گفت‌وگو با حسن خدادادی، تهیه‌کننده «همرفیق»
به گزارش «فرهیختگان»، برنامه‌های گفت‌وگومحور یا «تاک‌شو»ها در همه‌جای جهان طرفدار دارند و اکثر کشورهای صاحب‌رسانه، یکی از این نمونه‌ها را در تلویزیون خودشان دارند. در ایران هم، چه قبل و چه بعد از انقلاب این تاک‌شوها وجود داشته و بدیهی است در چهار دهه اخیر این نوع از برنامه‌ها از لحاظ کیفی و کمی بالاتر رفته‌اند. «صندلی داغ»، «کوله‌پشتی»، «ماه‌عسل»، «دورهمی» و... نمونه‌هایی از این برنامه‌ها در تاریخ تلویزیون هستند. فضای مجازی و پلتفرم‌ها نیز به دلیل استقبال همیشگی مردم از برنامه‌های موفق تاک‌شو سراغ این قالب برنامه‌سازی رفته‌اند. برنامه‌هایی مانند «دید در شب» رضا رشیدپور یا «سی‌وپنج» فریدون جیرانی در این راستا ساخته شدند. حالا چند هفته‌ای است برنامه «همرفیق» با اجرا و کارگردانی سیدشهاب حسینی از پلتفرم «نماوا» پخش می‌شود. برنامه‌ای که پیش از پخش، حاشیه‌هایی هم داشت و ابهاماتی درخصوص میهمان‌ها و شرایط دعوت‌شان برای اهالی رسانه پیش آمد.
در دورانی که شاهد کویر برنامه‌های موفق در تلویزیون هستیم، استقبال مخاطبان از «همرفیق» قابل‌تامل است. برنامه‌ای که البته ضعف‌های آشکاری را مانند اجرای شهاب حسینی در بعضی بخش‌ها و همچنین یکسان نبودن کیفیت برنامه در تمام طول مدت پخش یا حتی دکور وسیعی که گاهی باعث می‌شود حواس مخاطب پرت شود، دارد اما درمجموع بار دیگر نشان داد جامعه و مردم ایران چقدر به گفت‌وگوهای اینچنینی نیاز و علاقه دارند. شهاب حسینی ذاتا جذابیت دارد و میهمان‌ها و نوع حرف‌هایشان و همچنین وجود یک ارکستر (فارغ از نام و کیفیت گروه) یا تک‌نوازی میانی برنامه به‌عنوان هدیه برای میهمان از ویژگی‌های مثبت این برنامه است. با حسن خدادادی، تهیه‌کننده «همرفیق» درباره این برنامه و دلایل ساخت و حاشیه‌های مطرح‌شده در این مدت صحبت کردیم. خدادادی اصرار دارد دیده نشود و کمتر عکسی هم از او منتشر شده است.
تا جایی‌که شنیدم قرار نبود «همرفیق» از ابتدا برای نماوا تهیه شود. آیا درست است و ایده ساخت آن برای چه سالی است و این برنامه چطور شروع شد؟
دو سال در فکر تولید برنامه‌ای بودیم با هدف اینکه تفاوتی با «نایت‌شوهایی» که با سلبریتی‌ها تولید می‌شود، داشته باشد و هدفی پشت آن داشته باشیم. غالبا در نایت‌شوها اینطور بود که میهمان می‌آمد و گپی می‌زدند و بحثی می‌کردند و تمام می‌شد. موضوع و هدفی ندارند و شخصیت‌محور هستند اما ما از روز اول هدف داشتیم و مطمئن بودیم با این هدف کار خوب جلو می‌رود. این برنامه‌ها وقتی غیرتکراری می‌شود که میهمان با رفیق خودش بیاید و در آخر با اهدای انگشتر مزین به نام یا رفیق یادآور بشویم که رفیق همه ما خداست. از این به بعد کنجکاو می‌شویم که رفیق این میهمانی که می‌آید، کیست. بعد از رسیدن به طرح برنامه شروع کردیم و پیگیر مجری شدیم. بعد از تحقیقات و با گپ‌هایی که با شهاب حسینی زدیم، قبول کرد و اوایل امسال به ایران آمد و کار براین مبنا که تایید رفاقت شود، شروع شد و از همه مهم‌تر کرونا هم شروع شده بود و همه خانه بودند. ما تصمیم گرفتیم کمی دیرتر هم شروع کنیم ولی چون مردم درخانه بودند این کار را استارت زدیم. این کار شروع شد و جلو رفتیم. با پلتفرم‌هایی مثل فیلیمو و نماوا مذاکره نکرده بودیم. درنتیجه شروع به گفت‌وگو کردیم.
