به گزارش «فرهیختگان»،کمتر کسی تصور میکرد روزی حضور در ورزشگاهها و تماشای مسابقات ورزشی بهخصوص فوتبال به آرزویی بزرگ برای هواداران تبدیل شود و آنها حسرت بازگشت به استادیومها را داشته باشند. شیوع کرونا باعث بروز تغییرات بزرگی در شیوه زندگی افراد در نقاط مختلف دنیا شد که در ورزش هم اثرات زیادی داشته است. یکی از مهمترین آنها ممنوعیت حضور تماشاگران در ورزشگاهها بهدلیل هراس از شیوع این بیماری بوده است. در همان هفتههای ابتدایی آغاز این اپیدمی برگزاری چند مسابقه فوتبال در شهرهای مختلف اروپا سبب شد تا ویروس بهسرعت در شهرهای مختلف منتشر شود و به همین دلیل بود که خیلی زود تصمیم گرفته شد تا مسابقات پشت درهای بسته و بدون حضور تماشاگر برگزار شود.
هجوم هواداران
غیبت هواداران و پس از آن تعویق مسابقات سبب شد هواداران دلتنگ شور و هیجان این ورزش شوند و پس از ماهها در حسرت بازگشت به ورزشگاهها و تشویق تیمهای محبوب خود باشند. کاهش درآمدهای باشگاهها و همچنین کمشدن جذابیت پخش تلویزیونی مسابقات در غیاب تشویقها و واکنشهای تماشاگران سبب شده در کشورهای مختلف برنامهریزی برای بازگشت هواداران به ورزشگاهها سرعت بیشتری بگیرد تا بهتدریج و البته با وضع قوانین سختگیرانه و پروتکلهای بهداشتی، طرفداران تیمهای مختلف بتوانند از نزدیک دیدارهای تیمهای خود را تماشا کنند.
در لیگ برتر جزیره این اتفاق از حدود یکماه پیش افتاد و قرار شد بخش کوچکی از ورزشگاهها توسط هواداران پر و بهتدریج به تعداد آنها افزوده شود. دولت این کشور شهرهای مختلف را رتبهبندی کرد و در ابتدا تنها در برخی شهرها هواداران تیمها اجازه حضور در ورزشگاهها را داشتند که بهتدریج تعداد این شهرها هم افزایش یافت. با توجه به کاهش روند ابتلا در این کشور از روز دوم دسامبر مقرر شد تماشاگران برای ورزشهایی که در فضای باز برگزار میشود اجازه حضور در استادیومها را پیدا کنند که البته این حضور محدود و در بخش مشخصی از ظرفیت ورزشگاهها بود. دولت، مناطق و شهرهای انگلیس را با توجه به میزان گسترش ویروس و سرعت همهگیری آن به سه بخش یک، دو و سه تقسیم کرد و در هر قسمت قوانین مشخصی را در این زمینه وضع کرد. در منطقه یک تیمها میتوانستند میزبان 4هزار نفر یا 50درصد ظرفیت ورزشگاه (هرکدام که کمتر باشد) باشند. در منطقه 2 این عدد به 2هزار نفر یا 50درصد ظرفیت کاهش مییافت و تیمهای حاضر در منطقه سه نیز همچنان از حضور تماشاگر محروم بودند. یکی دیگر از مشکلات، هجوم هواداران برای خرید بلیتها بود که با توجه به ظرفیت کم ورزشگاهها مشکلاتی را برای باشگاهها ایجاد میکرد و اصلیترین راهکار آنها در این زمینه این بود که اولویت را دراختیار کسانی قرار دهند که بلیتهای فصل باشگاه را خریداری کرده بودند و جزء هواداران باسابقه و سرسخت تیم محسوب میشوند. پس از حدود 9ماه غیبت آنها این فرصت را داشتند که دوباره در ورزشگاهها حاضر شوند و طبیعی است که استقبال از این مسابقات بسیار بالا باشد. با توجه به شرایط کنونی انگلیس و افزایش دوباره تعداد مبتلایان به ویروس کووید-19 بعید است تعداد این هواداران افزایش پیدا کند و فعلا تا مدتی همین روند ادامه خواهد داشت.
