به گزارش «فرهیختگان»، ابوالفضل ظهرهوند، کارشناس مسائل بینالملل و سفیر پیشین ایران در ایتالیا در گفتوگو با «فرهیختگان» به بیان نکاتی پیرامون سخنان مهم رهبر انقلاب درباره ابعاد مذاکره و خنثیسازی تحریمها و مذاکره داخلی مسئولان با یکدیگر پرداخت که در ادامه از نظر میگذرانید.
رهبر انقلاب روز گذشته سخنانی را درباره لزوم خنثیسازی تحریمها مطرح کردند و فرمودند اگر میتوانید تحریمها را بردارید، یک لحظه هم صبر نکنید ولی خنثیکردن آن بهتر است، با توجه به اینکه ایشان مسیر رفع تحریمها را نبستند اما از طرف دیگر توصیه کردند دوباره مرتکب اشتباه نشوید، تحلیل شما درباره این بخش از صحبتهای رهبری چیست؟
این فرمایش حضرتآقا شفافتر از گذشته مسیر کار را برای دولت، نظام و سیاست کلی آن تعیین میکند. هیچکس در کشور طرفدار تحریم نیست که آقای روحانی دائم دم از کاسبی تحریم میزند لذا باید ریشهیابی کنیم که تحریم ناشی از چه مولفهای است و آیا این مولفه به اشتباههای این مجموعه و ماهیت ایران برمیگردد یا به ماهیت طرف مقابل و اینکه اهداف تحریم چیست؟ درواقع باید بررسی شود آیا ما امکان برقراری پلی با غرب و آمریکا را داریم که بر اساس آن رضایت طرف مقابل تامین شود و ما مشمول تحریم نشویم؟
اینکه رهبر انقلاب در گذشته نیز اشاره کردند تعارضی که ما با غرب داریم یک تعارض جوهری است، بسیار مهم است چراکه این تعارض جوهری سبب میشود غرب تحمل و شکیبایی تعامل با ایران را نداشته باشد و از سوی دیگر ایران نیز از خود این ضعف را نشان داده است که تحریم بر او اثر دارد.
شما در جایی میتوانید تحریم را به فرصت و آن را به ظرفیتی برای طرف مقابل تبدیل کنید که متاسفانه در سالهای اخیر تحریم بهعنوان ابزار و اهرم فشار علیه ایران موثر تداعی شده است و برخی مسئولان نشان دادند ایران تحریمپذیر است و تحریمها میتواند رفتار و مواضع ایران را تغییر دهد.
نتیجه موثر نشان دادن تحریمها سبب چه رفتاری از سوی آمریکا شده است؟
این مسیر بهعنوان یک مسیر فزآینده در دستور کار آنها تشدید شد و خزانهداری آمریکا دفتر خاصی را برای تحریم ایران شکل داد درحالی که جایی برای تحریم کردن باقی نمانده است.
مردم و رهبر انقلاب رفع تحریم در قبال تسلیم شدن را تایید نمیکنند
بنابراین اگر بدون از دست دادن ظرفیتهای ملی و بدون اینکه خطوط قرمز را زیرپا بگذاریم، بتوانیم تحریم را لغو کنیم، حتما باید استقبال کرد و کسی که این کار را صرفا با مذاکره ضمن حفظ منافع و مصالح ملی انجام دهد باید به او مدال تقدیم کرد، درحالی که اگر قرار باشد تحریمها به ازای تسلیم رفع شود، این را نه حضرت آقا تایید میکنند و نه ملت ایران!
رهبری این نکته را نیز عنوان کردند که شما اگر مذاکره بلد هستید چرا در داخل مذاکره نمیکنید که بهنظر میرسد این نقد خطاب به دولت و مجلس و اختلافات اخیر درباره مصوبه برجامی باشد، نظر شما چیست؟
واقعیت درستی است. شما وقتی میخواهید مذاکره کنید، نماینده کلیت نظام و ملت ایران هستید و رویکرد نظام را نمایندگی میکنید؛ از این رو رهبری معظم، امام جامعه و زبان مطالبهگر ملت است و روی این مواضع ایستادهاند که لازمه این امر این است که انسجام لازم را داشته باشید و اگر جناحی برخورد کرده و بهعنوان جریان سیاسی مذاکره کنید، قطعا نه در آن صحنه میتوانید دستاورد داشته باشید و نه در داخل میتوانید پشتیبانی شوید.
اگر آقایان مذاکرهکننده هستند ابتدا مساله را در محیط داخلی حلوفصل کنند
بنابراین به فرموده حضرتآقا اگر این مسئولان مذاکرهکننده هستند، ابتدا باید مساله را در محیط داخلی حلوفصل کنند چراکه منافع امنیت ملی جناحی نیست و فراجناحی است.وقتی بحث از امنیت ملی و منافع ملی میشود یعنی جناح و مذهب و قوم و قبیله رنگ میبازد و ایرانی به ماهو ایرانی در جغرافیای سیاسی مطرح میشود، لذا اگر آقایان این ظرفیت و بصیرت سیاسی را دارند که منافع ملی و امنیت ملی را در یک چنین افقی نگاه کنند، بسیار مهم و رو به جلو خواهد بود.
دولت پس از این سخنان رهبری درک خود را از موضوعات ملی و داخلی روشن و شفاف کند
رفتار دولت پس از این سخنان رهبری باید چگونه تنظیم شود؟
اگر اینها ادعای مذاکره، پایبندی به قانون اساسی و منافع ملی و آرمانهای حضرت امام(ره) را دارند، قطعا باید نوع نگاه و گفتمان، دریافت و درک خود را از موضوعات ملی و کلیدی در داخل روشن و شفاف کنند و بعد با این پشتوانه ملی بر سر میز مذاکره بنشینند و برای لغو و رفع تحریمها تلاش کنند و در این صورت اگر نتوانستند نه شماتت خواهند شد و نه پشت آنها خالی میشود.
درواقع میتوانند بیان کنند در این مسیر چقدر دستاورد داشته و تا چه حدی نتوانستهاند و از این رو نیاز به آمارسازی و آدرس غلط و حواله دادن به آب و صابون نیز نخواهد بود.
با چنین رفتاری از سوی دولت، اگر مشکلی هم باشد کلیت نظام شامل رهبری و ملت ایران پشتسر تیم مذاکرهکننده و دستگاههای اجرایی قرار میگیرند. بنابراین معتقدم گام اول را باید در سطح نخبگان رسمی در کشور که سهقوه را شامل میشود، برداشت تا ابتدا گفتمان و رویکرد واحد شکل بگیرد و بعد سر میز مذاکره حاضر شد.