جشنواره موسیقی فجر به فرهنگسراهای جنوب شهر تهران رسید؛
عاطفه جعفری، خبرنگار گروه فرهنگ: موسیقی انگار جنسش متفاوت از هنرهای دیگر است. فراگیری این هنر که با لحظه لحظه زندگی و روح ما سروکار دارد، یکی از نقاط متمایزش با دیگر وجوه هنری است و آن را تبدیل کرده به اکسیری برای جلا دادن روح آدمی. وقتی وقایع و اتفاقات روز‌ها و سال‌های اخیر را از سر می‌گذرانیم، با خود می‌گوییم ای‌کاش فرصتی پیش می‌آمد و تدبیری بود تا همه مردم ایران در یک جمع باشکوه کنار هم بنشینند و اکسیر موسیقی، روح جمعی آنها را برای لحظاتی آرام کند. قطعا جشنواره موسیقی فجر می‌تواند یکی از این گریزگاه‌ها برای فرار از تشویش عمومی باشد. مدیران موسیقی یک سال فرصت داشتند که فضای اجتماعی ایران را از سال پرتنش خارج کنند و رخصتی که به اهالی موسیقی دادند با اقبال آنها و هنرمندان موسیقی مواجه شد. با نگاهی به جدول اجراهای مختلف، می‌توان تنوع و گستردگی حضور خوانندگان این دوره را ببینید.
جشنواره موسیقی فجر با ایده‌آل‌ها فاصله زیاد دارد و قطعا تدبیر و ذکاوت خاصی لازم است که کنسرت‌های موسیقی عرصه عمومی‌تری را در بین مردم ایران به‌دست آورد؛ اما اگر بخواهیم فقط به این دوره از جشنواره نگاه کنیم، می‌توان گفت که در مقام مقایسه از یک نظر به نسبت جشنواره موازی خودش یعنی جشنواره فیلم فجر پیشتاز بوده است؛ اینکه حداقل تلاش شده برای بازگشت هنرمندان موسیقی به جشنواره فجر راهبندان نکنند و با حفظ رواداری برای بازگشت حضور جمع متنوعی از اهالی موسیقی، به مخاطبان این هنر احترام بگذارند. در گزارش امروز به سراغ سی و نهمین دوره جشنواره موسیقی فجر رفتیم تا بدانیم در بخش‌های مختلف این جشنواره چه خبر است و چه اتفاقاتی قرار است رقم بخورد. گفت‌وگویی با رضا مهدوی، دبیر این دوره از جشنواره داشتیم تا برایمان از اتفاقات خاص جشنواره بگوید و همچنین آماری از 9 ماهی که در این سال بر حوزه موسیقی گذشت، ارائه می‌شود.
همه آمدند
کرونا و درگیری چند‌ساله با آن و بعد هم اتفاقات سال 1401 انگار جان موسیقی را گرفت و همه اهالی موسیقی از این نبودن در صحنه ناراضی بودند اما از ابتدای سال کنسرت‌های زیادی برگزار شد و در جشنواره امسال هم اسامی زیادی از خوانندگان پاپ و سنتی دیده می‌شود که حداقل یک اجرا را دارند. علی زندوکیلی، محمد معتمدی، سالار عقیلی، آرون افشار، مسعود صادقلو، علی طلیسچی، آرمین زارعی، اشوان، آرش و مسیح، مهدی احمدوند، سهراب پاکزاد، حمید هیراد و مصطفی راغب و محسن یگانه از جمله خوانندگانی هستند که در این دوره از جشنواره حضور دارند و نشان از این دارد که هنرمندان پاپ و سنتی در اجراهای صحنه‌ای پرقوت حاضر شدند و به قول معروف همه آمدند.
