«فرهیختگان» گزارش می‌دهد
ندا اظهریبه گزارش «فرهیختگان»، بسیاری از سیستم‌های آموزش عالی دنیا با مشکلاتی دست‌و‌پنجه نرم می‌کنند که نیازمند توجه بیش از پیش دولت‌ها هستند و در این میان، آمریکا هم به‌عنوان کشوری که بالاترین میزان دانشجویان بین‌المللی را در‌اختیار دارد و از نظر علمی موقعیت بسیار خوبی در دنیا دارد، با این مشکلات مواجه است. این مشکلات همیشه وجود داشته است اما در سال‌های اخیر که دونالد ترامپ رئیس‌جمهور این کشور بود، تصمیم‌گیری‌های نابخردانه باعث تشدید این چالش‌ها در نظام آموزش عالی آمریکا شد به‌طوری‌که هنوز هم بعد از پایان دوره ریاست‌جمهوری او، این مشکلات پابرجا هستند و چشم‌انتظار گوشه‌چشمی از‌سوی دولت جدید این کشور است تا شاید با اصلاحات اعمال‌شده بتوان آن را از خطر نابودی نجات داد.
معمولا دانشگاه‌ها و کالج‌ها برای حفظ پایداری خود به مدل‌های اقتصادی قدیمی وابسته هستند. این پایداری و ثبات در بیشتر موسسه‌ها و دانشگاه‌های خصوصی به‌معنای ثبت‌نام تعداد ثابتی از دانشجویان پرداخت‌کننده شهریه است. اما این پایداری درمورد دانشگاه‌ها و موسسه‌های دولتی کمی متفاوت است به‌طوری که به‌معنای دریافت اعتبارات دولتی دائمی و نیز درآمدهای شهریه‌ای است. سرعت تغییر در اقتصاد به‌ویژه همزمان با همه‌گیری کرونا، مدل‌های قدیمی را زیر سوال برده و موسسات آموزشی را برای تنظیم مجدد با استراتژی‌های خود تحت فشار گذاشته است. در روزهایی که به انتخابات آمریکا نزدیک می‌شد، جو بایدن، رقیب سرسخت ترامپ وعده‌هایی را به‌عنوان وعده‌های انتخاباتی خود مبنی‌بر رفع بسیاری از چالش‌های پیش‌روی آموزش عالی آمریکا عنوان کرد و با توجه به سیاست‌های خرابکارانه‌ای که مردم آمریکا در دوران ریاست‌جمهوری ترامپ شاهد آن بودند، امیدوار شدند که با بر سر کار آمدن بایدن، می‌توانند به اصلاح اوضاع دانشگاه‌ها در این کشور امیدوار باشند. حالا یک‌هفته‌ای از آغاز ریاست‌جمهوری بایدن در کاخ‌سفید می‌گذرد و همه نگاه‌ها به او و دولت جدید آمریکاست تا شاهد آن باشند که چقدر وعده‌هایی که داده شد، عملی می‌شوند و تا چه اندازه می‌توان روی حرفهای رئیس‌جمهور جدید حساب باز کرد.
چالش‌های نظام آموزش عالی
آموزش عالی و دانشگاه‌های آمریکا سال‌هاست با مشکلاتی دست به گریبان است که اوج آن در دوران ریاست‌جمهوری ترامپ بود. با آغاز همه‌گیری کرونا و رکود اقتصادی در بسیاری از کشورها از جمله آمریکا، بسته شدن مرزها، تعطیلی دانشگاه‌ها و بازگشت بسیاری از دانشجویان بین‌المللی که در دانشگاه‌های آمریکا تحصیل می‌کردند، باعث شد درآمد دانشگاه‌ها به‌شدت کاهش یابد و همین امر، این مراکز آموزشی را با چالش روبه‌رو کرده است. اما این تنها مشکل آموزش عالی این کشور نیست و چنانچه اصلاحاتی در این زمینه صورت نگیرد، نمی‌توان به رونق آن امیدوار بود.
