رسانه‌ای که جا ماند

به گزارش «فرهیختگان»، محمد زعیم‌زاده جانشین سردبیر «فرهیختگان» نوشت:

عملیات تروریستی غروب جمعه ضربه مهمی به صنعت هسته‌ای، دفاعی و دستگاه‌های امنیتی کشور زد، اما فکر نمی‌کنم شدت این ضربه‌ها با آسیبی که صداوسیما دید قابل قیاس باشد. ساختار کند و فشل خبر در دل حادثه‌ای که همین‌جا، بیخ گوشش در تهران اتفاق افتاده بود نه مرجعیت خبری پیدا کرد نه تحلیلی.

قبلا رسانه‌هایی مثل BBC فارسی که از متن حوادث ایران دور بودند بعضا به دلیل نوع متفاوت تحلیلشان رفرنس تحلیلی می‌شدند اما کم و بیش مرجعیت خبری با صداوسیما بود اما این بار درحالی که شبکه خبر نمی‌دانست عنوان دانشمند هسته‌ای را برای شهید عزیزمان در زیرنویسش به کار ببرد یا نه ایران اینترنشنال در حال ارسال خبر داغ از آبسرد بود.

این گیجی و گنگی و کندی که دو روز بعد تراژدی هم ادامه دارد حداقل ۴ دلیل دارد:

اول: یک مغزافزار سریع و هوشمند و موثر در مرکزیت خبری سازمان وجود ندارد یا اگر هم هست تاثیری روی تولیدات ندارد، ضعف بزرگی که موجب می‌شود رسانه ملی هیچ ایده تحلیلی در مورد ماجرا نداشته باشد. روزنامه‌ها، کانالهای تلگرامی، صفحات  اشخاص، حتی پیج‌های تشکل‌های دانشجویی و... را نگاه کنید هر کدام در مورد این حادثه بالاخره خط تحلیلی داشتند، یکی می‌گفت صهیونیست‌ها می‌خواهند مذاکرات آتی را مختل کند پس نیازی به جواب نیست، دیگری می‌گفت نه اگر جواب ندهیم دشمن جری‌تر می‌شود و... این تحلیل‌ها می‌توانند غلط یا درست باشند اما بالاخره یک چارچوب مفهومی است که تحلیل حول آن شکل می‌گیرد، اما در ماجرا اخیر خبر سیما همین را هم نداشت.

دوم: فرم برنامه‌ها تکرار مکرارت است، میزگرد، سخنرانی و تمام، هیچ ابتکاری به لحاظ فرمی انجام نمی‌شود. همان فرمی که برای یک برنامه سینمایی، فوتبالی، اقتصادی و... هم استفاده می‌شود.

سوم: چهره‌ها تکراری هستند، گارد تلویزیون حتی در مواردی که لازم است مساله را ملی نشان دهد هم باز نمی‌شود، چه در واحد مرکزی خبر چه در شبکه‌هایی که مدیرانش منتقد مدیران سیاسی سازمان هستند تلورانس مهمان‌ها بین جبهه پایداری تا موتلفه است.

چهارم: رئیس شبکه خبر امروز برای توجیه بخشی از ناکارآمدی توپ را به زمین نهادهای بالادستی در حوزه امنیت فرستاد، این ایراد بزرگی است که هم از عدم شناخت دقیق برخی مسئولان از اقتضائات رسانه نشات می‌گیرد که نمی‌دانند اگر آنقدر بند به پای رسانه ببندند که نتواند تکان بخورد دیگر رسانه نیست و هم از ضعف مدیران است که رسانه را دربست در اختیار نهادهایی قرار داده‌اند که بعضا تحلیل‌های ضد و نقیضی با هم دارند و خبر را به ناکجا می‌برند.