امیرحسین سمیعی، مدیرکل دفتر موسیقی که حدودا یک و ماه و نیم است برای این سمت حکم گرفته است، جشنواره امسال را متفاوت با سال گذشته ارزیابی می‌کند و حضور خوانندگان پاپ را در این دوره مثبت ارزیابی می‌کند و می‌گوید: «من موسیقی پاپ را سرچشمه همه جریان‌های موسیقی می‌دانم که می‌تواند از بستر موسیقی ایرانی و موسیقی نواحی ما بهترین محل برای آشتی مخاطب با جریان جدی موسیقی باشد. اصلا ما برای معرفی موسیقی خوب به جوان‌ها چه کرده‌ایم؟ ما نباید ورود جریان جدی و تخصصی موسیقی به موسیقی پاپ را نادیده بگیرم. این موسیقی سهم شنیداری بسزایی دارد که باید با اضافه کردن یک نگاه کیفی خوب آن را به نقطه مطلوب برسانیم. برای نخستین بار، بخش قابل توجهی از اجراهای گونه «پاپ» این نوبت از جشنواره را به فرهنگسرای بهمن تهران و توجه‌دهی به تراکم سکنه و نیز جوان بودن ترکیب جمعیتی و جغرافیای پیرامونی این فرهنگسرا اختصاص داده شده است.»
بیش از هزار اجرای صحنه‌ای در سال 1402
در سال 1398، طبق آماری که سید‌عباس صالحی، وزیر سابق ارشاد در اختتامیه سی و پنجمین دوره موسیقی فجر اعلام کرد، «92 درصد مردم ایران موسیقی گوش می‌دهند. همچنین میانگین مصرف روزانه ایرانی‌ها در سن 15 تا 22 سال، 92 درصد است. مردم ایران روزانه یک ساعت و 12دقیقه و در سن 15 تا 29 سال دو ساعت به موسیقی گوش می‌دهند.» این آمارها همه نشان از علاقه بسیار مردم به این هنر است. در گزارش‌های مختلف این چند ماه آمارهای متعددی از برگزاری کنسرت‌ها منتشر کردیم و طبق آمار جدیدی که دفتر موسیقی در اختیار روزنامه «فرهیختگان» قرار داده است؛ طی 9 ماه سال، 1205 اجرای صحنه‌ای، 2924 اجرای صحنه‌ای موسیقی، 189 آلبوم موسیقی، 14 آلبوم تصویری موسیقی، 2832 تک‌آهنگ، 6051 شعر، 12 گروه برای اجراهای صحنه‌ای از کشور خارج شده‌اند و 153 نماهنگ، 63 کتاب گویا و 6 جشنواره برگزار شده است.
عدالت فرهنگی؛ نقطه‌قوت جشنواره
بلیت‌های گران کنسرت‌های موسیقی همیشه یکی از مواردی بوده است که باعث می‌شود مردم نتوانند خیلی از آن لذت ببرند، برای همین است که جشنواره امسال برای این موضوع تدارک ویژه‌ای دیده و با شعار عدالت فرهنگی فرهنگسرای بهمن در نازی‌آباد را برای برگزاری برخی از کنسرت‌ها انتخاب می‌کنند تا مردم بتوانند این کنسرت‌ها را درک کنند و البته بهای بلیت را هم کمتر انتخاب کردند تا این مشارکت بیشتر شود.
امیرحسین سمیعی، مدیرکل موسیقی در مورد عدالت فرهنگی و مدلی که برای جشنواره امسال تدارک دیده‌اند، در پیامی که برای این جشنواره داده است، می‌گوید: «مردمی بودن و برای مردم بودن برنامه‌ریزی‌ها، فعالیت‌ها و ارائه رویدادهای خرد و کلان موسیقایی است و بر این اساس، سی و نهمین جشنواره بین‌المللی موسیقی فجر، ضمن حفظ و تداوم تجربیات جشنواره‌های پیشین، در راستای تحقق بخشیدن به شعار محوری عدالت فرهنگی و تعادل جغرافیایی، مجموعه رخدادها و توزیع فرصت‌های هنری این جشنواره، علاوه بر تهران، در 14 استان کشور، به طور همزمان، به ظهور و بروز رسیده است.»
