علی شمس، تهیه‌کننده نماهنگ «رویای ایرانی» در گفت‌وگو با «فرهیختگان»:
به گزارش «فرهیختگان»، علی شمس، تهیه‌کننده نماهنگ «رویای ایرانی» می‌گوید که شخصا دوران نوجوانی بسیار شیرین و لذت‌بخشی داشته است و دوست دارد آن را هزاران بار دیگر تجربه کند. شاید هم به خاطر همین است که دوست دارد عمده فعالیت‌هایش حول تولیداتی برای نوجوان‌های ایرانی باشد. او از سال 1397 با تولید نماهنگ «قاصدک» و با همکاری مرکز موسیقی ماوا فعالیتش را در حوزه موسیقی نوجوان آغاز کرد. پس از آن با حمایت مرکز ماوا 6 اثر به صورت سریالی در حوزه نوجوان تولید کرده است که هرکدام در زمان پخش‌شان با استقبال مخاطبان مواجه شدند. قاصدک، شور شیرین، به رنگ ایران، زنگ تابستون، دهکده اجدادی و رویای ایرانی 6 اثر تولیدی او در حوزه نوجوان با مرکز ماوا بودند. آنچه می‌خوانید متن گفت‌وگوی «فرهیختگان» با تهیه‌کننده نماهنگ «رویای ایرانی» است.
چرا به حوزه تولیدات کودک و نوجوان پرداختید؟
اولا مایلم این دو حوزه را از یکدیگر جدا کنم. تولیدات کودک هم در حوزه فرم و هم در حوزه محتوا برای نوجوان کسل‌کننده و گاهی مشمئز‌کننده است. نوجوان در دورانی از زندگی خود قدم می‌زند که تمام تلاشش را می‌کند به اطرافیان بفهماند دیگر کودک نیست، از آن دوران فاصله گرفته و اطلاق عنوان کودک را کسر شأن خودش می‌داند.
نوجوان میل به تغییر عالم دارد. درحالی که کودک کاملا منفعل است و این‌گونه تفاوت‌های فاحش باعث می‌شود نوجوان تمام تلاشش را بکند که هر چه می‌تواند از عنوان کودکی هم فاصله بگیرد. حوزه تولیدات مورد علاقه من حوزه نوجوان است. نوجوانی آغاز انتخاب‌های بزرگ است. آغاز دورانی از زندگی که هرگز شبیه آن یافت نمی‌شود. شخصا دوران نوجوانی بسیار شیرین و لذت‌بخشی داشتم. به‌شدت مایلم هزاران بار دیگر به آن دوران از زندگی‌ام باز گردم. لطافت روحی، میل به تغییر، بلندپروازی، استقلال و عدم وابستگی و هیجانات بی‌اندازه زیاد، از جذابیت‌های دوران نوجوانی برای من است. تولید اثر برای کسی که نه آنقدر کودک است که متوجه حرف‌های عمیق عالم نشود و نه آنقدر وابسته و دل‌بسته دنیا شده است که نتواند روح خودش را پرواز دهد، روح خودم را هم در طراوت آن دوران نگه می‌دارد. این شاید مهم‌ترین دلیل من برای فعالیت در حوزه نوجوان است.
با توجه به اهمیت گروه سنی کودک و نوجوان ساخت تولیدات نماهنگ و موسیقی برای این قشر چه اهمیتی دارد؟
چه خوش‌مان بیاید و چه خوش‌مان نیاید، موسیقی جزء لاینفک زندگی دختر و پسر نوجوان این عصر است. هیجانات بی‌حد و حصر در دوران نوجوانی و احساسات لطیفش باعث می‌شود با هنر ارتباطی بگیرد که شاید هرگز پدر و مادر او این ارتباط را برقرار نکنند.
چه ظرفیتی بهتر و بالاتر از این برای متولیان فرهنگ جامعه؟ ! نظرات فقهی مقام معظم رهبری هم که پیرامون موسیقی بر کسی پوشیده نیست. خب حالا باید فرم و محتوای شعر و موسیقی و تصویر را در خدمت نیازهای واقعی نوجوان قرار داد. نیاز یا واقعی است یا کاذب. محتوایی که اکنون به نوجوان تزریق می‌شود، نیاز کاذب است. وقتی شبانه‌روز در فضای موسیقی کشور در ذهن نوجوان عشق‌های زمینی و شکست عشقی و... پمپاژ شد، نوجوان احساس نیاز می‌کند و خب چه کسی است که نداند اساسا این نیاز کاذب است. نوجوان نیاز دارد نیازهای واقعی‌اش مانند امید به آینده، تغییر دنیای پیرامونی، موفقیت، تلاش و رقابت را در شعر و موسیقی و نماهنگ ببیند.
