به گزارش «فرهیختگان»، فعالیتهای علمی و پژوهشی دانشگاهها، رکن جداناپذیری از حیات دانشگاهها در کشور ماست. دانشگاهها تلاش دارند تا با استفاده از توان علمی و تخصصی خود در حوزههای گوناگون علوم در جریان فعالیتهای منطقه خود نقش موثری ایفا کنند. آزمایشگاهها و مراکز تحقیقاتی یکی از ابزارهای مهم و اصلی این ایفای نقش محسوب میشود. دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان بهعنوان یکی از واحدهای فعال و پیشرو در عرصههای پژوهشی در ایام هفته پژوهش، فعالیت 4 مرکز تحقیقاتی را آغاز کرد. این واحد تلاش میکند تا در راستای کمک هر چه بیشتر به صنایع فعال این استان، نقش پررنگتری داشته باشد و با توجه به این رویکرد در آستانه راهاندازی سرای نوآوری صنایع فلزی و معدنی قرار دارد. «فرهیختگان» در شماره امروز خود در گفتوگو با مهدی بازرگانی، معاون پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان ابعاد فعالیتهای پژوهشی این واحد را بررسی کرده که در ادامه میخوانید.
رویدادهای کلاسی حلمساله در شرایط کرونایی ادامه یافت
مهدی بازرگانی، معاون پژوهش و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان در گفتوگو با «فرهیختگان» درخصوص فعالیتهای پژوهشی این واحد به اولین موضوع کاری در هفته پژوهش اشاره کرد و گفت: «این دانشگاه در گروههای آموزشی برنامهای به نام «رویدادهای مبتنیبر حلمساله» تدوین کرده است که هر استاد در کلاسی درسی خود یک مسالهای را براساس طبیعت درس بیان میکند و این مساله بهصراحت نباید در کتاب درسی باشد و دانشجویان به ارائه جوابهای تحلیلی خود در مدتزمان یکهفتهای میپردازند.»
وی افزود: «با توجه به برگزاری موفق بزرگترین سمپوزیوم (همنشست) تخصصی در سال 98 در مجموعه دانشگاه آزاد اسلامی استان زنجان که تمامی اساتید عضو هیاتعلمی و برخی از اساتید مدعو و دانشجویان نخبه در رشته تخصصی خود در بازه زمانی یکساله بهصورت حضوری ارائه سخنرانی میکردند، در سال 99 نیز این مدل را ادامه دادیم. با توجه به شرایط کرونایی «رویدادهای مبتنیبر حل مساله» با هدف ترغیب و تشویق دانشجویان به انجام گفتوگو و تعامل و تقویت روحیه پژوهشگری و پویایی و ایجاد نشاط دانشجویی و همچنین بهرهبرداری موثر از ظرفیت اعضای هیاتعلمی و دانشجویان درجهت توسعه علم و فناوری تهیه، تدوین و ابلاغ شد. نتایج این رویداد در هر کلاس درسی پس از جمعبندی بهترین پاسخها توسط اساتید محترم اعلام خواهد شد و نهایتا کتابچه این رویداد براساس نیاز ذینفعان دروندانشگاهی و بروندانشگاهی تدوین خواهد شد.»
آغاز به کار 4 مرکز تحقیقاتی در واحد زنجان همزمان با هفته پژوهش
رئیس شورای پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی استان زنجان اظهار کرد: «افتتاح رسمی 4 مرکز تحقیقاتی و یک گروه پژوهشی مستقل در هفته پژوهش با رویکرد ماموریتمحوری و رفع مشکلات جامعه براساس آییننامه مراکز تحقیقاتی با حضور مجازی معاونت محترم تحقیقات و فناوری سازمان مرکزی صورت گرفت.»
معاون پژوهش و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان بیان کرد: «با توجه به اینکه زنجان استانی است که قطب صنایع روی، سرب و مس است، فعالان بخش خصوصی زیادی در این بخش حضور دارند و سرمایهگذاری کلانی در این حوزه انجام دادهاند. با عنایت به وجود مرکز تحقیقات متالورژی، سرمایهگذاری بالغ بر 30 میلیارد تومانی برای این مرکز انجام شد. سرای نوآوری صنایع فلزی و معدنی که با اخذ مساعدتهای مالی معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری و حمایت سازمان مرکزی احداث شده در شرف راهاندازی قرار دارد و بهزودی به مجموعه اکوسیستم نوآوری این استان اضافه خواهد شد.»
