به گزارش «فرهیختگان»، دانشگاه آزاد اسلامی قصد دارد رویدادی را با عنوان «صنایع خلاق و فناوریهای فرهنگی» برگزار کند تا به نحوی ایدههای خلاق و فناورانه در حوزه فرهنگ شناسایی، هدایت و حمایت شوند. مسئولان دانشگاه بر این باورند که همگامی کسبوکارهای دانشبنیان مبتنیبر فرهنگ در ایران آنچنان که باید و شاید با ظهور مناسبی همراه نبوده است. بنابراین برگزاری چنین رویدادهایی میتواند به این مهم کمک کند. در همین راستا معاونت فرهنگی و دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی تصمیم گرفت تا با بهرهگیری از شیوههای نوین و موثر، ایدههای خلاق و فرهنگمحور اساتید، کارکنان و دانشجویان را وارد زیستبوم کسبوکارهای «فناوریهای نرم فرهنگی و صنایع خلاق» کند. بنابراین قرار شد یک رویداد با عنوان «رویداد ملی صنایع خلاق و فناوریهای فرهنگی» در دانشگاه برگزار شود تا فضایی برای شکلگیری کسبوکارهای خلاق و مسالهمحور در حوزه فرهنگی، هنری و اجتماعی ایجاد شود.
سیدکاظم یکانی، مدیرکل فرهنگی و اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی در گفتوگو با «فرهیختگان» درخصوص این رویداد توضیح داد: «تحولات فرهنگی- هویتی ناشی از تهاجم فرهنگی، اکنون در شاخصهایی همچون الگوهای مصرف، حس مالکیت، حریم خصوصی، افکار عمومی و سبک زندگی بر کیفیت وجودی ابعاد شهروند ایرانی تاثیرات بسیاری میگذارد.»
او اضافه کرد: «انقلاب شبکهها و مصادیق آن در فناوریهای ارتباطات جمعی، بسترهای آموزشی و سامانههای خدماترسان اجتماعی چنان در سبک زندگی و شاخصهای هویتی اثرگذار بوده که ورود در این حوزه، علاوهبر شاخصهای ثروتآفرینی و توسعه کسبوکارهای نوآورانه فرهنگی، نوعی صیانت و پاسداری از فرهنگ اصیل اسلامی- ایرانی نیز تلقی میشود.»
مدیرکل فرهنگی و اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی تاکید کرد: «تقویت و توسعه «صنایع خلاق و فناوریهای فرهنگی» ضمن اینکه در تربیت دانشجویانی کارآفرین، خلاق و دارای اعتمادبهنفس نقشی اساسی ایفا میکند، اثرگذاری فرهنگی بسیار وسیعی نیز در زیستبومهای منطقهای و تاثیر فرهنگسازی عمیقی در بین دانشگاهیان میتواند داشته باشد.»
یکانی اظهار کرد: «به همین منظور معاونت فرهنگی و دانشجویی با مشارکت معاونت فناوری و نوآوری با برگزاری رویداد ملی «صنایع خلاق و فناوریهای فرهنگی» در دانشگاه آزاد اسلامی به دنبال ایجاد فضایی برای شکلگیری کسبوکارهای خلاق، مسالهمحور در حوزه فرهنگی، هنری و اجتماعی است.»
او تاکید کرد: «امید است با برنامهریزیهای صورتگرفته و با مشارکت اساتید، کارکنان، دانشجویان خلاق و ایدهپرداز و تشکلهای دانشجویی اعم از بسیج دانشجویی، کانونهای فرهنگی و سایر تشکلها و گروهها این رویداد بتواند گام موثری در راستای توسعه زیستبوم کسبوکارهای صنایع خلاق، فرهنگمحور و ایجاد نهضت تولید محصولات و محتوای فرهنگی کارآمد و باکیفیت بردارد.»
رویداد «صنایع خلاق و فناوریهای فرهنگی» در 3 مرحله پیشبینی شده است
او با بیان اینکه رویداد ملی «صنایع خلاق و فناوریهای فرهنگی» دانشگاه آزاد اسلامی به صورت کلی در سه مرحله شناسایی استعدادها، مرحله مقدماتی و رقابت نهایی پیشبینی شده است، ادامه داد: «در مرحله مقدماتی ایدهها و طرحهای برتر از واحدهای دانشگاهی سراسر کشور، به صورت متمرکز از سوی دبیرخانه مرکزی رویداد داوری شده و صاحبان ایدهها به مرحله کشوری راه مییابند.»
