مطهره‌سادات قاسمی، خبرنگار: دانشگاه‌ها همواره سعی دارند بستر فعالیت‌ها و کنشگری‌های مختلف را برای دانشجویان فراهم کنند تا جوانان بتوانند پای خود را از محدوده تحصیلی فراتر گذاشته و به مرور با اجزای مختلف جامعه ارتباط برقرار کنند؛ این مساله یکی از مهم‌ترین مزیت‌های حضور در دانشگاه‌ها برای افراد است. بخش فرهنگی دانشگاه در این زمینه بیشترین سهم را دارد و درواقع این بستر دست دانشجویان را برای بروز استعدادها و کنشگری‌هایشان باز گذاشته و همین موضوع باعث ایجاد محیطی پر از پویایی و رشد در حوزه فرهنگی شده است. دانشگاه‌ها در تلاشند با ایجاد زیرساخت‌های مناسب، شرایط رقابت عملکردها و فعالیت‌های دانشجویان را با برنامه‌های مختلف فراهم کنند. دانشگاه آزاد اسلامی نیز در همین راستا سال‌هاست سعی دارد با برگزاری جشنواره‌ها و رویدادهای متفاوت تمام این زمینه‌های فرهنگی را پوشش دهد و دانشجویان مستعد را شناسایی و به جامعه معرفی کند. حتی برخی از این رویدادها و جشنواره‌ها در چند دوره برگزار شده‌اند و حالا جزء برنامه‌های ثابت و سالانه دانشگاه آزاد به شمار می‌روند. برای مثال کانون‌های فرهنگی-دانشجویی واحدهای دانشگاه آزاد تولیدات و آثاری دارند که در قالب جشنواره رشد قابل ارائه و رقابت با دیگر کانون‌هاست یا رویداد صنایع خلاق و فناوری‌های فرهنگی در دوره جدید خود بستر بازارچه‌ و کسب وکار را در اختیار دانشجویانی که در حوزه فرهنگی مانند صنایع دستی فعالیت دارند، گذاشته است. جشنواره قلم نیز اصلی‌ترین تولیدات رسانه‌ای دانشجویان که نشریات دانشجویی هستند را مورد هدف قرار داده و با هدف شناسایی و معرفی برترین آنها به سراسر کشور، حدود هفت سال است که برگزار می‌شود. کرسی‌های آزاداندیشی نیز نقطه‌عطف برنامه‌های فرهنگی دانشگاه آزاد است که بستر درست گفت‌وگو و مطالبه‌گری را در اختیار دانشجویان قرار داده است و امسال به شکل سراسری برگزار خواهد شد. فعالیت‌های فرهنگی دانشگاه در این چند جشنواره و رویداد خلاصه نمی‌شود اما شاید آنها را بتوان به عنوان ستاره‌های درخشان‌تری در آسمان دانشگاه آزاد معرفی کرد. در گزارش امروز مروری بر پنج رویداد بزرگ فرهنگی دانشگاه آزاد در سال جدید تحصیلی داشتیم که در ادامه می‌خوانید.