قوانین سفت و سخت
پروتکلهای بهداشتی برای هواداران بسیار سختگیرانه است و آنها باید دستورالعملهای مختلفی را از ابتدای حضور در ورزشگاه تا زمان ترک آن رعایت کنند. ازجمله اینکه آنها بههیچعنوان حق در آغوش گرفتن بازیکنان یا عکس گرفتن با آنها را ندارند و حتی اگر توپ بازی به سمت آنها رفت نباید آن را لمس کنند. بخشی از قوانین در هر ورزشگاهی ممکن است متفاوت باشد اما اصول اصلی آن در همهجا و حتی دستههای پایینتر ثابت است. براساس این قوانین، افراد باید اطلاعات کامل شخصی که بلیت را خریداری میکند در سامانه ثبت کنند و حق انتقال آن به فرد دیگری را ندارند. همچنین تماشاگرانی که علائم بیماری را دارند، حتی احساس کسالت میکنند یا اینکه با افراد مبتلا یا دارای علائم در ارتباط بودند حق حضور در ورزشگاه را ندارند و درصورتی که در استادیومها احساس مریضی کردند باید بهسرعت به افراد مسئول اطلاع دهند.
رعایت فاصلهگذاری اجتماعی در تمام طول مسابقه ضروری است و تماشاگران باید از همان مسیر و راهروهای مشخصشده حرکت کنند و همچنین در صندلیهای تعیینشده مستقر شوند. باشگاهها درصورت صلاحدید میتوانند استفاده از ماسک را برای تماشاگران الزامی کنند. ازسوی دیگر استفاده از سرویسهای بهداشتی بین دو نیمه و همچنین پایان بازی برای جلوگیری از ازدحام جمعیت، با محدودیتهایی همراه خواهد بود. به تماشاگران گفته شده زودتر از زمان معمول راهی ورزشگاهها شوند و همچنین خروج آنها در پایان بازی هم بیشتر از قبل طول خواهد کشید.
آنها همچنین مجاز به خواندن سرودها و شعارهای معمول در حمایت از تیم خود هستند، البته به شرطی که فاصلهگذاری اجتماعی را رعایت کرده باشند. این شرایط در زمان شادی گلها نیز باید رعایت شود و نباید افراد بیش از حد بههم نزدیک شوند.
مسلما رعایت همه این موارد و سایر دستورالعملها برای هواداران و همچنین نظارت بر اجرای آن برای برگزارکنندگان بسیار سخت خواهد بود اما برای حفظ سلامتی و رفع خطر ابتلا به این بیماری خطرناک باید به چنین وضعیتی تن داد. در انگلیس این امیدواری وجود دارد که در اواخر زمستان یا اوایل بهار تعداد نفرات بیشتری بتوانند راهی ورزشگاهها شوند و تقریبا اوضاع به روال عادی گذشته برگردد. به همین دلیل اتحادیه فوتبال این کشور تصمیم گرفت فینال جام اتحادیه را که هر سال در ورزشگاه ومبلی لندن برگزار میشود با حدود دوماه تاخیر در اوایل اردیبهشتماه برگزار کند تا شاید هواداران بیشتری بتوانند این مسابقه را از نزدیک تماشا کنند. به عقیده مسئولان برگزاری این مسابقات، تعویق دیدار نهایی باعث میشود تیمهای فینالیست و هواداران آنها شانس بیشتری برای برگزاری دیدار با حضور تماشاگران داشته باشند و این دیدار مهم و حساس با جذابیت بیشتری برگزار شود. اگرچه طبق دستورالعملهای فعلی تنها بخش کمی از ورزشگاههای تیمهای بزرگ پر میشود اما این اتفاق برای تیمهای متوسط و کوچکتر که معمولا استادیومهای کوچکتری دارند و هواداران خیلی زیادی هم در بازیهای خود ندارند میتواند باعث درآمدزایی دوباره از بازیها شود و بخش عمدهای از مشکلات مالی آنها را نیز حل کند.