سهم نوجوانان از تولیدات تلویزیون چه قدر است؟ در دهه 60 و 70 همزمان با پخش انیمیشن‌های خاطره‌انگیز خارجی، رسانه ملی هم در تولید آثار ویژه سن نوجوان کم نمی‌گذاشت؛ از تولید برنامه‌های ترکیبی گرفته تا برنامه‌های عروسکی. با توجه به اینکه شما در این حوزه تخصصی فعالیت می‌کنید علت کم‌کار شدن تلویزیون را چه می‌دانید؟
دوران نوجوانی دوران منحصربه‌فرد و البته پیچیده‌ای است. شاید پیچیدگی این مقطع سنی، تولید‌کنندگان را از پرداختن به این دوران از زندگی باز می‌دارد. مثلا مساله‌ای که نوجوان به‌شدت با آن درگیر است «رفاقت» است. شخص از دوران کودکی عبور کرده و الان باید برای خودش رفیق انتخاب کند. ما چند ترک موسیقی در این حوزه تولید کرده‌ایم؟ ! از نیازهای دیگر دوران نوجوانی استقلال است. نوجوان معمولا آن را استقلال از خانواده ترجمه می‌کند و با مخالفت با خانواده در حوزه‌های گوناگون سعی در اثبات استقلال خودش دارد. ما چند قطعه موسیقی و به دنبال آن نماهنگ تولید کرده‌ایم که بگوییم نوجوان چگونه مستقل شود؟ و موارد بسیاری از این دست. انصافا سهم نوجوان از تولیدات رادیو و تلویزیون ایران سهم ناچیزی است.
مخاطب نوجوان درحال حاضر چه آثاری را در حوزه موسیقی و نماهنگ دنبال می‌کند و حال که متولیان فرهنگی برای این مخاطب در حوزه موسیقی کم‌کاری می‌کنند و به اندازه نیاز تولید آثار جذاب را افزایش نمی‌دهند، آیا نیاز او کم خواهد شد؟
خیر! حتما نیاز او سر جای خودش باقی است و این نیاز را از بیرون تامین می‌کند. نوجوان ناخواسته به سراغ خواننده‌هایی می‌رود که اصلا مناسب سن او نیست. آن خواننده و آن تهیه‌کننده موسیقی هم ابدا مقصر نیست. اصلا قطعه‌ای که تولید کرده برای این رده سنی مخاطب نبوده. دقیقا مانند اندازه لباس که در چهار یا پنج سایز مختلف عرضه می‌شود. من باید دقت کنم لباس اندازه خودم بخرم و بپوشم. مساله زمانی پیش می‌آید که لباس سایز من نیست. من چه باید بکنم؟ ! اتفاقی که متاسفانه برای نوجوان رقم خورده این است که موسیقی و نماهنگ مورد علاقه‌اش بسیار کمیاب است و خب به ناچار سراغ موسیقی‌ها و نماهنگ‌هایی رفته که اصلا مناسب سنش نیست.
به نظر شما در 2 دهه اخیر برنامه‌‌هایی که چه در تلویزیون و چه در فضای مجازی اختصاصی به حوزه نوجوان پرداخت و موثر واقع شد، کدام بود؟
بنده چون فارغ‌التحصیل رشته کارگردانی دانشگاه صداوسیما هستم، برنامه‌های تلویزیونی حوزه نوجوان را تخصصی دنبال می‌کنم. در سری برنامه‌های تلویزیونی، اقیانوس آرام حقیقتا برنامه تلویزیونی استاندارد و قابل دفاعی بود که نمی‌دانم چرا ادامه پیدا نکرد. برنامه تلویزیونی «فاز» انصافا حرف جدیدی داشت و آن اعتماد و باور نوجوان بود. که آن هم ادامه پیدا نکرد. فیلم‌های سینمایی «منطقه پرواز ممنوع» و «بیست‌ویک روز بعد» هم آثار خوب و قابل دفاعی هستند.
موزیک ویدئوهای «شورشیرین»، «قاصدک»، «زنگ تابستون»، «دهکده اجدادی»، «به رنگ ایران» و «رویای ایرانی» کدام موفق‌تر بوده؟ آیا قابلیت پخش در حوزه بین‌الملل هم دارد؟
همه تولیدات و آثار یک تولیدکننده، به منزله بچه‌های او هستند و انتخاب بهترین آنها بسیار سخت است. اما دلچسب‌ترین نماهنگ‌هایی که تاکنون ساخته‌ام قاصدک و رویای ایرانی بوده‌اند. در همه آثار سعی کرده‌ایم نیازهای نوجوان را مورد بررسی قرار دهیم و فارغ از دین و مذهب به دوران نوجوانی بپردازیم. از این جهت که آثار با محوریت نوجوانی تولید شده‌اند و کیفیت تولید خوبی هم دارند، با یک ترجمه و زیر‌نویس مطلوب، قابلیت پخش در حوزه بین‌الملل هم دارند.
مطالب پیشنهادی
