به گزارش «فرهیختگان»، مجتبی اردشیری، روزنامه‌نگار طی یادداشتی در روزنامه «فرهیختگان» نوشت: سی‌ونهمین جشنواره فیلم فجر در میان تمام شگفتی‌هایی که سال کرونایی 99 با خود به همراه داشت، به ایستگاه پایانی رسید. جشنواره‌ای که همچنان پس از برگزاری هم، بزرگ‌ترین امتیاز آن، حذف هیات‌انتخاب است و استقبال خیره‌کننده‌ای که سینمادوستان و سینماگران از این اتفاق به عمل آوردند. استقبالی که همه امیدوار هستند تا این اتفاق مانند تمام جشنواره‌های معتبر جهان به سنت هرساله جشنواره فجر تبدیل شده و تنها یک هیات‌داوران فیلم‌ها را ارزیابی کنند.
امسال از توفیقات کرونا بود یا از انتخاب دبیر جدیدی برای این رویداد، تیمی سینمایی برای ارزیابی آثار انتخاب شده بودند. تیمی که اگرچه برخی حرف‌وحدیث‌ها را درمورد سطح کیفی آثار برخی چهره‌ها با خود به همراه داشت اما سینمایی‌ترین تیمی بود که طی یک دهه اخیر، آثار جشنواره فجر را داوری کرده است. همین یک‌دستی سبب شد انتظارها درمورد نحوه انتخاب نامزدها و متعاقب آن برندگان جشنواره، بالاتر برود.
انتظارهایی که حالا با رونمایی از اسامی نامزدها، کمی عجیب به نظر رسیده و سوالات و غافلگیری را در خود به وجود آورده است. هرچند بخشی از این غافلگیری‌ها، اجتناب‌ناپذیر بوده و به رسم هرساله جشنواره‌های سینمایی جهان، پس از اعلام نامزدها تبدیل شده است.
در ادامه به مهم‌ترین این نکات خواهیم پرداخت. البته ذکر این نکته ضروری به نظر می‌رسد که اگر «قاتل و وحشی» حمید نعمت‌الله که یکی از متفاوت‌ترین آثار چند سال اخیر سینمای ایران است و جشنواره همواره به آثار وی علاقه‌مندی نشان داده، در رویداد امسال نمایش داده می‌شد، نه‌تنها به برگ‌برنده و سوگلی این دوره تبدیل می‌شد بلکه تغییرات بسیاری در نوع چینش نامزدها و البته برگزیدگان روز آخر به وجود می‌آورد که متاسفانه این اتفاق رخ نداد تا جشنواره امسال از نعمت یک فیلم جریان‌ساز محروم بماند.
1 _«شیشلیک» محمدحسین مهدویان مانند آثار قبلی کارگردان، نتوانست اجماع موافقان زیادی را شاهد باشد. فیلم اگرچه تا امروز، بیشترین میزان استقبال را از سوی مخاطبان داشته اما چندان از سوی منتقدان و اهالی رسانه موردتوجه قرار نگرفت. به این فهرست اضافه کنید، هیات‌داوران جشنواره که فیلم را در هیچ یک از شاخه‌های اصلی نامزد نکرده و به تنها چهار مورد نامزدی در رشته‌های غیراصلی بسنده کرده‌اند.
2 _ در جشنواره امسال، هفت فیلم اولی حضور داشتند. یک فیلم از این جمع (خط فرضی) با توافق قبلی و به‌واسطه نمایش در جشنواره‌های خارجی، فرصت ارزیابی در بخش‌های بهترین کارگردانی و بهترین فیلم را از دست داد. نکته قابل‌توجه آنکه از 6 فیلم باقی‌مانده اول، تمام فیلم‌ها در بخش بهترین کارگردانی نامزد شدند. به‌عبارتی، تمام فیلم‌های اول جشنواره سی‌ونهم در رشته بهترین کارگردانی فیلم اول نامزد شدند که این اتفاق، برای نخستین‌بار است که در طول تاریخ برگزاری جشنواره رخ می‌دهد.
