به گزارش «فرهیختگان»، عبدالرضا فرجیراد، سفیر اسبق کشورمان در نروژ در گفتوگو با «فرهیختگان» به بررسی راهکار مقاممعظمرهبری مبنیبر رفع تحریمها در عین خنثی کردن آنها از سوی مسئولان پرداخت و نکاتی را در این زمینه مطرح کرد که در ادامه میخوانید.
با توجه به صحبتهای اخیر رهبری درباره تحریمها که راهکار سومی را مبنیبر رفع آن در عین تلاش برای خنثیسازی تحریمها مطرح کردند، ارزیابی شما از این موضوع چیست؟
رهبری به شکل واضح و روشن بیان کردند که اگر یک ساعت هم توانستید این تحریمها را بردارید، لذا با توجه به این صحبت شرطی نباید برای آن قائل شویم؛ ضمن اینکه ایشان بیاعتمادی خود را نیز نسبت به آمریکا نشان دادند. از سوی دیگر اوباما نیز این اشتباه را مرتکب شد که وقتی برجام را امضا کرد، تحریمها را کامل برنداشت و اروپا نیز در زمان دولت ترامپ، هیچ کمکی به ایران نکرد، درحالیکه کشور نیاز به برطرف شدن تحریمها دارد. آنچه مجلس مصوب کرده است، درواقع در رابطه با تقویت همین امر است و آمریکا باید زودتر اقدام کند، البته درست است که مصوبه مجلس یک مصوبه 12 روزه است و من قبول دارم این بازه، زمان کوتاه و کمی است ولی با توجه به اینکه مجوز رفع تحریم داده شده، قابل تامل است. در سخنان رهبری هم مطرح شد که باید با اتحاد داخلی این کار صورت گیرد، یعنی اگر اختلاف نظری در جناحهای مختلف اعم از دولت و مجلس وجود دارد، باید با هم آن را حل و فصل کنند.
مشکل تحریم و اقتصاد کشور باید با عزت حل شود
مهمترین مساله درحال حاضر مشکل اقتصادی کشور است و این مشکل باید با عزت حل شود، لذا من تصور میکنم مصوبه مجلس هم مانعی نیست و اگر فرضا مذاکرات نیز شروع شود و بیش از 12 روز هم باشد، مجلس میتواند یک روزه تکملهای به آن مصوبه بزند و یکی دو ماه زمان دهد. از این رو مصوبه مجلس نمیتواند مانعی برای این مساله ایجاد کند. بنابراین به اعتقاد من شرط و شروطی نباید گذاشت؛ چراکه هر چه شرط و شروط بیشتر باشد کار ما سختتر و معیشت مردم و اقتصاد کشور ضعیفتر میشود. ما اگر بخواهیم براساس اقتصاد تحریمی، بودجه کشور را تنظیم کنیم قطعا مشکلات زیاد است و مردم هم شدیدا تحت فشار هستند و این نکته را مسئولان ارشد کشور نیز بهخوبی میدانند.
موضع کشورهای دیگر نسبت به بازگشت به تعهدات برجامی چگونه است؟
احساس میکنم دنیا آمادگی این کار را دارد، اخیرا نیز گروسی به دولت بایدن تاکید کرد این کار را انجام دهد و در خبرها نیز آمده که انگلیس و فرانسه نیز مطرح کردند که تمام تلاش خود را میکنیم تا برجام زنده شود. از سوی دیگر وقتی رهبری تاکید کردند تحریمها باید برداشته شود، یعنی آمریکا به برجام برگردد.
اگر بازگشت به برجام زود انجام شود اثر لابی صهیونیستها و اعراب از بین میرود
البته هیچکس نیز تاکنون شرطی بیان نکرده و تیم جدید آمریکا هم شرطی نگذاشته است. هرچند گفتهاند کار مشکلی است؛ البته من هم معتقدم با توجه به لابی صهیونیستها و عربها در واشنگتن این کار ساده نخواهد بود. اگر بازگشت به برجام زود انجام شود لابیهای آنها کماثرتر خواهد بود و فرصت به آنها داده نمیشود که لابی کنند؛ تصور من این است که مقدماتی نیز برای این کار(بازگشت به برجام) فراهم شده است و بهطور غیررسمی صحبتهایی با واسطه یا بدون واسطه انجام و افرادی که در مذاکرات قبلی برجام بودند، با هم ارتباط داشتهاند.
پیامهایی بین ایران و آمریکا رد و بدل و ازسوی هر 2 طرف به صورت نسبی اعلام آمادگی شده است
برخی مذاکرهکنندگان دولت اوباما در تیم بایدن هستند و هنوز هم در وزارت امورخارجه ما همان تیم مذاکرهکننده مستقر هستند لذا آنها دو سال با یکدیگر کار میکردند و طبیعتا پیامهایی ردوبدل شده که آمادگی هر دو طرف بهصورت نسبی اعلام شده است؛ بنابراین اگر این تحلیل درست باشد باید هر چه زودتر این کار را انجام داد.
دقیقا پیرامون همین صحبت شما، میتوان برداشت کرد که اگر بخواهیم به برجام بازگردیم شرایط مثل قبل است و قرار نیست چیزی اضافه یا کم شود و انگیزه ایران از این برگشت گرفتن بهانه از طرف مقابل و در عین حال رفع تحریمها در چارچوب عزتمندی است؟
بله همینطور است؛ هیچ شرطی نه ما و نه آنها قرار نمیدهیم و اگر قرار است صحبتهای دیگری شود باید خارج از برجام باشد.
بهطور مثال اگر میخواهند درباره یمن، سوریه، عراق و... صحبت کنند، دست ایران باز است؛ مثلا ایران در رابطه با یمن میخواهد چه بگوید؟ اینکه هر روز عربستان مردم یمن را بمباران نکند. ایران با اروپاییها صحبت کرده و ممکن است با آمریکا هم صحبت کند و مشکلی نیست. درواقع ما چیزی کم نداریم و همیشه دست ما پر است. البته در برجام نباید هیچ شرطی باشد چراکه اگر ما شرطی بگذاریم آنها هم شرط میگذارند و شرطهای موشکی و منطقهای را بیان میکنند. درحالیکه خلافکاری به نام ترامپ یک توافق بینالمللی را برهم زده و ما ضرر کردهایم، اکنون این موضوع سریعا باید به جای اول خود بازگردد.