محمدرضا حاجیعبدالرزاق، خبرنگار گروه ورزش: حضور در حاشیه یک دیدار از مسابقاتی زیر نظر هیات فوتبال استان تهران زیر تیغ آفتاب و صحبت با داور این دیدار باعث شد تا مصاحبه جنجالی با یکی از داوران که بهتازگی و بیسروصدا از دنیای قضاوت در فوتبال خداحافظی کرده، شکل بگیرد. داور دیدار فوق از رقابتهای ردههای سنی تهران گلایههایش را اینطور آغاز کرد که حقالزحمههای ما تاسفآور است و جالب اینکه شرم داشت تا مقدار آن را هم عنوان کند اما درنهایت مشخص شد که داوران در این سطح برای هر دیدار فقط 220 هزار تومان حقالزحمه دریافت میکنند. به همین بهانه دقایقی با یاسر همرنگ داوری که بهتازگی از عرصه داوری خداحافظی کرده در «فرهیختگان» به گفتوگو پرداختهایم تا درد و دلهای این داور در این خصوص را بشنویم.
چطور شد اینقدر بیسروصدا از دنیای قضاوت در فوتبال خداحافظی کردید؟
برای تصمیمات سخت گاهی باید بیرحمانه عمل کرد چون هر چقدر صبر کنید مدام پشیمانت میکنند. کسی که چمدان میبندد، میخواهد نرود اما کسی که میخواهد برود به یکباره میرود.
بهخاطر قوانین مربوط به محدودیت سنی خداحافظی کردید یا دلایل دیگری داشتید؟
نه من 43 سال دارم و باز هم جا داشتم. در کلاسهای VAR بودم و وقتی برخوردها را دیدم، احساس کردم گویا قرار نیست بهبودی حاصل شده و انگار این دور تسلسل ادامه دارد. انگار واقعا بزرگان داوری ما نجابت میکنند و هیچ چیزی نمیگویند یا چیز دیگری که زبان از گفتن آن قاصر است. اما اینطوری مطمئن باشید هیچ چیزی درست نمیشود.
از چه چیزی صحبت میکنید. میتوانید موضوع را باز کنید؟
رئیس دپارتمان داوری مصاحبه و آن را پخش کرده که ما اول فصل به داوران یک ساک با لباس کامل داوری و تمرینی میدهیم. آیا این اصلا مصاحبه دارد که شما به داور لیگ برتری لباس میدهید؟ اگر این کار را در سطوح پایین کردید از کارتان تعریف کنید نه برای داوران لیگ برتری. بالای 100 میلیارد از اسپانسر پول گرفتهاند این در حالی است که کل حقالزحمه رقابتهای لیگ 5 میلیارد تومان هم نمیشود. یعنی کل داوران لیگ برتر و ناظران اندازه یک بازیکن معمولی لیگ برتر هم پول نمیگیرند.
آیا نباید حقالزحمهها طوری باشد که داوران حتی به یکسری مسائل فکر هم نکنند؟
درست است، اما این یک بحث است و بحث دیگر این است که باید شأن یک انسان را حفظ کنید. اما با این دستمزد این اتفاق میافتد؟ وقتی به یک نفر تخفیف میدهید یا پولش را نمیدهید یعنی تخصصش را ندیده میگیرد. در فوتبالی که تا این اندازه همه از آن منتفع میشوند. قرارداد یک راننده سرمربی که رسانهای شد 700 میلیون تومان با آپشن بود. بعد یک داور لیگ برتری که 20 سال سابقه دارد نباید در یک فصل مثلا 100 میلیون بگیرد. آن هم با این همه فشار و زحمتی که میکشد!
پارسال مصوب شد به داوران 10 میلیون برای هر بازی بدهند اما گویا نصف این رقم برای هر مسابقه پرداخت شده است.
