سروش صحت: «کتاب‌باز» محبوب‌ترین کارم است

معین احمدیان- عاطفه جعفری، گروه فرهنگ: سریال تازه سروش صحت به نام «مگه تموم عمر چند تا بهاره؟» این بار نه از تلویزیون که از شبکه نمایش خانگی فیلیمو پخش شد. با همان جهان قصه‌گویی خاص صحت و با همان مدل آدم‌هایی که انگار فقط توی کارهای او می‌شود پیدایشان کرد. فضای ذهنی که صحت و همکار نویسنده‌اش ایمان صفایی در قصه‌هایشان می‌نویسند و می‌سازند با اینکه در مدل سریال‌سازی ایرانی غریب به نظر می‌آید، اما زیاد طول نکشید تا برای مردم جا بیفتد. شاید برای بعضی‌ها کارهای صحت و جهانی که می‌سازد دور از دنیای واقعی و فانتزی باشد اما وقتی به او گفتیم، کارهایت سوررئال است، گفت: «من میانه‌ای با سوررئال ندارم. چیزی که در ذهن ماست، همین است که در زندگی رئال برای آدم‌ها اتفاق می‌افتد. همین الان که با شما حرف می‌زنم، مغزم جاهای دیگری هم هست و چیزهای دیگری هم یادم می‌آید. اینکه من دارم به چیزی نگاه می‌کنم، یک چیز دیگری هم یادم می‌آید یا شما که حرف می‌زنید، یک موسیقی برایم تداعی می‌شود، فکر نمی‌کردم سوررئال باشد و برای ما واقعی است.» این حرف‌های سروش صحت از این جهت برای ما بامزه و جالب می‌آمد که فضایی شبیه کارهایش در ذهن ما تداعی می‌کرد؛ فرض کنید وسط این گفت‌وگو یک عده نوازنده با همان سازهای سوسافون، ترومبون یا ترومپت، منتظر ایستاده باشند و با هر بار تمام شدن سوالات ما و جواب‌های او برایش بنوازند. 

سروش صحتی که اکنون ما می‌شناسیم از شمعدونی آغاز شده است. دوربین او از فضای محدود آپارتمان بیرون آمد و در شهر چرخید. کم‌کم شروع به فیلمبرداری به شیوه سکانس- پلان کرد و از همه مهم‌تر آنکه برای اولین‌بار سویه‌های غیررئال در سریال شمعدونی دیده شد. آرام آرام و سریال به سریال که پیش رفت، قصه‌ها و آدم‌هایش را ساخت و در سه فصل سریال لیسانسه‌ها به اوج خود رسید و اکنون به وجه غالب جهان قصه‌گویی صحت بدل شده است. جالب است که در همان سریال لیسانسه‌ها با همان ادبیات سوررئال، مدیران حاکمیتی، وعده‌وعیدها و میزان انتقادناپذیری مسئولان و مردم هم به باد انتقاد گرفته‌ شد. اتفاقا کار سختی که صحت داشت این بود که این پردازش‌های نامتعارف او چنان ظریف و زیبا انجام شود که موجب انقطاع ارتباط مخاطب با سریال نشود و مخاطبان سریال را حفظ کند. وسط گفت‌وگویمان با سروش صحت چندباری از بازگشتش به تلویزیون پرسیدیم و گفتیم اکثر کارها و کاراکترهایی که ساخته و برای طرفدارانش جذاب هستند، از دل این قاب جادویی بیرون آمده و چه خوب می‌شد دوباره این همکاری مشترک صحت و تلویزیون شکل می‌گرفت؛ اما می‌گفت در مورد بازگشت پیشنهادی ندارد و فعلا هم دوست دارد جای دیگری مثل همین پلتفرم‌های شبکه نمایش خانگی کار کند. سروش صحت اولین هنرمندی نیست که از تلویزیون کوچانده شده و احتمالا آخرین‌شان هم نیست و در دوران سلطه رسانه، افرادی مثل او در خارج از تلویزیون بیکار نمی‌مانند اما برای ما همچنان محل سوال است چرا تلویزیون نمی‌تواند از ظرفیت‌هایی که خودش ساخته به بهترین شکل ممکن بهره‌مند شود.

اگر این سوال شما هم است، پیشنهاد می‌کنیم متن کامل گفت‌وگو را از اینجا بخوانید شاید لابه‌لای حرف‌هایمان پاسخ را یافتید.