عید نوروز همیشه سرشار از نوستالژیهای مختلف است. خرید، عیدی گرفتن، ماهی خریدن و سفره هفت سین چیدن، بعضیها دلشان خوش میشود با خریدن یک لباس، بعضی دیگر هم توقع بالاتری دارند و خانه و ماشینشان را نزدیک سال نو عوض میکنند. اما ما به جای پرداختن به خریدهای روزمره، خرید دیگری را معرفی میکنیم. سراغ هنرمندان، نویسندگان، ورزشکاران، شاعران و مداحان رفتیم تا بدانیم چه کتابی را برای خواندن در ایام عید توصیه میکنند. از سروش صحت که سال 96 با برنامه «کتابباز»، همه را به خواندن کتاب تشویق کرد تا محمدحسین پویانفر که مداح است در این گزارش، کتاب معرفی کردهاند.
سوگل طهماسبی
«یک عاشقانه آرام»
نویسنده: نادر ابراهیمی
یک عاشقانه آرام را خیلی دوست دارم، چون یک قصه عاشقانه متفاوت را روایت میکند. قلم نادر ابراهیمی برای من همیشه قلم خاصی بوده است و تمام کتاب را هایلایت کردهام، چون همه جملاتش را دوست دارم.
این کتاب برای من کتاب بسیار ویژهای است.
«زمانی که یک اثر هنری بودم»
نویسنده: اریک امانوئل اشمیت
کسی هرگز تصور کرده است که به یک شیء تبدیل شود؟ یا حتی شیئی ستایشبرانگیز؟ این قراردادی است که هنرمندی غریب با جوانی که بر لبه ناامیدی گام میزند، میبندد.
اریک امانوئل اشمیت، نویسنده و فیلسوف فرانسوی داستان را با صحنهای شروع میکند که بهترین زمینه برای پذیرش وقایع بعدی را به خواننده میدهد، نویسنده بهخوبی میداند که میخواهد مسیر فکری مخاطبش را به چه سمتی سوق بدهد:
«همیشه در خودکشیهایم ناموفق بودهام؛ همیشه، در همه چیز ناموفق بودهام. بهتر بگویم، زندگیام عین خودکشیهایم بوده است. آنچه درباره من وحشتناک و غمانگیز است، اشراف کامل من به موفق نبودنم است... .»
شایان مصلح
«چه کسانی نمیفهمند؟!»
این کتاب نوشته سیدمحسن طیبنیا را معرفی میکنم؛ کتابی که گویا و رسا در نقد عرفان التقاطی و تفکرات یونانی است. دلیل این انتخاب این است که این روزها خیلیها درگیر تصوف و فلاسفه یونان شدهاند. این کتاب، کتاب خوبی است و کمک میکند انسان بتواند در مسیر اهل بیت باقی بماند.
«حدیقه الشیعه»
کتابی که مقدس اردبیلی آن را نوشته است و نثر بسیار بسیار فوقالعادهای دارد و دو جلدی است. جلد اول این کتاب در شرح زندگانی پیامبراکرم(ص) است که هیچ اطلاعی از آن نبوده و نسخهای از آن موجود نیست و جلد دوم در اثبات امامت و زندگانی امامان شیعه است.
«پرواز 69» کتاب خودم هم قرار است سال آینده چاپ شود و از همینجا به همه مخاطبان جوان و شعر دوست و فوتبالی میگویم که حتما این کتاب را بعد از چاپ بخوانند. به احتمال زیاد در نمایشگاه کتاب سال 97 کتابم رونمایی میشود.
وحید یامینپور
کتابهایی که آدمها را به موقعیتهای مرزی نزدیک میکند تجربههای عمیقتری ایجاد میکند. حضرت علی(ع) میفرمایند: «وقتی احوال منقلب میشود جوهره آدمها خودش را نشان میدهد.» هنرمند و نویسندهای که در عادات زندگی کند هنرمند و نویسنده نیست.
