ندا اظهری، مترجم: وضعیت آموزش عالی و دانشگاه‌های دنیا بعد از همه‌گیری کرونا دستخوش تغییر و تحولاتی شد که برخی از آنها مثبت و به نفع دانشگاه‌ها و دانشجویان بود و برخی دیگر هم به ضرر آنها تمام شد. تعطیل شدن بسیاری از دانشگاه‌ها و تأخیر در بعضی فرآیندها از قبیل اعطای مدارک تحصیلی و فارغ‌التحصیلی از این دست مشکلات بود. در آمریکا بسیاری از فارغ‌التحصیلان در مقاطع مختلف به‌ویژه دکتری ماه‌ها چشم‌انتظار دریافت مدرک نهایی خود بودند تا به این امید بتوانند در بازار کار مشغول به فعالیت شوند. این برهه از تاریخ، افت و خیزهای زیادی را در نمودارهای آماری به دست‌آمده ایجاد کرد که این گزارش بخشی از آنها را به تصویر می‌کشد.

داده‌های مربوط به تاریخچه تحصیلی و دوره‌های اشتغال فارغ‌التحصیلی دریافت‌کنندگان مدرک دکتری می‌تواند مسیر شغلی بسیاری از آنها را روشن کرده و آنها را از بلاتکلیفی خارج کند. علاوه‌بر این، این امر به موسسات آموزشی و دانشگاه‌های آمریکا نیز کمک می‌کند تا به واسطه مدارکی که در اختیار فارغ‌التحصیلان خود قرار می‌دهند، هم نیروی کار موردنیاز را در فضاهای دانشگاهی به خدمت بگیرند و هم زمینه را برای حضور این دانشجویان توانمند در جامعه به‌منظور تصمیم‌گیری‌های مهم و برنامه‌ریزی‌های مبتنی‌بر داده فراهم کنند. «نظرسنجی مدارک دکتری کسب‌شده» (SED) سرشماری سالانه‌ای است که از سال 1957 آغاز به کار کرده و طی آن تمام افرادی که در یک سال تحصیلی مشخص مدارک دکتری پژوهشی خود را از سوی موسسه معتبر آمریکایی دریافت کرده‌اند، انجام می‌شود. این نظرسنجی توسط مرکز ملی آمار علوم مهندسی (NCSES) در بنیاد ملی علوم (NSF) توسط سه آژانس فدرال دیگر شامل موسسه ملی بهداشت، وزارت آموزش عالی وقف ملی برای حوزه علوم انسانی مورد حمایت قرار می‌گیرد. نظرسنجی SED، اطلاعاتی را درباره تاریخچه تحصیلی، ویژگی‌های جمعیت‌شناسی و دوره‌های تحصیلات تکمیلی دریافت‌کننده دکتری جمع‌آوری می‌کند. نتایج به‌دست‌آمده برای ارزیابی ویژگی‌های جمعیت دکتری و روند تحصیلات و مدارک دکتری استفاده می‌شود. شواهد بیانگر آن است که افزایش اعطای دکترای پژوهشی باعث شده تا تعداد دریافت‌کنندگان دکتری در آمریکا در سال 2022 به مرز رکورد برسد. به عبارتی، SED منبع اولیه اطلاعات در آمریکا به‌منظور ارزیابی روندها در ویژگی‌های دریافت‌کنندگان مدرک دکتری پژوهشی به شمار می‌رود که مشخص می‌کند کدام موسسات آموزشی دکتری پژوهشی و در کدام زمینه‌ها مورد حمایت قرار می‌گیرند. داده‌های سالانه SED برای به‌روزرسانی پرونده سوابق دکتری، از یک فایل کلی متعلق به دهه 1910 استفاده می‌کند که متعلق به تمام دریافت‌کنندگان دکتری پژوهشی در آمریکاست.

همه‌گیری کووید-19 بر کسب مدرک دکترای پژوهشی تاثیری منفی به جا گذاشت اما داده‌های جدید به‌دست‌آمده از نظرسنجی مدارک کسب‌شده دکترای نشان می‌دهد که تعداد مدارک اعطا‌شده دکتری دوباره به وضعیت قبل از همه‌گیری کرونا بازگشته است. داده‌هایی که از سال تحصیلی 2022 منتشر شده بیانگر آن است که بالاترین تعداد پذیرش دکترای پژوهشی در یک سال تحصیلی حدود 57 هزار و 596 نفر اعلام شده است. تأخیر در فارغ‌التحصیلی و سایر مشکلاتی که در فرآیند تکمیل الزامات مقطع دکتری رخ می‌دهد، از عوامل این افزایش به شمار می‌روند، به‌طوری‌که بیش از نیمی از دریافت‌کنندگان مدرک دکتری در سال 2022 که 54 درصد از آنها را زنان تشکیل می‌دهند، اعلام کرده‌اند این همه‌گیری در به تأخیر افتادن دریافت مدرک دکتری آنها بی‌تاثیر نبوده و از مهم‌ترین علل تاثیرگذار محسوب می‌شود. همچنین داده‌های جدید نظرسنجی SED نشان می‌دهد که بین سال‌های 2021 و 2022 نسبت دریافت‌کنندگان مدرک دکتری با تعهد نسبت به اشتغال در بخش دانشگاهی 3.7 درصد افزایش یافته است. باوجوداین، برای درک تاثیر کامل این همه‌گیری بر مدارک دکتری پژوهشی از سوی موسسات آمریکایی و دریافت‌کنندگان آنها، باید داده‌های چند سال مورد بررسی قرار گیرد.

با توجه به اینکه روند اعطای مدرک دکتری پژوهشی بار دیگر به وضعیت پیش از شیوع کرونا برگشت و تا جایی پیش رفت که یک رکوردشکنی در دانشگاه‌های آمریکا به جا گذاشت، شواهد حکایت از آن دارد که این تغییر روند به سمت اوج گرفتن، با فارغ‌التحصیلی دانشجویان دکتری که اتمام دوره دکتری آنها به دلیل همه‌گیری به تأخیر افتاده بود، قوت گرفت. همان‌طور که نمودارها نشان می‌دهند، بیش از نیمی از فارغ‌التحصیلان سال تحصیلی 2022 گزارش داده‌اند که زمان‌بندی تکمیل مدرک دکتری آنها به دلیل همه‌گیری ویروس کرونا به تعویق افتاده است. حدود 60 درصد از زنان دریافت‌کننده مدرک دکتری دارای افراد تحت تکفل و نیز 55.9 درصد از مردان دریافت‌کننده مدرک دکتری دارای افراد تحت تکفل، مدرک خود را با تأخیر دریافت کرده بودند. در میان دریافت‌کنندگان زن و مرد مدرک دکتری که فاقد افراد تحت تکفل بودند، تعداد 52.4 درصد مساوی گزارش شده است. در توضیح افراد تحت تکفل باید گفت که این افراد شامل کودکان یا بزرگسالانی هستند که حداقل نیمی از حمایت مالی خود را از دریافت‌کنندگان مدرک دکتری دریافت می‌کنند.

برای خواندن متن کامل گزارش، اینجا را بخوانید.