چند قسمت ساخته بودید که با پلتفرم و اسپانسر صحبت نکرده بودید؟
هنوز تولید را شروع نکرده بودیم و در مرحله پیش‌تولید بودیم. همه عوامل آمده بودند و دکور آماده بود و بخشی از میهمانان دعوت شده بودند و با هیچ پلتفرمی هم صحبت نکرده بودیم اما ما به کار خود مطمئن بودیم و با قدرت درحال ساخت برنامه بودیم. وارد گفت‌وگو با پلتفرم‌ها شدیم و درنهایت نماوا موافقت کرد. با هرکسی صحبت می‌کردیم می‌ترسیدند یک تاک‌شو را بخرند و پخش کنند، چون می‌گفتند چنین برنامه‌هایی هیچ‌گاه جواب نداده و بازگشت سرمایه نداشته است. اینها چیزهایی است که دیگر پلتفرم‌ها می‌گفتند. قبول نمی‌کردند و می‌گفتند ما در کار سریال هستیم و ما این کار را نمی‌کنیم و می‌گفتند کارتان خوب نمی‌شود. درنهایت تنها جایی که توانست شرایط را درک کند و خط‌شکن باشد، نماوا بود و در آخر قبول کرد و پیشرو در این امر شد. حالا با همین اتفاق دقیقا پلتفرم‌هایی که به ما می‌گفتند برنامه‌سازی جواب نمی‌دهد با هزینه‌های زیاد وارد میدان شدند و درحال پیش‌تولید برنامه جدید هستند.
از ابتدا قرار بود شهاب حسینی باشد یا گزینه‌هایی داشتید و بعد به شهاب حسینی رسیدید؟
گزینه اصلی شهاب حسینی بود. آقای حسینی ذاتا اخلاق‌گراست. یک‌سری دغدغه‌های شخصی ایشان دارند. درنتیجه قبول کرد که بیاید و خود او می‌گفت فکر می‌کنم هرکاری بخواهم انجام دهم چه در سینما و چه سریال تلویزیونی باشد تاثیرگذاری در مخاطبش مهم بوده و الان اینطور می‌توانم تاثیر بگذارم. در ضمن دید ما جهانی هم بود و قرار بود این برنامه در آمازون هم به نمایش دربیاید اما به دلایلی نرسیدیم.
چطور شد کارگردانی کار را قبول کرد؟
کارگردان اصلی هستند. ما صحبت کردیم و به این نتیجه رسیدیم که بهتر است آقای حسینی کارگردان باشد. از ابتدا به ایشان پیشنهاد مجری و کارگردانی دادیم. درنهایت هم قطعیت پیدا کرد.
برای دعوت از میهمانان از ابتدا مرزبندی داشتید؟ وجه‌تمایز شما با تلویزیون همین جنس میهمان‌هایتان و حد و حدود حرف‌هاست.
نکته‌ای که وجود دارد این است که دنبال این نبودیم از طریق میهمان مخاطب جذب کنیم. دنبال این بودیم میهمانانی بیاوریم که در تلویزیون نبودند ولی هدف تجاری نبود. فکر کردیم شاید خیلی‌ها فردی را به‌عنوان ستاره قبول نداشته باشند ولی فرد خوبی است و رفیق خوبی هم داشته باشد و جذاب باشد. اینکه یک‌سری از دوستان گمان می‌کنند باید حتما انتخاب‌شده بیاوریم و بگویند فلانی در تلویزیون هم رفته است، حرف دقیقی نیست. آن میهمان در تلویزیون حرف زده ولی چیزی که در این برنامه بیان می‌کند، متفاوت است. یعنی نمی‌توان گفت در صحبت میهمان‌های ما چیز مشترکی پیدا نمی‌شود که قبلا در جای دیگری بیان شده باشد.
هدف اصلی ما ترویج رفاقت و دیدن رفیق آدم‌ها بود. سعی کردیم کسانی را دعوت کنیم که کمتر جایی صحبت کردند ولی این بدین‌معنا نیست که یک میهمان بالا و دیگری پایین‌تر است. چه کسی تعیین می‌کند چه کسی ستاره است و چه کسی ستاره نیست. اینها مرزبندی‌هایی است که بعضی افراد انجام می‌دهند. ما این مرزبندی را نداریم که فلانی از دیگری ستاره‌تر است. هرکسی در زمان خود و در جایی که قرار دارد هنرمند خوبی است. اساسا سراغ کسانی گشتیم که فکر می‌کردیم حرف‌های خوبی برای گفتن دارند و دوستان خوبی هستند و حضور آنها در برنامه باعث گفت‌وگوی خوبی می‌شود. همین الان در اینستاگرام ببینید می‌توانید دریابید حرف‌های طلایی اینها چقدر دست به دست می‌شود. ما دنبال این بودیم، نه اینکه دنبال این باشیم که چه کسی ستاره است و چه کسی ستاره نیست.