میزبانی از 12 هسته فناور در حوزه اکوسیستم نوآوری و فناوری سرای فلزی و شیمیایی
بازرگانی ادامه داد: «میخواهیم اکوسیستم فناوری در حوزه صنایع شیمیایی و معدنی را با تجاریسازی دانشگاه در این سرا تکمیل کنیم. طبقه چهارم ساختمان ستاد مرکزی در سایت امام به مساحت هزار و 100 مترمربع را تجهیز و آمادهسازی کردیم و آماده هستیم براساس آییننامه جامع سرای نوآوری و فناوری و شیوهنامه مدلهای دهگانه شیوهنامه اقتصاد دانشبنیان از 12 هسته فناور در حوزه اکوسیستم نوآوری و فناوری سرای فلزی و شیمیایی استقبال کنیم. البته درحال حاضر 4 هسته فناور در شرف قرارداد هستند و احتمالا تا 6 ماه آینده بتوانیم کلیه فضاهای آن را مشارکتی با دانشگاه داشته باشیم.»
بازرگانی به موارد دیگری از فعالیتهای پژوهشی این واحد به جشنواره فرهیختگان اشاره کرد و گفت: «در جشنواره فرهیختگان که امسال درحال برگزاری است استان زنجان در تمام حوزهها شرکتکننده دارد. منتظر هستیم نتیجه داوریها مشخص شود و امید داریم بتوانیم امسال رتبههای خوبی در جشنواره فرهیختگان داشته باشیم.»
پژوهشگران برتر علوم انسانی و معماری استان زنجان دانشگاه آزادی بودند
بازرگانی افزود: «از طرفی امسال هم در جشنواره پژوهشگران برتر استانی شرکت کردیم و هم در حوزه اعضای هیاتعلمی در گروه علوم انسانی و گروه معماری هنر، پژوهشگران برتر استان از دانشگاه آزاد بودند. در حوزه دانشجویی هم در حوزه فناوری و فنیمهندسی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی استان زنجان در جشنواره پژوهشگران برتر رتبه اول را آوردند که این برای اولینبار طی 10 سال گذشته است و امسال خوشبختانه چهار برگزیده در این جشنواره استانی داریم.»
رئیس شورای پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی استان زنجان گفت: «این دانشگاه بسترسازی حضور اعضای هیاتعلمی در صنایع مختلف را انجام داد. با صنایع خارج از استان مثل تهران و قم وارد مذاکره شده است و تفاهمنامه همکاری منعقد کرده و این تفاهمنامهها را اجرایی کرده و آماده است که اساتید را در چارچوب مطالعاتی وارد صنایع کنند که این هم در شرف اقدام است.»
دانشجویان زنجانی با طرح آموزش دوگانه وارد صنعت میشوند
بازرگانی افزود: «این دانشگاه طرحی را با نام «آموزش دوگانه» جلو میبرد که در این طرح آموزش دوگانه دانشجوی ورودی جدید میتواند براساس یکسری کاربردها و هماهنگیها وارد جامعه، صنعت و بخش خصوصی شود. علاوهبر اینکه در دانشگاه دانش کافی را کسب میکند مهارت دنیای کار را در صنعت کسب کند و طی چهار سال تحصیلی هم بتواند کمک هزینهای از صنعت دریافت و مشکل شهریهاش را تا حدودی حلوفصل کند، هم دانش کافی را برای ورود به آن صنعت داشته باشد یعنی بعد از چهار سال جزء فارغالتحصیلان بیکار نباشد، فارغالتحصیلی باشد که مهارت دارد و آماده ورود به دنیای کار است.»
رئیس شورای پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی استان زنجان درخصوص طرح آموزش دوگانه بیان کرد: «این ایده، طرح پویش نیست و طرح پویش برای استان اصفهان است و ما نگاهی متفاوت به این طرح داریم که به آن آموزش دوگانه میگوییم و ذینفع آن این است که هم بخش خصوصی را دخیل کردهایم و هم اسناد بالادستی دولتی در آن هست و هم عملا روابط بین کارگری و کارفرمایی در این طرح آموزش دوگانه وجود ندارد. فرمهای طرح آموزش دوگانه تکمیل شده و الان آماده هستیم تا دانشجویان را معرفی کنیم.»