گام پایانی «مشق امید» با 64 تیم برتر

اختتامیه دومین دوره: آبان ماه 1402

فعالیت تشکل‌های دانشجویی در دانشگاه‌ها از سابقه زیادی برخوردار است. تجمیع دانشجویان در قالب تشکل‌های دانشجویی در دانشگاه آزاد نیز خروجی‌های خوبی داشته و به پویایی فضای دانشجویی کمک شایانی کرده است. اما حالا با گذشت زمان لازم است روند و فرآیند فعالیت آنها نیز متفاوت‌تر و تاثیر‌گذار باشد. فرصت آموزشی مشق امید حدود دو سال است که توسط دانشگاه آزاد ویژه تشکل‌های اسلامی این دانشگاه برگزار می‌شود و جزء بهترین بسترها برای رشد و ارتقای تشکیلاتی به شمار می‌رود. مشاوره به تشکل‌ها در فرآیند آموزش، طراحی و معرفی دوره‌های آموزشی و سیر مطالعاتی، تامین زیرساخت‌های آموزشی و تبلیغ برنامه‌های آموزشی تشکل‌ها و ارائه خدمات رسانه‌ای بخشی از اتفاقاتی است که تشکل‌ها با حضور در این طرح می‌توانند از آنها برخوردار شوند. رویداد مشق امید در سال گذشته با مشارکت 502 تیم از واحدهای دانشگاه آزاد برگزار شد که مرحله کشوری آن نیز از 30 مرداد تا 2 شهریورماه 1401 در هتل فرهیختگان دانشگاه آزاد واقع در واحد علوم‌و‌تحقیقات تدارک دیده شد. استقبال فراوان نخبگان تشکیلاتی از این رویداد باعث شد که برنامه‌ریزی‌ها برای دومین رویداد ملی مشق امید نیز انجام شود که درنهایت آیین‌نامه دومین دوره در 2 بهمن‌ماه 1401 ابلاغ شد. در این دوره 6338 تیم از تشکل‌های دانشجویی و استادی شرکت کردند که تشکل‌های اسلامی و بسیج دانشجویی بیشترین میزان مشارکت را داشتند. مرحله کشوری دومین رویداد ملی مشق امید با محوریت «عرضه و نقد دیدگاه‌های تشکلی در حل مسائل» از 22 تا 24 آبان‌ماه 1402 در واحد تهران مرکزی دانشگاه آزاد برگزار خواهد شد و 64 تیم برتر استان‌ها با یکدیگر رقابت خواهند کرد.

استقبال کانون‌ها از جشنواره رشد با ارسال 6 هزار اثر

اختتامیه سومین دوره: آذرماه 1402

2400 کانون دانشگاه آزاد در سامانه مدیریت کانون‌ها ثبت شده است که از این تعداد 1600 کانون فعال به‌شمار می‌روند و امکان حضور در جشنواره ویژه‌ای تحت عنوان «رشد» را دارند. جشنواره‌ای که کانون‌های فرهنگی می‌توانند تولیدات خود را در حوزه‌های مختلف برای رقابت در دو مرحله استانی و کشوری با دیگر آثار به دبیرخانه این جشنواره ارسال کنند. در دوره گذشته جشنواره که خردادماه 1401 در زمینه‌هایی مثل فرهنگ و تمدن، انقلاب اسلامی، اجتماعی، هنر و ادبیات برگزار شد، حدود  دو هزار و 767 اثر به دبیرخانه جشنواره ارسال شد که از این بین 583 اثر به مرحله کشوری راه پیدا کردند و نهایتا حدود 70 اثر به‌عنوان آثار برتر و برگزیده اعلام شدند. آمارها نشان می‌دهد بیشترین آثار راه یافته به مرحله کشوری در بخش ادبی بوده است که با 144 اثر بالاترین میزان مشارکت کانون‌ها در این قسمت را نشان می‌دهد. پس از آن بخش صنایع‌دستی با 113 اثر ارسالی در رتبه دوم مشارکت قرار گرفت. همچنین بخش تئاتر کمترین شرکت‌کننده را بین دیگر بخش‌ها داشت. 

سومین دوره جشنواره رشد از فروردین‌ماه امسال آغاز و به‌طور‌کلی به چهار بخش تقسیم شده است. بخش اول شناسایی و معرفی ظرفیت‌ها، بخش دوم برترین‌های آثار فردی، گروهی، طرح و ایده و تجارب برتر است که در حوزه فردی شامل حوزه‌های فیلمنامه‌نویسی، عکاسی، ادبی، هنرهای تجسمی، صنایع‌دستی، رسانه و فضای مجازی و حوزه گروهی شامل تئاتر صحنه، خیابانی و آیینی، اجرا و گویندگی، فیلم کوتاه، مستند، دوبلاژ و چندرسانه می‌شود. همچنین قسمت طرح، ایده و تجارب برتر نیز بخشی است که تمام  کانون‌‌های فرهنگی می‌توانند در آن شرکت کنند که به حوزه‌های فرهنگ و تمدن، انقلاب اسلامی، دینی و مذهبی، اجتماعی، هنر و ادبیات و رسانه و فضای مجازی تقسیم می‌شود. بخش سوم نیز شامل نمایش آثار به‌صورت فیزیکی و مجازی است و بخش آخر توانمندسازی و آموزش که در این بخش برای کانون‌ها کارگاه‌های آموزشی برگزار می‌شود. 

