به گزارش «فرهیختگان»، فدراسیون والیبال ایران پس از شیوع کرونا و تعطیلی رقابت‌های المپیک، لیگ ملت‌ها و سایر رقابت‌های جهانی تیم ملی تصمیم گرفت قرارداد ایگور کولاکوویچ به‌عنوان سرمربی تیم ملی را فسخ کند تا در ماه‌هایی که عملا تیم ملی اردویی ندارد و مسابقاتی نیز برگزار نمی‌شود، هزینه‌ای برای سرمربی تیم ملی پرداخت نکند. با رفتن کولاکوویچ بحث بر سر انتخاب سرمربی بعدی تیم ملی و بومی یا غیربومی بودن او تا مدت‌ها ادامه داشت و سرانجام در روزهای اخیر مشخص شد فدراسیون والیبال این بار سراغ یک مربی روس رفته و ولادیمیر آلکنو قرار است از فروردین سال آینده هدایت تیم ملی را برعهده داشته باشد. آلکنو سابقه سه حضور در رقابت‌های المپیک را دارد و حالا این شانس را خواهد داشت که چهارمین المپیک پیاپی خود را این بار با ایران تجربه کند.

موفق در المپیک

این مربی روس در هر سه دوره قبلی با تیم ملی روسیه در این تورنمنت مهم شرکت کرده بود و هر بار هم در سال منتهی به المپیک هدایت روس‌ها را برعهده گرفته و پس از آن نیز از تیم ملی جدا شده است. حاصل عملکرد او و تیمش در این رقابت‌ها یک مدال طلا، یک برنز و یک عنوان چهارمی در المپیک 2016 ریو بوده است. سایت «گاتزتا» روسیه در گزارشی از حضور آلکنو در ایران می‌نویسد: ولادیمیر آلکنو، سرمربی تیم زنیت کازان به‌زودی رسما به‌عنوان سرمربی جدید تیم ملی والیبال ایران معرفی خواهد شد. هنوز قراردادی بین دوطرف امضا نشده است و آلکنو نیز در اظهارنظرهایش حضورش را قطعی عنوان نمی‌کند اما بی‌شک این مربی‌ انگیزه و تمایل زیادی برای حضور در چهارمین المپیک پیاپی خود را دارد. در سه دوره قبلی او همراه تیم ملی روسیه در این تورنمنت شرکت کرد و در 2008 پکن مدال برنز گرفت، چهارسال بعد در لندن قهرمان شد و در ریو 2016 هم به مقام چهارم رسید. در ادامه به تیم آینده آلکنو و همچنین چالش‌هایی که در این تیم پیش‌رو دارد و اهدافی که برایش تعیین‌شده خواهیم پرداخت.

به‌نظر می‌رسید این بار هم آلکنو برای المپیک توکیو 2020 هدایت تیم ملی روسیه را برعهده داشته باشد و گفته می‌شد یکی از گزینه‌های اصلی نشستن روی نیمکت تیم است اما پس از فصل نه‌چندان خوبی که همراه زنیت کازان در لیگ داشت و از دست رفتن عنوان قهرمانی درنهایت قرعه به نام توماس ساملوو فنلاندی افتاد تا هدایت این تیم در المپیک را عهده‌دار باشد. شاگردان آلکنو در این فصل در جایگاه دوم لیگ قرار گرفتند و درنهایت فدراسیون والیبال روسیه تصمیم گرفت همچنان به مربی فنلاندی خود اعتماد کند.