«وداع با اسلحه»
نویسنده: ارنست همینگوی
از آنجا که ارنست همینگوی در برهه جنگ جهانی اول در ارتش ایتالیا میجنگید رمان «وداع با اسلحه» را بر پایه همین تجارب واقعی خودش نوشته و شخصیتهای این رمان نیز از برخی شخصیتهای زندگی واقعی ارنست الهام میگیرد. در واقع کاترین بارکلی در «وداع با اسلحه» از شخصیت اگنس ون کوروسکی، پرستار بیمارستان صلیب سرخ آمریکا در میلان ایتالیا الهام گرفته و شخصیت هلن فرگوسن الهامگرفته از کیتی کانال، خبرنگار مد اهل پاریس و کشیش این رمان نیز الهام گرفته از شخصیت کشیشی به نام «دن جوزپه بیانکی» است.
«نجف دریابندری» این رمان را در جوانی و ۲۳ سالگی به فارسی ترجمه کرده است. دریابندری در چاپهای بعدی که از این اثر منتشر شد، تغییراتی داد. خود دریابندری در زمان خواندن این کتاب پی به بیان خاص نویسنده میبرد و در ترجمهاش نیز سعی میکند به زبانی مشابه به نوع بیان نویسنده در فارسی دست پیدا کند. این کتاب ابتدا توسط انتشارات صفیعلیشاه و سپس توسط نشر نیلوفر به چاپ رسیده است.
«در غرب خبری نیست»
نویسنده: اریش ماریا رمارک
این کتاب بهعنوان برجستهترین اثر اریش ماریا رمارک شناخته میشود. این نویسنده آلمانی در سال ۱۹۱۶ به ارتش اعزام شد تا در جنگ جهانی اول مبارزه کند. او از این جنگ با جراحت بازگشت و حدود 10 سال بعد کتاب «در غرب خبری نیست» را منتشر کرد که شرح احوال سربازان عادی آلمانی در جبهه جنگ است. کتاب بهسرعت مورد توجه جهان قرار گرفت و توسط صاحبنظران بینالمللی مورد تمجید واقع شد. زمانی که آدولف هیتلر در آلمان به قدرت رسید، این کتاب را مورد حمله قرار داد و رمارک را خائن و فاقد روحیه وطنپرستی خطاب کرد. بهرغم خصومتهای نازی، رمارک ادامه کتاب «در غرب خبری نیست» را با عنوان «بعد یا بازگشت» منتشر کرد که نمایانگر اوضاع و احوال پس از جنگ شهروندان آلمانی است. این موضوع خشم نازیها را شعلهور کرد، رمارک به سوئیس گریخت و کتابهای او در آلمان به آتش کشیده شدند.
فاطمه افشاریان
مجموعه شعر «خط»
شاعر: قاسم صرافان
«خط» نام مجموعه شعرهایی از «قاسم صرافان» است، که بهتازگی با موضوع «جهاد و شهادت» منتشر شده است.
با نگاهی به فهرست این اثر میتوان دریافت که این اشعار علاوهبر دفاع مقدس، به سایر مضامین جهاد و مبارزه نیز پرداخته است و از حیث جامعیت موضوعی در این حوزه، میتوان «خط» را مجموعهای بینظیر دانست. این کتاب 176 صفحهای که توسط انتشارات «فصل پنجم» منتشر شده، شامل 73 قطعه شعر و ترانه است که در پنج فصل قرار گرفته است.
علاوهبر فهرست اول کتاب، در انتهای آن نیز میتوانید فهرست اسامی و موضوعات کتاب را مشاهده کنید که برای یافتن اشعار و ابیات مورد نظرتان بسیار مفید است.
این مجموع که حاصل سالها تلاش شاعر، در حوزه ادبیات مقاومت و مبارزه است، علاوهبر غزلها و مثنویهایش، حاوی سرودها و ترانههایی است که بسیاری از آنها را از رسانهها شنیدهایم.
«بینا»
شاعر: نفیسهسادات موسوی
این کتاب همراه با چهار کتاب دیگر تحت عنوان مجموعه شعر معناگرا چاپ شده است. هر پنج کتاب شاعرانش، شاعران جوان و نوقلمی هستند که اساس کارشان را بر اولویت دادن معنا نسبت به مضمون و قالب گذاشتند و اگر دقت کنید در این کتابها قالب غزلها با کمترین بیت بسته شده است، یعنی کمیت را فدای کیفیت نکردهاند.
