کمک‌درسی‌ها همچنان می‌تازند

عاطفه جعفری، خبرنگار گروه فرهنگ:حتما آمار بازگوکننده خوبی برای اوضاع و نشان دادن چهره واقعی حوزه نشر خواهد بود. در این سال‌ها بارها گزارش‌های آماری منتشر کردیم و از اوضاع نشر و چاپ کتاب گفتیم. درمورد پرفروش‌های این حوزه صحبت کردیم. وضعیت نشر در سال‌های اخیر خیلی خوب نبوده است. مشکلات اقتصادی سایه سنگینش را بر این حوزه انداخته است. کرونا هم دو سال این حوزه را درگیر کرد. البته داشتیم زمان‌هایی را که تعداد کتاب‌های منتشر‌شده به 110 هزار عنوان هم رسید. شاید این تعداد عناوین در نگاه اول خوب باشد، اما مهم‌تر از آن باید کیفیت آثار را ببینیم که تعداد تالیف و ترجمه‌ها چقدر است.
مشکلات حوزه کاغذ هم در این سال‌ها، بارها ناشران را به زمین زده و خیلی‌ها را ورشکسته کرده است. شاید با رونق گرفتن بازار کاغذ داخلی بتوان کمی از این زخم‌ها را ترمیم کرد. اما در گزارش امروز، آمار مقایسه‌ای چهار ماه اول 1402 با 1401 را منتشر کردیم و مثل همیشه بحث قیمت کتاب پررنگ‌ترین بخش این جدول مقایسه‌ای است، اما نکته‌ای که در این گزارش بررسی کردیم و شاید تا قبل از این توجه نشده بود، این است که بخش اعظمی از بالا بودن قیمت کتاب تحت‌تاثیر کمک‌آموزشی‌ها است که این موضوع را در این چهار ماه بررسی کردیم.

فروردین؛ منفی کتاب

طبق آمار خانه کتاب و ادبیات ایران، در فروردین سال 1402 ، 3 هزار و 369 عنوان کتاب در شمارگان 2 میلیون و 669 هزار و 235 نسخه در حوزه‌های مختلف منتشر شده است، این درحالی است که در مدت مشابه سال 1401 این اعداد به ترتیب، 6 هزار و 324 عنوان و شمارگان 5 میلیون 977 نسخه بوده است. تعداد کتاب‌ها با 39 درصد و تعداد شمارگان 17 درصد نسبت به مدت مشابه افت داشته است.

اردیبهشت؛ رشد ۴۷ درصدی قیمت

آمار موضوعی کتاب‌های ثبت شده در بانک اطلاعاتی خانه کتاب در اردیبهشت ۱۴۰۲ نشان می‌دهد در این ماه در مجموع ۱۰ هزار و ۱۷۶ عنوان کتاب از سوی هزار و ۴۰۵ ناشر منتشر شده است. در مقایسه با اردیبهشت 1401، 5 درصد افت داشته است. 

خرداد؛ رشد ۱۱۳ درصدی کمک درسی‌ها

در سومین ماه فصل بهار سال 1402 حدود 7 هزار و 608 عنوان کتاب منتشر شده است که در مقایسه با 8 هزار و 639 عنوان در دوره زمانی مشابه در سال 1401، 12 درصد کاهش داشته است. از میان کتاب‌های منتشر شده در خرداد امسال 5 هزار و 580 عنوان آثار تالیفی و 2 هزار و 28 عنوان آثار ترجمه شده هستند.
 

تیر؛ کتاب‌های کودک و نوجوان قوت می‌گیرند؟
در تیرماه 1402، تعداد 9 هزار و 674 عنوان کتاب منتشر شده است که در مقایسه با 8 هزار و 28 عنوان در دوره زمانی مشابه در سال 1401، 21 درصد افزایش داشته است. از مجموع کل کتاب‌های منتشر شده در تیرماه ۱۴۰۲، تعداد ۷ هزار و ۱۶۱ عنوان تالیف و ۲هزار و ۵۱۳ عنوان ترجمه بوده است. موضوعات ادبیات، کمک درسی، علوم اجتماعی، علوم عملی و دین بیش‌ترین سهم آثار تالیفی را به نام خود ثبت کردند و از موضوعات ادبیات، کودک و نوجوان، علوم عملی، فلسفه و روانشناسی و علوم اجتماعی بیشترین ترجمه صورت گرفته است....ادامه مطلب