روسیه در رقابت‌های قهرمانی اروپا 2019 در رده پنجم قرار گرفت و این نتیجه جایگاه ساملوو در تیم ملی را به‌خطر انداخت اما او که پیش از آن دوبار به همراه این تیم لیگ ملت‌ها را فتح کرده بود و همچنین جواز حضور در المپیک را به‌دست آورده بود، درنهایت در سمتش ابقا شد. تیم او در مصاف با ایران با نتیجه 3 بر صفر در سن‌پترزبورگ پیروز شد و یکی از 12 تیم حاضر در توکیو لقب گرفت. ایرانی‌ها اما از مسیر متفاوتی موفق به قطعی کردن سهمیه المپیک خود شدند. آنها در مسابقات انتخابی آسیا برابر رقبایی چون چین، قزاقستان و تایوان مشکل خاصی نداشتند و با هدایت ایگور کولاکوویچ به المپیک راه یافتند. پس از تعویق رقابت‌های المپیک فدراسیون والیبال این کشور تصمیم گرفت قرارداد خود با این مربی اهل مونته‌نگرو را فسخ کند تا مجبور نباشد بابت ماه‌هایی که او کار خاصی ندارد و مسابقات نیز تعطیل است، حقوقی به وی پرداخت کند.

مشکل زمان قرارداد

این سایت روسی در ادامه گزارش خود آورده است: ایرانی‌ها درنهایت تصمیم گرفتند یک مربی نامدار جهانی را برای المپیک استخدام کنند و در فاصله ماه‌های آوریل تا آگوست با او قرارداد ببندند. این مهم‌ترین بخش داستان است و یکی از دلایلی که هنوز قرارداد رسما امضا نشده مدت و زمان آن است. فدراسیون ایران از آلکنو خواسته تا در اواسط آوریل کارش را در ایران آغاز کند اما مشکل آنجاست که رقابت‌های نیمه‌نهایی لیگ قهرمانان اروپا 17 تا 25 آوریل برگزار می‌شود و فینال نیز روز اول می‌خواهد بود. سوال اینجاست که تکلیف زنیت‌کازان در صورتی که به این مرحله برسد، چه خواهد شد؟ ایران تلاش دارد تا آلکنو را هرچه زودتر در اختیار داشته باشد، چراکه رقابت‌های لیگ ملت‌ها از 14 می ‌آغاز می‌شود و این مربی چندهفته پیش از آن باید کارش را همراه تیم ملی ایران آغاز کند. البته مسابقات لیگ روسیه تا 10 آوریل به پایان می‌رسد و او مشکلی در این زمینه ندارد.

آلکنو قرار است توماسو توتولو و دمیتری سوسنین، دو دستیارش در زنیت‌کازان را با خود به تیم ملی ایران ببرد. این باشگاه هم اعلام کرده که مشکلی با حضور این مربی در ایران ندارد و اگر قرار باشد او تنها برای حضور در لیگ ملت‌ها و همچنین المپیک درکنار تیم ایران باشد، با آن موافق است. اولگ بریزگالوف، مدیر تیم زنیت‌کازان می‌گوید: «باشگاه مشکلی با این موضوع ندارد و او می‌تواند در تیم ملی ایران به‌کار بپردازد. البته تا زمانی‌که او فقط در لیگ ملت‌ها و همچنین المپیک با این تیم بماند. این دو تورنمنت قرار است در فاصله بین دو فصل و خارج از زمان لیگ برگزار شود و تداخلی با کارش در باشگاه ندارد. همه مربیان و بازیکنان آرزوی حضور در المپیک را دارند و بسیار خوشحال خواهیم شد تا کمک کنیم این آرزوی آلکنو به واقعیت بدل شود. به این ترتیب در المپیک بعدی نه‌تنها طرفدار تیم ملی روسیه خواهیم بود، بلکه از ایران هم حمایت خواهیم کرد.»

