

به گزارش «فرهیختگان»، جمعی از دفاتر بسیج دانشجویی دانشگاههای علومپزشکی کشور درپی استعفای معاون تحقیقات وزارت بهداشت با طرح سوالاتی خواستار پاسخگویی او نسبتبه ابهامات عملکردش در دوران شیوع کرونا شدند. در این بیانیه آمده است: «انتشار خبر استعفای جناب آقای دکتر ملکزاده، معاون محترم تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت در شب آغاز محدودیتهای جدید کرونایی باعث شگفتی بسیاری از جامعه بهداشت و درمان کشور شد. ضمن تشکر از زحمات آقای دکتر ملکزاده در سالهای طولانی مسئولیت در نظام سلامت، تعدادی از بسیج دانشجویی دانشگاههای علومپزشکی کشور بنا بر وظیفه خود و به دور از مسائل حاشیهای و بیمبنا، لازم میداند ۵ سوال از دوره عملکرد ایشان در این معاونت کلیدی مطرح نماید تا به رسم معمول مسئولین ارشد کشور، استعفا بهانهای برای شانه خالی کردن از زیر بار مسئولیت و عدم پاسخگویی نسبتبه افعال و ترک افعال در دوره مسئولیت نباشد:
1) رهبر معظم انقلاب اسلامی بارها بر موضوع جهتدهی تحقیقات و پژوهشهای دانشگاهی بهسمت رفع نیازهای کشور تاکید داشتهاند؛ منجمله در دیدار چندسال قبل با اساتید دانشگاهها که فرمودند: «ببینیم واقعا کشور به چه احتیاج دارد و پژوهشها را در جهت نیازهاى کشور قرار بدهیم... والّا صرف اینکه مثلا یک مقاله در یک مجله ISI منتشر کرده یا چه تعداد مقاله منتشر کرده، کافى نیست؛ یعنى محقق و پژوهشگر ما نباید براى کسب رتبه علمى بهدنبال این باشد که مقالهاى را تهیه و تولید کند که براى کشور هیچ فایدهاى ندارد و هیچ خلأیى از خلأهاى پژوهشى کشور را پر نمیکند. بله، آن کسى که آن را در مجله چاپ میکند، ممکن است برایش مفید باشد یا براى کس دیگرى و جاى دیگرى مفید باشد؛ اما براى کشور مفید نیست. این کار را مىکند صرفا براى اینکه رتبه علمى بهدست آورد.» متاسفانه مساله پژوهشهای بیفایده در حوزه بهداشت و درمان و ارزشیابی اعضای هیاتعلمی و نیز دانشجویان علومپزشکی کشور به صرف شاخصهای کمی و بیتوجهی به انجام تحقیقاتی که برای کشور مفید باشند، تبدیل به یکی از چالشها و مشکلات بزرگ نظام سلامت شده است که پس از مدتهای فراوان، سرانجام رسما توسط وزیر محترم بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز مورد تاکید قرار گرفت. مطرح شدن این موضوع از نفر اول مدیریت بهداشت و درمان کشور که «۹۸ درصد از تحقیقات در نظام سلامت، صرف انتشار مقالات در فلان مجلات میشود که بهکار نمیآید. بهشدت به روند تحقیقات نظام سلامت، انتقاد دارم» و تاکید بر آن در حکم انتصاب سرپرست جدید این معاونت، هرچند جای خرسندی دارد؛ اما بسیار دیرهنگام صورت پذیرفت و درصورتیکه همچون بسیاری از موضوعات دیگر در وزارت بهداشت، به بیان انتقاد بسنده شود و راهکاری برای آن ارائه نگردد، صرفا ضربهای بر پیکر پردرد نظام سلامت وارد خواهد نمود. سوق دادن پژوهشگران و اساتید دانشگاههای علومپزشکی و گره زدن مساله ارتقای اعضای هیاتعلمی به ارائه مقاله در مجلات ISI و پر کردن رزومه بدون توجه به کیفیت مقالات و کمرنگ شدن تحقیقات بنیادی و کاربردی و عدم تاثیر آنها در حل معضلات نظام سلامت ایران، همواره از دردهای بزرگ نخبگان و دلسوزان کشور بوده است. لازم است آقای دکتر ملکزاده نسبتبه عملکرد هفتساله خود در این این زمینه پاسخگو باشند. آیا پایشی درخصوص جهتدهی وضعیت تحقیقات حوزه علومپزشکی به این سمت صورت گرفته است؟
2) همزمانی استعفای ایشان با آغاز محدودیتهای جدید کرونا بهانه مناسبی است تا عملکرد ایشان در این حوزه مورد سوال قرار گیرد. متاسفانه اولویت نظام تحقیقات و فناوری در حیطه کرونا بهسمت انجام کارآزماییهای بالینی و همکاری گسترده با سازمان جهانی بهداشت و ارائه نظریات غلط و هزینهساز رفت و نسبتبه ارائه راهکار در جهت چگونگی مدیریت بیماری و استفاده از ظرفیتهای فراوان کشور، توجه کافی صورت نگرفت. بهعلاوه اعتماد بیش از حد رئیسجمهور بهعنوان رأس ستاد ملی مقابله با کرونا به مشاورههای اشتباه آقای دکتر ملکزاده هزینههای بالایی را برای کشور ایجاد نمود. منجمله فرضیه ابتلای ۲۵ میلیون ایرانی نسبتبه کرونا و یا اعلام موضوع غیرعلمی و غیراخلاقی ایمنی دستهجمعی که در جلسه چهارم ستاد مورخ ۲۶ اسفندماه ۹۸ به صراحت ازسوی ایشان توسط رئیسجمهور مطرح گشت.
