عاطفه جعفری، خبرنگار گروه فرهنگ: «جنگجوی صحرا» فیلمی که در 24 ساعت گذشته در فضای مجازی درباره آن صحبت میکنند. این جزء اولین پروژههای سینمایی کشور عربستان است که مطابق با صنعت هالیوود و با همکاری امبیسی درحال تولید است. گفته میشود که این فیلم با موضوع شکست ارتش خسرو پرویز از قبایل «بکر بن وائل» در جنگ معروف «ذوقار» ساخته میشود. ظاهر پروژه اگرچه روایتی تاریخی است اما مبتنیبر یک ایده نژادی و نبرد قومیتی تعریف میشود. آن چیزی که باعث شده است طی روزهای گذشته اخبار این فیلم بیشتر به چشم بیاید به خاطر شایعه حضور یک بازیگر زن ایرانی در این فیلم است. صبح روز پنجشنبه سیزدهم مهرماه برخی رسانهها با استناد به اطلاعات مندرج در سایت «IMDB» اعلام کردند که ویشکا آسایش بازیگر زن ایرانی در پروژه سینمایی جنگجوی صحرا به ایفای نقش پرداخته است و همین حاشیهساز شد. واکنشها به حدی بود که این بازیگر با انتشار یک استوری در صفحهشخصیاش بازی در این فیلم را تکذیب کرد و نوشت: «اطلاعات این سایت دستکاری شده، چون من در این فیلم بازی نکردهام.» برخی رسانهها پس از گذشت دقایقی، این خبر را از روی خروجی خود حذف کردند. اولین بار در سال 1400 خبر از ساخته شدن این فیلم سینمایی مطرح شد و درموردش نوشتیم و دوباره بعد از دوسال میگویند، این فیلم سینمایی همچنان در مرحله پستولید است. اما و اگرها درمورد ساخت این فیلم زیاد است، اینکه بعد از دوسال هنوز فیلم تمام نشده است باز هم ایجاد سوال میکند. عدهای هم میگویند این فیلم سینمایی هم به سرنوشت سریال معاویه دچار شده است و بعد از رویه سیاسی جدید بین ایران و عربستان این فیلم سینمایی هم رنگ پرده سینما را نمیبیند. اما با وجود همه این حرفها اخبار و اظهارنظر دوباره درباره ساخت این فیلم در فضای مجازی هیاهو به پا کرده است؛ فارغ از تمام اما و اگرهایی که وجود دارد در گزارش پیشرو به سراغ خبرهایی رفتیم که در فضای رسانه از این فیلم سینمایی منتشر شده است.
ماجرای جنگجوی صحرا و نبرد ذوقار چیست؟
جنگجوی صحرا Desert Warrior به کارگردانی روپرت وایت سراغ موضوع «جنگ ذوقار» و شکست خسرو پرویز از اعراب رفته است. طبق اعلام سایتimdb، در این فیلم بن کینگزلی که پیش از این نیز بارها در نقش شخصیتهای ایرانی همچون «ابوعلی سینا» مقابل دوربین رفته، نقش خسرو پرویز پادشاه ساسانی را ایفا میکند. جنگ ذوقار به جنگی گفته میشود که پیش از ظهور اسلام، بین سپاه خسرو پرویز و قبایل بکر بن وائل، در جنوب عراق درگرفت. در این جنگ سپاه ساسانی که متشکل از چند قشون بود در نزدیکی پایتخت لخمیها، حیره که امروزه شهر کوفه نامیده میشود از چند طایفه عربی شکست خوردند. گفته میشود که این فیلم با همکاریmbcو بودجه ۱۵۰ میلیون دلار به زبان انگلیسی و در صحرای نئوم عربستانسعودی فیلمبرداری شده است. آنتونی مککی، غسان مسعود، عایشه هارت و نعمان بن منذر از دیگر بازیگران این فیلم هستند. اگر بخواهیم به اصل ماجرای این فیلم برگردیم باید تاریخ را مرور کنیم. ذوقار محلی بوده بین بصره و کوفه. در زمانی که نبرد ذوقار رخ داد هنوز شهر کوفه تاسیس نشده بود. بعضی میگویند وجه نامگذاری این محل به خاطر چاهی بوده که آب آن سیاه مانند قیر بوده است. احتمالا آب سیاهی که مردم آن زمان میدیدند و خوب آن را نمیشناختند نفت بوده است. در آن مناطق حاکم گماشتهای از جانب حکومت ساسانیان حضور داشت به نام نعمان بنمنذر. خسروپرویز در زمان لشکرکشی به روم در سال ۶۱۰ میلادی شنید نعمان رئیس و پادشاه حیره دختر زیبارویی دارد خسرو خواست او را به کنیزی خودش درآورد و در شمار زنان حرمسرایش قرار دهد که تعدادشان را هزاران عدد گزارش کردهاند. این هوسرانی خسرو درحقیقت به قیمت تاج و تختش پایان پذیرفت.