صعود به یک‌چهارم نهایی با ایران

حداقل خواسته فدراسیون ایران از آلکنو رساندن تیم به مرحله یک‌چهارم نهایی المپیک است. اتفاقی که چهارسال پیش و در نخستین حضور این تیم در المپیک رخ داد و آنها توانستند با صعود از مرحله گروهی به دور حذفی برسند اما درمصاف با ایتالیا 3 بر صفر باختند. در این دوره هم صعود از مرحله گروهی ماموریت دشواری برای سرمربی ایران نخواهد بود و با توجه به حضو تیم‌های ژاپن، لهستان، ایتالیا، کانادا و ونزوئلا این تیم می‌تواند به قرار گرفتن در رتبه سوم یا چهارم گروه امیدوار باشد. مشکل اصلی دیدار مرحله یک‌چهارم نهایی است که با توجه به قرار گرفتن تیم‌های برزیل، روسیه، آمریکا، فرانسه و آرژانتین در گروهB، رویارویی با هریک از این تیم‌ها می‌تواند برای ایران مشکل‌ساز باشد. رویارویی ایران و روسیه در فینال می‌تواند بسیار جذاب باشد اما با توجه به شرایط تیم‌ها احتمال این اتفاق بسیارکم است. موفقیت ایران در توکیو ممکن است پیشنهاد تمدید قرارداد را برای این مربی روس به‌دنبال داشته باشد و در این شرایط اوضاع برای او کاملا متفاوت خواهد شد. حضور همزمان در باشگاه و تیم ملی برای آلکنو که سال پیش هم به‌دلیل استرس ناشی از کار مربیگری با مشکلات جسمی روبه‌رو شده بود و سلامتی‌اش در خطر بود چندان منطقی نخواهد بود و او درنهایت باید یکی از این دو را انتخاب کند.

او پیش از این در گفت‌وگویی گفته بود که چهارمین حضور پیاپی در المپیک برایش بسیار هیجان‌انگیز خواهد بود و البته مسائل مالی نیز در قبول پیشنهاد ایرانی‌ها بی‌تاثیر نبوده است. فدراسیون والیبال ایران در فهرست خود به‌جز آلکنو نام‌هایی چون دانیله کاستلانی، آندره‌آ جیانی، فردیناندو دی‌جیورجی و لورنزو برناردی را به‌عنوان کاندیداهای مربیگری در تیم ملی درنظر داشت که درنهایت این لیست به نام کاستلانی، مربی تیم لهستانی اولژتین و آلکنو خلاصه شد و به‌دلیل تجربه بالای مربی روس در مسابقات المپیک، او به‌عنوان جانشین کولاکوویچ انتخاب شد.

سابقه تقابل با معروف

تیم ملی ایران در یک‌دهه اخیر به جمع تیم‌های مدعی والیبال در دنیا اضافه شد که بخش عمده آن حاصل عملکرد بسیار خوب خولیو ولاسکو در این تیم است. این مربی آرژانتینی در طول سه سال حضورش در ایران با شیوه منحصربه‌فرد خود تیمی قدرتمند از ایران ساخت. در سال 2014 ایران با هدایت اسلوبودان کواچ در رتبه چهارم لیگ جهانی و ششمی مسابقات قهرمانی جهان رسید. با این‌حال رابطه نه‌چندان خوب او با سعید معروف، کاپیتان و ستاره این تیم اثر منفی روی عملکرد تیم داشت و پس از او رائول لوزانو و کولاکوویچ هدایت این تیم را برعهده گرفتند.

معروف در اینستاگرامش 1.8 میلیون فالوئر دارد و پس از سردار آزمون پرطرفدارترین ورزشکار ایرانی محسوب می‌شود. با توجه به محبوبیت بالای این پاسور 35 ساله به‌احتمال زیاد نظر او درمورد مربیگری آلکنو در تیم ملی نیز پرسیده شده و به‌نظر نمی‌رسد این بازیکن مشکلی در این باره داشته باشد. این دو در فصل 2015-2014 سابقه همکاری با یکدیگر را دارند. پس از جدایی متئو اندرسون از زنیت‌کازان، این تیم به‌دنبال به خدمت گرفتن یک پاسور بود و درنهایت سعید معروف انتخاب آنها بود و آلکنو در آن زمان در مصاحبه‌ای گفت: «اگر معروف پیشنهاد اولیه ما را قبول می‌کرد با این همه مشکل روبه‌رو نمی‌شدیم. او و مدیر برنامه‌هایش ابتدا پیشنهاد ما را رد کردند و در مذاکرات بعدی به توافق رسیدیم. به‌هرحال معروف در ایران یک سوپراستار است و تیم ملی این کشور به‌ لطف عملکرد او توانست به‌جمع بهترین‌های دنیا راه پیدا کند.»