یکی از نقدها به این برنامه متاسفانه اجرای شهاب حسینی است؛ از خنده‌های بلند تکراری تا مالیدن مکرر دست‌ها به هم که برایش آیتم لطیفه هم درست شده است. حس می‌شود این برنامه به‌شدت میهمان‌محور است. باید مرضیه برومند بیاید تا برنامه اوج گیرد. باید بهرام افشاری بیاید تا برنامه اوج بگیرد. این را اصلا قبول دارید؟
قبلا اجراهای شهاب حسینی را دیده‌ایم. تصمیم بر این شد که اجرا را بازی نکنیم. همان چیزی که هست در لحظه اتفاق افتد. به جای اینکه برنامه‌ریزی کنیم که مچ میهمان را بگیریم، چیزی که غالبا بقیه برنامه‌ها انجام می‌دهند یا میهمان را ضایع کنیم یا شوخی نادرست کنیم، ما از روز اول قصد داشتیم برای میهمان عزت و احترام قائل باشیم، ما میزبان هستیم و آنها رفیق هم هستند و باید از رفاقت خود بگویند. در قسمت‌های بعدی متوجه حرف من خواهید شد. جایی که میهمان خود کار را جلو می‌برد و فضا خوب است نیازی نیست ما وارد شویم. در جایی که میهمان کم‌صحبت است یا آنقدری حرفی ندارد، شهاب حسینی برنامه را گرم می‌کند.
درمورد اینکه گفتید باید در نیمه‌دوم برنامه میهمان بیاید تا کار اوج بگیرد این را بگویم که این سیاست ما بود! دقیقا در دیگر برنامه‌ها مخاطب، میانه برنامه خسته می‌شود اما ما دقیقا جایی که گفت‌وگو باید اوج بگیرد میهمان دوم را وارد می‌کنیم. وقتی میهمان به خانه شما می‌آید برنامه‌ریزی نمی‌کنید که چطور با او رفتار کنید. معیار را این قرار دادیم.
آگاهانه میهمان را محور می‌کنید؟
تصور کنید میهمان به خانه من آمده است و قرار نیست همانند کارهای مرسوم دیگر با او برخورد کنم، باید عزت و احترام بگذاریم و نباید او را ضایع کنم و مچ او را بگیرم. قرار است با هم صحبت کنیم و دغدغه ما از روز اول این بود!
خوش بگذرانیم تا وقت بگذرد.
دقیقا می‌خواهیم خوش بگذرانیم و از همه مهم‌تر حرف‌های خوبی بزنیم. این انتخاب ما بود که اینچنین باشد. یک‌بار درمورد رفاقت با خدا، یک‌بار با خانواده و... و بازخوردی که از مخاطب می‌گیریم اینچنین است که اینها را دوست داشتند. شوخی‌هایی با ما می‌کنند ولی کامنت‌ها را بررسی کنید یا میزان بازدید از کار را در پلتفرم ببینید، این است که اندازه سریال‌ها و در چند قسمت بیشتر از سریال‌ها بازدید داشتیم چون حال مخاطب با برنامه خوب است و به مخاطب خوش می‌گذرد که این کار را نگاه می‌کند. هدف ما همین بود. تا جایی‌که در جریان هستیم پلتفرم از بازدید راضی است و هم اسپانسر راضی است.
به همین خاطر فصل دوم نیز ساخته می‌شود؟
در فکر این هستیم ولی قطعی نشده است.
برای عید نمی‌خواهید کاری کنید؟
این موضوع قطعی نیست ولی می‌خواهم اضافه کنم این چیزی که شما می‌بینید طراحی شده ماست چون شما هم اجرای شهاب حسینی را در گذشته دیده‌اید و هم بازی او را دیده‌اید. قرار شد همه اینجا خودشان باشند یعنی اینطور نیست که به میهمان بگوییم چه چیزی بگوید و چه چیزی نگوید. میهمان راحت است هر حرفی بیان کند و تمام تلاش خود را می‌کنیم پخش شود و اگر پخش نشود بوق بگذاریم.
مثل اتفاقی که برای قسمت مهران احمدی و برزو افتاد؟
همه اینجا راحت هستیم و درباره رفاقت صحبت می‌کنیم و خوش می‌گذرانیم. برنامه جلوتر برود می‌بینید شهاب حسینی کنترل می‌کند و دقت دارد.