او درخصوص مرحله دوم نیز توضیح داد: «مرحله مقدماتی بهمنظور شناسایی ایدهها و دانشجویان خلاق و فعالِ فرهنگی در سطح استان طراحی شده است. مدیران فرهنگی واحدهای دانشگاهی در این مرحله نقش محوری و تعیینکننده دارند. مرحله دوم رویداد با توانمندسازی و پرورش ایدههای شرکتکنندگان و راهیافتگان مقدماتی همراه است.»
یکانی اضافه کرد: «در این مرحله شرکتکنندگان با مفاهیم کسبوکار، نحوه ارائه و تنظیم طرح کسبوکار آشنا میشوند. راهیافتگان به این مرحله باید آموزشها و منتورینگهای ارائه شده را فرا گرفته و خود را برای دفاع از طرح نهایی در مقابل هیات داوران آماده کنند.»
مدیرکل فرهنگی و اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی در ادامه تصریح کرد: «دبیرخانه مرکزی رویداد، نحوه، مقدمات و پیشنیازهای برگزاری مرحله دوم را در سازمان مرکزی پیشبینی میکند. رقابتهای نهایی نیز با حضور 10 تیم ایدهپرداز از بین شرکتکنندگان و فراگیران مرحله دوم برگزار میشود. در این مرحله تیمها باید طرح کسبوکار و برنامه خود را برای فعالیت حرفهای و استارتاپی به داوران ارائه کنند.»
او با بیان اینکه معاونت فناوری و نوآوری دانشگاه آزاد اسلامی از برگزیدگان مرحله نهایی رویداد ملی «صنایع خلاق و فناوریهای فرهنگی» برای آغاز کسبوکار خود حمایت خواهد کرد، گفت: «برگزاری رقابتهای نهایی و برنامه جلسات تخصصی «دفاع و ارائه» شرکتکنندگان برعهده دبیرخانه مرکزی رویداد در سازمان مرکزی دانشگاه است.»
داوری طرحهای ارسالی در 2 مرحله صورت میگیرد
یکانی درخصوص داوریها نیز صحبت به میان آورد و گفت: «داوری طرحهای ارسالی به رویداد ملی «صنایع خلاق و فناوریهای فرهنگی» در دو مرحله صورت میگیرد. مرحله نخست داوریها پس از ارسال طرحهای فناورانه به دبیرخانه مرکزی رویداد(از طریق سامانه) انجام میشود.»
او اضافه کرد: «طرحهای پذیرفته شده در این بخش به مرحله مقدماتی رویداد راه خواهند یافت. براساس روند برگزاری رویداد، مرحله دوم داوریها پس از «دفاع و ارائه» مقدماتی صورت میگیرد. داوران در این مرحله تیمهای مستعد و خلاق را برای رقابتهای نهایی رویداد انتخاب میکنند. طرحهای پذیرفته شده در این بخش به مرحله نهایی رویداد راه خواهند یافت.»
مدیرکل فرهنگی و اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی گفت: «داوری اِستیج در روز آخر رویداد ملی «صنایع خلاق و فناوریهای فرهنگی» متناسب با تیمها و طرحهای راهیافته به مرحله نهایی انتخاب میشوند. فاکتورهای نوآوری، خلاقیت، رقابتپذیری و امکانسنجی کسبوکار در تمام مراحل داوری مدنظر معیار امتیازدهی داوران رویداد خواهد بود.» به گفته یکانی حوزه هنری انقلاب اسلامی، رسانه ملی و معاونت فناوری و نوآوری دانشگاه آزاد اسلامی در این رویداد با معاونت فرهنگی و دانشجویی مشارکت خواهند داشت.
رویداد ملی صنایع خلاق باعث همافزایی بین تیمها خواهد شد
محسن قیصری، مدیر آییننامهها و سیاستهای ادارهکل سیاستگذاری و نظارت راهبردی معاونت تحقیقات، فناوری و نوآوری دانشگاه آزاد اسلامی در گفتوگو با «فرهیختگان» درباره صنایع خلاق گفت: «اساس ایجاد صنایع خلاق مانند شرکتهای دانشبنیان براساس دانش و اطلاعات است؛ در رنکینگ و دستهبندیهایی که در معاونت علمیوفناوری ریاستجمهوری انجام میشود، شرکتهایی که عمدتا در حوزههای تولید محتوا هستند یا کارهای فرهنگی انجام میدهند تحت عنوان شرکتهای خلاق دستهبندی میشوند.»