فتحی، مسئول برگزاری جشنواره رشد دانشگاه آزاد می‌گوید تمام کانون‌ها در این جشنواره شرکت می‌کنند و درحال‌حاضر بیش از شش هزار اثر برای مرحله دبیرخانه واحدها ثبت شده است. از هر دبیرخانه واحدی در هر بخش سه اثر به مرحله استانی و از هر دبیرخانه استانی سه اثر به مرحله کشوری راه پیدا خواهند کرد. بخش ویژه مشترک کانون‌ها شاید وجه تمایز سومین دوره جشنواره رشد با دوره‌های قبلی باشد، زیرا در این بخش کانون‌های فرهنگی- دانشجویی می‌توانند با همکاری یکدیگر آثاری تولید و برای داوری به جشنواره ارسال کنند. با توجه به اینکه در دوره‌های گذشته، حوزه‌های رقابتی در جشنواره به‌گونه‌ای بود که تمام کانون‌ها مد‌نظر قرار گرفته نشدند و بیشتر شاهد ارسال آثار در حوزه‌ اجتماعی، ادبی و رسانه بودیم. در این دوره تمام کانون‌ها می‌توانند در زمینه‌های مختلفی که مشخص شده است در جشنواره شرکت کنند و به‌نوعی این دوره کامل‌ترین دوره جشنواره رشد دانشگاه آزاد است. باشگاه استعدادهای رشد فرهنگی، داوری مرحله کشوری جشنواره رشد را بر‌عهده دارند که اختتامیه آن نیز در آذرماه برگزار خواهد شد. فتحی معتقد است با توجه به اینکه دو بخش به جشنواره اضافه شده، قطعا مشارکت کانون‌ها بیشتر خواهد بود و از طرفی کل آثار ارسالی در دوره گذشته حدود 2800 آثار بود، اما امسال تا به الان شاهد ارسال بیش از شش هزار آثار تولیدی هستیم که نشان‌دهنده استقبال بسیار خوب کانون‌های فرهنگی- دانشجویی است. 

رقابت 2 هزار و 133 اثر در رویداد صنایع خلاق

اختتامیه سومین رویداد: بهمن‌ماه 1402

دانشگاه آزاد همواره یکی از دانشگاه‌های پیشقدم در حمایت از دانشجویان هنرمندی است که با استفاده از هنر و استعداد خود در‌صدد کسب درآمد و تولید اجناس مختلف هستند. همین مساله و دغدغه‌مندی دانشگاه آزاد در این حوزه نیز باعث شده است که از سال 1400 با برگزاری رویداد صنایع خلاق به حمایت و شناسایی دانشجویان مستعد در صنایع فرهنگی بپردازد. همه هدف دانشگاه آزاد از این رویداد دیده شدن و معرفی دانشجویانی است که صاحب اثر هستند. از این طریق دانشگاه نیز می‌تواند برای این افراد سرمایه خارج از دانشگاه جذب کند. تا به الان دو دوره از این رویداد برگزار شده است که در دومین دوره از رویداد صنایع خلاق و فناوری‌های فرهنگی دانشگاه آزاد حدود 750 طرح و ایده از واحدهای سراسر کشور ارسال شد. از این تعداد نزدیک‌به 193 طرح انتخاب شدند تا در این دوره مشارکت داشته باشند. درنهایت نیز 20 تیم برای رقابت و داوری نهایی انتخاب شدند. در این ایام سومین رویداد ملی صنایع خلاق و فناوری فرهنگی نیز درحال برگزاری است. بناست این دوره درقالب بازارچه‌‌های صنایع خلاق برگزار شود تا با این روش دانشجویان همزمان با ارائه و معرفی محصولات خود با نحوه کسب‌و‌کار و بازار کار نیز آشنایی پیدا کنند. محسنی‌کیا، مسئول برگزاری رویداد صنایع خلاق و فناوری‌های فرهنگی درباره تعداد آثار ثبت شده در سایت می‌گوید: «تا به الان نزدیک‌به دو هزار و 133 اثر در سایت رویداد صنایع خلاق بارگذاری شده است که از میان این تعداد تولیدات برتر برای ارائه در بازارچه کشوری در بهمن‌ماه انتخاب می‌شوند؛ همچنین تا به الان 120 واحد دانشگاه آزاد بازارچه صنایع خلاق را برگزار کرده‌اند که بناست حدودا از هر استان با توجه به تعداد آثار ثبت‌شده بین 10 الی 15 اثر به مرحله کشوری راه پیدا کنند. آثارهای ارسالی نشان می‌دهد دانشجویان در بخش صنایع‌دستی نسبت به دیگر بخش‌ها فعال‌تر بوده‌اند، اما به‌طور کلی سعی شده که حوزه‌های انتخابی به‌گونه‌ای باشد که همه دانشجویان با هر استعداد فرهنگی‌ای بتوانند در این رویداد شرکت کنند. همچنین در بازارچه‌های صنایع خلاق برای دانشجویان توسط دانشگاه آزاد منتورینگ و آموزش نیز انجام می‌شوند. 