وی افزود: «از همین ترم آماده اجرای این طرح هستیم منتها بهدلیل شرایط کرونایی امکان معرفی حضوری و فیزیکی دانشجو با صنعت مشکل شده است.»
وی ادامه داد: «این طرح در قالب یک تفاهمنامه صورت میپذیرد که پاسخی به نیاز واقعی بخش خصوصی؛ دانشجویان و دانشگاه است. این تفاهمنامه یک تفاهمنامه 5 جانبه بین اتاق بازرگانی، صنایع و معادن، کشاورزی استان زنجان؛ اداره کل کار رفاه و تامین اجتماعی استان زنجان، سازمان فنیوحرفهای استان زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی استان زنجان و کلینیک صنعتی استان منعقد شده است که در شرف اجرای آن هستیم و امیدواریم مشکل شهریه دانشجو، مشکل دانشگاه کارآفرین و مشکل فارغالتحصیلان بیکار را بتوانیم رفع و رجوع کنیم.»
رئیس شورای پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی استان زنجان افزود: «واقعیت این است که بازار کار هنوز عطش زیادی برای نیروهای کارآزموده دارد، اینکه میگویند عدهای گلایه از نبود کار برای فارغالتحصیلان میکنند بهدلیل عدمکارآزمودگی نیروی کار و نبود اعتماد بخش خصوصی به فارغالتحصیلان است درصورتی که نیروهایی تربیت کنیم که علاوهبر مهارت، دانش کافی برای انجام امور محوله را داشته باشند؛ مطمئن باشید که در بخش خصوصی به روی این نیروها همیشه باز بوده، هست و خواهد بود.»
بازرگانی در رابطه با مراکز تحقیقاتی هم گفت: «این دانشگاه مرکز تحقیقات متالورژی را از سال 92 داشته ولی فعال نبوده است که درحال حاضر با سرمایهگذاری 300 هزار میلیاردی فعال شده است.»
طراحی الگوهای ساختوساز در مرکز تحقیقات معماری شهرسازی ایرانی-اسلامی
رئیس شورای پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی استان زنجان اظهار کرد: «مرکز تحقیقات معماری شهرسازی ایرانی-اسلامی که اخیرا مجوز گرفته و پروژههای بزرگی در ایران را انجام میدهد و پروژههایی که این مرکز توانسته با آن قرارداد ببندد در آبادان و تهران بوده است.»
وی افزود: «مرکز تحقیقات معماری شهرسازی ایرانی-اسلامی یک مرکز نوپایی است که از تاسیس آن دوماهی میگذرد و تاکنون دو میلیارد ریال قرارداد مالی در سطح کشور منعقد شده است. این قرارداد خارج از استان زنجان و در سطح کشور است. حدود 5 عضو هیاتعلمی و 10 فارغالتحصیل دانشگاه آزاد با این مرکز بهطور مستقیم فعالیت دارند و بهدنبال جذب تعدادی از دانشجویان دکتری برای مرکز هستیم.»
بازرگانی ادامه داد: «طبق قوانین مرکز هر قرارداد بین 5 تا 20 درصد آورده مالی برای دانشگاه دارد که بهصورت مستقیم است. دو قرارداد با استان خوزستان و شهر آبادان منعقد شده و اکنون هم درحال رایزنی برای قرارداد بستن با آذربایجان شرقی و تهران هستیم. با خوزستان قراردادی برای پروژه طراحی الگوهای ایرانی-اسلامی در آبادان برای مجتمع ورزشی و دیگری بنای تجاری است. فعلا قرارداد 200 میلیون تومانی برای طراحی هست و بهمحض اتمام طراحی وارد فاز اجرایی خواهیم شد.»
بازرگانی ادامه داد: «مرکز تحقیقات انرژی و سیستم یکی دیگر از مراکز تحقیقاتی واحد زنجان است که مجوز آن را از هیاتامنای استان گرفت و این مرکز هم از مهرماه فعالیت خود را شروع کرده است.»