او ادامه داد: «صنایع خلاق نیز مانند دانشبنیانها یکسری مزایا دریافت میکنند؛ البته این مزایا شاید کمتر از شرکتهای دانشبنیان باشد اما درنهایت مشمول این حمایتها خواهند شد. بنابراین این صنایع میتوانند در فعالیتها و اقداماتی که انجام میدهند مشمول یکسری تسهیلات شوند که معاونت علمی تحت عنوان شرکتهای خلاق در اختیار آنها قرار میدهد.» مدیر آییننامهها و سیاستهای ادارهکل سیاستگذاری و نظارت راهبردی معاونت تحقیقات، فناوری و نوآوری دانشگاه آزاد اسلامی در ادامه افزود: «برچسب خلاق بیشتر یک برچسب حمایتی است؛ یعنی اگر یک شرکت بتواند این برچسب را دریافت کند مشمول یکسری تخفیفها و تسهیلات و منابع مالی ارزانقیمت و بلندمدت خواهد شد.»
قیصری با بیان اینکه برگزاری رویداد ملی صنایع خلاق و فناوریهای فرهنگی باعث همافزایی خواهد شد اظهار کرد: «بهطور مثال تیمها میتوانند با یکدیگر تعامل کرده و محصولی را بفروشند. بنابراین این اتفاقات میتواند در این رویدادها صورت بگیرد. همچنین ممکن است برخی از خریداران در این رویداد از محصولات دیدن کرده و آنها را خریداری کنند. این رویداد جایی برای دیده شدن محصولات و ایدههاست.»
او در پاسخ به این سوال که معاونت تحقیقات و فناوری چگونه از صنایع خلاق و ایدههای برتر حمایت میکند، گفت: «در حوزه معاونت فناوری چند ادارهکل وجود دارد که وظیفه حمایت از این تیپ شرکتها در کنار شرکتهای دانشبنیان را برعهده دارد. معاونت فناوری درحال حاضر یک صندوق پژوهش و فناوری را راهاندازی کرده است که تسهیلات ارزانقیمتی را در اختیار این تیپ از شرکتها قرار میدهد.»
او اضافه کرد: «همچنین اگر این شرکتها میخواهند در مراکز رشد و سراهای نوآوری مستقر شوند برای آنها تسهیلاتی را قائل خواهد شد. اگر این شرکتهای خلاق متعلق به اعضای هیاتعلمی دانشگاه باشند آییننامهای تحتعنوان حمایت از هیاتعلمی فناور که اعضای هیاتعلمی میتوانند به واسطه اینکه در این شرکتهای خلاق عضو یا سهامدار هستند یکسری مزایا را در ترفیع سالانه خود دریافت کنند. این کلیت آن چیزی خواهد بود که معاونت تحقیقات و فناوری میتواند از صنایع خلاق حمایت کند که این حمایتها درحال حاضر آغاز شده است.»
مدیر آییننامهها و سیاستهای ادارهکل سیاستگذاری و نظارت راهبردی معاونت تحقیقات، فناوری و نوآوری دانشگاه آزاد اسلامی در پایان گفت: «بحث خلاقیت یک برند است که معاونت علمی ریاستجمهوری آن را ایجاد کرده است. شرکتهایی که در حوزه شرکتهای خلاق دستهبندی میشوند قاعدتا با کمک معاونت علمی، مراکز دانشگاهی یا مراکز نوآوری میتوانند تسهیلاتی را دریافت کرده و افزایش اشتغال داشته باشند. همچنین به واسطه حمایتهایی که دریافت میکنند میتوانند کسبوکار خود را پایدار کنند. بنابراین به نحوی تامین منابع را برای جوانان و کارآفرینان تسهیل کرده و آنها به کمک این منابع میتوانند پایداری بیشتری را پیدا کنند.»
هدف از برگزاری رویداد ملی صنایع خلاق و فناوریهای فرهنگی چیست؟
مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی با برگزاری این رویداد اهدافی را دنبال میکنند که ازجمله مهمترین این اهداف شناسایی و حمایت از ظرفیت ایدهپردازی و خلاقیت دانشگاهیان است. مسئولان دانشگاه همچنین به دنبال رشد نوآوریهای فرهنگی با تقویت ارتباط دانشگاه با کانونهای صنایع فرهنگی و جامعه هستند. کارآفرینی و شکلگیری کسبوکارها و استارتاپهای فرهنگی و شبکهسازی و ایجاد زیستبوم صنایع خلاق فرهنگی از دیگر اهدافی است که با برگزاری این رویداد دنبال میشود. مسئولان دانشگاه همچنین میخواهند سهم دانشگاه آزاد اسلامی در تولید محصولات صنایع خلاق و فناوریهای فرهنگی را افزایش داده و الگوهای موفق و برتری را در حوزه کسبوکارهای خلاق ارائه دهند.