3) مدتهاست که دلسوزان و کارشناسان نظام سلامت، تعارض منافع را بزرگترین معضل کشور در این عرصه میدانند. آقای دکتر ملکزاده میبایست نسبتبه ابهامات مطروحه در این خصوص پاسخگو باشند. تأسیس شرکت دارویی و تصدی سمت ریاست هیاتمدیره آن، همزمان با حضور در سمت معاونت وزیر و تجویز برخی داروهای بیتاثیر برای درمان کرونا از ابهاماتی است که پاسخ معاون مستعفی را میطلبد. همچنین علیرغم منع پرداخت بودجه موسسه ملی توسعه تحقیقات علومپزشکی کشور (نیماد) -که وظیفه حمایت مالی از طرحهای پژوهشی کلان و مهم مرتبط با علومپزشکی را برعهده دارد- به اعضای اصلی و روسای کمیتههای آن، بیشترین تخصیص صورتگرفته از زمان تاسیس این موسسه تاکنون، مربوط به پژوهشکده تحت مدیریت و وابستگان علمی ایشان بوده است. موارد مذکور ورود دستگاههای نظارتی به موضوع را میطلبد.
4) اسناد بالادستی نظام، تاکیدات فراوانی بر استفاده از طب سنتی در نظام سلامت کشور دارند؛ منجمله بند دوازدهم سیاستهای کلی نظام سلامت با موضوع «بازشناسی، تبیین، ترویج، توسعه و نهادینهکردن طب سنتی ایران»، نقشه جامع علمی کشور، سند ملی گیاهان دارویی و طب سنتی، برنامههای پنجساله پنجم و ششم توسعه کشور، منشور احیا و کاربرد طب سنتی ایران و... . با اینحال معاون سابق تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت با بیاعتقادی به استفاده از درمانهای مکمل به تمسخر طب سنتی پرداخته و درحالیکه میبایست ۵ درصد از پژوهشهای کشور در حیطه طب سنتی و گیاهان دارویی باشند، بهعنوان مخالف توسعه این پژوهشها و ادغام طب سنتی در شبکه بهداشت و درمان قد علم نمودند...
5) علاقه دکتر ملکزاده بر انجام مطالعات کوهورت متعدد در سالیان طولانی که مسئولیتهای مختلف وزارتخانه را بهعهده داشتند، منجمله کوهورت پرشین، گلستان و... و نیز مشارکتهای گسترده جمهوری اسلامی در طرحهای مطالعاتی جهانی حیطه علومپزشکی، که در همهگیری کرونا هم نمایان بود، باعث دستاوردهای فراوان و درخشش کشور در مجامع علمی جهانی شده است -که به نوبه خود جای تقدیر و تشکر فراوان دارد- اما جا دارد به دور از هیاهوی سیاسی و دادن آدرس غلط، مسائل امنیتی این تحقیقات و انتشار اطلاعات مردم ایران، که جنگی تمامعیار و همهجانبه علیه آنها به راه افتاده، توسط نهادهای مربوطه بررسی گردد. بسیج دانشجویی بدون جانبداری از هیچ شخص و مسئولی در مسائل اخیر، مطالبه مذکور، درخصوص هدایت تحقیقات بهسمت رفع نیازهای کشور را از جناب آقای دکتر نمکی وزیر محترم بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در طول ۲۳ ماه تصدی منصب وزارت نیز دارد و از هماکنون منتظر دریافت پاسخ درمورد مسائل مطروحه میباشد که بدون شک چشمانداز درخشان نظام سلامت تنها در این مسیر قابلمشاهده است.»
