به گزارش «فرهیختگان»، یاسر فریادرس، تهیهکننده فصل جدید برنامه بهاضافه مستند است. فریادرس در فضای مستندسازی هم دستی بر آتش دارد. او درمورد ویژگیهای ساخت فصل چهارم مجموعه بهاضافه مستند به «فرهیختگان» گفت: «بهاضافه مستند همچنان براساس طراحی اولیهاش برنامهای است ویژه گفتوگو و معرفی مستند. درحال حاضر بدنه اصلی این برنامه، گفتوگو و گپ زدن درباره موضوع مستند است. در این برنامه به بهانه مستندی که پخش میشود، درمورد مستند صحبت میکنیم. بر فرض مثال درباره بحران آب اگر مستندی پخش میشود، این موضوع را در میز گفتوگو میآوریم و درباره آن صحبت میکنیم. یک زمانی است که فیلم تاریخی پخش میکنیم و بهبهانه آن درباره مستندسازی بحران صحبت میکنیم و این یک بهانه برای پرداختن به موضوعات میشود.»
فریادرس درباره تفاوتهای برنامههای این فصل با فصلهای دیگر گفت: «در فصل چهارم، ما سراغ مستند خارجی هم رفتیم و درمورد موضوع مستندهای خارجی هم گفتوگو داریم. ضمن اینکه یک میز نقد به کار اضافه شده و بهلحاظ فرم اجرا هم تغییراتی داشتیم که امیر ابیلی و سعید هاشمزاده این قسمت را اجرا میکنند و به نقد فرمی اثر در میز نقد میپردازند. یکی دیگر از ویژگیهای این برنامه، تغییر مجری است و امیر قدمی مجری فصل جدید، خودش مستندساز است، سابقه اجرا نداشته، اما طبق بازخوردهایی که گرفتیم، توانسته از عهده این کار برآید.»
فریادرس درباره تاثیرگذاری این برنامه و جلبنظر مخاطب عام میگوید: «ما برنامه دیگری در شبکه مستند داریم که بیشتر هدفگذاری روی مستندسازان دارد که عنوان آن نردبان است. منتها برنامه ما قرار بود بیشتر بهسمت مخاطب عام برود، به همین دلیل به موضوع مستند میپردازد. هرچند برخی قسمتها موضوع مردمیتر میشود و بازخوردهای بیشتری میرسد. من معتقدم خانه مستند تلویزیون است. ما هر چقدر به تلویزیونی شدن مستند بهمعنای خوب نزدیک میشویم، مخاطب بیشتر درگیر میشود. تصور کنید جشنوارهای برگزار شود، مخاطبان آن جشنواره در خوشبینانهترین حالت ممکن است در یک سانس به 300-200 نفر برسد. اما کمترین بازخورد ما برای یک پخش، حداقل 100 هزار پیامک است. در برخی برنامهها 18-17 هزار بازخورد پیامکی داشتیم و این نشان میدهد بیننده خیلی زیادتر از آن چیزی است که ما فکر میکنیم و این خاصیت تلویزیون است. کلا خانه و جایگاه مستند در تلویزیون است و این فضای جشنوارهزدهای که خیلی از مستندهای ما گرفتارش شدند، با اهمیت دادن به پخش تلویزیونی مستند، قابلحل است.»
او درباره مهمترین ویژگی برنامه «بهاضافه مستند» میگوید: «ما در این برنامه سعی داریم مستندهای مسالهمحور پخش کنیم. خیلی از مستندها را میبینیم. مثلا مستندی درباره کسی که 20 سال نخوابیده است. خب درنهایت میپرسید که چه؟ چه دردی از مردم دوا شد؟ این مدل مستند دردی از کسی دوا نمیکند، ما سعی کردیم سراغ مستندهایی برویم که مساله مردم در آن مطرح شود. در این قسمتهایی که پخش کردیم، از مساله کودکان کار، مسائل تاریخی مورد مناقشه، مسائل اجتماعی و غیره صحبت کردیم و برای همین فکر میکنم مخاطب در آن ساعت با ما همراه بوده است.»