کاهش 13 درصدی ثبت‌نام دانشجویان
به گزارش insidehighered، تحقیقاتی که روی آمار دانشجویان دانشگاه‌های آمریکا در ماه‌های اخیر به‌دست آمده حکایت از ریزش آمار ماهیانه دارد. نرخ ثبت‌نام دانشجویان مقطع کارشناسی در مقایسه با مقاطع دیگر کمتر است به‌طوری‌که آخرین آمار حکایت از کاهش 4/4 درصدی در این مقطع دارد. ثبت‌نام دانشجویان مقطع کارشناسی‌ارشد هم به حدود 2.9 درصد کاهش داشته است. ثبت‌نام دانشجویان سال اولی همچنان پایین است و به 13 درصد رسیده اما نسبت به قبل، درصد کمتری را به‌خود اختصاص می‌دهد. این درحالی است که ثبت‌نام دانشجویان سال اولی در کالج‌های آمریکا روند بهتری داشته‌اند به‌طوری که از کاهش 23 درصدی طی ماه‌های گذشته به کاهش 19 درصدی رسیده‌اند. اما اگر بخواهیم به‌طور کلی حساب کنیم، در سال 2020 حدود 19.7 میلیون دانشجو وارد دانشگاه‌ها شدند و آمارهای جدید نشان می‌دهد کل ثبت‌نام‌های دانشگاهی با کاهش2.5 درصدی در ترم پاییز روبه‌رو شدند که دوبرابر کاهش آمار ثبت‌نام‌ها در سال 2019 است. آموزش عالی دانشگاهی آمریکا در ترم پاییز حدود 400 هزار دانشجوی خود را از دست داد.
کاهش بودجه‌های دولتی
به‌طور قطع، کاهش بودجه‌های دولتی که به دانشگاه‌ها تعلق می‌گیرد، با امکانات و تسهیلاتی که دانشگاه‌ها در‌اختیار دانشجویان قرار می‌دهند، رابطه مستقیم دارد و می‌تواند دانشگاه‌ها را در شرایط سخت مالی قرار دهد. به گزارش مرکز اولویت‌ها و سیاست بودجه آمریکا، کاهش بودجه‌های دولتی در آموزش عالی آمریکا طی یک‌دهه گذشته تاثیر بسزایی روی افزایش چشمگیر شهریه‌های دانشگاهی داشته و فشار مضاعفی را روی دانشجویان وارد کرده به‌طوری که ثبت‌نام و فارغ‌التحصیلی را برای بسیاری از آنها دشوار کرده است. این کاهش بودجه همچنین نابرابری نژادی و طبقه اجتماعی را هم تشدید کرده به‌طوری که افزایش شهریه‌ها، بسیاری از دانشجویان خانواده‌های کم‌درآمد و دانشجویان رنگین‌پوست را از ادامه تحصیل بازداشته است. گزارش‌ها حاکی از آن است میزان بودجه تعلق‌یافته به آموزش عالی در سال 2018 بیش از 6/6 میلیارد دلار بود که کمتر از میزان بودجه سال 2008 بود و با توجه به تورم موجود هرگز قابل توجیه نیست. در سخت‌ترین سال‌ها بعد از رکود اقتصادی، کالج‌ها و دانشگاه‌های آمریکا با افزایش شهریه، کاهش هیات‌علمی، محدودکردن دروس ارائه‌شده و تعطیلی برخی پردیس‌ها سعی کردند این کاهش بودجه را جبران کنند. اما این روزها با توجه به همه‌گیری کرونا و رکود اقتصادی بیش از پیش که بر دنیا حاکم شده، افزایش شهریه‌ها بیش از هر زمان دیگری می‌تواند شرایط را برای دانشجویان به‌ویژه دانشجویان خانواده‌های کم‌درآمد و رنگین‌پوست دشوار کند که خطر ترک‌تحصیل آنها را تهدید می‌کند.
به گزارش nbcnews، کاشناسان مالی آموزش عالی پیش‌بینی کرده‌اند که بیشترین میزان کاهش بودجه‌های دولتی دانشگاه‌ها در دوران همه‌گیری کروناست به‌طوری‌که آموزش عالی آمریکا در این دوران با کاهش 110 میلیون دلاری روبه‌رو شده که به‌طور متوسط، هر موسسه و دانشگاه با کاهش حدود 4 درصدی بودجه مواجه شده است. این کاهش بودجه با کاهش درآمدهای ناشی از تعطیلی پردیس‌های دانشگاهی از فصل بهار و کاهش ثبت‌نام‌ها شدت گرفت.
