویی تمهید مقدمات و بستر برای فعالیت نهادهای دانشجویی است که آمار نیز به آن اشاره دارد. باتوجه به کارایی تعداد کانونها و شرکت در جشنوارههای مختلف از جمله جشنواره رشد، نشریات دانشجویی، کرسیهای آزاداندیشی و... کانونهای سطح کشور سطحبندی میشوند که با توجه به سطوح مورد نظر از بودجه حمایتی برخوردار میشوند.»
هدف جشنواره رشد خوشهچینی از فعالیت کانونهاست
مهدیون یکی از هدفهای جشنواره را خوشهچینی از فعالیت کانونها دانست و ادامه داد: «یکی از هدفهای جشنواره رشد خوشهچینی از فعالیت کانونهاست. کانونها در زمینههای مختلف فعالیت دارند و در برگزاری برنامههای متنوع آزادند. در واقع برنامههایی توسط شورای مرکزی کانونها پیشنهاد و تصویب میشود، این برنامهها با تایید استاد مشاور در شورای فرهنگی واحد دانشگاه به تصویب میرسد و سپس اجرا میشود. ما از این برنامهها خوشهچینی میکنیم. هدف خوشهچینی تجلیل از فعالیتهای قوی و غنی کانونهای فعالی است که درخشش خوبی در زمینههای مختلف دارند. یکی دیگر از اهداف بسیار مهم بحث استفاده از تجربیات کانونهای مختلف برای یکدیگر است. درواقع جشنواره رشد میتواند مشابه یک شبکه عمل کند و فعالیتهای موفق دیگر کانونها را منعکس و منتقل کند.»
او در خصوص روند برگزاری دوره چهارم جشنواره رشد اظهار کرد: «از کانونی که موفق عمل کرده تجلیل میکنیم که انگیزه آن برای فعالیت بیشتر شود؛ هم زمینه رقابت و فعالیت جدی بین کارها ایجاد شود و هم تجارب موفق به بقیه انتقال پیدا کند. در همین راستا از کانونهایی که برترند و آثار آنها در جشنواره مورد داوری و ارزیابی قرار گرفته تجلیل و تجربیاتی در این میان منتقل میکنیم. بخشهای دیگری نیز در جشنواره وجود دارد. بهطور مثال رئیس واحدی که کانونهای موفقی داشته یا معاون فرهنگی و دانشجویی که کانونهای برتر را مدیریت کرده با شاخصهایی که بهصورت کارشناسی مورد بررسی قرار گرفتهاند انتخاب میشوند. یعنی علاوه بر انتخاب آثار و کانونهای برتر انتخاب، معاون فرهنگی دانشجویی و رئیس واحد برتر نیز انتخاب و مورد تجلیل قرار میگیرند.»
مدیرکل فرهنگی و اجتماعی دانشگاه آزاد در خصوص جزئیات این دوره از جشنواره نسبت به دورههای قبل عنوان کرد: «ساختار جشنواره رشد شامل شورای سیاستگذاری، دبیرخانه دائمی جشنواره، دبیرخانه مرکزی، دبیرخانه اجرایی، دبیرخانههای استانی و دبیرخانههای واحدی جشنواره رشد است. تبیین و تحقق اندیشههای حضرت امام خمینی (ره) و حرکت در مسیر منویات مقاممعظمرهبری (مدظلهالعالی) در لزوم توجه به فعالیتهای خودجوش فرهنگی دانشجویی، شناسایی ظرفیت و توانمندی کانونهای فرهنگی دانشجویی، شناسایی و ارج نهادن به تولید آثار برتر، هویتبخشی به نهادهای دانشجویی، گسترش کمی و کیفی فعالیتهای فرهنگی گروهی و تشویق فعالان فرهنگی، اجتماعی، هنری و... در بستر کانونهای فرهنگی دانشجویی از مهمترین اهداف جشنواره سراسری کانونهای فرهنگی دانشجویی است.»
او ادامه داد: «شورای سیاستگذاری جشنواره متشکل از معاون فرهنگی و دانشجویی دانشگاه آزاد، مدیرکل فرهنگی و اجتماعی، رئیس دبیرخانه مرکزی، یک نفر از صاحبنظران فرهنگی به انتخاب معاون فرهنگی و دانشجویی، یک نفر از معاونین فرهنگی و دانشجویی به انتخاب معاون فرهنگی و دانشجویی و دو نفر اعضای کانونهای فرهنگی دانشجویی است که وظیفه بررسی و تصویب سیاستها، راهبردها و شاخصهای ارزیابی جشنواره و نظارت بر حسن اجرای جشنواره را برعهده دارند. براساس بندهایی از این دستورالعمل، جشنواره در واحدهای دانشگاه آزاد اجرا و نتایج آن به دبیرخانه استان ارسال میشود. سپس جشنواره در دبیرخانه استانی دانشگاه آزاد برگزار و نتایج آن به دبیرخانه مرکزی جشنواره ارسال میشود. نمایشگاهها، کارگاهها و نشستها نیز در استان برگزار میشود. بررسی نهایی و اعلام نتایج و برگزاری نمایشگاهها، کارگاهها و نشستها در سطح کشور توسط دبیرخانه مرکزی جشنواره انجام میشود. در جشنواره آثار و تولیدات دانشجویان عضو کانونهای فرهنگی دانشجویی دانشگاه آزاد مورد داوری قرار میگیرد و اثر ارائهشده باید حتماً در خصوص زمینه فعالیت تخصصی کانون باشد.» مهدیون در خصوص جهتدهی به فعالیت این دوره تشریح کرد: «سالی که پشت سر گذاشتیم سال خاصی برای جبهه مقاومت بوده و امسال در زمینههای ویژه مانند موضوع مقاومت برنامههای مختلفی مانند ارتباط هنر و مقاومت، شعر و مقاومت یا ارتباط حوزههای دیگر با مقاومت پیشبینی شده است. درواقع میخواهیم زمینه فعالیت برای همه دانشجویان و کانونها فراهم باشد که تجارب موفقیت آنها را منتقل و از افراد برتر تقدیر کنیم. در عین حال میخواهیم کانونها محیط متغیر را بهصورت کامل درک و نسبت به آن هوشمند برخورد کنند و برای آن متناسب با وضعیتی که در محیط قرار میگیرند طراحی داشته باشند.»














