کمک کنیم غنی‌پور تعطیل نشود

عاطفه جعفری، خبرنگار گروه فرهنگ: جوایز ادبی همیشه مهم هستند. نکته مهم در جوایز ادبی این است که گاهی مردم سلیقه‌شان برعکس آن چیزی را نشان می‌دهد که انتظار داریم. دی‌ماه سال 1396، خبرگزاری «ایبنا» در یک نظرسنجی از مردم پرسیده بود که کدام جایزه داستانی به سلیقه شما نزدیک‌تر است؟ نکته جالب اینکه در این نظرسنجی اسامی مختلفی مثل جایزه جلال آل‌احمد، جایزه دوسالانه شیراز، جایزه هفت اقلیم، جایزه احمد محمود، جایزه سیلک کاشان، جایزه شهید غنی‌پور، جایزه مهرگان ادب، جایزه واو و جایزه پروین به چشم می‌خوردند اما در این بین بیشترین بازخورد و نظر برای جشنواره ادبی شهید غنی‌پوربود؛ جشنواره‌ای که به اسم یک شهید و در مسجد برگزار می‌شد و پایه‌گذار آن نویسنده فقید امیرحسین فردی است. جشنواره‌ای مردمی و به قول رضا امیرخانی، نویسنده شناخته‌شده کشورمان تنها جشنواره‌ای که برای گرفتن جایزه‌ات باید کفشت را دربیاوری. این جایزه از قدیمی‌ترین جایزه‌های ادبی بخش خصوصی است و آثاری که برای داوری به این جایزه ادبی ارسال می‌شدند زیر نظر نویسندگان مسجد جوادالائمه بررسی می‌شد. روز گذشته شورای نویسندگان مسجد جواد‌الائمه(ع)، همزمان با اعطای جوایز برندگان دوره بیست‌و‌دوم پایان فعالیت این جایزه را اعلام کردند. این اتفاق شاید در فضای فرهنگی ایران عجیب نباشد و نمونه‌های مشابه چنین وضعیتی را شاهد باشیم اما می‌تواند محل پرسشی باشد از اینکه چرا و چگونه ظرفیت‌های اینچنینی به‌راحتی از بین می‌روند.

