چند قدم‌ مانده به اکران «مست عشق»

عاطفه جعفری، خبرنگار گروه فرهنگ: شهریور 1398 خبر ساخت فیلم جدید حسن فتحی در رسانه‌ها چرخید؛ فیلمی که اسم بازیگرانش می‌توانست مخاطب را جذب کند و حتما اگر یک سری مشکلات و حاشیه‌ها برای فیلم پیش نمی‌آمد، تا به الان اکران شده بود. فتحی فیلمبرداری فیلم سینمایی مست عشق را در پاییز 1398 شروع کرد؛ کاری که تولید مشترک میان ایران و ترکیه بود. این فیلم برشی از زندگی مولانا جلال‌الدین محمد بلخی و شمس تبریزی را روایت می‌کند و فیلمنامه‌اش را فرهاد توحیدی و حسن فتحی با هم نوشته‌اند. از سال 1398 تا به امروز(آبان ماه 1402) حاشیه‌های زیادی برای این فیلم به وجود آمده است و همین حاشیه‌ها باعث شده که تا الان این فیلم به اکران نرسد. وزیر ارشاد در جلسه‌ای که روز گذشته با سفیر ترکیه در ایران داشت اشاره‌ای به روند ارائه مجوز این فیلم در سازمان سینمایی کرد و از اکران آن خبر داد. در گزارش امروز نگاهی داشتیم به اتفاقاتی که در این پنج سال بر ساخته حسن فتحی گذشته است.
۲۴ شهریور ۹۸ اعلام شد قرار است داستان زندگی شمس و مولانا ساخته شود. اثری به نام «مست عشق» که حسن فتحی آن را کارگردانی کرده و مهران برومند تهیه کنندگی این پروژه سینمایی را برعهده داشت. گفته می‌شد که قبل از شروع فیلمبرداری، حدود سه سال برای این پروژه زمان گذاشته شده است. ابتدا نام شهاب حسینی به‌عنوان بازیگر نقش ‌شمس تبریزی‌ بر سر زبان‌ها افتاد. این خبر با واکنش‌های مثبت از سوی خیلی از سینمادوستان و کاربران شبکه‌های مجازی همراه شد، اما بعد با منتشر شدن یک گفت‌وگو از فرهاد توحیدی، اولین حاشیه فیلم رقم خورد. او در مصاحبه‌ای گفته بود که بازیگر نقش مولانا در این فیلم که محصول مشترک ایران و ترکیه است، از کشور ترکیه خواهد بود و همین باعث شد انتقادهای زیادی مطرح شود مبنی‌بر اینکه چرا برای یک شاعر ایرانی باید بازیگر ترک انتخاب شود؛ آن هم وقتی که اتفاقا باید تلاش کنیم از مصادره این شاعر به نام کشوری دیگر جلوگیری شود. این انتقادها با واکنش عوامل فیلم همراه بود با این تاکید که داستان فیلم کاملا در فضایی ایرانی با تاکید بر ایرانی بودن این شاعر نوشته شده است اما این دفاع کافی نبود و ماجرا تا جایی پیش رفت که حسن فتحی اعلام کرد‌ بازیگر نقش مولانا هم ایرانی است. درنهایت با فاصله بسیار کمی از بروز این حاشیه‌ها، پارسا پیروزفر به‌عنوان بازیگر نقش ‌مولانا‌ معرفی شد که این هم مثل خبر انتخاب شهاب حسینی بازتاب‌های مثبتی داشت و بسیاری این دو را گزینه‌های خوبی برای مولانا و شمس می‌دانستند. همان زمان بازیگران دیگر فیلم مثل ابراهیم چلیکول، ‌هانده ارچل، سلما ارگچ، بنسو سورال، بوراک توزکوپاران، بوران کوزوم و حسام منظور هم معرفی شدند.