شاعر کتاب «بینا» بهطور خاص زنانهنویس است؛ نگاه کاملا زنانه، قلم کاملا زنانه و دغدغهها، افکار و احساسات زنانه را به تصویر کشیده است.
کتاب زبان روانی دارد و به زبان روز جامعه یعنی همان زبان گفتوگو نزدیک است، در عین حال که از اصول معیارنویسی عدول نکرده است.
حسین پاکدل
یک کارگردان مشهور هالیوودى زمانى گفته بود: «فیلم مثل خود زندگى است که قسمتهاى خستهکنندهاش را بریده باشند. متوجه شدم که حرف او دقیقا درست است. قسمتهاى خستهکننده انقلابها، کف اتاقهاى مونتاژ استودیوهاى تلویزیونى سراسر دنیا ریخته بود. آنچه مردم دنیا دیده و شنیده بودند فقط پرشورترین و نمادینترین صحنههاى این انقلابها بود. اینها همه حقیقت داشت، اما تمام حقیقت هم نبود. زندگى بیشترش مسائل جزئى و پیش پا افتاده است.»
«کمونیسم رفت، ما ماندیم و حتى خندیدیم»
این کتاب ارزشمند و عمیق اثر اسلاونکا دراکولیچ با ترجمه رویا رضوانى با اینکه عنوانى طنزگونه دارد، وقتى کتاب را بخوانید متوجه مى شوید چقدر زیرکانه انتخاب شده است.
کتاب سفرى است 45 ساله به ژرفاى اروپاى شرقى با قلمى مستند- داستانى و تاثیرگذار. هر فصل آن دنیایى را پیش چشم خواننده مىگشاید. وقتى این کتاب را مىخواندم مدام قلم سحرانگیز نویسنده فهیم خودمان «محمد قائد» پیش چشمم مجسم مىشد در دو کتاب بى نظیرش «دفترچه خاطرات و فراموشى» و «ظلم، جهل و برزخیان زمین». این کتاب اولین عنوان از مجموعهاى است تحت نام تجربه و هنر زندگى به دبیرى استاد یگانه «خشایار دیهیمى» که توسط نشر گمان به چاپ پنجم رسیده است. فرصت شد کتاب را بخوانید و خود را در آینهاش ببینید.
«دختر استالین»
به طرز حیرتآورى معمولى، اما چون صخره محکم و استوار
«تو دختر استالین هستى و در واقع پیشاپیش مردهاى.
زندگىات پیشاپیش به پایان رسیده است.
تو نمىتوانى هیچ زندگى بکنى.
تو در ارجاع به یک اسم موجودیت دارى.»
کتاب «دختر استالین» از همان سطر اول آدم را درگیر مىکند. نفس آدم را مىگیرد. یک دفعه به خود مىآیى مىبینى کتابى دوجلدى را بلعیدهاى و تازه دلت مىخواهد دوباره از سر شروع کنى به خواندن. کارى که من مىکنم، ساده و راحت بگویم، با خواندن این کتاب کمنظیر سفرى آغاز مىکنى فراتر از استالین و دخترش و شوروى و کمونیسم و جنگ سرد و تاریخ معاصر و ادبیات ناب و پربار. این کتاب استادانه و دقیق و با وسواس ما را با خود مىبرد به ژرفاى روح انسان معاصر. انگار صدها کتاب است در دل یک کتاب. هرچه بگویم کم است. بیژن اشترى در ترجمه سنگ تمام گذاشته است. چاپ وزینى دارد. کلاس درس عشق و زندگى است. جهانشناسى شرق و غرب است. دستمایه براى هر نوع نویسندگى است. آخر مگر مىشود یک کتاب تا این درجه همه چیزش، سطر به سطر دلچسب و گیرا باشد.
محمدحسین پویانفر
«کشکول»
کشکول شیخبهایی یکی از مهمترین متون ادبی بوده است که دادههای تاریخی قابل توجهی دارد. همچنین از بین مباحث مختلفی که شیخ در این اثر آورده است میتوان به مضامین اخلاقی بسیاری پی برد. کشکول در پنج دفتر تدوین شده و شامل پندهای اخلاقی، اجتماعی و... است که به وسیله حکایت، تفسیر، قرآن و اشعار از نویسندگان معروف و بعضا ناشناس ذکر شده است.