یکی از بحث‌هایی که اخیرا مطرح شده این است که اگر تلویزیون کمی انعطاف داشته باشد همرفیق را می‌تواند پخش کند. البته همرفیق مساله مهمی دارد و آنهم این است که تلویزیون نمی‌تواند ساز را نشان دهد. درباره اینکه با تلویزیون کار کنید تمایلی دارید؟
برای ما تلویزیون و پلتفرم فرقی نداشت اما این محصول از روز اول هدفش این بود که آن را برای پلتفرم‌ها بسازیم که آن هم به‌خاطر یک‌سری آزادی عمل بود. هدف رفاقت بود ولی یک‌سری آدم‌ها را دعوت کنیم که بیایند.
خانم معتمدآریا قطعا تلویزیون نمی‌رود. نوید محمدزاده به تلویزیون نمی‌رود، هرچند با تلویزیون شروع کرد.
یک‌سری از میهمان‌ها هم هنوز نیامده‌اند. مساله این است که خواستیم در پلتفرم در این حوزه پیشرو شویم. یعنی اولین برنامه‌ای است که با این وسعت در جایی غیر از تلویزیون ساخته می‌شود. آزمایشی کردیم که بقیه الگو قرار دهند. وقتی دو قسمت از برنامه آماده شد خبر داریم جاهای دیگر شروع کردند و تاک‌شوهایی در این وسعت خارج از تلویزیون بسازند.
فیلیمو منظور است؟
اشاره مستقیمی نمی‌کنم اما پلتفرم‌های پیشروی دیگر منظورم هست. کل بحثی که بیان می‌کنم موفقیت‌آمیز بوده است.
قطعا اینچنین است. همرفیق حتما یک نمونه موفق از این برنامه است درکنار ضعف‌هایی که وجود دارد.
ما نمی‌توانیم بگوییم کاری ضعف ندارد باید ببینید نقاط قوت و ضعف به نسبت هم چقدر هستند! فکر می‌کنم ضعف‌ها را هم باید پای حساب اینکه اولین فصل است، بگذاریم و اگر به فصل دوم برویم خیلی از ضعف‌ها برطرف می‌شود. به‌عنوان مخاطب شاید این حرف را قبول کنید که با همه نیم‌چه ایراداتی که به شوخی می‌گیرند از خیلی از برنامه‌های تلویزیون جلوتر است.
نکته دیگر اینکه وقتی برنامه پژمان جمشیدی، هوتن شکیبا یا نویدمحمدزاده را می‌دیدم در قسمت‌هایی فراموش می‌کردیم این برنامه حدود 90 دقیقه است. به نظر من این حسن است. شبیه تماشای مسابقه فوتبال است که هیجان دارد و یک‌باره داور سوت می‌زند، هرچند جاهایی که تبلیغات است برنامه افت می‌کند و شاید طبیعی هم باشد. تلویزیون هم این کار را می‌کند اما یکی از مسائلی که این برنامه از ابتدا داشته و نقدی که بر عوامل این برنامه وارد است، درباره رقم‌هایی است که بازیگران یا شرکت‌کننده‌ها دریافت کردند. به‌جای اینکه جواب درستی بدهید رسانه‌ها تهدید به شکایت شدند. واقعیت این است که حرف کامل و درستی در این زمینه نشنیدیم. آیا نویدمحمدزاده 500میلیون دریافت کرده و به برنامه آمده است؟ اگر گرفته که روالی دارد. اینکه حقش بوده یا نبوده بحث دیگری است. میهمانان برنامه پول می‌گیرند و به برنامه می‌آیند؟
خیلی از میهمانان به علت بحث محتوایی پول نگرفتند اما به‌خاطر احترام و جایگاه‌شان نگذاشتیم کسی دست خالی از پیش ما برود. اما بله. مثل تمام برنامه‌ها خیلی‌ها پول گرفتند.
این کار بدی نیست که بخواهید کتمان کنید.
درست است. کسی نمی‌گوید پول نمی‌گیرند. در مورد شخص نوید محمدزاده ما می‌دانیم چه کسانی و چه هزینه‌هایی کردند تا برنامه را بزنند و این برنامه اولین برنامه اینترنتی در این وسعت نباشد! بعد از حل‌شدن این موضوع همان افراد برنامه را شبیه برنامه سینا ولی‌الله اعلام کردند! کار به‌جایی رسید که خود آقای ولی‌الله آمد و گفت این برنامه شبیه برنامه‌اش نیست!
نقل‌قولی از عوامل برنامه شما بود که میهمانان پولی برای حضور در برنامه دریافت نمی‌کنند.