کمیته داوران پارسال 11 مصوبه داشت که یک مصوبه هم اجرا نشد و دلم از همین میسوزد و عجیب اینکه بازهم امسال همان افراد در کمیته داوران هستند. جالب اینکه 3 نفر از همین اعضا در لیگ دسته دوم هم قضاوت نکردهاند. یعنی قحطالرجال است یا کسانی را میگذارند که فقط بگویند چشم. دانیال مرادی که دوست خوب من هم محسوب میشود؛ آیا جایگاهش این است که رئیس دپارتمان داوری کشور شود آن هم با وجود این همه داور که خاک فوتبال این کشور و این کار را خوردهاند؟ شاید در موارد دیگر متخصص باشد اما درکی از داوری در لیگ برتر و حتی لیگ یک ندارد، چون در این سطح نبوده و اصلا قضاوت نکرده است. کسی که قضاوت نکرده میتواند داور را درک کند؟ بعد مصاحبه میکند ما لباس داوران را در یک ساک قشنگ در ابتدای فصل به آنها میدهیم. یا هتل شیک در جاده قم برای آنها گرفتهایم. ما پارسال در هتل 5 ستاره آزادی بودیم که الان به جاده قم رفتهایم؛ آیا این افتخار است که برایش مصاحبه میکنند؟ از زمانی که هتل آکادمی را از هتل المپیک گرفتهاند، این هتل فرسوده شده است، بهطوری که اتاقهایش کلید ندارد و برای تردد باید در را باز بگذارید و اگر در بسته شود اسیر خواهید شد. مسافرخانهها هم دیگر اینطوری نیستند. کولر هم خراب است و دمای اتاق بهخاطر صرفهجویی در مصرف انرژی، بالای 30 درجه است. موقع شام و ناهار هم اولویت با تیمهای ملی ردههای سنی و مربیان است و انگار داوران برای هیچکس در این فوتبال اولویت نیستند.
پس چطور برخی با این همه سختی این کار را ادامه میدهند؟
شاید منفعتی از جایی میبرند، در غیر این صورت عقل سلیم حکم میکند جایی که به شما توهین و بیاحترامی میشود و پول هم به شما نمیدهند، خب باید بروید دیگر و برای چه باید بمانید. مگر به چه قیمتی قرار است دیده شوید؟ عقل هم باید داشته باشید. در یک مجموعهای همه از آن پول در میآورند اما به تو پولی نمیدهند، فحش هم میدهند و تازه پول همین فحشها را هم همانها میگیرند. پارسال کمیته انضباطی چه اندازه تیمها را جریمه کرد؟ مگر میشود داور فحش ناموسی بخورد پولش را کس دیگری بگیرد که گردنش کلفتتر شود؟! این ظلم نیست؟ حالا میگویند این جریمهها هم حق شما نیست و اگر اینطور باشد صدای برخی درمیآید، اما از اسپانسری که بالای 100 میلیارد گرفتهاند چرا حق داوری را نمیدهند؟ میتوانند به هر داور حداقل یک میلیارد بدهند اما 50 میلیون هم نمیدهند.
در عرصههای دیگر داوری ادامه نمیدهید؟
اتفاقا برای نظارت تا 48سالگی میخواستند من را نگه دارند، همین امروز هم زنگ زدند، اما مگر میشود ناظر داوری لیگ برتر یک میلیون و 250 هزار تومان بگیرد. این اگر توهین نیست پس چیست؟ همه بحثم مساله مالی نیست بلکه بحثم عزت و احترامی است که به داوری کشور گذاشته نمیشود. ناظر داوری باید حداقل 30 سال خاک خورده باشد اما با این رقم یعنی فقط به او توهین میکنند.
درباره خداداد افشاریان صحبتی دارید؟
کسی که زمین خورده را نباید دیگر کاری داشت. این بنده خدا به اندازه کافی گرفتار شده است.
صحبت پایانی؟
اگر میخواهیم فوتبالمان تغییر کند مهمترین چیز این است که شیوه نگاهمان به داوری را عوض کنیم. اگر احترام نباشد باVAR و تکنولوژی و زیرساخت و... هیچ چیزی درست نمیشود. اگر برای نیروی انسانی ارزش قایل نشوید، آن نیرو را از دست خواهید داد. ارزش، احترام، پول، زیرساخت و امکانات هم که نیست، پس برای چه باید ماند؟ همانطور که فغانی را از دست دادید، همانطور که امیرسامان سلطانی را از دست دادید، بقیه را هم از دست خواهید داد. اگر به ظاهر هم از دست ندهید، دلش را از دست میدهید و در ادامه بدتر خواهد شد.