«پایی که جا ماند»
سید ناصر حسینیپور که دوران اسارتش را در این کتاب روایت کرده است، اثرش را به شکنجهگر خود تقدیم میکند و در متن تقدیمیه کتاب آورده است: «تقدیم به ولید فرحان گروهبان بعثی اهل بصره. نمیدانم شاید در جنگ اول خلیج فارس توسط بوش پدر کشته شده باشد. شاید هم در جنگ دوم خلیج فارس توسط بوش پسر کشته شده باشد، شاید هم زنده باشد. مردی که اعمال حاکمانش باعث نفرین ابدی سرزمینش شد. مردی که سالها مرا در همسایگی حرم مطهر جدم شکنجه کرد. مردی که هر وقت اذیتم میکرد نگهبان شیعه عراقی علی جارا... اهل نینوا در گوشهای مینگریست و میگریست. شاید اکنون شرمنده باشد. با عشق فراوان این کتاب را به او تقدیم میکنم. به خاطر آن همه زیباییهایی که با اعمالش آفرید و آنچه بر من گذشت جز زیبایی نبودـ و ما رایت الا جمیلا... .»
وجیهه سامانی
زندگینامه داستانی «خداحافظ سالا»
نویسنده: حمید حسام
این کتاب را معرفی میکنم چون نثری روان، شیوا و خواندنی دارد و روایتی مستند و تاثیرگذار، شخصیتپردازیهای خوب و قابل قبول و مضمونی سراسر عشق و وفاداری به آرمانها در آن موج میزند و همینها باعث میشود این کتاب را به مخاطبان جوان شما معرفی کنم.
«بیکتاب»
نویسنده: محمدرضا شرفی خبوشان
این کتاب برگزیده جایزه جلال آلاحمد است. قلم شرفی خبوشان، قلمی قصهگو و قصهپرداز است و گسترده لغات، نثر و زبانی محکم و قوی است. شخصیتپردازیهایش خوب و تصویرسازیهایش عالی و ناب است. نویسنده نگاه نقادانه به برهه تلخ و تاریکی از تاریخ قاجار دارد.
سعید حدادیان
بینوایان
من اگر روزی قرآن نخوانم، نمیتوانم راه بروم. برای من جای تعجب است که آدمها بدون قرآن خواندن زنده بمانند. قرآن را باید جدی گرفت. آدمها روزی 50 یا 60 پیامک میخوانند اما خواندن 50 آیه برایشان سخت است. متاسفانه وقتی اسم معرفی کتاب میآید همه به این نتیجه میرسند که باید رمان معرفی کنند. ولی بنده این را قبول ندارم. آنچه شامه جان مرا مینوازد کتاب «میزان الحکمه» آقای محمدمهدی ریشهرری است. این کتاب پنج جلد است اما سوالات بسیاری را جواب میدهد.
الان 28 جلد کتاب در مورد انقلاب اسلامی در اتاق بنده وجود دارد. دو جلد کتاب بیدل دهلوی، کتاب حزین لاهیجی و کتابی از آقای علی انسانی. همه این کتابها خوب است اما نکته مهم اینجاست که باید قرآن و مفاتیح را فراموش نکرد. این دو کتاب کتابیهایی هستند که حضرت امام(ره) در تبعید همراهشان بود. برای همین چون مخاطبان اصلی مطالب شما دانشجویان هستند. من توصیه میکنم که قرآن بخوانند. خواندن قرآن بسیار مهم است و میتواند در همه مسائل زندگی کمک کند.
ببینید ما کتاب زیاد داریم اما کتابی که بسامد داشته باشد و بعد از خواندن مخاطب را با خود همراه کند، خیلی کم است. شما کتاب «بینوایان» را در نظر بگیرید. این کتاب بعد از سالها همچنان خواندنی است و بسامد خود را دارد. کتاب باید این گونه باشد. در مورد «صحیفه سجادیه» هم همین مساله صادق است، ما همیشه در صحبتهایمان میگوییم که صحیفه بخوانید اما باز هم خوانده نمیشود. در حالی که همه حرفهایی که در این کتابها گفته شده است برای همیشه خواندنی و مورد استفاده است. در آخر صحبتهایم باز هم تاکید میکنم که قرآن، مفاتیح و صحیفه سجادیه سه کتابی است که میتواند برای همیشه و برای همه نسلها تاثیرگذار باشد.