کارگردان انگلیسی
امبیسیاستودیوز که بازوی تهیه شرکت امبیسی گروپ است، با جرمی بولت تهیهکننده آمریکایی «رزیدنت اویل» همراه شده تا یک فیلم تاریخی با بودجهای عظیم بسازد، فیلمی که داستان آن در قرن هفتم به وقوع میپیوندد. کار فیلمبرداری پروژه از ماه سپتامبر سال 2021 در شهرکی آغاز شد و بعد هم در استان تبوک واقع در شمالغرب عربستانسعودی ادامه پیدا کرد. این فیلم بهعنوان نخستین بلاکباستر عظیم عربستان و همچنین بزرگترین پروژه امبیسی تا بهحال به حساب میآید. از زمان شروع پروژه میگفتند فیلمبرداری آن تا سه ماه ادامه دارد، اما بعد از دوسال برخی خبرها از تمام شدن فیلمبرداری میگویند. کارگردان این فیلم روپرت وایت است. روپرت وایت متولد سال ۱۹۷۲، فیلمنامهنویس، کارگردان و تهیهکننده انگلیسی است. او در پاریس سینما خواند و از زمانی که هنوز در دانشگاه بود شروع به نوشتن و نویسندگی کرد. وایت اولین کارگردانی خود را با فیلم فرار (The Escapest) در سال ۲۰۰۸ تجربه کرد که برای اولینبار در جشنواره فیلم ساندنس به نمایش درآمد. دومین فیلم او، فیلم پرفروش «ظهور سیاره میمونها» (Rise of the Planet of the Apes) در سال ۲۰۱۱ بود. سومین فیلم او کار ناموفقی به نام قمارباز بود در سال ۲۰۱۴و فیلم علمی-تخیلی«ایالت محبوس»در۲۰۱۹کار بعدی او بود. او همچنین کارگردانی دو قسمت اول از اقتباس تلویزیونی The Mosquito Coast در سال ۲۰۲۱ را برعهده داشت و همچنین بهعنوان تهیهکننده اجرایی در این سریال خدمت کرد. حالا جنگجوی صحرا قرار است پنجمین فیلم سینمایی این کارگردان باشد. بن کینگزلی و آنتونی مکی ازجمله بازیگران این فیلم بودند. وقایع فیلم جنگجوی صحرا در قرن هفتم پس از میلاد اتفاق میافتد و نقش خسرو ساسانی را بن کینگزلی بازی میکند. شاهزاده هند با بازی عایشه هارت اجرا میشود و نقش ملک النعمان توسط غسان مسعود ایفا میشود.
عربستان و پروژه نئوم
زینب ابوالسمح، مدیرکل استودیوMBC KSA درباره ساخت این فیلم گفته است: «این شرکت مفتخر است که با چنین استعدادهای در سطح کلاس جهانی در جنگجوی صحرا Desert Warrior کار کند و همین موضوع گواهی بر کار درستی است که ما برای تولید محتوای ممتاز برای مخاطبان جهانی انجام میدهیم. جنگجوی صحرا داستان ماجراجویی است که یک قهرمان زن در خط مقدم داستان قرار دارد. امیدواریم این داستان با مخاطبان در تمام سنین در سراسر جهان ارتباط برقرار کند. روپرت وایتیک فیلمساز رویایی است و جرمی بولت قبلا توانایی خود را در هدایت پروژههای حماسی ثابت کرده است. بازیگران هم که توانستهاند یک رویا را به حقیقت تبدیل کنند. ترکیبی از استعدادهای عرب و غیرعرب که گرد هم میآیند تا فیلمی فراموشنشدنی بسازند و فرهنگ غنی ما را در اینجا برجسته کنند. این آغازی است برای تبدیل شدن عربستان به مرکز تولید فیلمهای محلی و جهانی.» به نظر میرسد عربستان تلاش دارد با پولپاشی و واردات فیلمسازان و بازیگران صنعت سینمای جهان تواناییها و ظرفیتهای فیلمسازی کشور خود را بالا ببرد. جرمی بولت، تهیهکننده فیلم سینمایی جنگجوی صحرا که جزء پروژههای مهم سینمایی عربستان به حساب میآید، گفته است: «در این فیلم تماشاگران به تماشای یکی از دراماتیکترین و پیامدترین نبردهای تاریخ مینشینند. اکشنی دیدنی و شجاعت فوقالعاده در برابر مناظر خیرهکننده بیابانی و کوهستانی.» وین بورگ، مدیرعامل صنایع رسانه در NEOM هم درباره این پروژه گفته است: «جذب تیم تولید در جنگجوی صحرا که بهعنوان اولین فیلم بلند ما معرفی شده است اعتماد صنعت فیلم به توانایی ما برای ارائه یک تجربه تولید یکپارچه را برجسته میکند. مکانهای تازه و متنوع ما تیم تولید در سطح جهانیNEOM را به مقصدی بسیار جذاب برای تولید فیلمهای سینمایی تبدیل کرده است.»
