روایت غلط «ارز 4200 تومانی، قاتل نامرئی جوجه‌‌ها»

به گزارش «فرهیختگان»، حدودا از خرداد و تیر 1399، قیمت مرغ در بازار دچار نوساناتی شد و این نوسانات در شهریور و مهر 1399 به اوج خود و حدود 30 هزار تومان رسید. روزنامه دنیای اقتصاد در چنین فضای ملتهبی در 29 شهریور 1399 با انتشار مطلبی قابل تامل، ارز 4200 تومانی را عامل قتل جوجه‌ها و بی‌ثباتی در بازار مرغ عنوان کرد و حذف نرخ ارز 4200 و آزادسازی آن را به‌‌عنوان راه‌حل موضوع بیان کرد. بررسی‌های به عمل آمده در سطوح میدانی و اطلاعات دست‌اندرکاران اجرایی کشور آشکارا نشان می‌دهد که گزاره مذکور کاملا بی‌اساس بوده و هدف اصلی از ارائه این آدرس غلط، سوءاستفاده از احساسات مردم به سبب کشتار جوجه‌ها و بسترسازی برای تضعیف ارزش پول ملی و اعتباربخشی به نرخ‌های ارز افسارگسیخته در بازار غیررسمی بوده است. در همین راستا نکاتی قابل ملاحظه است.

تحلیل محتوا

به‌طور معمول، بازه زمانی تکامل جوجه تا یک مرغ بالغ به‌طور متوسط 30 تا 40 روز است، از همین‌رو مرغداران با توجه به پیش‌بینی و چشم‌اندازی که از تقاضای بازار دارند، اقدام به برنامه‌ریزی برای جوجه‌ریزی برای یک‌ماه پیش‌رو می‌‌کنند. عید نوروز و ماه مبارک رمضان، دو مقطع زمانی است که با توجه به افزایش تقاضای مرغ، مرغداران اقدام به افزایش 25 درصدی جوجه‌‌ریزی می‌‌کنند، به‌‌نحوی‌‌که از اواسط دی‌ماه، افزایش جوجه‌‌ریزی را انجام می‌‌دهند و برای ماه مبارک رمضان نیز حداقل یک‌‌ماه پیش از شروع ماه رمضان، افزایش جوجه‌‌ریزی را در دستور کار قرار می‌دهند. در سال 1398، افزایش جوجه‌ریزی توسط مرغداران همزمان شد با خبر ورود ویروس کرونا در کشور و با اعلام رسمی این خبر، بسیاری از فعالیت‌‌های اقتصادی با رکود مواجه شدند که آثار آن همچنان ادامه دارد. تقاضا برای مرغ از سوی خانوارها، رستوران‌ها، تالارها و نظایر آن در واکنش به خبر مذکور، افت شدید پیدا کرد و نمود آن در بازار به صورت افت شدید قیمت مرغ در مرغداری از 8 هزار تومان در اسفند 1398 به 6 هزار تومان در اوایل فروردین 1399 پدیدار گشت و عملا زیان مرغداران را در پی داشت. در پی افت قیمت مرغ و چشم‌‌انداز نامناسبی که در کوتاه‌‌مدت و بلندمدت برای طرف تقاضای بازار وجود داشت، تولید مرغ توسط مرغداران عملا صرفه اقتصادی نداشت و بنابراین، کاهش جوجه‌ریزی را در دستور کار قرار دادند. این امر منجر شد تا جوجه‌ها در جوجه‌کشی‌ها متقاضی نداشته باشد و از این رو، برخی، اقدام به معدوم‌‌سازی جوجه‌‌ها کردند. خاطرنشان می‌شود این موضوع مربوط به فروردین 1399 بوده و فیلم‌های منتشره نیز مربوط به همین تاریخ بوده است، لکن برخی رسانه به ویژه روزنامه دنیای اقتصاد، با سوءاستفاده از این فیلم‌ها، روایت غلط خود را بر آن سوار کرده و به تحریف موضوع پرداختند.

جمع‌‌بندی و پیشنهاد

با عنایت به نکات مذکور، آشکار است که معدوم‌‌سازی جوجه‌‌ها هیچ‌گونه ارتباطی به نرخ 4200 تومانی ارز نداشته و ناشی از شوک‌‌های تقاضا به‌دلیل شیوع ویروس کرونا و تغییرات قیمتی در بازار محصول مذکور بوده است. لیکن برخی رسانه‌ها که به‌دنبال منافع شخصی ناشی از افزایش نرخ ارز هستند و در این مسیر، حتی از قربانی‌کردن معیشت و زندگی مردم هیچ اِبایی ندارند، در این مورد نیز با ارائه آدرس‌‌های غلط، سعی در مقصر جلوه دادن ارز 4200 تومانی داشتند تا بتوانند زمینه حذف ارز مذکور را فراهم آورند.

پیشنهاد می‌‌شود که رسانه‌‌ها با آگاهی از نیت‌‌هایی که در پشت صحنه آدرس‌های غلط هست، اقدام به آگاه‌‌سازی جامعه درمورد علت اصلی موضوع کرده و سیاستگذاران را از اتخاذ تصمیم مبتنی‌بر محاسبات غلط، دور کنند.