رضا امیرخانی
«سووشون»
نویسنده: سیمین دانشور
«سووشون» نام رمانی از سیمین دانشور نویسنده نامدار چند دهه گذشته ایران است. نویسنده در این رمان زندگی فئودالی در زمان اشغال ایران از سوی انگلیسیها را به زیبایی به نگارش درآورده است. کاربرد برخی واژههای عامیانه شیرازی در متن گیرایی داستان را صد چندان کرده است. یکی از ویژگیهای سووشون ساختار ساده و بیان روان آن است.
«هفت روز آخر»
نویسنده: محمدرضا بایرامی
با اینکه سالهای زیادی از انتشار «هفت روز آخر» میگذرد، اما هنوز هم میتوان گفت یکی از بهترین و عمیقترین کتابهایی است که روزهای آخر جنگ تحمیلی در آن تصویر شده است. در این کتاب با مجموعه یادداشتها و خاطرههای محمدرضا بایرامی، خالق کتاب «عقابهای تپه شصت» از هفت روز آخر جنگ روبهرو هستیم. خستگی، دلهره و اضطراب از پایان جنگ، پذیرش قطعنامه و استواری مردان آماده نبرد در این کتاب بهخوبی تصویر شده است. بایرامی در این کتاب فضایی واقعی را پیش چشم خواننده مینهد و او را با خود به عمق داستان میبرد و در زیر و بم ماجراها و توصیف جزئیات او را با خود شریک میکند.
«شازده حمام»
نویسنده: محمدحسین پاپلی یزدی
این کتاب روایت خاطرات شیرین و خواندنی دوران کودکی حسین پاپلی یزدی در محلهای فقیرنشین در شهر یزد است که در دو جلد منتشر شده است. او در این کتاب گوشهای از اوضاع اجتماعی شهر یزد را در دهههای 1330 توصیف میکند. پاپلی دانشآموخته جغرافیا در ایران و استاد مدعو دانشگاه سوربن است. وی در سال 1327 خورشیدی در یزد به دنیا آمد و دوران کودکی و نوجوانی خود را در آنجا گذراند. او در این کتاب به روایت خاطرات خود از محله قدیمیاش در شهر کهن یزد میپردازد.
«بینام اعترافات»
نویسنده: داوود غفارزادگان
کتاب «بینام اعترافات» با یک ماجرای تلخ آغاز میشود که روایتی کوتاه از آن را در کتاب میخوانیم. پدری فوت میشود و از همه ماترک او تنها یک خودنویس به پسرش به ارث میرسد و حالا اوست که سعی دارد از لابهلای انبوهی از یادداشتهایی که در ابتدا بیفایده مینماید، داستانی را روی صفحات کاغذ پاکنویس کند. داستانی که قهرمان و راوی آن نوجوانی است که با پدر و عمویش در روستاها به کار شبیهخوانی مشغول هستند، آن هم در دورهای که دولت از این کار دل خوشی ندارد و با اجرای این مراسمها موافق نیست. این رمان نمونهای است قابل اعتنا از طبعآزمایی نویسنده برای خلق لحن داستانی متفاوت و در این مسیر استفاده از دیالوگهای صریح و کوتاه با چاشنی استفاده از عبارات و جملاتی به زبان آذری که هم شیرین است و هم تاثیرگذار و جذاب.
سروش صحت
تعطیلات عید فرصت مناسبی برای خواندن کتابهای داستایوفسکی است.
چون کتابهای داستایوفسکی، کتابهای سنگینی است و باید فرصت مناسبی برای خواندن این کتابها باشد.
«جنایت و مکافات»، «ابله»، «شیاطین» و «برادران کارامازوف» کتابهایی هستند که برای این تعطیلات معرفی میکنم، این کتابها، کتابهای قطوری است که حتما باید خوانده شود و چه زمانی بهتر از تعطیلات عید که انسان وقت زیادی برای خواندن دارد، برای همین به مخاطبان جوان شما توصیه میکنم این کتابها را بخوانند.