کودکان جامانده از قطار آموزش

کودکان بازمانده از تحصیل شاید مظلوم‌ترین کودکانی باشند که دوست دارند سر کلاس درس بروند اما نمی‌توانند، دوست دارند ادامه تحصیل بدهند اما به دلیل نداشتن امکانات مجبور به ترک‌تحصیل می‌شوند. مهم‌ترین دلیل بازماندن آنها از تحصیل، مشکلات مالی و نداشتن درآمد است که اگر این معضل حل شود این کودکان هم می‌توانند به آرزوهای خود برسند.

اقتصاد می‌تواند به کودک بازمانده از تحصیل کمک کند      

  طاهره پژوهش*

متاسفانه وضعیت کودکان بازمانده از تحصیل به صورتی است که حتی آمار دقیقی از آنها اعلام نمی‌شود. براساس شنیده‌ها سال تحصیلی 9۶-9۵ بیش از 27هزار دانش‌آموز در پایه اول ثبت‌نام نکرده‌اند، این در حالی است که این آمار در سال تحصیلی گذشته 25هزار دانش‌آموز بود.  وقتی صحبت از کودکان بازمانده از تحصیل به میان می‌آید اولین تصویری که در ذهن نقش می‌بندد کودکان کار، افغان و مهاجر هستند زیرا این کودکان تمام وقت‌شان صرف کار کردن می‌شود و زمانی ندارند که بخواهند به مدرسه بروند.
 آنچه از مشاهدات ما به دست آمده این است که وضعیت کودکان بازمانده از تحصیل نسبت به سال‌های گذشته بدتر شده، یعنی تعداد کودکانی که هر روز به دلیل اقتصادی و فرهنگی نمی‌توانند رنگ مدرسه را ببینند بیشتر می‌شود.
موضوع دیگری که باعث ترک‌تحصیل دانش‌آموزان می‌شود رفتار نادرست در مدرسه است، بسیاری از مدیران مدرسه اینکه با زور مدرسه را اداره می‌کنند را جزء افتخارات‌شان می‌دانند اما متاسفانه همین رفتارهای نادرست باعث می‌شود دانش‌آموزان برای همیشه تحصیل را ترک کنند.
اگر پای درددل کودکان بازمانده از تحصیل بنشینید همه آنها دوست دارند به مدرسه بروند، اما به دلیل اینکه خانواده‌هایشان هشت‌شان گروی نه‌شان است باید تن به کار کردن بدهند و همیشه مدرسه و کیف و کتاب برایشان یک حسرت و آرزو بشود.  اما به راحتی می‌توان تک‌تک این دانش‌آموزان را به جریان آموزش برگرداند، دولت اگر به خانواده دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل کمک کند و مشکلات اقتصادی‌شان را حل کند، قطعا خانواده‌ها هم کودکان‌شان را سرکار نمی‌فرستند.  براساس قانون همه دانش‌آموزان حق تحصیل رایگان دارند و این حق از هیچ دانش‌آموزی نباید گرفته شود. این حق از هیچ کودکی به هیچ دلیلی نباید گرفته شود اگر قرار است عدالت آموزشی برقرار باشد باید همه کودکان از حق تحصیل رایگان بهره‌مند شوند.  باور داشته باشید تحصیل می‌تواند سرنوشت کودکان را تغییر دهد و آنها را به سمت زندگی سالم هدایت کند، به هر حال بیشتر دانش‌آموزانی که از تحصیل بازمی‌مانند در مناطق پایین و جرم‌خیز زندگی می‌کنند و قطعا تحصیل می‌تواند آنها را از آینده‌ای که سر ازکانون اصلاح و تربیت دربیاورند، نجات دهد.
*عضو هیات‌مدیره انجمن حمایت از حقوق کودکان

   تعریف  کودک جا‌مانده
منظور از کودک بازمانده از تحصیل، آن گروه سنى از جمعیت است که در سنین مدرسه؛ یعنى بین 6 تا ۱۸سال قرار دارند، ولی در ماه‌هاى تحصیلى و در چرخه‏ آموزشى کشور حضور ندارند؛ یعنى در زمان ساعات کار مدارس، خارج از مدارس هستند و به هر دلیلى یا اساسا وارد چرخه‏ آموزش نشده‌اند یا بعد از مدت کوتاهى از آن خارج شده‌اند.
کودکان بازمانده از تحصیل دو گروه هستند. گروهی مانند کودکان مناطق عشایری و روستاهای دورافتاده و کم‌جمعیت که از اول وارد سیستم آموزشی نمی‌شوند. گروه دوم کودکانی هستند که در ۶ سالگی وارد مدرسه می‌شوند و بعد از چند سال تحصیل به دلایل مختلف ترک‌تحصیل می‌کنند. این کودکان اغلب در سن کم وارد بازار کار می‌شوند. اکثر بازماندگان از تحصیل از این گروه هستند.

 آمار‌ها

9میلیون و ۷۰۰ هزار بی‌سواد در کشور وجود دارد که یک میلیون و ۴۳۰ هزار نفر آنها مربوط به کودکان 6 تا 18سال است.
 بین پسران روستایی 7 تا 10 ساله، تقریبا 7/94 درصد در مدرسه حضور دارند که این عدد برای پسران روستایی 11 تا 14 سال به 6/86 درصد و برای پسران روستایی 15 تا 17 سال به 5/56 درصد می‌رسد.