بخشها و محورهای رویداد
رویداد ملی صنایع خلاق و فناوریهای فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی در چهار بخش کلی «صنایع هنری»، «صنایع و میراث فرهنگی»، «فناوریهای نرم و صنایع رسانهای» و «آفرینشها و خدمات خلاق» برگزار میشود. شرکتکنندگان این رویداد اعضای هیاتعلمی، کارکنان، دانشجویان مقاطع کاردانی، کارشناسی، کارشناسیارشد و دکتری واحدهای دانشگاهی و مراکز آموزشی و آموزشکدههای سما دانشگاه آزاد اسلامی هستند. شرکتکنندگان میتوانند حداقل در تیمهای دو و حداکثر 6 نفره در رویداد حضور داشته باشند.
نکته دیگری که باید به آن توجه شود این است که طرحهای ثبت شده در رویداد باید قابلیت فراگیری، تجاریسازی، بازاریابی و پتانسیل آغاز یک کسبوکار نوآورانه را در حوزه صنایع خلاق و فناوریهای فرهنگی داشته باشد. همچنین شرکتکنندگان میتوانند در هریک از بخشهای چهارگانه با ارائه طرحهایی متفاوت شرکت کنند. نکته مهمی که باید مدنظر قرار گیرد این است که محصولات فرهنگی و صنایع خلاق باید دارای شاخصهای نوآورانه باشد تا امتیازات لازم را برای داوری نهایی کسب کند. کسانی که در این رویداد شرکت میکنند باید توضیحاتی از دورنمای کسبوکار خود در بخش انتخابی رویداد، در دو بند به اختصار ارائه کنند. همچنین آنها باید در تمام مراحل آموزشی، توانمندسازی و منتورینگ رویداد حضور داشته باشند تا مجوز حضور در مراحل نهایی برای آنها از دبیرخانه صادر شود.
طرحها و ایدههای ارسالی باید چه ویژگیهایی داشته باشند؟
طرحها و ایدههای خلاق ارسالی به رویداد ملی صنایع خلاق و فناوریهای فرهنگی باید سه مشخصه اصلی«فراگیری»، «نوآوری» و « قابلیت تجاریسازی و کسب وکار» را داشته باشد تا در مراحل نهایی داوری، حائز امتیاز بالاتری شود. درخصوص ویژگی فراگیری باید گفت ایدهها، طرحها و محصولات خلاقانه ارائه شده به رویداد باید قابلیتهای فراگیری در جامعه را دارا باشد، تا جایی که پس از خلق و ورود آنها در زیستبوم فناوری و صنایع خلاق بتواند با یک دربرگیری قابل قبول در جامعه مخاطب، از آن استقبال شود. محصولات و صنایع خلاق باید پلی ارتباطی برای گسترش فرهنگ اصیل ایرانی- اسلامی در خانههای مخاطبان باشند. ماهیت نوآوری در حوزه «صنایع خلاق و فناوریهای فرهنگی» نیز در ایجاد تغییر موثر در محصولات و خدمات است. ویژگی قابلیت تجاریسازی و کسبوکار نیز به این صورت است که طرحها و ایدههای ارائه شده به رویداد باید ناظر بر رفع نیازها و چالشهای منطقهای و ملی باشد تا مخاطبان و مشتریان خود را در بازارهای عرضه جذب کند.
از تیمهای برتر و راهیافتگان به مرحله نهایی چه حمایتهایی میشود؟
مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی برای تیمها و راهیافتگان به مرحله نهایی حمایتهایی را در نظر گرفتهاند. تسهیل در اعطای تسهیلات یک میلیارد ریالی صندوق پژوهش و نوآوری دانشگاه آزاد اسلامی و ایجاد فرصت ارائه طرح و ایده کسبوکار در صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران ازجمله این حمایتهاست. تسهیل استقرار رایگان در سراهای نوآوری و مراکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی در سراسر کشور و منتورینگ و ارائه مشاورههای کسبوکار جهت تجاریسازی و بازاریابی طرحها ازجمله دیگر حمایتها خواهد بود.
* نویسنده: سارا طاهری، روزنامهنگار