شورای نویسندگان مسجد جواد‌الائمه(ع)، برگزارکننده جایزه کتاب سال شهید غنی‌پور با تحلیل چالش‌ها و اولویت‌های ادبیات داستانی معاصر ایران و توجه به شرایط موجود و پیدایش نیازهای جدید مخاطبان، تصمیم گرفت همزمان با اعطای جوایز برندگان دوره بیست‌و‌دوم، پایان فعالیت این جایزه را اعلام کند.
شورای نویسندگان مسجد جواد‌الائمه(ع) در بیانیه‌ای اعلام کرد:
«رَبِّ أَدْخِلْنِی مُدْخَلَ صِدْقٍ وَ أَخْرِجْنِی مُخْرَجَ صِدْقٍ «آیه ۸۰ سوره اسراء»؛ آفرین جان‌آفرین پاک را که قسم یاد کرد بر قلم صنع و کتاب راز‌آلود آفرینش را با جوهر دریای کرم و رحمت بی‌انتهایش رقم زد. صورتگر بی‌بدیلی که «ز آب و ز گل آینه‌ای کرد و برابر گرفت» و با خلق نبی‌ اکرم، محمد مصطفی (صلی الله‌ علیه و آله) و ائمه اطهار (علیهم السلام) لطف بیکران خداوندی‌اش را بر آدمیان تمام کرد. سلام بر رهاگردیدگانی که در این گذر‌گاه خاکی «نظر کردند به وجه‌الله» و در آستان ربوبی ذات اقدس حق، به مقام والای شهادت نایل آمدند؛ به‌ویژه شهید حبیب غنی‌پور، عاشق وارسته‌ای که به اعتبار و آبرویش، چراغ محفل «شورای نویسندگان مسجد جواد‌الائمه» را افروختیم تا بهانه‌ای باشد برای گرد آمدن جان‌های شیفته کلمه و ادب در آن گوشه روشن و پاک. همچنین گرامی می‌داریم نام و یاد زنده‌یاد امیر‌حسین فردی، بنیانگذار شورا و مجاهد نستوه عرصه قلم را که یک عمر «به تایید نظر حل معما می‌کرد.» جریان ادبی شورای نویسندگان مسجد جواد‌الائمه(ع) طی قریب به نیم قرن تکاپو - با این باور که ادبیات غنی و داستان‌های اصیل، ملت‌های فهیم می‌پرورند- همواره کوشیده است در مسیر صدق گام بردارد و ضمن ادای دین به آرمان‌های بلند ملت عزیز ایران، با پایبندی به اصول حرفه‌ای ادبیات داستانی، به قدر بضاعت، در خدمت رشد و بالندگی ادبیات داستانی سازنده و متعهد کشورمان باشد. امر خطیری که برگزاری 22 دوره جایزه انتخاب کتاب سال شهید حبیب غنی‌پور طی سه دهه، ازجمله مصادیق آن است. این شورا که همیشه آینه‌دار اوضاع و فرزند زمانه خود بوده است، طی نیم قرن گذشته رویکردهای زیر را بر حسب مقتضیات و شرایط جامعه اتخاذ نموده است: دوره اول: در اواسط دهه پنجاه، به همت زنده‌یاد امیر‌حسین فردی، محافل داستان‌خوانی و قصه‌گویی در کتابخانه مسجد جواد‌الائمه(ع) در یکی از محله‌های جنوب غرب تهران برگزار گردید. در این دوره تلاش می‌شد ذائقه مخاطبان و اعضای کتابخانه -که بالغ بر هفت‌هزار نفر بودند- با روایت‌های جذاب و اثر‌گذار شیرین گردد و ظرفیت قصه و داستان- که نزدیک‌ترین رسانه به تارهای فطرت بشر است- برای پرورش فکر و روح کودکان و نوجوانان به کار گرفته شود.

دوره دوم: پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷، جلسه‌های داستان‌نویسی - دوشنبه‌های هر هفته- با حضور اعضای فعال‌تر و علاقه‌مندان به داستان‌نویسی، آغاز شد و رونق خاصی به فعالیت‌های این جمع بخشید. جلسات صمیمی و پر‌شور این گروه یاد‌گیرنده، هجده سال دوام داشت که حاصل آن معرفی چندین نویسنده و منتقد ادبی به جامعه ادبیات داستانی ایران بود. دوره سوم: در سال ۱۳۶۵ و پس از شهادت حبیب غنی‌پور- یکی از اعضای خلاق این شورا که آن زمان دانشجوی رشته ادبیات فارسی دانشگاه شهید بهشتی بود- ایده برپایی «جایزه انتخاب کتاب سال شهید حبیب غنی‌پور» توسط امیر‌حسین فردی، در کنار مزار آن نویسنده شهید مطرح و در سال ۱۳۷۶ اولین دوره این جایزه خود‌جوش و مردمی برگزار شد. طی برگزاری بیست‌و‌دو دوره این جایزه، آثار برتر نویسندگان در زمینه داستان کودک، نوجوان و بزرگسال معرفی شدند که جزئیات آن در وب‌گاه این جایزه ثبت گردیده است. دوره چهارم: این شورا با تحلیل چالش‌ها و اولویت‌های ادبیات داستانی معاصر ایران و توجه به شرایط موجود و پیدایش نیازهای جدید مخاطبان، تصمیم گرفت همزمان با اعطای جوایز برندگان دوره بیست‌و‌دوم، پایان فعالیت این جایزه را اعلام دارد و از این پس، توان خود را صرف زمینه‌های دیگری کند که تربیت نسل جدید داستان‌نویسان و انتقال تجربه‌ به نویسندگان نو‌قلم، از آن جمله‌اند. امید است این تلاش‌های هر‌چند اندک، مورد رضایت باری‌تعالی قرار گرفته و پاسخگوی بخشی از نیازهای ادبیات داستانی میهن عزیزمان باشد.»

برای خواندن متن کامل گزارش، اینجا را بخوانید.