کاهش ثبت‌نام دانشجویان بین‌المللی
آمریکا از دیرباز نخستین مقصد دانشجویان بین‌المللی در دنیا بوده است. به‌طور متوسط، شمار دانشجویان خارجی در این کشور از مرز یک میلیون نفر هم گذشته است. چنین شرایطی، علاوه‌بر جذب بیشتر دانشجو از سراسر دنیا، تسهیلات و امکانات با فناوری برتر و فرصت‌های برتر پژوهشی را هم وارد آمریکا می‌کند و همه اینها در کنار هم به‌نفع سیستم آموزش عالی و بالارفتن رتبه دانشگاه‌های آمریکا در جمع دیگر دانشگاه‌های دنیا تمام می‌شود. اما در بررسی‌های سال 2020 و همزمان با همه‌گیری کرونا و تعطیل‌شدن دانشگاه‌ها و آنلاین‌شدن آموزش‌ها، مشخص شد بیش از 700 دانشگاه و کالج در آمریکا با کاهش شدید دانشجوی بین‌المللی روبه‌رو شده‌اند به‌طوری‌که بین پاییز 2019 تا پاییز 2020، کاهش 16 درصدی دانشجویان بین‌المللی گزارش شده است، اما برخی گزارش‌های جدید حکایت از کاهش 43 درصدی میزان دانشجویان بین‌المللی دارند، به‌طوری‌که ده‌ها هزار دانشجوی خارجی از ثبت‌نام در دانشگاه خودداری کرده‌اند.
به گفته رئیس موسسه آموزش بین‌المللی آمریکا، تاکنون چنین کاهشی در این کشور بی‌سابقه بوده است. اما او ابراز امیدواری کرده که با پایان یافتن بحران کووید-19 در دنیا، دوباره اوضاع به روال سابق برمی‌گردد و دوباره دانشجویان بین‌المللی برای ادامه تحصیل وارد دانشگاه‌های آمریکا می‌شوند. کارشناسان معتقدند پیش از همه‌گیری کرونا، دانشجویان بین‌المللی حدود 44 میلیارد دلار به اقتصاد آمریکا تزریق و حدود نیم‌میلیون شغل را پشتیبانی می‌کردند. مقدار شهریه پرداختی توسط دانشجویان بین‌المللی به‌طور متوسط در مقایسه با دانشجویان بومی بالاتر است و همین امر، درآمد بالایی را نصیب دانشگاه‌ها می‌کند. اما در کنار درآمدی که این دانشجویان خارجی عاید دانشگاه‌ها می‌کنند، تنوع فرهنگی و اجتماعی را با خود به این کشور می‌آورند. حدود نیمی از دانشجویان بین‌المللی که در آمریکا تحصیل می‌کنند دانشجوی رشته‌های علوم، فناوری، مهندسی و ریاضیات هستند. در سال 2017 تحقیقی صورت گرفت که نشان داد دانشجویانی که ملیت خارجی دارند بیش از 81 درصد فارغ‌التحصیلان تمام‌وقت رشته مهندسی برق، 79 درصد فارغ‌التحصیلان رشته علوم کامپیوتر و 59 درصد فارغ‌التحصیلان رشته مهندسی عمران را تشکیل می‌دهند.
طبل توخالی بایدن
بعد از گذشت حدود یک‌سال از سیاست‌های غلط ترامپ، مردم آمریکا امیدوارند آغاز ریاست‌جمهوری جو بایدن بتواند آموزش عالی این کشور را از رکود و خلسه‌ای که مدت‌هاست در آن گرفتار شده، نجات دهد. اما یک بررسی سرانگشتی از کابینه انتخابی دولت بایدن نشان می‌دهد که تیم ارشد رئیس‌جمهور، از محققان حرفهای زیادی تشکیل نشده است. اما در یک هفته‌ای که از برعهده‌گرفتن کابینه توسط بایدن می‌گذرد، برخی مقامات دانشگاهی نگرانی‌هایی را درمورد ایجاد تمرکز پایدار در این بخش مطرح کرده‌اند. دولت بایدن در قدم نخست، مدیرانی را برای پست‌های آموزش‌وپرورش این کشور انتخاب کرده است که هیچ سابقه و تخصصی در زمینه آموزش عالی ندارند و این نخستین گام، شک و شبهه‌هایی را در دل کارشناسان ایجادکرده و بر این باورند که با آگاهی لازم صورت نگرفته است و می‌تواند زیربنای مشکلات بعدی در چارچوب آموزشی کشور باشد.
به گزارش تایم، دولت جدید آمریکا همچنین در روزهای نخست صدارت خود نسبت به بازگشایی زودهنگام مدارس و دانشگاه‌ها در بحبوحه شرایط نابسامان سیاسی کشور تاکید کرده که پرسش‌های زیادی را به‌دنبال داشته است.