سه هفته بعد یعنی در تاریخ ۱۶ مهر ۹۸ فیلمبرداری ‌مست عشق‌ شروع شد و پس از آن همایون شجریان و سهراب پورناظری به‌عنوان خواننده و آهنگساز این فیلم معرفی شدند. در یک اتفاق عجیب کمتر از سه ماه بعد یعنی اوایل دی ۹۸ اعلام شد که فیلمبرداری این اثر سینمایی روبه پایان است و احتمالا در سال ۱۳۹۹ به صورت بین‌المللی اکران شود. اواخر تابستان ۹۹ برخی عوامل سریال از بدقولی سازندگان اثر خبر دادند. ۲۶ مهر ۱۳۹۹، سهراب پورناظری سازنده موسیقی این فیلم از نیمه‌کاره ماندن فیلم حسن فتحی خبر داد و اعلام کرد که این فیلم رها شده و به مرحله پایانی نرسیده است. تقریبا همه با این مساله قانع شده بودند که تکلیف این سریال به کجا رسیده تا اینکه چهار روز بعد از آن ماجرا، یعنی ‌۳۰ مهر ۱۳۹۹‌، ویدئویی تازه از سکانس‌های تازه ‌مست عشق‌ منتشر شد و از قول روابط‌عمومی سرمایه‌گذار ترک فیلم اعلام کرد که تدوین نهایی فیلم حسن فتحی به پایان رسیده و در آذرماه همان سال و هفته جهانی مولانا این فیلم پخش جهانی خواهد شد.
حرف‌ها حکایت از شروع اکران بین‌المللی داشت و تقریبا ‌مست عشق‌ آماده این اکران بود، اما از همان زمان صحبت‌های متناقض عوامل دو طرف (ترک و ایرانی) شروع شد. همه نگاه‌ها به سمت سرمایه‌گذارن می‌رفت که می‌خواستند تغییراتی را در فیلم بدهند، همان زمان حسن فتحی واکنش تندی به این ادعاها نشان داد. او برای توضیح بیشتر یک فایل صوتی منتشر کرد و در آن گفت: «هرگونه دخل و تصرف در تدوین و امور فنی فیلم بدون اطلاع و هماهنگی و اجازه از کارگردان و تهیه‌کننده و سرمایه‌گذار ایرانی فیلم فاقد وجاهت اخلاقی و حرفه‌ای و واجد پیگرد قانونی است. حدود هشت سکانس مهم این فیلم هنوز فیلمبرداری نشده است. امیدواریم طی دو ماه آینده فیلمبرداری این سکانس‌ها انجام شود. درباره علت به تاخیر افتادن فیلمبرداری سکانس‌های باقی‌مانده علاوه‌بر اختلافات مالی بین سرمایه‌گذار ایرانی و ترکیه‌ای، شیوع بیماری کرونا نیز بسیار موثر بوده است.»
در همین گیرودار بود که فرهاد توحیدی وارد میدان شد تا کمکی به بهبود اوضاع کند. او در گفت‌وگویی وضعیت این اثر را مخاطره‌آمیز دانست و درباره این فیلم گفت: «این خبر نه‌تنها برای من به‌عنوان یکی از نویسندگان فیلمنامه، بلکه برای همه دست‌اندرکاران این پروژه که حدود چهار سال از عمر خود را به ساخت این فیلم اختصاص داده‌اند ناگوار و شوکه‌کننده بود. با پایان کار بازیگران ایرانی فیلم، حدود هشت سکانس از فیلم باقی ماند که این سکانس‌ها به بازی بازیگران ترک اختصاص دارد و فیلمبرداری آن حدود یک هفته زمان می‌برد. تنش‌هایی از همان زمان فیلمبرداری میان سرمایه‌گذاران ترکیه‌ای و ایرانی این پروژه وجود داشته است؛ تنش‌هایی که تلاش می‌شده با تفاهم حل شود اما ظاهرا این کوشش‌ها نافرجام بوده است.»
او با بیان اینکه اعتماد بیش از حد به سرمایه‌گذار ترک، یکی از اشتباه‌های گروه ایرانی این پروژه است و متاسفانه همه راش‌ها در اختیار طرف ترک است، گفت: «این خبر با هر نیتی که منتشر شده، باید آن را جدی گرفت و به آسانی از آن نگذشت و اجازه نداد زحمات گروهی که با اشتیاق و عشق فراوان به شمس و مولانا و با هدف خدمت به فرهنگ کشورمان دست به ساخت این پروژه زدند، پایمال شود. خانه سینما باید در راستای حمایت از تولیدات مشترک و احقاق حقوق همکاران خود وارد عمل شود. وضعیت فیلم مخاطره‌آمیز است و شخصا از وزارت امور خارجه هم درخواست کمک دارم.»
برای خواندن متن کامل گزارش، اینجا را بخوانید.