ساخت واکسن در مرکز تحقیقات نانوبیوتکنولوژی
وی افزود: «مرکز تحقیقات نانوبیوتکنولوژی با وجود دانشمندانی که در این حوزه در دانشگاه آزاد اسلامی استان هستند مجوز گرفته و الان هم روی واکسن کار میکند و آن هم واکسن سرطان سینه است که نمونه آزمایشگاهیها روی خرگوش آزمایش شده و فازهای تکمیلی آن بر روی میمون و انسان خواهد بود و انتظار داریم که این مرکز تبدیل به یک قطب نانوبیوتکنولوژی شود.»
معاون پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان بیان کرد: «مرکز تحقیقات توسعه فناوری، بهرهوری و کارآفرینی که اخیرا مجوز گرفته و رئیس مرکز در حوزههای بروندانشگاهی تهران، قزوین و شهرهای دیگر بسیار فعال هستند و توانستند پروژههای بزرگی را جذب کنند. عمده فعالیتهای صورت گرفته در مرکز تحقیقات توسعه فناوری، بهرهوری و کارآفرینی، تنظیم پیشنویس انعقاد تفاهمنامه با سازمان دریایی وزارت دفاع درخصوص تشکیل مرکز نوآوری باز دریایی، رایزنی درخصوص اخذ پروژههای طراحی زیستبوم کسبوکار دریایی و طراحی و راهاندازی سیستم مستندسازی نرمافزاری در بستر سرورهای امن، تنظیم پیشنویس انعقاد تفاهمنامه با سازمان مدیران و متخصصان ایران و رایزنی در راستای برگزاری دورههای جامع یکساله هتلداری، زنجیره تامین، بازاریابی، مهندسی ارزش، ارسال 4 پروپوزال طرح پژوهشی در حوزه مدیریت دانش و ارزیابی عملکرد و استانداردسازی فعالیتها مبتنیبر ایزو 50001 به شرکت ایستاپ، برگزاری دوره آموزشی بورس مقدماتی و همچنین برنامهریزی برای برگزاری دوره بورس پیشرفته و دورههای تخصصی مدیریت ریسک و مدیریت دانش نسل دوم و انجام مشاوره در راستای اخذ استاندارد ایزو 17025 و 17020 برای دو آزمایشگاه و یک شرکت بازرسی در دانشگاه آزاد اسلامی استان زنجان بوده است. این مرکز تحقیقاتی تاکنون 30 میلیون تومان درآمد داشته است.»
بازرگانی عنوان کرد: «یک گروه پژوهشی مستقل به نام زنجانشناسی ایجاد کردهایم که این گروه پژوهشی بعد از فعالیت و ارزیابی مجدد تبدیل به مرکز تحقیقات خواهد شد که این گروه تازه تاسیس شده است.»
وی با اشاره به فعالیتها درخصوص کرونا هم گفت: «در زمان شیوع کرونا این دانشگاه توانست گان پزشکی، ماسک استریل، ژل بهداشتی، ماده ضدعفونیکننده آنتیسپتیک تولید کند که این محصولات را توانست به فروش برساند و درخصوص درآمدهای غیرشهریهای فعال بوده و هم اینکه مورد استفاده خود دانشگاه، کارکنان، اساتید و دانشجویان قرار گرفت.»
بازرگانی بیان کرد: «یکی از موادی که در این ایام فناوری داشته است و دانشگاه با آن وارد مشارکت شده مادههای ضدعفونیکننده مبتنیبر آب هستند نه مبتنیبر الکل که وارد فازهای اولیه در مرکز رشد شده است.»
معاون پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان درخصوص باشگاه پژوهشگران جوان گفت: «باشگاه پژوهشگران جوان از جمله باشگاههای فعال در سطح ایران است و چندین برنامه شاخص بهعنوان پایلوت استانی داشتیم که یکی از این اقدامات شاخص باشگاه پژوهشگران جوان این دانشگاه، راهاندازی مرکز مهارت و مشاوره برای نخبگان و اعضای باشگاه است که اخیرا این اتفاق افتاده و قرار است که مرکز مشاوره را در کل استان راهاندازی کنیم تا اعضای باشگاه از خدمات آموزشگاههای مهارتی با تسهیلات ویژه استفاده کنند.»
* نویسنده : مریم حضرتی،روزنامهنگار