وب‌سایت آزاد چارسو نیز بستری است که در مسیر رویداد صنایع خلاق توسط دانشگاه آزاد به‌وجود آمد و دانشجویان می‌توانند محصولات خود را پس از تایید معاونت فرهنگی برای فروش و بازدید در سایت قرار دهند و بازدهی فعالیت‌های خود را ببینند. همچنین این بستر به‌جهت ثبت آثار دانشجویان برای شرکت در رویداد صنایع خلاق در‌نظر گرفته شده است که دانشجویان دانشگاه آزاد از سراسر کشور می‌توانند با ثبت محصول خود در این رویداد شرکت کنند. به گفته محسنی‌کیا این سایت همواره درحال به‌روزرسانی است و بخش‌های جدیدی به آن اضافه می‌شود. او پیش‌بینی کرد در سومین دوره رویداد صنایع خلاق به‌دلیل اینکه دانشجویان آثار خود را می‌توانند از طریق سایت ثبت کنند و درواقع این مرحله با سهولت انجام می‌شود و همچنین این دوره نسبت به دوره قبل گستردگی بیشتری دارد و از استان تهران نیز تمرکززدایی شده؛ میزان استقبال دانشجویان بسیار بیشتر و فضا پویاتر شده است. 

رویداد کرسی‌های آزاد‌‌اندیشی سراسری شد

زمان برگزاری مرحله استانی: آذرماه 1402

دانشگاه آزاد آغازگر رویدادی بزرگ در عرصه آزاداندیشی بود. سال 1399 بود که آیین‌نامه اولین دوره رویداد کرسی‌های آزاد‌اندیشی را راه‌اندازی کرد که درواقع هدف از این برنامه شنیدن مسائل دانشجویان نسبت به حوزه‌های مختلف در بستری مناسب و دور از تنش است. این رویداد کرسی‌های آزاداندیشی در سه مرحله استانی، مقدماتی کشوری و نهایی کشوری برگزار می‌شود و دانشجویان طبق موضوعات مشخص‌شده به گفت‌وگو و رقابت می‌پردازند. در سومین رویداد کرسی‌های آزاداندیشی حدود 22 هزار نفر درقالب پنج‌هزار و 700 تیم چهار نفره شرکت داشتند که در محورهای سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی به رقابت پرداختند و از هر محور چهار گروه برای مرحله نهایی برگزیده شدند. در مرحله استانی ۳۶۰۰ کرسی و در مرحله مجازی و حضوری کشوری 396 کرسی برگزار شد. مشارکت اساتید در این دوره نیز بسیار چشمگیر بود و دو هزار و ۸۷۵ استاد به‌عنوان استاد راهنما در کنار تیم‌ها بودند. همچنین ۱۵۰ استاد در مرحله مجازی و ۵۰ استاد در مرحله حضوری به داوری پرداختند. اما حالا چهارمین دوره از کرسی‌های آزاد‌اندیشی با دوره‌های قبل یک تفاوت دارد و آن هم این است که آیین‌نامه دوره جدید با مشارکت دانشگاه آزاد، وزارت علوم و وزارت بهداشت درحال تنظیم است. درواقع دانشجویان دانشگاه‌های دولتی نیز می‌توانند در چهارمین دوره کرسی‌های آزاداندیشی دانشگاه آزاد حضور پیدا کنند. به این ترتیب دانشجویان برای ثبت‌نام باید به معاونت‌های فرهنگی دانشگاه‌ها مراجعه کرده و در ابتدا تیم چهار نفره‌ای تشکیل دهند که یک نفر از این اعضا به‌عنوان سرگروه معرفی خواهد شد. این تیم چهار نفره متشکل از دو سخنگو و دو پژوهشگر است که محور مورد نظر برای رقابت را انتخاب می‌کنند.