بحث این بود که شما با پول میهمانان را می‌آورید. گفتیم به هر کسی زنگ می‌زنیم می‌آید. نگفتیم پول پرداخت نمی‌کنیم. بحث این بود که شما با پول میهمانان را برای حضور در برنامه راضی می‌کنید. بحث من این بود که اینها می‌آیند و عرف است که پول بگیرند. این بدین‌معنا نبود که پول نمی‌گیرند ولی همه سمت این شایعه بودند که میلیاردی پرداخت می‌کنید. این غیرممکن است. من توضیح دادم نماوا ریسکی کرد که این برنامه را خرید. عدد عجیبی دریافت نشده است.
هر قسمتی چقدر هزینه شده است؟ مثل هزینه یک فیلم سینمایی است؟
خیر. مثل صداوسیماست.
برنامه مهران مدیری را معیار بگیریم؟ من چیزی که شنیدم این است که هر برنامه بین یک تا سه میلیارد هزینه دارد. بیشتر است یا کمتر؟
دوست ندارم در مورد این مساله توضیح واضح بدهم اما از خیلی از برنامه‌های سازمان ارزان‌تر شده است!
حتی اگر نوید میهمان باشد.
حتی اگر نوید میهمان باشد.
صداوسیما هزینه هنگفتی برای سریال ضعیفی همانند روزهای ابدی می‌کند. بیننده کم هم دارد. همین صداوسیما می‌خواهد جلوی شبکه نمایش خانگی را بگیرد و می‌گوید هزینه زیادی می‌کنید. درحالی که مخاطبان برنامه‌های تلویزیون و شبکه نمایش خانگی قابل‌قیاس نیستند.
ما اینجا با پول دولتی طرف نیستیم که پول را پرداخت کنند و مهم نباشد. باید برای خریدار که نماواست محصولی را ارائه کنیم که برای او بازگشت معنوی و مادی داشته باشد. اینجا کار سخت‌تر است. شما در تلویزیون کار را می‌سازید و فرضا 20 قسمت است. کار را تحویل می‌دهید و می‌روید ولی در اینجا قضیه فرق دارد. اینها اندازه صداوسیما پول ندارند. این بهترین توجیه است که عدد بالایی ردوبدل نشده است. البته انصافا باید بگویم در مسیر مجوز گرفتن اصلا اذیت نشدیم. همین الان که جلو می‌بریم کمترین اصلاحیه ممکن را به ما می‌زنند. اصلا تا الان ضربه‌ای به برنامه نخورده است.
بیشترین برنامه‌ای که اصلاحیه خورده چه برنامه‌ای بود؟
به یاد ندارم. خیلی کم است.
برنامه تنابنده بود؟
خیر. در واقع آنقدر اصلاحیه‌ها کم بود که من به ذهن ندارم. اصلاحیه در حد حجاب است و درباره محتوا بسیار کم است و در حد معمول که همه‌جا هست!
فوتبالیست هم می‌آورید؟
بله. فوتبالیست و خواننده هم جزء میهمانان هستند.
درست است که عطاران و جواد عزتی جزء میهمان‌ها هستند؟
دوست دارم میهمان‌ها برای مخاطبان سوال بماند! اما برای شما می‌توانم یکی را لو بدهم، آقای عزتی حضور دارند!
به‌عنوان میهمان می‌آید یا رفیق؟
اجازه دهید در همین حد بماند.
هانیه توسلی و شبنم فرشادجو هم می‌آیند؟
مجوزها هنوز نیامده است. مجوز برنامه جواد آمده است و می‌توانم بیان کنم.
میهمان مشهور دیگری هم دارید؟
استاد نصیریان هم حضور دارند. بگذارید در همین حد باشد و بیشتر لو ندهم.
نزدیک عید شود برنامه‌ها همان یک هفته است یا ممکن است دوبار در هفته شود؟
تصمیم‌گیری این با نماوا است. فعلا هیچ صحبتی نشده است.
چند قسمت دیگر مانده است؟
برنامه 30 قسمت است.
یعنی حداقل تا عید را دارید.
نیمی تا اسفند تمام می‌شود و بقیه هم در سال جدید است.
14 روز عید ممکن است هر روز برنامه داشته باشید؟
این مساله‌ای است که هنوز معلوم نیست و در تیم خودمان به نتیجه نرسیدیم. شاید با نماوا صحبت شود و بخواهند. هنوز این تصمیم قطعی نیست و نظر نماوا هم مهم است.
* نویسنده: سیدمهدی موسوی‌تبار، روزنامه‌نگار
مطالب پیشنهادی