امید به ژانویه
در سایر لیگهای معتبر اروپایی نیز مسئولان مربوطه درحال تصمیمگیری در این زمینه هستند. در ایتالیا حضور هواداران هنوز به تصویب نرسیده و گفته میشود شاید از ماه آینده میلادی مجوز حضور تعدادی از آنها در ورزشگاهها صادر شود. گابریله گراوینا، رئیس فدراسیون فوتبال ایتالیا معتقد است احتمالا در گام نخست مجوز حضور تعداد بیشتری از افراد در استادیومها داده خواهد شد تا شرایط برای مراحل بعدی بررسی شود. از ابتدای فصل در سری Aباشگاهها مجاز بودند در هر مسابقه برای هزار هوادار خود بلیتفروشی انجام دهند اما ظاهرا بهزودی قرار است این تعداد افزایش پیدا کند. گراوینا میگوید: «هواداران بخش مهمی از فوتبال هستند و ما تلاش داریم هرچه زودتر شرایط بازگشت آنها به ورزشگاهها را فراهم کنیم. این ورزش در غیاب آنها چیزی کم دارد اما درحال حاضر واقعا نمیتوانیم تاریخ دقیقی برای این اتفاق تعیین کنیم. شاید در ژانویه این مهم محقق شود و بتوانیم گام نخست را در این زمینه برداریم. البته همه اینها به شرایط سلامت عمومی و گسترش این بیماری در هفتههای آتی بستگی دارد.» در لیگ اسپانیا هم برنامههایی برای بازگشت هواداران وجود دارد و به گفته خاویر تباس، رئیس لالیگا در این تورنمنت هم احتمالا از نخستین ماه سال جدید میلادی شاهد حضور هواداران در ورزشگاهها خواهیم بود. در لالیگا از همان زمان شروع اپیدمی کرونا از ورود تماشاگران به ورزشگاهها جلوگیری شد و هنوز هم این محدودیت ادامه دارد اما با کاهش تعداد مبتلایان شاید بهزودی درهای ورزشگاهها روی تماشاگران گشوده شود.
تباس دراینباره میگوید: «ما قطعا در سال 2021 برای حضور تماشاگران برنامههایی داریم و امیدواریم بتوانیم از ماه ژانویه آن را اجرایی کنیم. برنامه ما این است که در مرحله نخست چیزی حدود 3هزار نفر را در ورزشگاهها داشته باشیم. البته تمام تصمیمگیریها برعهده ما نیست اما در تلاش هستیم هرچه زودتر مقدمات بازگشت طرفداران تیمها را به استادیومها فراهم کنیم و این افراد بتوانند دوباره از نزدیک شاهد بازیهای تیمهای مورد علاقه خود باشند. با این حال ما منتظر هستیم از بازه کریسمس عبور کنیم و ببینیم که شرایط در کشور چگونه خواهد بود چون در اوضاع فعلی نمیتوانیم برای 10 یا حتی سه روز آینده پیشبینی درستی داشته باشیم. تصمیمگیری درباره بازگشت هواداران نیز به شرایط شیوع بیماری بستگی خواهد داشت.»
در بوندسلیگا نیز اگرچه فصل در غیاب هواداران آغاز شد اما با توجه به اینکه هر ایالت قوانین خاص خود را برای مقابله با این ویروس داشت برخی تیمها ازجمله لایپزیگ و یونیون برلین در ادامه اجازه پیدا کردند بخشی از هواداران خود را به ورزشگاه راه بدهند و به این ترتیب از امتیاز حضور آنها بهره ببرند. با این حال در این رقابتها هنوز مجوز لازم به سایر تیمها داده نشده و مشخص نیست از چه زمانی قرار است دوباره شاهد تکمیل ظرفیت ورزشگاههای این کشور باشیم.
* نویسنده: سیامک خاجی، روزنامهنگار