آنگونه که برنامه‌ریزی‌ها نشان می‌دهد در دوره آتی دو محور سلامت و هنر و معماری به چهار محور گذشته (فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی) اضافه شده است. نخستین رویداد سراسری کرسی‌ها که به‌نوعی چهارمین تجربه دانشگاه آزاد در این زمینه محسوب می‌شود در دو سطح استانی و کشوری برگزار خواهد شد. ثبت‌‌نام دانشجویان از ابتدای آبان‌ماه آغاز شده است و تا انتهای این ماه ادامه دارد. مرحله استانی رقابت تیم‌ها در بازه زمانی 11 آذرماه تا 10 دی‌ماه برگزار خواهد شد و تیم‌های برنده هر استان به دبیرخانه مرکزی رویداد معرفی خواهند شد. همچنین مرحله مقدماتی کشوری یا مجازی آن نیز از 20 بهمن‌ماه تا 20 اسفندماه برگزار خواهد شد. درنهایت مرحله نهایی نیز در سال 1403 تدارک دیده می‌شود.  

نیمسال دوم سال تحصیلی 

منتظر جشنواره قلم باشید

نشریات دانشجویی یکی از نمودهای حضور فعال و خودجوش دانشجویان در دانشگاه‌ها هستند. دانشگاه آزاد با هدف توسعه کمی و کیفی نشریات، معرفی نشریات موفق دانشگاه آزاد به سراسر کشور و ایجاد بستر گفت‌وگو و تعامل سازنده بین فعالان نشریات دانشجویی و رسانه‌های فعال کشور ایده برگزاری جشنواره سراسری نشریات دانشجویی با عنوان «قلم» را مطرح کرد که از سال 1395 تا به الان شاهد برگزاری این جشنواره توسط دانشگاه آزاد هستیم. ششمین دوره جشنواره قلم  نیز در فروردین ماه 1401 در چهار بخش آثار برتر، نشریات برتر، فضای مجازی و بخش ویژه آغاز شد که بر اساس شیوه‌نامه این جشنواره از تاریخ اول خرداد تا اول شهریور بارگذاری فایل PDF نشریه و آثار و همچنین بررسی آنها صورت گرفت. با بررسی آثار در نهایت اسفندماه سال گذشته آیین اختتامیه این جشنواره هم برگزار و دانشجویان برگزیده معرفی شدند. در این دوره ۱۲ هزار و ۵۲۵ اثر به دبیرخانه جشنواره ارسال شد که در نهایت پس از پایش آثار ارسال‌شده، چهار هزار و ۲۷۴ اثر برای داوری انتخاب شدند. به گفته فرزاد جهان‌بین، معاون فرهنگی دانشگاه آزاد دوره جدید جشنواره سراسری نشریات دانشجویی دانشگاه آزاد در سال 1403 برگزار می‌شود. او در این‌باره گفته که جشنواره قلم در دوره جدید تغییرات جدی نسبت به سال‌های قبل داشته و برنامه‌ریزی‌های آن در مرحله نهایی شدن است. همچنین نشریاتی که در سال قبل از جشنواره منتشر شده باشند، می‌توانند در جشنواره شرکت کنند، بنابراین بیش از 700 عنوان نشریه امکان حضور در دوره بعدی را خواهند داشت.