3 _ در هر دوره‌ای پس از اعلام اسامی نامزدها، نبود برخی نام‌ها، حاشیه‌هایی را برای هیات‌داوران رقم می‌زند. در جشنواره این دوره به دلیل کم بودن تعداد فیلم‌ها و البته تیم یک‌دست سینمایی، این انتظار وجود داشت که با نام‌های چندانی به‌عنوان غایب مواجه نباشیم. اما تنها با نگاهی به فهرست بازیگران مرد و زن، متوجه می‌شویم جای چند نفر به‌شدت خالی است. هدیه تهرانی و باران کوثری برای فیلم «بی‌همه‌چیز» و بهرام رادان و هوتن شکیبا برای «ابلق»، اصلی‌ترین این نام‌ها هستند که حداقل حق‌شان، حضور در جمع نامزدهای بهترین بازیگر بود.
هادی حجازی‌فر که سال گذشته «آتابای» و «دوزیست» را در جشنواره داشت و به شکل متعجب‌کننده‌ای، حتی به جمع نامزدها هم راه پیدا نکرد، امسال هم برای «بی‌همه‌چیز» که نقش‌آفرینی چشمگیری داشت، نامزد نشد تا پروسه ناکامی‌های این بازیگر در جشنواره فجر ادامه داشته باشد.
کامبیز دیرباز که طی چند روز گذشته، تمجیدهای بسیاری از بازی او در «تک‌تیرانداز» شده بود، دیگر ناکام بزرگ بخش بازیگری جشنواره امسال بود که نتوانست به جمع نامزدها راه پیدا کند.در مابقی رشته‌ها نیز جای موسیقی و فیلمبرداری «ستاره‌بازی» و موسیقی «روشن» خالی به نظر می‌رسد.
4 _ امسال به دلیل تعدد فیلمنامه‌های اقتباسی، این بخش از فیلمنامه‌های اورجینال و اصلی منفک شده است. اتفاقی که در برخی دوره‌های جشنواره رخ داده و سبب می‌شود تا انتخاب‌های دقیق‌تر و حرفه‌ای‌تری در زمینه فیلمنامه‌های جشنواره صورت پذیرد.
5 _ قطعا «یدو» شگفتی‌ساز جشنواره سی‌ونهم لقب گرفته است. فیلم کم‌ادعا و شریفی که توانست پابه‌پای «بی‌همه‌چیز» که کلی سروصدا به راه انداخته بود، در 13 رشته، بیشترین تعداد نامزدی را از آن خود کند. «زالاوا» با 10 و «ابلق» با 9 نامزدی، پرافتخارترین فیلم‌های جدول کاندیداهای جشنواره امسال محسوب می‌شوند.
در پایین این جدول نیز فیلم‌های «گیج‌گاه»، «خط‌فرضی»، «منصور»، «ستاره‌بازی» و «رمانتیسم عماد و طوبا» تنها با دو نامزدی قرار دارند.
جالب آنکه فارغ از «بی‌همه‌چیز» و «ابلق»، سه فیلم دیگری که بیشترین استقبال مردمی را به دنبال داشتند، نتوانستند رضایت هیات‌داوران را جلب کنند. طبق این گزارش، «شیشلیک» با چهار، «تی‌تی» با سه و «روشن» با چهار مورد نامزدی، علی‌رغم فروش بالای خود در سینماهای مردمی، فصل ناموفقی را در جدول کاندیداهای این دوره تجربه کردند.
6_ اگر از نظر ارگانی به نامزدها نگاه کنیم، متوجه می‌شویم بنیاد فارابی، بیشترین میزان نامزدی را به خود اختصاص داده است. طبق جدول نامزدها، این بنیاد که در تولید پنج فیلم یدو، زالاوا، تی‌تی، گیج‌گاه و رمانتیسم عماد و طوبا مشارکت داشته، روی هم 30 نامزدی داشته است.
«اول‌مارکت» که امسال با «روزی روزگاری آبادان» و «شیشلیک» در جشنواره حضور دارد، 11 نامزدی داشته است.
سازمان اوج که امسال دو فیلم «منصور» و «مصلحت» را داشت، روی‌هم‌رفته به 9 نامزدی رسید.
مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی هم که امسال تنها با فیلم «مامان» در جشنواره حاضر بود، موفق به دریافت پنج عنوان نامزدی شد.
مطالب پیشنهادی