فریادرس درمورد اینکه چرا بهسراغ مستندهای خارجی در فصل جدید رفتهاند، میگوید: «ما سراغ بهترین مستندهایی رفتیم که به یکسری موضوعاتی که ممکن است مستندسازان داخلی سراغ آن نرود، رفتهاند و تمرکز ما بر موضوعات است. به این دلیل سراغ مستندهای خارجی باکیفیتی رفتیم که در این چندسال در فضای رسانهای مطرح شدند و به بهانه آن درمورد موضوعاتی صحبت کردیم. ما هم بهدلیل اینکه میخواستیم فضا قدری متفاوت باشد و در ویترین موضوعات مختلف داشته باشیم و هم مخاطب خیلی از مستندهای خوشساخت چندسال اخیر را ببیند و با آنها آشنا شود و این اتفاق استقبال خوبی خواهد داشت، مستند ساختیم. یک کار دیگری که در بهاضافه مستند سعی کردیم و ادامه میدهیم این است که مستندها را برای مردم به رای میگذاریم. علاوهبر اینکه منتقدان ما نمره میدهند و در آخر فصل، بهترین مستند از نگاه منتقدان انتخاب میشود، مردم هم میتوانند به مستند نمره بدهند و این امتیازی که در آخر فصل میدهند، به بهترین مستند ایرانی جایزه میدهیم و بهترین مستند خارجی را معرفی میکنیم. این میتواند کار تقویتی برای مستندسازان ما باشد در اینکه به چه کاری بپردازند و مستندساز خوب را که توانسته فیلم خود را در تلویزیون نمایش دهد معرفی میکنیم و این اتفاقی است که در فصل جدید رخ داده است.»
او درباره این موضوع که چقدر سینمای مستند راه ورود به سینمای داستانی است، میگوید: «بله، این اتفاق خیلی افتاده و کارگردانهای زیادی داریم که از این راه وارد شدهاند. متاسفانه در سایر شبکههای تلویزیونی به مستند بها داده نمیشود، مثلا در شبکههای دیگر یک برنامه ثابت برای مستند دیده نشده است؛ یعنی باکس ثابتی باشد که مردم بدانند در این زمان مستند پخش میشود، ولی دقت کنید در همه فضاهای رسانهای موفق همیشه با مستند کارها جلو رفته است؛ بهطوری که استراتژی مدنظر رسانه با مستند پیش رفته و این عدم توجه به مستند در این چندسال به رسانه آسیب زده است. احساس میشود هرچقدر این در سایر شبکههای تلویزیونی بهتر دیده شود میتواند به آنها از حیث مخاطب کمک کند. اگر میبینید برخی مستندها دیده نمیشوند بهخاطر این است که فضای مناسبی در تلویزیون برای آن تعریف نشده است. خوشبختانه در شبکه مستند این اتفاق افتاده و مستند سریالی و مستندی که ادامه داشته باشد، بهنظر من در شبکه مستند دیده میشود.»
فریادرس درمورد فراجناحی بودن مستندهایی که در این برنامه پخش میشود و همچنین حضور میهمانان برنامه گفت: «سعی ما در این برنامه این بود که مستندسازهای مختلف در برنامه حضور داشته باشند و مناظره برگزار کنیم، اما متاسفانه در خیلی اوقات کسی که قرار است در جایگاه پاسخ به سوالات قرار بگیرد، در برنامه حاضر نمیشود و این شاید از عدم پاسخگویی خیلی از مسئولان باشد. برآیند میهمانهایی که در چندین برنامه ما آمدهاند این است که بهعنوان موافق در برنامه حضور نداشتند و سعی کردیم از همه سلایق برای گفتوگو استفاده کنیم.»