متخصصان امر آموزش عالی بر این باورند که همین شواهد اولیه طی یک‌هفته مسئولیت دولت جدید بایدن جزئی از کلی است که قرار است در درازمدت دامنگیر آموزش عالی این کشور شود. این تصمیم‌گیری‌های اولیه به‌نوعی برتری سیاست مدارس و دانشگاه‌ها را نشان می‌دهد. بایدن در سیاست‌های مدنظر خود، همه‌گیری کرونا، اقتصاد، آب‌وهوا و قطبی‌سازی سیاسی را در اولویت برنامه‌های خود قرار داده است و با توجه به اینکه حرفی از آموزش عالی در این اولویت‌ها به میان نیامده، اضطراب و نگرانی‌هایی را در میان مقامات آموزش عالی این کشور به‌دنبال داشته و شواهد حاکی از آن است که دولت بایدن اولویت کمتری برای دانشگاه‌ها و کالج‌ها قائل است و به‌نوعی وعده‌های انتخاباتی بایدن را می‌توان لاف‌هایی دانست که تنها به‌منظور جمع‌آوری رای عنوان کرده بود و حالا با شروع سیاست‌های دولت جدید، می‌توان بی‌اهمیتی دولت را نسبت به این مقوله به‌عینه مشاهده کرد. اما در این میان، رئیس انجمن آمریکایی دانشگاه‌ها و کالج‌های ایالتی آمریکا ترجیح می‌دهد همچنان خوش‌بین باقی بماند و منتظر پیامدهای خوبی باشد که در آینده برای آموزش عالی رقم خواهد خورد.
در دوران پیش از انتخابات و دوران تبلیغات ریاست‌جمهوری، آموزش عالی بحث داغی در کمپین‌های تبلیغاتی به‌شمار می‌رفت و بایدن هم با پیوستن به مدعیان دموکرات خود، متعهد شد که شهریه کالج‌ها را به مدت دو سال رایگان کند. بایدن معتقد است همچنان به هدفی که تعیین‌کرده پایبند است حتی اگر کنگره، این قانون را تنها برای دانشجویان کم‌درآمد اجرایی کند. اما با توجه به اقداماتی که طی یک‌هفته نخست دولت جدید صورت گرفته است، بسیاری از وعده‌ها و وعیدهای بایدن زیر سوال می‌رود و بسیاری از کارشناسان شبهه‌هایی را نسبت به عملی‌شدن وعده‌های بایدن عنوان می‌کنند. اما در این میان، بسیاری از طرفداران آموزش عالی به‌دنبال اصلاح قانونی هستند که روابط میان دولت فدرال، کالج‌ها و دانشگاه‌ها و دانشجویان را بازتعریف می‌کند. این قانون هزارصفحه‌ای، کمک‌های دانشجویی و موسسه‌ای، اعتبارسنجی، جمع‌آوری داده‌ها، حمایت از حقوق شهروندی، امنیت دانشجویی و دیگر موارد را تعریف می‌کند. اکثر آنها معتقدند بسیاری از این برنامه‌ها برای کمک به دانشجویان کم‌درآمد و دانشگاه‌هایی است که به آنها کمک می‌کنند. کارشناسان آموزش عالی، مهم‌ترین مساله فعلی دانشگاه‌ها را اطمینان از بازگشایی بی‌خطر می‌دانند که مستلزم کمک‌های فدرال به دانشگاه‌ها برای انجام تست‌های هزینه‌بر کروناست؛ اقدامی که در مدت همه‌گیری تنها دانشگاه‌ها و پردیس‌های ثروتمند موفق به انجام این کار شدند. درست است که تنها یک‌هفته از آغاز دولت جدید آمریکا سپری شده و راه درازی پیش‌روی سیاست‌های بایدن قرار دارد، اما گاهی سنگ‌بنای اولیه می‌تواند بیانگر نقشه راهی باشد که قرار است به‌مدت 4 سال طی شود. به‌طور قطع، عدم‌حضور آموزش عالی در فهرست اولویت‌های دولت بایدن، می‌تواند حکایت از نداشتن برنامه‌ای مدون و مشخص برای ادامه راه این بخش و اصلاح نقص‌ها و رفع مشکلات و چالش‌های این نظام آموزشی باشد که یکی از مهم‌ترین موضوعات مطرح‌شده در سال‌های اخیر در آمریکاست.
* مترجم: ندا اظهری
مطالب پیشنهادی
