رویکرد دانشگاههای انتفاعی و غیرانتفاعی جامعه را دو قطبی میکند. دو قطبی شدن یعنی ایجاد فاصله بین فقیر و غنی، یعنی ایجاد فاصله طبقاتی. یعنی با دو عینک به جامعه نگاه کردن. بعضیها باید مجانی تحصیل کنند و بعضی باید پول بدهند.
این رویکرد مناسبی نیست. به نظر من دانشگاه آزاد اسلامی باید به سمت گرفتن بودجه از منابع عمومی مانند عوارض، آبونمان و... برود. باید بخشی از هزینهها را از کل جامعه و آن هم نه به صورت مساوی بلکه پلکانی تامین کند. مانند صداوسیما که سهمی از آبونمان برق را بر میدارد. این کار باعث میشود به کسانی که دستشان به دانشگاه دولتی نمیرسد ظلمی نشود. جلب مشارکت عمومی آحاد مردم براساس عدالت در توانایی پرداخت و عدالت از منفعت استفاده از امکانات جامعه و بخشی نیز به صورت شهریه تامین شود. توسعه دانشگاه با توسعه ساختمان ایجاد نمیشود. دانشگاه باید با کیفیت توسعه پیدا کند. کیفیت با بردن میز و صندلی به وجود نمیآید. باید یک نظام هدفمند آموزشی در رشتههای کاربردی مورد نیاز جامعه و براساس خلأهای بازار کار، تعریف شود و بعد براساس آن قطبهای آموزشی و پژوهشی در نقاط مختلف براساس آمایش سرزمینی ایجاد شود. باید قطبهای آموزشی و پژوهشی را براساس نیاز منطقه مستقر کنیم و بر حسب نیاز بومی منطقه نیروهای تخصصی را جذب کنیم تا این کار متضمن حداکثر بهرهوری امکانات و حداقل هزینههای بهرهوری باشد.
رویکرد توسعه اماکن و ساختمانهای دانشگاه آزاد اسلامی نمیتواند رویکرد صحیحی باشد. این طرحی ناقص بود. براساس نیاز و آمایش سرزمینی دانشگاهها استقرار پیدا نکردهاند. بر حسب نقشه جامع علمی که مستند به آمایش سرزمین باشد گسترش دانشگاه آزاد اسلامی اجرا نشده است. دانشگاه آزاد اسلامی باید از امکانات موجود خودش در قالب یک پروژه میدانی پژوهشی با تعریف کاربریهای مختلف استفاده کند و برای خود درآمد ایجاد کند. میتوان در جایی که استعداد جذب دانشجو وجود ندارد یک ساختمان را اجاره داد. یا ساختمانی را تجهیز کارگاه کرد تا تشکلهای دانشبنیان برای انجام پژوهش از آن استفاده کنند. میتوان در یک ساختمان ستاد عملیاتی ایجاد کرد یا به تاسیس یک فن بازار اقدام کرد.
همچنین تاسیس پردیس فناوری از دیگر راهکارهای استفاده از پتانسیل دانشگاه آزاد اسلامی است. میتوان انواع کاربریها را برای امکانات فیزیکی دانشگاه آزاد اسلامی شناسایی کرد و از این امکانات برای تامین درآمد استفاده کرد. باید در یک پروژه تحقیقاتی، کاربریهای مختلف برای ابنیه دانشگاه آزاد اسلامی پیدا شود تا از این طریق به درآمدزایی دانشگاه کمک شود. دانشگاه آزاد اسلامی با این راهکارها میتواند بخش اعظمی از نیازهای هزینهای خود را جبران کند.