اما نئوم (NEOM) چیست و در راستای کدام پروژه عربی تعریف میشود. نئوم یکی از پروژههای گیگا است. گیگا بخشی از برنامه چشمانداز ۲۰۳۰ محمدبنسلمان برای متحول کردن عربستان است؛ چشماندازی که میخواهد این کشور را به قطب منطقه از همه نظر تبدیل کند و همه درباره آن صحبت میکنند. هر کدام از بخشهای این برنامه از نظر مقیاس بسیار بزرگ هستند و بسیاری از آنها مستقیما توسط صندوق ثروت دولتی و صندوق سرمایهگذاری عمومی تامین مالی میشوند. سایر برنامهها مانند شهرک غیرانتفاعی محمدبنسلمان توسط خود او تامین مالی میشوند. بسیاری از پروژههای گیگا به توسعه بخشهایی سنتی مانند مکه و جده یا پارک ملک سلمان در ریاض مربوط میشود؛ دیگر پروژههای گیگا در سایتهای متعددی پخش شدهاند، از جمله پروژه شرکت سعودی داون تاون، که هدف آن ایجاد مراکز شهری در ۱۲ شهر در سراسر پادشاهی است و توسعهدهنده املاک روشن، که مأموریت ساخت 400 هزار خانه در سراسر عربستان را دارد. نئوم اعلام کرده است که تا سه سال آینده حداکثر 9 پروژه تلویزیونی و فیلم را تولید خواهد کرد. دو فیلم بلند سینمایی و یک سریال که درحال حاضر در دست ساخت هستند، خیلیها پروژه نئوم را به دنبال موفقیتهای اکران فیلم «ستار» که به پرفروشترین فیلم سعودی تا به امروز تبدیل شده است میدانند.
وین بورگ که مدیر صنایع رسانه، سرگرمی و فرهنگ در NEOM است درباره این موضوع گفته است: «هدف ایجاد یک مرکز رسانهای در سطح جهانی در NEOM است که از صنعت عربستان در رقابت و موفقیت در مقیاس جهانی پشتیبانی کند. نئوم تاکنون میزبان 30 محصول بوده است که یکی از این پروژهها جنگجوی صحرا به کارگردانی روپرت وایات است.» او همچنین از راهاندازی اولین مشارکت نتفلیکس در عربستان خبر داده و گفته است: «حضور قدرتمند ما در رسانههای اجتماعی نقطه عطف دیگری در این تلاش است تا بتوانیم پروژههایی در راستای این مدل را ادامه بدهیم.»
نئوم یک شهر در استان تبوک در شمال غربی عربستان خواهد بود که قرار است تا سالهای آتی قابل سکونت شود. برنامهریزی شده است که از فناوریهای هوشمند در شهر استفاده شود و همچنین بهعنوان یک مقصد گردشگری عمل کند. در کنار این طرحها، یک ایده دیگر هم مطرح میشود تحت عنوان مورابا که برای «تعریف خط افق جدید ریاض» طراحی شده است. مورابا یک منطقه تجاری و سرگرمی خواهد بود که در اطراف آسمانخراش مکعبیشکلی به ارتفاع ۴۰۰ متر به نام موکب ساخته شده است. این مکعب که شامل دو میلیون مترمربع مغازه و جاذبههای فرهنگی و توریستی است مرکز توسعهای به مساحت ۱۹ کیلومتر مربع را تشکیل میدهد که بهعنوان یک منطقه مرکزی جدید برای پایتخت عربستانسعودی است.