در کازان اوضاع برای معروف چندان خوب پیش نرفت و او حتی در بعضی دیدارهای مهم نیمکت‌نشین ایگور کوبزار شد. آلکنو چندان با سبک بازی معروف موافق نبود و اگر چه این بازیکن تلاش داشت تا تیمش سرعتی‌تر بازی کند اما این سبک بازی برای بازیکنان زنیت چندان آشنا و معمول نبود. به همین دلایل و شاید ضعف او در دفاع بود که درنهایت بند تمدید قرارداد او فعال نشد و معروف از زنیت جدا شد. حالا معروف و آلکنو دوباره در تیم ملی ایران به‌هم رسیده‌اند و برخی نگرانند که چالش قبلی این دو مشکل‌ساز شود.

مشکل زبان

مشکل دیگر آلکنو زبان اوست که ممکن است برای ارتباط برقرار کردنش با بازیکنان مشکل‌ساز شود. او به فرانسه و ایتالیایی هم مسلط است، با این‌حال بازیکنان برای برقراری ارتباط با او نیاز به مترجم دارند و در زمان استراحت فنی یا تایم‌اوت این موضوع می‌تواند مشکل‌ساز باشد، چراکه او باید در کمترین زمان تمام نکاتش را به بازیکنان منتقل کند. از آلکنو به‌عنوان یک مربی که صحبت‌های‌ انگیزشی‌اش درطول بازی روی بازیکنانش بسیار تاثیرگذار است، یاد می‌شود و مسلما وقتی قرار باشد صحبت‌های او ترجمه شود دیگر آن قدرت سابق را نخواهد داشت. از سوی دیگر برخی معتقدند آلکنو با توجه به تفاوت فرهنگی بین دو کشور به‌سرعت نمی‌تواند خود را با شرایط کار در ایران وفق دهد و این موضوع می‌تواند تردیدهایی را در میزان موفقیتش در ایران ایجاد کند. ویکتور سایدلنکو، سرمربی سابق زنیت و تیم ملی بلاروس در این باره می‌گوید: «با توجه به روحیات بازیکنان ایرانی فکر نمی‌کنم او کار راحتی در تیم ملی این کشور داشته باشد. او قرار است در این مدت چه چیزی به تیم ایران اضافه کند؟ مسلما در سه‌ماه شما نمی‌توانید از نظر تکنیکی بازیکنان را بهتر کنید و تمرکز او روی کارهای تاکتیکی خواهد بود. آلکنو می‌تواند با آنالیز مناسب تمامی رقبای تیم در المپیک، برنامه‌های مقابله با هم تیم را آماده کند. صعود از مرحله گروهی چندان دشوار نخواهد بود، البته تیمی مثل ژاپن را در خانه‌اش نمی‌توان دست‌کم گرفت اما حضور در یک‌چهارم نهایی چالش اصلی تیم ایران است. مسابقه‌ای که برتری در آن یعنی شانس بالای کسب مدال و فکر می‌کنم آلکنو باید این ‌انگیزه را در تیمش ایجاد کند که البته با توجه به تفاوت زبان، کار سختی خواهد بود.»

بازیکنان ایرانی در سال‌های اخیر بسیار باتجربه‌تر از قبل شده‌اند و حضور نفراتی چون سیدمحمد موسوی، میلاد عبادی‌پور و امیر غفور در لیگ‌های خارجی باعث شده آنها در شرایطی بهتر برای حضور در المپیک آماده شوند.

 * نویسنده: سیامک خاجی، روزنامه‌نگار